هزینه اقتصادی مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا در سه شهر تهران، کرج و مشهد حدود ۷۴ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
آلودگی هوا هزینه‌های اقتصادی مختلفی را موجب شده و سبب کاهش بهره‌وری نیروی کار و کاهش تولید ناخالص داخلی می‌شود. گزارش‌هایی که پیش از این منتشر شده بود نشان می‌داد اقتصاد ایران هر سال ۲.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهد.
عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت آذرماه امسال به ایسنا گفت: «در سال ۱۳۹۹ بطور میانگین تعداد ۱۲۵۱ مرگ در شهر تهران منتسب به مواجهه با ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بوده است. در شهر کرج و مشهد نیز به ترتیب ۵۸۶ نفر و ۱۱۱۶ نفر مرگ منتسب به آلودگی هوا بود.»
به گفته شاهسونی هزینه اقتصادی این مرگ‌ها در این سه شهر به ترتیب ۵۱ هزار میلیارد تومان، ۸۷۷۹ میلیارد تومان و ۱۵ هزار میلیارد تومان بود. به عبارتی مجموع این هزینه‌ها هفت برابر درآمد نفتی ایران در سال ۹۹ می‌شود. پیشتر فرهاد دژپسند وزیر سابق اقتصاد گفته بود درآمد نفتی ایران در سال ۹۹ ده هزار میلیارد تومان بوده است.
همچنین در اردیبهشت ۱۴۰۰ محمدصادق حسنوند رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: «سالانه در ایران حدود ۴۰ هزار نفر به دلیل مواجهه با آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می‌شوند.»
در این میان وبسایت «تجارت نیوز» امروز چهارشنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ در گزارشی اعلام کرد که «در سال ۹۹ تنها در سه شهر تهران، کرج و مشهد دو هزار و ۹۵۳ نفر مرگ منتسب به آلودگی هوا داشتند. هزینه اقتصادی مرگ‌های منتسب به آلودگی در این سه شهر، حدود ۷۴ هزار میلیارد تومان شد.»
در این گزارش با اشاره به اینکه تهران امسال تنها دو روز هوای پاک داشته، تأکید شده که گزارشی از میزان خسارت‌های جانی و اقتصادی و اجتماعی این آلودگی هنوز منتشر نشده است.
محسن طباطبایی دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفته بود که «هزینه آلودگی هوای تهران در سال ۹۱، بر اساس واقعی‌سازی قیمت‌ها با نرخ تورم، ۶ هزار میلیارد و ۶۷۰ میلیون تومان برآورد شده بود.»
بانک جهانی نیز در سال ۲۰۱۶ اعلام کرده بود که هر سال ۲.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی ایران به علت آلودگی هوا از بین می‌رود و ۲۱ هزار نفر به دلیل این آلودگی جان خود را از دست می‌دهند.
همچنین بر اساس گزارش بانک جهانی، آلودگی هوا برای خاورمیانه و شمال آفریقا ۹ میلیارد دلار هزینه به‌دنبال دارد که بیشترین آن، متوجه ایران و مصر است.
در آبان‌ماه ۹۶ نیز وحید حسینی مدیرعامل وقت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفته بود: «هزینه اقتصادی آلودگی هوای تهران بین ۱۲ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان است و می‌توان گفت پایتخت معادل بودجه شهرداری هزینه اقتصادی آلودگی هوا را می‌دهد.»
آلودگی هوا اما در دو سال گذشته در ایران به شدت افزایش یافته. فرسودگی نیروگاه‌ها و ناتوانی در تأمین گاز مورد مصرف در زمستان در کنار افزایش «ماینینگ» رمزارز در کشور سبب کمبود شدید برق شده است. سوزاندن مازوت (نفت کوره) بجای گاز در نیروگاه‌های تولید برق یکی از اصلی‌ترین دلایل تشدید آلودگی هوا در کشور است.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در گزارشی که دی‌ماه امسال درباره آلودگی هوا منتشر کرد، ممنوعیت مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها را یکی از راهکارهای مهم برای کاهش آلودگی هوا دانست.
بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوا در سال‌های ۸۷، ۸۸ و ۸۹ به ترتیب ۱۴، ۱۷ و هشت روز نامطلوب به لحاظ آلاینده‌ی اُزن ثبت شد. بعد از آن تعداد روزهای نامطلوب از نظر آلاینده ازن از یک روز در سال ۹۵ به هفت روز در سال ۹۶ و ۱۶ روز در سال ۹۷ رسید. در نیمه ابتدایی سال ۹۸ نیز ۲۵ روز نامطلوب از نظر این آلاینده ثبت شد. همچنین برای اولین بار یک روز در شرایط ناسالم قرار گرفت.
در آذرماه ۱۴۰۰ هم فریدون عباسی رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: « مردم را از مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع نترسانیم. اگر گرما می‌خواهیم و می‌خواهیم زنده بمانیم باید آلودگی را نیز مقداری تحمل کنیم.»
پیشتر در ارتباط با کیفیت وضعیت مازوت در ایران، حسین احمدی‌کیا عضو هیات علمی گروه مکانیک دانشگاه اصفهان در تحلیلی برای «تجارت‌نیوز» نوشته بود: «مازوت تولیدی ایران بیش از ۳ درصد گوگرد دارد که حدود ۷ برابر استاندارد جهانی است. از طرف دیگر به دلیل قدیمی بودن پالایشگاه‌های ایران و پایین بودن فناوری‌های تولید آنها، بسته به نوع پالایشگاه، حدود ۱۵ تا ۳۵ درصد از نفت خام ورودی به پالایشگاه‌های ایران به مازوت تبدیل می‌شود که میانگین آن بیش از ۲ برابر متوسط جهانی است.»
