آخرین آمارها نشان می‌دهد دست‌کم ۱۶ درصد کودکان در ایران دچار سوء تغذیه هستند و نرخ شیوع سوء تغذیه در روستاها دو برابر مناطق شهرنشین است و در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان، ایلام و سیستان و بلوچستان جدی و نگران‌کننده است.
گسترش تورم و فقر فزاینده در سال‌های گذشته بارها هشدار کارشناسان نسبت به افزایش آمار سوء تغذیه در کشور را در پی داشته است. در یکی از جدیدترین اظهارنظرها در اینباره محمدتقی حسینی طباطبایی دبیر علمی هجدهمین همایش اورژانس‌ها و بیماری‌های شایع طب کودکان روز یکشنبه ۲۹ آبان به روزنامه اطلاعات گفته که «سوء تغذیه در استان‌های محروم کشور نگران‌کننده است و چون رشد مغزی کودکان در ۶ سالگی اتفاق می‌افتد، به همین دلیل تغذیه درست و سالم نقش مهمی دارد.»
محمدتقی حسینی طباطبایی افزوده که بر اساس مطالعات، در چهار استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد کوتاهی قد، کم‌وزنی و لاغری شیوع بالایی دارد که ناشی از سوء تغذیه است.
استان سیستان و بلوچستان جزو استان‌هایی است که پیشتر نیز نسبت به وضعیت سوء تغذیه کودکان در آن هشدار داده شده بود.
گرانی و تداوم چرخه بیش از پیش معیوب سلامت؛ افزایش سوء تغذیه کودکان و بشقاب خالی دانشجویان
کاهش مصرف مواد غذایی مفید و جایگزین شدن مواد شکم‌پرکن ارزان در سفره خانوارها سال‌هاست به دلیل تورم بالا و فاصله میان درآمد و هزینه‌های خانوار در میان اقشار مختلف بحران‌زا شده است.
زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت سال گذشته با هشدار درباره افزایش ناامنی غذایی در برخی مناطق ایران، از استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و خراسان جنوبی به عنوان استان‌هایی نام برد که وضعیت نگران‌کننده‌ای در حوزه امنیت غذایی دارند.
به گفته زهرا عبدالهی شاخص سوء تغذیه در کودکان در سیستان و بلوچستان که پیش از سال ۹۹، شش درصد بوده، در سال گذشته به ۱۲ درصد رسید.
بر پایه آمارهای رسمی وزارت بهداشت و درمان، حدود ۱۶ درصد کودکان زیر شش سال در ایران دچار سوء تغذیه، و ۸۰۰ هزار کودک در سنین رشد با کمبود انرژی و مواد پروتئینی و همچنین کمبود ریزمغذی‌ها مواجه هستند.
آمارها همچنین از کمبود وزن ۱۱ درصد کودکان در ایران و لاغری شدید حدود ۵ درصد از کودکان حکایت دارد. سوء تغذیه و کمبود وزن در مناطق روستایی دو برابر مناطق شهری است.
بر پایه گزارش‌های مرکز آمار، میانگین رشد نرخ تورم در دو سال گذشته بیش از ۴۵ درصد است. تورم مواد غذایی نیز از آغاز سال جاری بالاتر از ۷۰ درصد بوده و برای برخی اقلام غذایی به بیش از ۲۰۰ درصد رسیده است. حذف ارز ترجیحی و آزادسازی قیمت کالاهای ضروری و اقلام خوراکی که به از سوی دولت رئیسی و به اسم «جراحی اقتصادی» از ابتدای امسال آغاز شده سبب افزایش تصاعدی تورم در مواد خوراکی شده است.
آمارها نشان می‌دهد هزینه سبد معیشت به ۱۸ میلیون و ۲۹۰ هزار تومان رسیده است. این رقم شامل هزینه‌های «ضروری» زندگی یک خانوار سه تا چهار نفره در ایران است؛ رقم هولناکی که درآمد اقشار مختلف کارگر، بازنشسته و حتی بخشی از کارمندان دولت با آن فاصله زیادی دارد.
خطری دیگر در ایران حاصل سیاست‌های خُرد و کلان ناکارآمد و ویرانگر: تهدید امنیت غذایی و سوء تغذیه
فعالان کارگری می‌گویند درآمد حدود ۶ میلیون تومانی اقشار کارگر تنها کفاف هزینه‌های یک هفته تا ۱۰ روز زندگی را می‌دهد و این اقشار دو سوم ماه را در فقر مطلق بسر می‌برند. این وضعیت برای بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی نیز وجود دارد. اغلب آنها درآمدهایی بین ۵ تا ۷ میلیون تومان دارد.
