منابع ایرانی به رویترز گفته‌اند که جمهوری اسلامی در پیام به آمریکا اعلام کرده، واکنش به حمله اسرائیل به گونه‌ای خواهد بود که از درگیری بزرگ اجتناب شود و «عجولانه نخواهد بود» زیرا خواست اصلی تهران آتش‌بس در غزه است.
خبرگزاری رویترز گزارش داد حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی در سفر اخیر به عمان این پیام را به آمریکا رساند.
سخنگوی کاخ سفید از اظهار نظر در مورد هر پیامی از سوی رژیم ایران خودداری کرد اما گفت که ایالات متحده به جمهوری اسلامی اطلاع داده که در حمله به ساختمان مجاور سفارت رژیم در دمشق دخالتی نداشته است.
یک منبع مطلع آمریکایی گفته، «در جریان پیام از طریق عمان قرار ندارم اما واضح است که واکنش جمهوری اسلامی «کنترل شده» و «غیر تنش‌زا» خواهد بود و احتمالاً از طریق نیروهای نیابتی خود عمل می‌کند.»
رویترز می‌نویسد، این پیام دیپلماتیک به رویکرد محتاطانه جمهوری اسلامی اشاره می‌کند، زیرا نحوه واکنش به حمله اسرائیل به ساختمان مجاور سفارت جمهوری اسلامی در دمشق تعیین می‌کند که اسرائیل در ادامه چگونه اقدام خواهد کرد.
درواقع جمهوری اسلامی به دنبال آن است که از تشدید تنش نظامی که می‌تواند برای مداخله‌ی ایالات متحده تأثیرگذار باشد، اجتناب کند.
یکی از منابع ایرانی نیز به رویترز گفته که احتمال دارد اعضای شبه‌نظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی هر آن به اسرائیل حمله کنند. این منابع گفته‌اند که امیرعبداللهیان در دیدارهای خود در عمان، تمایل تهران را برای کاهش تنش به شرط برآورده شدن خواسته‌های تهران، از جمله آتش‌بس دائمی غزه مطرح کرده است.
همزمان روزنامه «وال استریت ژورنال» گزارش داد، «خامنه‌ای هنوز درباره حمله تصمیم نگرفته است.» منابع آگاه به این روزنامه گفتند که طرح‌ها پیش روی خامنه‌ای قرار گرفته و او همچنان در حال برآورد ریسک‌های سیاسی است.
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در خطبه‌های نماز «عید فطر» که ۲۲ فروردین‌ماه در مصلای تهران برگزار شد با اشاره به کشته شدن هفت سپاهی در حمله هوایی اسرائیل به ساختمان مجاور سفارت جمهوری اسلامی در دمشق گفت، «رژیم خبیث اشتباه کرد، باید تنبیه شود و تنبیه خواهد شد.» وی یک روز بعد از کشته شدن سپاهی‌ها گفته بود، «رژیم خبیث به دست دلاورمردان ما مجازات خواهد شد. آنها را از این جنایت و امثال آن پشیمان خواهیم کرد به حول و قوه‌ی الهی». به باور بسیاری از تحلیلگران تغییر موضع خامنه‌ای از «مجازات پشیمان‌کننده» به «تنبیه» یک عقب‌نشینی آشکار به شمار می‌رود.
به روشنی دیده می‌شود که در بالاترین رده‌های نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی در مورد نحوه واکنش به اسرائیل اختلاف نظر جدّی وجود دارد.
عقب‌نشینی در برابر اسرائیل
در شرایطی که حکومت از ابتدای انقلاب در جریان جنگ عراق در گوش مردم می‌خواند که «راه قدس از کربلا می‌گذرد»، حسین علایی فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با بیان اینکه «سیاست اصولی جمهوری اسلامی، اجتناب از جنگ چه با اسرائیل و چه با آمریکاست»، گفت: «جمهوری اسلامی به شدت مراقب است تا گرفتار طرح و توطئه اسرائیل برای جنگیدن با ایران نشود.» وی در گفتگو با وبسایت خبرآنلاین که ۲۳ فروردین‌ماه منتشر شد، گفت «بهترین پاسخ به ترورهای اسرائیل، در انتظار نگاه داشتن حکومت نتانیاهو و در آماده‌باش نگاه داشتن ارتش اسرائیل و خسته کردن نظامیان صهیونیست از نظر روحی و روانی است.»
فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه:
سیاست اصولی جمهوری اسلامی، اجتناب از جنگ با اسرائیل استحسین علایی فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران با بیان اینکه «سیاست اصولی جمهوری اسلامی، اجتناب از جنگ چه با اسرائیل و چه با آمریکاست»، گفت: «جمهوری اسلامی به شدت مراقب است تا گرفتار… pic.twitter.com/TXkqV4MvvG
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 11, 2024
جمهوری اسلامی برای اقدام علیه اسرائیل گزینه‌های ناچیزی در اختیار دارد. مقامات تهران مدام در مورد افزایش تنش‌ها از دولت‌های منطقه و مقام‌های اروپایی هشدار دریافت می‌کنند.
یک منبع مطلع به پایگاه خبری «آکسیوس» گفته آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان پس از تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان که ۹۰ دقیقه طول کشیده اعلام کرده است «پاسخ ایران محدود خواهد بود» اما مشخص نیست جمهوری اسلامی پاسخ محدود را چگونه تعریف می‌کند.
آکسیوس می‌نویسد: «آنالنا بربوک این پیام آمریکا را به حسین امیرعبداللهیان منتقل کرده است که جمهوری اسلامی نباید دامنه پاسخ اسرائیل به حمله از خاک ایران به آن کشور را دست‌کم بگیرد. »
طی ۴۵ سال گذشته «محو اسرائیل» شعار محوری جمهوری اسلامی بوده است اما اکنون که پای عمل رسیده به نظر می‌رسد مقامات رژیم جا زده‌اند. عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی اردیبهشت ۱۴۰۱ در یک مصاحبه که بازتاب زیادی یافت گفته بود، بزرگترین آرزوی او نماز خواندن در مسجدالاقصی است اما اکنون کار نظام به جایی رسیده که به دنبال روزنه‌ای است تا شرّ «انتقام سخت» را که وعده داده بود از سر خود باز کند.
