قیمت سکه طلا در ایران با ثبت رکورد تازهای از مرز ۱۷ میلیون تومان گذشت. گزارشها از افزایش شکاف طبقاتی به دلیل تورم بالا، و تحمیل بار تورم بر دوش اقشار حقوقبگیر و تنگدست حکایت دارد. اینهمه در حالیست که چشمانداز اقتصاد ایران با توجه به شکست برجام، خزانه خالی دولت و شرایط انقلابی در درون کشور منفی ارزیابی میشود.
سکه کامل طلا به قیمت ۱۷ میلیون و ۵۰ هزار تومان رسید، نیم سکه نیز ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و ربع سکه هم ۶ میلیون و دویست هزار تومان قیمت خوردند. از طرفی هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان معامله شد.
روز گذشته، به دنبال افزایش بیش از یک درصدی قیمت گواهی سکه در معاملات روز یکشنبه بازار سرمایه نسبت به روز شنبه، بازار آزاد سکه و طلا نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و متاثر از پیشقدمی بورس، قیمت سکه به ۱۷ میلیون تومان افزایش یافت.
قیمت سکه طلا در بازار ایران طی یک هفته بیش از ۴.۵ درصد، طی یک ماه بیش از ۱۳ درصد و طی یک سال بالای ۳۵ درصد رشد قیمت داشته است که افزایش کمسابقهای است.
امروز بیشترین رشد قیمت سکه مربوط به ربع سکه بوده که ۳.۷ درصد افزایش یافته و به ۶.۲ میلیون تومان رسیده است. علت این موضوع بالاتر بودن تقاضا برای خرید ربع سکه است.
در این میان، نادر بذرافشان رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران گفته که علت جهش قیمت سکه مربوط به «نوسانات ارزی» بوده و «بازار همچنان بدون تقاضاست و این التهابها و افزایش قیمتها هیچ تاثیری در تقاضا نداشته است».
محمد کشتی آرای فعال باسابقه بازار و عضو اتحادیه طلا و جواهر هم با اشاره به اینکه در معاملات روز یکشنبه سکه تاریخی قیمتی خود را شکست، گفت که «نکته نادری که روز گذشته رخ داد، این بود که سکه تمام در روزهای یکشنبه چنین افزایش قیمتی را تجربه نمیکرد، زیرا با توجه به تعطیلی بازارهای جهانی این انتظار نمیرفت که سکه این چنین با افزایش قیمت روبرو شود، اما به دلیل افزایش ۵۰۰ تومانی قیمت دلار و قرار گرفتن آن در نرخ ۳۶ هزار تومان، شاهد بودیم که سکه و طلا نیز در بازار با افزایش بها روبرو بودند.»
با افرایش قیمت سکه در هفته های گذشته بانک مرکزی با هدف جذب بخشی از نقدینگی سرگردان در اقتصاد کشور و جلوگیری از افزایش قیمت سکه اقدام به انتشار اوراق سکه بانکمرکزی با سر رسید ۶ ماهه کرد که مطلقا مورد توجه و اعتماد مردم قرار نگرفت. عدم استقبال مردم از این طرح با وجود این بود که دولت مزایایی چون معافیت از مالیات و امکان توثیق بانکی این اوراق را برای سکه در نظر گرفته بود.
شورای جهانی طلا آبان امسال از افزایش ۷۷ درصدی خرید سکه و شمش طلا توسط ایرانیها در سه ماهه سوم سال جاری میلادی، تقریبا معادل فصل تابستان، خبر داده بود. این گزارش علت اوجگیری خرید سکه و شمش توسط ایرانیها را نبود حوزههای جذاب دیگر برای سرمایهگذاری با هدف حفظ ارزش داراییهای ریالی عنوان کرده بود.
در مجموع، ایرانیها در ۹ ماهه سال ۲۰۲۲ حدود ۳۱/۴ تن شمش و سکه طلا خریداری کردهاند که نسبت به دور مشابه پارسال رشد ۷۷ درصدی دارد.
در حال حاضر نیز کارشناسان معتقدند با توجه به اقدامات سختگیرانه بانک مرکزی و قوه قضاییه در بازار ارز با هدف جلوگیری از افزایش قیمت دلار و دیگر ارزهای رایج، سرمایه مردم به سوی بازار سکه کشیده شده است و اگر تقاضا در بازار سکه به همین شکل باقی بماند در روزهای آینده قیمت سکه به بیش از ۱۷ میلیون و۲۰۰ هزار تومان هم خواهد رسید.
