با گذشت ۹ ماه از کمبود پیوسته‌ی شیرخشک‌های دارویی در ایران، اکنون کمبود به شیرخشک‌های معمولی هم رسیده است. دولت پیشتر مدعی بود با سهمیه‌بندی شیرخشک بر اساس شماره ملی، کمبود این کالا را مدیریت خواهد کرد.
بر اساس گزارش‌ها کمبود شیرخشک که پیشتر درباره شیرخشک‌های دارویی گزارش شده بود اکنون به شیرخشک‌های معمولی هم رسیده است. برندهای مختلف شیرخشک معمولی در بازار نایاب شده و برخی شهروندان برای خرید شیرخشک باید چند روز در داروخانه‌ها سرگردان باشند.
وبسایت «خبرآنلاین» در گزارشی میدانی به کمبود شیرخشک پرداخته و نوشته کمبود شیر خشک تقریبا از فروردین امسال آغاز شده و کماکان ادامه دارد. خانواده‌ی کودکان زیر دو سال از کمبود این محصول گلایه دارند کمبود محصولی که تا کنون بطور کامل رفع نشده و موجودی محدود شیرخشک با شرایط خاص سهمیه‌بندی پخش می‌شود.
این گزارش به نقل از پدری که یک روز تمام در داروخانه‌های شهر در جستجوی شیرخشک بوده نوشته که «از روستا به شهر آمدم تا برای بچه‌ام شیرخشک بگیرم این دهمین داروخانه‌ای است که آمدم و شیرخشک ندارد. باید چه کرد؟ بچه‌ام یکسال و نیمه است به شیر مادر هم حساسیت دارد و از گرسنگی گریه می‌کند..»
جدا از کمبود شیرخشک، قیمت این کالا نیز همچنان در حال افزایش است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران از تورم مهرماه امسال، شیرخشک با افزایش قیمت ۵/۸ درصدی بعد از ماهی قزل‌آلا بیشترین افزایش قیمت کالایی را داشته است. بر اساس این گزارش هر قوطی ۴۵۰ گرمی شیرخشک در عرض یک ماه بطور میانگین از ۷۲ هزار و ۹۶۰ تومان به ۷۷ هزار و ۲۲۰ تومان رسیده است.
یک متصدی داروخانه درباره وضعیت شیرخشک در بازار به «خبرآنلاین» گفته که قیمت شیرخشک افزایش قیمت ۴۰ درصدی داشته است. شیرخشک ایرانی «آپتامیل»، «نان» و «ببلاک» از قیمت ۴۰ الی ۵۰ هزار تومان به ۷۰ الی ۸۰ هزار تومان رسیده است.
این متصدی در توضیح قیمت شیرخشک‌های وارداتی نیز گفته که «شیرخشک‌های وارداتی در داروخانه‌ها موجود است، اما قیمت آن بالاست و مردم توان خرید ندارند. شیرخشک «ببتامین جونیور» قیمت‌اش ۱۷۰ بود و الان ۷۸۰ شده است. شیرخشک «ریسورس جونیور» ۸۰ هزار تومان بود و الان ۴۰۰ هزار تومان شده است.»
محمد طاهری، کارشناس حوزه دارو در توضیح علل کمبود شیرخشک به خبرآنلاین می‌گوید: «کمبود شیرخشک علل متفاوتی دارد که یکی از آن‌ها عدم تخصیص ارز برای خرید مواد اولیه تولید شیرخشک کارخانه‌های داخلی است. عامل دیگر عدم برنامه‌ریزی مناسب برای انباشت محصول در مواقع اضطراری و بر اساس نیاز سالانه است.»
این کارشناس حوزه دارو درباره شیرخشک‌های وارداتی نیز گفته که «مقداری از کمبود شیرخشک از طریق واردات جبران شد. قرار شد ما به تفاوت قیمت شیرخشک‌های وارداتی و ایرانی که در سامانه ثبت می‌شود به داروخانه‌ها پرداخت شود. حال اینکه سازوکار‌های این مابه‌التفاوت چگونه است و چطور پرداخت می‌شود هنوز مشخص نیست و اطلاع‌رسانی درست نشده است.»
علیرضا سالم عضو شورای عالی داروخانه‌های ایران نیز آبان امسال کمبود شیرخشک را «جدی» خوانده و از جیره‌بندی شیرخشک خبر داده بود. او گفته بود که خانواده‌های دارای نوزاد تنها با ارائه کارت ملی امکان دریافت شیرخشک دارند. به بیان دیگر شیرخشک نه تنها کمیاب است بلکه جیره‌بندی هم شده است!
علیرضا سالم در اینباره توضیح داده که «در حال حاضر نسبت به چند سال گذشته موضوع کمبود شیرخشک به شدت حس می شود. قفسه شیرخشک داروخانه‌ها را اگر بررسی کنید و به صورت تصویری به آن نگاه کنید، شیرخشک در قفسه اصلا وجود ندارد و یا اگر هم موجود دارند، شیرخشک های بدون طرفدار است. ما روزانه ۳۰ مراجعه کننده داریم که دنبال شیر خشک هستند. در برخی داروخانه‌های خاص و منتخب تعدادی شیرخشک داریم. شهروندان برای یافتن شیرخشک باید ۱۰ درصد داروخانه‌ها را پیدا کنند که آن هم باید با کارت ملی شیرخشک بگیرند. این مسئله باید حل شود و اگر قرار باشد توزیع عادلانه باشد، باید به همه دارو ارائه شود. ما ایده دادیم که بهتر است به صورت چرخشی این مسئله اتفاق بیافتد.»
اکنون با گذشت یک ماه، بر اساس گزارش «خبرآنلاین» حتی شیرخشک سهمیه‌بندی با کارت ملی هم نایاب شده است و البته قیمت آن نیز در حال افزایش است.
از سوی دیگر برخی شهروندان که هنوز برای فرزند خود شماره ملی دریافت نکردند، مانند فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با اتباع خارجی، یا فرزندان حاصل از ازدواج‌های سفید و غیررسمی، هیچ یک امکان تهیه شیرخشک را ندارند. این شرایط برای اتباع خارجی ساکن ایران از جمله خانوارهای پرشمار افغانستانی نیز وجود دارد. حتی اتباع خارجی که اقامت رسمی در ایران دارند، به دلیل ناهمخوانی شماره کارت اقامت با شماره ملی اتباع ایرانی، امکان ثبت در سامانه «تیتک» که به همین منظور فعال است را ندارند.
محمد طاهری کارشناس حوزه دارو در اینباره به «خبرآنلاین» گفته که «کمبود شیرخشک فقط مربوط به اتباع خارجی نیست چه بسا در استان‌هایی که ازدواج قومی و قبیله‌ای رواج دارد کودکانی فاقد کد ملی که تعداد کمی هم نیستند حضور دارند. این مسئله برایشان مشکل ساز شده است به‌علاوه بچه‌های شیرخوارگاه در فرایند زمانی ثبت شناسنامه و تا دریافت کد ملی از دریافت شیرخشک محروم می‌شوند، چون کدملی ندارند.»
ناتوانی جمهوری اسلامی برای تأمین شیرخشک مورد نیاز کشور و تأمین مواد اولیه برای کارخانه‌های تولید شیرخشک در حالیست که سیاست افزایش جمعیت و «فرزندآوری» به یکی از سیاست‌های اصلی حکومت تبدیل شده و تبلیغات گسترده‌ای در اینباره صورت می‌گیرد!
