هشدارها درباره مهاجرت شهروندان از کشور ادامه دارد و آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد مدیران رده بالای کشوری از جمله استادان دانشگاه و مدیران حوزه بهداشت و درمان در حال مهاجرت هستند.
روزنامه «هم‌میهن» در شماره امروز سه‌شنبه چهارم مهرماه در گزارشی به کشیده شدن موج مهاجرت از کشور که به استادان دانشگاه و مدیران حوزه بهداشت رسیده پرداخته است.
بر اساس این گزارش در موج برکناری اساتید باسابقه دانشگاه، استادان دانشگاه‌های علوم پزشکی هم در امان نمانده و برخی از آنها با وجود داشتن سوابق علمی قابل توجه در کشور یا با بازنشستگی‌های اجباری مواجه‌اند یا فضا برای ماندن‌شان مهیا نیست. از سوی دیگر مدیران برخی حوزه‌های پزشکی هم ماندن را به رفتن ترجیح داده‌اند.
این گزارش برای نمونه تأکید کرده که از مدیر اداره سلامت وزارت بهداشت تا مدیر گروه اپیدمیولوژی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی و مدیران مرکز تحقیق اعتیاد در برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی از ایران مهاجرت کرده‌اند.
بخش دیگری از این گزارش تأکید کرده که حمید سوری رئیس پیشین کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید ۱۹ و عضو پیشین هیئت علمی گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی «بهشتی» نیز پس از ماه‌ها خانه‌نشینی، در نهایت مهاجرت کرده است.
رضا لاری‌پور سخنگوی سازمان نظام پزشکی درباره مهاجرت کادر درمان و مدیران ساختار بهداشتی و درمانی کشور به «هم‌میهن» گفته که «آمار مهاجرت جامعه پزشکی نسبت به سال‌های قبل از کرونا تقریباً دو برابر شده است. تربیت پزشکان گران است و به همین دلیل همه دنیا به ویژه کشورهای پیشرفته بخشی از نیروهای سلامت‌شان را از سایر کشورها تأمین می‌کنند. نیروهای سلامت ما هم کیفیت بالا و مقبولیت خاصی دارند. آنها از عهده امتحانات لازم بر می‌آیند، بنابراین نیروهای کیفی ما را خیلی زودتر می‌برند. این مهاجرتها هم‌اکنون فقط به پزشک، پرستار، دندانپزشک و داروساز منحصر نیست و حتی ماما، پیراپزشک، فیزیوتراپ و بینایی‌سنج و… هم مهاجرت می‌کنند.»
مقصود فراستخواه جامعه‌شناس نیز گفته است که در موسسات زبان در سال‌های گذشته ۲ زبان تدریس می‌شد اما امروز تقاضا به حدی است ۱۰ زبان مختلف آموزش داده می‌شود.
این جامعه‌شناس تأکید کرده است که «عموم مردم، حتی کسانی که هزینه و استطاعت‌اش را هم ندارند، باز هم مهاجرت می‌کنند.»
محمد رئیس‌زاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی نیز امرداد امسال با هشدار نسبت به مهاجرت جامعه پزشکی گفته بود که اُفت آموزش، نقش بزرگی در انهدام احترام به جامعه پزشکی داشت و بی‌شک یکی از دلایل این موج گسترده مهاجرت پزشکان در همین دو مورد، یعنی احترام اجتماعی و وضع اقتصادی، خلاصه می‌شود.
تداوم مهاجرت نخبگان و فرار نیروی کار از ایران؛ دولت می‌گوید «دیپلماسی بازار کار» است!
ایرج فاضل رئیس سابق سازمان نظام پزشکی ایران نیز با هشدار نسبت به اینکه «با مهاجرت استادان علوم پزشکی آینده این علم خوب نیست» گفته که باید علت مهاجرت این افراد و اینکه در پی چه اهدافی تصمیم به ترک کشور می‌گیرند، واکاوی شود، ادامه می‌دهد: «گروه پزشکی سال‌هاست که از تمام جهات تحت فشار است و این فشار در بخش اقتصادی بیشتر دیده می‌شود.»
