به دنبال افزایش انتقادها به ناکارآمدی دولت حسن روحانی و پس از به راه افتادن موج اعتراضها، هشتگ (#پشیمانیم) توسط آنهایی که از اصلاحات ناامید و از رای دادن به روحانی به ویژه پس از اعلام بودجه سال ۱۳۹۷ پشیمان شدهاند به راه افتاد. در مقابل گروهی از هواداران روحانی با هشتگ (#پشیمان_نیستیم) به حمایت از او پرداخته و به مقابله با رأیدهندگانی برخاستهاند که میبینند وعدههای روحانی واقعیت نیافته است.
حسن روحانی که با شعار «رفع حصر» و «بهبود وضعیت رفاهی» در دومین دور ریاست جمهوری خود ظاهرا ۲۳ میلیون رای به حسابش ریخته شد، با موجی از انتقادات در برابر آنهایی قرار گرفته که به او رای دادند و برای او سنگ تمام گذاشتند تا ابراهیم رییسی به ریاست قوه مجریه نرسد.
رأیدهندگان منتقد روحانی وعدههای او را یادآوری میکنند و میگویند گامی در انجام وعدهها برداشته نشده؛ اما گروهی از اصلاحطلبان که همچنان از روحانی دفاع میکنند مدعی هستند که حداقلها را به دست آوردهاند و نباید ناامید بود.
آنهایی که به استقبال هشتگ «پشیمان نیستم» رفتهاند البته دلایل مختلفی برای این حمایت مطرح میکنند، از جمله همان «انتخاب» بین «بد» و «بدتر». برای اینان نیز روحانی «بد» است و نه «خوب» یا «خوبتر» از رییسی. مثلا کاربری با شناسه هیچ توییت کرده «بدون کوچکترین توهمی و با شناخت کامل نسبت به ریاکاری حسن روحانی به او رای دادم، تنها به این دلیل که شانس رهبری رییسی کمتر شود، از پناه بردن به افعی در برابر گزینه مار غاشیه ابداَ».
پاسخ به این نظرات کم نیست همچنان که پوسکن نوشته «شما انتظار دارید این مالهکشهای نظام مقدس جایی کم بیارن؟ اگر فرضاً روحانی ۵۰ میلیون نفر از ایرانیا رو بکشه، اینا خواهند گفت #پشیمان_نیستم چون اگه رئیسی بود ۱۰۰ میلیون میکشت».
مصطفی عباسی نیز کل نظام را نشانه رفته و نوشته «طرفداران رئیسی فکر میکنن که پشیمانی از رای به روحانی شیاد به منزله اشتباه در رای ندادن به رئیسیِ جلاد هست. احمدینژادیها هم فکر میکنن ما در انتظار برگشت رئیس جمهور قلبها هستیم، نه عزیزان پشیمانیِ ما از اعتماد دوباره به جمهوری اسلامی هست».
ولی جالب اینجاست که نقطهی اشتراک هم آنهایی که همچنان از روحانی حمایت میکنند و هم آنهایی که به طور جدی از او ناامید شدهاند در این است که هیچ کدام از عملکرد روحانی رضایت ندارند و معترض هستند. در هر صورت اما شکاف بزرگی بین «رایدهندگان به روحانی» و «حامیان روحانی» که به اصطلاح اصلاحطلبان هستند ایجاد شده و گروه سوم که اساسا مخالف جمهوری اسلامی هستند و انتخابات در این نظام را دست به دست کردن قدرت بین گروه حاکم میدانند، به نفع پشیمانها در کنار آنها قرار گرفتهاند.
صدای بلند و گستردهی این اعتراضات به گوش چهرههای اصلاحطلب نیز رسیده است.
مصطفی کواکبیان، نمانیده اصلاحطلب تهران روز یکشنبه در نطق خود در مجلس خطاب به حسن روحانی گفت: «آقای رییس جمهور، همشهری عزیز بنده، آیا در فضای مجازی هستید؟ امروز چه ناسزاهایی به اصلاحطلبان بابت حمایت از شما سر داده میشود. چرا به وعدههایتان عمل نمیکنید؟ اگر اصولگرایانی نمیگذارند، چرا به مردم گزارش نمیدهید؟»
او به روحانی گفته «شما فرصت چندانی ندارید و در یک چشم برهم زدن فرصت چهار سالهتان تمام میشود، پس بیایید در کنار مردم قرار گیرید و مشکلات مردم را حل کنید چرا که فلاکت و بیکاری در جامعه بیداد میکند».