جمهوری اسلامی حتی در رساندن درآمد کارمندان دولت به ارقام خط فقر هم ناکام بوده بطوری که درآمد بسیاری از کارمندان دولت از جمله آموزگاران حدود ۱۰ میلیون تومان است که با رقم ۱۸ میلیون تومانی هزینه سبد معیشت فاصله زیادی دارد.
اینهمه به این معناست که اغلب اقشار حقوق‌بگیر در ایران زیر خط فقر قرار گرفته‌اند. طبیعی است در چنین شرایطی این اقشار از تأمین مواد خوراکی مفید و ضروری ناتوان بوده و نه تنها کودکان بلکه دیگر اعضای خانواده نیز دچار سوء تغذیه و بیماری‌های ناشی از آن می‌شوند.
رئیس بخش علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز پیشتر پیش نسبت به شیوع پوکی استخوان در جمعیت بالای ۶۰ سال کشور به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی ضروری هشدار داده بود.
از آنجا که زمینه ایجاد پوکی استخوان که به آن بیماری دوران سالمندی می‌گویند، به تغذیه در دوران کودکی و نوجوانی بازمی‌گردد، کارشناسان می‌گویند گرانی شیر و مواد لبنی می‌تواند در آینده موجب بیماری پوکی استخوان در درصد زیادی از جمعیت شود.
فقر در ایران گسترده‌تر می‌شود؛ بودجه ۱۴۰۲ با کسری بسته می‌شود
همچنین گزارش‌های متعدد حاکی از آن است که سرانه مصرف انواع مواد غذایی ایرانیان کاهش قابل ملاحظه داشته است.
منصور پوریان رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام کشور چندی پیش در یک برنامه تلویزیونی در صداوسیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که مصرف گوشت قرمز در ایران نصف شده و از یک میلیون تن در سال به ۵۰۰ هزار تن رسیده است.
گزارش دیگری از موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می دهد که سرانه مصرف برنج از سال ۹۰ تا ۹۹ حدود ۱۱ کیلوگرم کاهش داشته و از ۴۴ کیلوگرم در سال ۹۰ به ۳۳ کیلوگرم در سال ۹۹ رسیده است.
وزارت بهداشت هم گزارش داده است که سرانه مصرف لبنیات از ۹۰ کیلوگرم در سال ۹۰ به ۷۰ کیلوگرم در سال ۱۴۰۰ کاهش داشته و به حدود نصف میانگین سرانه مصرف لبنیات در جهان سقوط کرده است.
به عقیده کارشناسان، چشم‌انداز اقتصادی ایران نیز بیانگر ادامه روند افزایشی تورم و در نتیجه تشدید مشکلات معیشتی در میان اقشار مختلف و افزایش آمار شهروندان زیر خط فقر مطلق است.
خسرو دیهیمی کارشناس اقتصادی با اشاره به افزایش فاصله میان درآمد و هزینه خانوارها گفته که « این شکاف عظیم بین هزینه و درآمد خانوارهای ایرانی روز به روز بیشتر می‌شود. این شکاف عمیق تاثیر بسیاری بر سطح زندگی خانوارهای ایرانی در ابعاد مختلفی مانند مسکن، تحصیل، درمان و… می‌گذارد و بسیاری از افرادی که در فقر نسبی هستند را وارد شیب شدید نمودار فقر مطلق می‌کند و جمعیت این قشر از افراد را افزایش می‌دهد.»
داده‌های بانک جهانی نیز نشان می‌دهد در حالی که قدرت خرید مردم جهان ۱۸ هزار دلار بوده، قدرت خرید مردم ایران به تنها ۱۵ هزار دلار رسیده و از میانگین جهانی پایین‌تر می‌باشد. این در حالیست که در سال ۲۰۲۲ به دلیل تورم فزاینده و افزایش نرخ ارز و کالاها در ایران، قدرت خرید مردم با سقوط بیشتری همراه بوده است.
مقامات حکومتی اما نه تنها به چنین فاجعه گسترده‌ای بی‌تفاوت هستند بلکه با فرافکنی و دروغ‌پدازی معتقد دولت ابراهیم رئیسی در کنترل فقر و تورم موفق بوده است!
محمد مخبر دزفولی معاون اول ابراهیم رئیسی در سخنانی فرافکنانه و کذب مدعی شد «اصلاح یارانه‌ها» که همان برنامه جراحی اقتصادی دولت رئیسی بوده «جامعه را به عدالت اقتصادی نزدیک‌تر کرده است».
او در ادامه دروغ‌پردازی خود افزود که «سال گذشته ۳۶۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت کردیم ولی برخی مردم از این یارانه‌ها بهره نمی‌بردند و این عادلانه نبود» و «امروز با عالادنه‌سازی یارانه‌ها هیچ خانواده‌ای نداریم که درآمد حداقلی را نداشته باشد!»
