کوه آتوس یکی از مقدسترین اماکن مسیحیان ارتدوکس در شمال یونان است. این کوه٬ مکان ۲۰ کلیسای ارتدوکس است و ورود زنان و حیوانات ماده به آن بیش از هزار سال است که ممنوع است.
کوه آتوس و ممنوعیت ورود زنان به آن پس از آن در روزهای اخیر مورد توجه قرار گرفت که ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه در ۲۸ ماه مه برای شرکت در مراسم تجلیل از هزارمین سالگرد حضور کشیشهای روسیه به کلیسای ارتدوکس “پانتلیمان مقدس” در این شبه جزیره رفت.
رئیس جمهور روسیه با قایق به این منطقه سفر کرد چرا که راه دیگری برای رسیدن به آنجا وجود ندارد.
این منطقه با وسعت ۳۳۵ کیلومتر مربع وسیعترین منطقه جغرافیایی در جهان است که ورود زنان به آن ممنوع است. در طول تاریخ اما زنانی بودهاند که برای دیدن منطقه ممنوعه خطر کرده و به آب زدهاند.
وبسایت جهانی بی بی سی در گزارشی به ساز و کار این مکان مقدس مسیحیان ارتدوکس و ممنوعیت ورود زنان مینویسد، برای بازدید از کوه آتوس هر فردی باید در قدم نخست کپی پاسپورت خود را به بخش صدور ویزای زائران کوه آتوس ارسال کند.
هر روز ۱۰۰ زائر ارتدوکس و ۱۰ غیر ارتدوکس برای سه شب اقامت در شبهجزیره پذیرفته میشوند٬ البته زنان از نزدیک شدن به فاصله ۵۰۰ متری ساحل این کوه منع شدهاند.
به گفته نویسنده کتاب «کوه آتوس: بازبینی بهشت» منشوری که از قرن دهم موجود است، حیوانات ماده از ورود به صومعه مردان منع شدهاند اما درباره ممنوعیت زنان اشارهای نشده چرا که هر کسی میداند زنان حق ورود به صومعه مردان را ندارند.
دلیل دیگری هم برای ممنوعیت ورود زنان به این منطقه وجود دارد که بیشتر به سنت ارتدوکس برمیگردد؛ بر اساس این باور، مریم مقدس در راه قبرس امروزی در کوه آتوس درگذشته است. مریم مقدس آنقدر این منطقه را دوست داشت که از پسرش عیسی مسیح خواسته بود همه این منطقه برای او و به نام او باشد و پس از او زن دیگری نباید وارد این منطقه شود.
به گفته نویسنده کتاب «کوه آتوس: بازبینی بهشت» آنچه کوه آتوس را از دیگر صومعهها در جهان متفاوت میکند این است که کل شبه جزیره به عنوان یک صومعه دیده میشود.
ممنوعیت ورود زنان و حیوانات ماده به شبه چزیره البته استثناهایی هم دارد؛ استثناهایی که نه در قانون آمده و نه در منشور بلکه روسای کلیساها چشمان خود را بر آن بستهاند.
در این منطقه گربههای ماده زیادی وجود دارند که حضورشان بلامانع است چرا که آنها نسبت به گربههای نر شکارچیان بهتری برای موشها هستند.
در منطقهای که ورود حیوانات ماده ممنوع است محصولات لبنی٬ مرغ و تخممرغ و بسیاری از مواد غذایی از خارج از شبهجزیره وارد میشود٬ البته راهبان مواد لبنی و تخم مرغ کمی مصرف میکنند.
استثناء دیگر٬ حضور حیوانات وحشی ماده در شبه جزیره است. راهبان و روسای کلیساها چارهای جز پذیرش آنها ندارند چرا که کنترل این حیوانات برایشان بسیار دشوار است.
قانون ممنوعیت ورود زنان به کوه آتوس چنان سختگیرانه اجرا میشود که در گذشته ورود پسران نوجوان هم با موانع زیادی روبرو بود چرا که این نگرانی وجود داشت زنان با پوشش پسران نوجوان خود را به شبه جزیره برسانند.
امروزه اما پسران نوجوان اجازه دارند به همراه بزرگترشان به ویژه پدرشان وارد منطقه شوند.
در گذشته همچنین داشتن ریش برای مردانی که میخواستند به کوه آتوس بروند اجباری بود٬ در مورد این قانون هم امروزه سختگیری نمیشود.
قانون ممنوعیت ورود زنان به منطقه البته در موارد نادری شکسته شده است. به عنوان مثال در طول جنگ یونان در سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۴۹ نگهبانان کوه آتوس به گله دهقانان پناه دادند و زنان و دختران نگهبان گله هم به تبع آن وارد شبه جزیره شدند.
تاریخ کوه آتوس همچنین از تلاش زنانی حکایت دارد که برای دیدن آن از خط قرمزها عبور کردهاند. در سال ۱۹۵۳ زنی یونانی با پوشش مبدل مردانه تلاش کرد وارد شبه جزیره شود. اقدام او منجر به وضع قانونی در یونان شد که بر اساس آن کسانی که قانون «ممنوعیت ورود زنان» به کوه آتوس را بشکنند با حداکثر یک سال زندان روبرو خواهند شد.
در جدیترین نمونه از این قانونشکنی در سال ۲۰۰۸ چهار زن اهل مولداوی قصد داشتند با کمک قاچاقچیان اوکراینی وارد منطقه شوند. آنها توسط نگهبانان شناسایی و بازداشت شدند. پلیس اما زنها را به سرعت آزاد و اعلام کرد که راهبان منطقه زنان را بخشیدهاند.
کوه آتوس تنها منطقه ممنوعه برای ورود زنان در جهان نیست. کوه اومن (Mount Omine) در ژاپن٬ معبد Sabarimala در هند و خیابان هربرت در هامبورگ آلمان که مرکز تجارت سکس است از جمله نمونههای دیگر است.