محسن صفایی فراهانی، صادق زیباکلام، مصطفی تاجزاده و تعداد دیگری از اصلاحطلبان و همچنین روزنامههای نزدیک به این جریان نیز بسیج شدهاند که بگویند از رایی که دادند پشیمان نیستند، اما به روحانی و دولتاش انتقاد دارند. اما شکاف بزرگی که بین چهرههای اصلاحطلب نیز دیده میشود مربوط به امروز و دیروز نیست و مدتهاست که ایجاد شده است.
دستاورد روحانی برجام بود و همین کفایت میکند
عبدالله ناصری، عضو «بنیاد باران» که هنوز در صف حامیان روحانی است در واکنش به کمپین پشیمانها به روزنامه آرمان از طرف آنها مدعی شده «کسانی که به آقای روحانی رأی دادند هیچکدام پشیمان نیستند؛ دستاورد دولت نخست آقای روحانی برجام بود که کفایت میکند». آرمان در تیتر نخست خود با ادعای اینکه «#من پشیمانم» رمز جدید تخریب دولت است، با محمد قوچانی مصاحبه کرده و او تایید کرده که اصلاحطلبان همچنان از روحانی حمایت میکنند.
اما عمق فاجعهی مواضع اصلاحطلبان و نقش ناچیز و سست آنها در ساختار «نظام مقدس» را میتوان در گفتگوی محسن صفایی فراهانی، با روزنامه ایران (ارگان دولت) دید؛ او نیز به ادامه حمایت از روحانی تاکید کرده و گفته است « آقای روحانی را هیچ وقت هیچ کسی به عنوان یک اصلاحطلب تلقی نکرده است، اصلاحطلبان بارها این را گفتهاند که شاید دولت آقای روحانی دولت مطلوب آنها نباشد اما قطعاً آن را به عنوان دولت مقبول میپذیرند».
بازخوانی یک دیدگاه
دهم مهرماه سال ۱۳۹۶ محمدرضا تاجیک، یکی از تئوریسینهای جریان به اصطلاح اصلاحات که سالهاست سفره خود را از اصلاحطلبان حکومتی جدا کرده در مصاحبهای تند با روزنامه اعتماد اصلاحطلبان را به سه دسته تقسیم کرد.
به اعتقاد او «دسته نخست آنان که بعد از تمهیدات و تدبیرهای فراوان بازِ قدرت را تهییج و تحریک کردند تا دمی بر دوش آنان بنشیند و حالی هم به آنان بدهد. از حال و هوای اینان اگر بپرسید، الحمدلله چپقشان چاق است و کبکشان خروس میخواند و قند تو دلشان آب میشود و بیخیال اصلاحات و اصلاحطلبی، سخت به اصلاح و تدبیر منزل شخصی و نزدیکان سببی و نسبی خود مشغولند و تقویت بیضه اصلاحطلبی را در گرو تقویت بیضه خود قرار داده و شتابان پلههای نردبان برج بابل قدرت را بالا میروند».
او دسته دوم را اصلاحطلبانی دانست که «دویدند و دویدند تا سر کوه قدرت برسند، و در این مسیر به هر کسی که سر راهشان بود هم نان دادند و هم آب (چک سفید)، اکنون که در دامنه کوه قدرت هم جایشان ندادند و نان و آب را هم از دست رفته میبینند، حال و احوال خوشی ندارند و به زمین و زمان ناسزا میگویند و از بیوفاییها و بدعهدیها و نارفیقیها و بیمهریها در آه و فغانند».
محمدرضا تاجیک دسته سوم را اصلاحطلبانی دانست که به تماشای بازی این دو گروه نشستهاند. به گفته مشاور پیشین محمد خاتمی، «اینان خود دو دستهاند: نخست، تماشاگران منفعل و دوم، تماشاگران فعال. گروه نخست، اساساً فاقد حال است، اما گروه دوم نیز از دیدن حال و احوال سه گروه دیگر، حال و هوایی برایشان باقی نمانده و تمامی تلاش خود را معطوف زیر سایه پاککن قرار دادن نام و نشان این نوع اصلاحطلبان از در و دیوار جریان و گفتمان اصلاحطلبی قرار دادهاند».
صانعی نیز به صف منتقدان پیوست
اما تازهترین منتقد دولت حسن روحانی، کسی نیست جز یوسف صانعی، همان آیتاللهی که به خاطر حمایت از «جنبش سبز» مرجعیتاش از سوی حکومت باطل شد.
صانعی با انتقاد از لایحه بودجه ۹۷ گفته این همه پولی که به حوزههای علمیه داده میشود زمینهساز فساد است. او خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: «حجت خدا برای شما تمام است اینگونه نیست که بودجه مملکت در اختیار شما هست همانگونه که دولت لایحهاش را نوشته، کار کنید البته از این جهت خوب است و روشن شد که چه کسی به چه مقدار میگیرد».