دبیر ستاد تنظیم بازار به تازگی اعلام کرده است که ارز دولتی برای واردات گوشت قرمز قطع خواهد شد. این خبر به معنای افزایش قیمت گوشت قرمز در طی هفتهها و ماههای آینده خواهد بود آنهم در شرایطی که افزایش قیمت گوشت قرمز در ماههای گذشته موجب حذف این ماده غذایی از سفره بسیاری از خانوارهای ایرانی شده است.
عباس قبادی دبیر ستاد تنظیم بازار روز دوشنبه ۱۹ فروردینماه در گفتگویی با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات گوشت قطع شده است. انتشار این خبر با موجی از واکنشها از سوی کاربران شبکههای اجتماعی و برخی رسانهها روبرو شد.
محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه یک روز پس از انتشار این خبر آن را تأیید کرد و توجیه این اقدام عجیب دولت را صادرات دام عنوان کرد: «گوشت قرمز از جمله اقلامی که برای واردات ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت میشد اما شاهد بودیم که قیمت گوشت به دلیل خروج دام و نبود نظارت کافی کاهش نیافت و مردم از پرداخت یارانه بهرهای نبردند.»
نوبخت در ادامه افزود که دولت به این جمعبندی رسیده که اگر واردات گوشت با ارز نیمایی باشد قیمت آن کاهش مییابد. از محل واردات گوشت با ارز نیمایی ۵۰ تا ۶۰ هزار میلیارد تومان ارز صرفهجویی میشود.
این در حالیست که قیمت گوشت قرمز از کیلویی ۳۰ هزار و خردهای در ابتدای سال ۱۳۹۷ به کیلویی ۱۲۰ هزار تومان در زمستان ۱۳۹۷ رسید. دولت نتوانست این قیمت را کنترل کند و همچنان گوشت قرمز در ایران ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان برای هر کیلو به فروش میرسد.
جالب اینکه محمد باقر نوبخت ۷ اسفند ۹۷ درباره اقدامات دولت برای تنظیم بازار کالاهای اساسی در سال ۱۳۹۸ با تأکید بر اینکه «سیاست تخصیص ارز ۴۲۰۰تومانی در حوزه کالاهای اساسی برای سال ۹۸ نیز تکرار میشود»، گفته بود «سیاست دولت این است که همچنان کالاهای اساسی و مایحتاج مردم را با ارز ۴۲۰۰تومانی تأمین کند.»
در همین حال جمشید عدالتیان اقتصاددان و عضو اتاق بازرگانی ایران معتقد است «سیاستهای جزیرهای دولت» موجب بروز مشکلاتی در زمینه قیمت کالاهای اساسی میشود. او در توضیح انجام روند نادرست از سوی دولت گفته است که «دولت در ابتدا تلاش کرد با گروهبندی کالاها، تعدادی از آنها را اساسی اعلام کرده و برای این گروه ارز ارزان قیمت در نظر گرفت، در عمل اما این سیاست به جایی نرسید زیرا از یکسو میزان نیاز دقیق به این کالاها مشخص نبود و از سوی دیگر به تناسب خانوار، نیازها متفاوت خواهد بود و نمیتوان تمام آن را پوشش داد.»
او تصمیم دولت برای اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات گوشت قرمز و بعد حذف این ارز دولتی برای واردات این کالا را مثال زده و گفته است: «این روش حاکی از آن است که بار دیگر شیوه ارز چند نرخی به شکست انجامیده و دولت بار دیگر مسیر سابق را طی میکند. فعلاً ارز نیمایی مطرح است و بعد از آن احتمالاً ارز آزاد در دستور کار قرار میگیرد. به این ترتیب قیمت کالا پایین نیامده و در عمل تنها جامعه مصرفی با این نرخها کنار میآیند.»
این عضو اتاق بازرگانی ایران ادعای برخی دولتیها درباره تقاضای گوشت را زیر سوال برده و گفته است «اینکه میگوییم قیمتها بالا رفته اما همچنان تقاضا به روال سابق ادامه دارد یعنی بازار را نشناختهایم زیرا نمیشود هم با افزایش قیمت تقاضا کم شود هم ما بر اساس تقاضای سابق، توزیع ارز و کالا داشته باشیم و در نهایت قیمتها نیز بالا بماند. ما انجمنهای حمایت از مصرفکننده قدرتمندی نیز نداریم که خواستهها را بطور دقیق ارائه کنند و نتیجه این فرایند سردرگمی امروز در سیاستهای اجرایی است.»