بر اساس طرحی که در دستور کار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار دارد وزرایی که در طول دوره وزارت سه بار یا بیشتر نتوانند در پاسخ به سوالات نمایندگان آنها را قانع کنند، پس از پایان دوره وزارت ۱۰ سال از برخی مشاغل حکومتی و فعالیت در شرکتهای زیرمجموعه دولت ممنوع خواهند شد.
بر اساس آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی نمایندگان به صورت فردی و گروهی میتوانند وزار را برای پاسخگویی به صحن علنی مجلس شورای اسلامی فرا بخوانند. برای این کار نماینده یا نمایندگان پرسشگر، پرسش یا پرسشهای خود را در فرم مخصوصی نوشته و به هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ارائه میدهند.
بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی، وزیر مربوطه مکلف است حداکثر در مدت ده روز از تاریخ ابلاغ سوال در مجلس حضور یابد و به آن پاسخ دهد، مگر آنکه وزیر به صورت رسمی و با عذر موجه به تشخیص هیئت رئیسه مجلس تقاضای تاخیر حداکثر برای مدت ده روز داشته باشد.
پس از فرا خواندن وزیر به صحن علنی و طرح پاسخ و شنیدن پاسخ وزیر، رأیگیری میشود که چند درصد از نمایندگان حاضر در صحن از پاسخ وزیر قانع شدهاند. نمایندگان میتوانند رأی منفی به معنای عدم قانع شدن، رأی مثبت به معنای قانع شدن و رأی ممتنع بدهند. در صورتی که رأی اکثر نمایندگان منفی باشد، وزیر از مجلس شورای اسلامی کارت دریافت میکند و رئیس مجلس موظف است موضوع را به رئیس دولت برای رسیدگی ارجاع کند.
نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی اکنون طرحی را در دست بررسی دارند که بر اساس آن اگر یک وزیر سه بار یا بیشتر نتوانست در پاسخگویی به پرسشهای نمایندگان، اکثریت نمایندگان مجلس شورای اسلامی را قانع کند، برای مناصبِ پس از دوران وزارت با محدودیتهای ۱۰ ساله روبرو شود.
نامزدی ریاست جمهوری، نمایندگی مجلس شورای اسلامی، عضویت در شورای اسلامی شهر و روستا، اشتغال در موارد مندرج در ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز شهردار و همچنین مدیرعامل و یا عضو موظف یا غیرموظف هیئت مدیره تمامی شرکتها اعم از دولتی، وابسته به سازمانها و نهادهای عمومی غیر دولتی و هر شرکتی که دولت یا شرکتهای دولتی یا سازمانها و نهادهای عمومی غیر دولتی در آن سهامدار باشند مشاغلی است که در این طرح برای یک دهه از آنها منع میشوند.
این طرح به امضای ۲۵ نماینده مجلس شورای اسلامی رسیده است که شامل محمدمهدی مفتح، جلال محمودزاده، سیدمحمد مولوی، جعفر قادری، حسینعلی حاجی دلیگانی، محمدصالح جوکار، حسین میرزایی، بهروز محبی نجمآبادی، انور حبیبزاده بوکانی، علیرضا سلیمی، سید جواد حسینیکیا، موسی احمدی، علی خضریان، محمدرضا دشتی اردکانی، محمدحسین فرهنگی، رحمتالله نوروزی، رسول فرخی میکال، قاسم ساعدی، محمد مهدی زاهدی، علی اصغر عنابستانی، روح الله نجابت، علیرضا عباسی، یعقوب رضازاده، مجید نصیرایی و رضا آریانپور هستند.
متن کامل طرح نمایندگان به شرح زیر است:
ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
احتراما طرح ذیل که به امضای ۲۵ نفر از نمایندگان رسیده است، جهت طی مراحل قانونی تقدیم میشود.
مقدمه (دلایل توجیهی):
در جهت ایجاد توجه لازم وزرا به حق قانونی مصرح در قانون اساسی در خصوص سوال نمایندگان، و با توجه به ضرورت اعمال هرچه سریعتر آن در راستای توجه به مطالبات و رفع مشکلات به حق و قانونی مردم، طرح زیر با قید ۲ فوریت تقدیم میگردد.
لذا طرح ذیل تقدیم میشود:
عنوان طرح:
نحوه مواجهه با قانع کننده نبودن پاسخ وزیر
هرکدام از وزرا که اکثریت نمایندگان حاضر در مجلس حداقل ۳ بار از پاسخش به سوال و یا سوالات نمایندگان مجلس شورای اسلامی طبق فرایند ماده ۲۰۸ قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی قانع نشوند، پس از اتمام دوران وزارت از نامزدی در موارد بند الف و نیز اشتغال در موارد بند به مدت ده سال محروم است.
الف: کاندیدای ریاست جمهوری، کاندیدای نمایندگی مجلس شورای اسلامی، کاندیدای عضویت در شورای اسلامی شهر و روستا.
ب: اشتغال در موارد مذکور در ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز شهردار و همچنین مدیر عامل و یا عضو موظف یا غیر موظف هیات مدیره تمامی شرکتها اعم از دولتی، وابسته به سازمانها و نهادهای عمومی غیر دولتی و هر شرکتی که دولت یا شرکتهای دولتی یا سازمانها و نهادهای عمومی غیر دولتی به هر میزان در آن سهم یا سهام داشته باشند.
تبصره ۱: در صورت تخلف از مفاد بند ب، حکم مذکور کان لم یکن بوده و صادر کننده حکم به ده سال انفصال از خدمات دولتی محکوم میشود.
تبصره ۲: اعمال این قانون در مجلس یازدهم و در خصوص وزرای دولت دوازدهم منوط به تحقق مفاد این قانون و مشروط بر حداقل یک بار قانع کننده نبودن پاسخ وزیر پس از لازم الاجرا شدن این قانون است.
تبصره ۳: این قانون از زمان تصویب لازم الاجرا است.
محمدمهدی مفتح – جلال محمودزاده – سیدمحمد مولوی – جعفر قادری – حسینعلی حاجی دلیگانی – محمدصالح جوکار – حسین میرزائی – بهروز محبی نجم آبادی – انور حبیب زاده بوکانی – علیرضا سلیمی – سید جواد حسینی کیا – موسی احمدی – علی خضریان – محمدرضا دشتی اردکانی – محمدحسین فرهنگی – رحمت اله نوروزی – رسول فرخی میکال – قاسم ساعدی – محمد مهدی زاهدی – علی اصغر عنابستانی – روح اله نجابت – علیرضا عباسی – یعقوب رضازاده – مجید نصیرائی – رضا آریان پور