قیمت دلار در هفته گذشته از ۳۶ هزار تومان عبور کرد. از آنجایی که قیمت ارز، آینهای از شرایط اقتصادی و سیاسی کشور است، جمهوری اسلامی تلاش دارد به هر شکل ممکن از افزایش قیمت ارز جلوگیری کند؛ بازداشت شماری از فعالان بازار و ایجاد محدودیت برای صرافیها از جمله تلاشهای دولت برای کنترل قیمتها در این بازار بود.
اقدامات جمهوری اسلامی برای کنترل قیمتها در بازار طلا و ارز پیشتر هم در سال ۹۷ اتفاق افتاد و حتی وحید مظلومین معروف به سلطان سکه که از فعالان قدیمی بازار ارز و طلا بود بازداشت و در بُهت شهروندان به اعدام محکوم و به سرعت حکم اعدام او اجرایی شد. همراه وحید مظلومین محمد اسماعیل قاسمی معروف به «محمد سالم» به عنوان «همدست» وحید مظلومین برای ایجاد اختلال در بازار سکه و ارز معرفی و اعدام شد.
چهار سال پیش که جمهوری اسلامی وحید مظلومین و محمد اسماعیل قاسمی را اعدام کرد تا بحران در بازار ارز و طلا را حل کند، هر سکه تمام طلا ۳ میلیون تومان بود و امروز به بیش از ۱۷ میلیون تومان رسیده است!
بحرانی که خروجی آن عبور قیمت سکه طلا از مرز ۱۷ میلیون تومان است قطعا با اعدام حل نمیشود؛ اقتصاد ایران از نظر بسترها و ظرفیتهای درونی با مشکلات زیادی روبروست. سالها رکود تورمی پیوسته، رانت و فساد، بحرانهای سیاسی و در انزوا قرار دادن کشور که سبب عدم جذب سرمایهگذاری شده، از جمله دلائلی هستند که اقتصاد ایران را کوچک و کوچکتر کرده است.
از سوی دیگر در ماههای گذشته نیز اثرات حذف یارانه نهادههای دامی و مواد خوراکی آشکار شده و تورم مواد خوراکی را افزایش داده است. در آبانماه خوراکیها و آشامیدنیها در سبد مصرفی دهکهای با درآمد پایین، تورم پایینتری نسبت به دهکهای پردرآمد داشت.
همچنین مرکز آمار ایران در گزارشی آمارهای شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استانها را منتشر کرده که نشان میدهد در آبانماه شاخص کل قیمت نسبت به ماه قبل ٢/١ درصد افزایش یافته است. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ٣/٧ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان خراسان جنوبی با ١/٢ درصد است.
این گزارش افزوده درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل که با عنوان تورم نقطه به نقطه شناخته میشود، برای خانوارهای کشور ۴۸/۱ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان با رقم ۶۰/۴ درصد و کمترین آن مربوط به استان زنجان با ۴۱ درصد است.
در آبان امسال همچنین بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ٣ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استانهای بوشهر و خراسان جنوبی با ١/٣ درصد است.
درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای شهری کشور ۴۷/۳ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ۵۵/۴ درصد) و کمترین آن مربوط به استان بوشهر با ۳۹/۴ درصد است.
نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به آبان ماه امسال برای خانوارهای شهری به عدد ۴۳/۳ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم ۱۲ ماهه مربوط به استان ایلام ۴۸/۳ درصد و کمترین آن مربوط به استان خوزستان ٣٨/٩ درصد است.
گزارشها نشان از ادامه روند افزایشی در بازار مواد خوراکی دارند. قیمت هر شانه تخم مرغ در هفته دوم آذرماه به به ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تومان رسیده است. این در حالیست که پس از حذف ارز ترجیحی در اردیبهشت ماه امسال، قیمت هر شانه تخممرغ ۷۶ هزار تومان اعلام شده بود.
کارشناسان اقتصادی نیز از افزایش تورم در ماههای آینده میگویند. قدرتالله اماموردی در اینباره با اشاره به نزدیک شدن به تورم ۵۰ درصدی گفته که هر چند ممکن است تا پایان سال این اتفاق رخ ندهد اما مطمئنا با رسیدن سال ۱۴۰۲ ما شاهد تورم بیش از ۵۰ درصد خواهیم بود.