او تأکید کرده که «نمی‌توان آینده خوبی برای حوزه پزشکی کشور متصور شد، چون تبدیل شدن به استاد خوب دانشگاهی چیزی نیست که در کوتاه‌مدت محقق شود.»
ایرج فاضل با بیان اینکه «تعرفه‌های فعلی کفاف هزینه‌های حداقلی پزشکان را هم نمی‌دهد» گفته که تکلیف تعرفه‌های پزشکی برعکس تمامی صنوف به عهده مصرف‌کنندگان خدمات پزشکی است و تا زمانی که مصوبه آن از سوی مجلس لغو نشود، این مشکل ادامه خواهد داشت.
رئیس پیشین سازمان نظام پزشکی معتقد است که به جز مشکل اقتصادی، مسائل فرهنگی، سیاسی، آزادی اندیشه و… هم این مهاجرتها را تشدید کرده و نیازمند بررسی دقیق است.
پیش از این نیز سعید سمنانیان رئیس پیشین دانشگاه تربیت مدرس هم تأیید کرده و گفته بود که تنها در یک دانشکده دانشگاه تهران از ۷۰ استاد، حدود ۳۰ نفر مهاجرت کرده‌اند و برخی دیگر هم در صدد مهاجرت هستند.
مهاجرت نخبگان و دانشجویان بار دیگر هفته گذشته دوباره با انتشار تصویری از ۱۳ فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی «شریف» در فرودگاه و هنگام مهاجرت از کشور مورد توجه قرار گرفت.
کیوان جامه‌بزرگ معاون توسعه کسب و کار شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان «فناپ» نیز با ارائه آماری از مهاجرت فعالان حوزه فناوری اطلاعات گفته «در یک سال و نیم گذشته به اندازه ١۵ سال گذشته خروج نیرو در فناپ داشتیم که بالای ٨٠ درصد آنها مهاجرت کرده‌اند؛ یعنی ۸۰ درصد از جمعیتی که ما را ترک کردند، دلیل ترک کارشان مهاجرت بود.»
فرافکنی و بی‌تفاوتی مقامات جمهوری اسلامی در برابر موج گسترده مهاجرت نیروی متخصص
معین‌الدین سعیدی نماینده سیستان و بلوچستان نیز روز گذشته گفته که «در حقیقت افراد را مجبور به مهاجرت می‌کنند و بعد انگ بی‌وطنی به آنها می‌زنند، در حالی که این گزاره اشتباه است و بسیاری از این افراد، از سر اجبار مهاجرت از کشور را انتخاب کردند.»
به گفته معین‌الدنی سعیدی «خروج سرمایه انسانی از کشور، بحث جدی است و به باور من، ضرر از بابت این موضوع به مراتب بدتر و سخت‌تر از خروج سرمایه اقتصادی از مملکت است اکنون بسیاری از افراد برتر در کنکور آزمون سراسری، نخبگان و کادر بهداشت و درمان مسیر مهاجرت را در پیش گرفته‌اند و این اتفاقات، وضع را سخت‌تر از گذشته کرده است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به علل افزایش تمایل ایرانیان به مهاجرت گفته که «بخش عمده مهاجرت افراد و نخبگان، اقتصاد است، اما اقتصاد همه ماجرا نیست. بطور مثال رویکرد اخیری که در خصوص دانشگاه‌ها در پیش گرفته شده و عده‌ای از افراد توانمند از تدریس محروم شدند، خود می‌تواند جزو دلایل اثرگذار برای مهاجرت باشد.»
معین‌الدین سعیدی همچنین افزوده که «متأسفانه برخی معتقدند و می‌گویند هر کسی از شرایط موجود ناراحت است، می‌تواند از کشور خارج شود. از طرفی، برخی دیگر می‌گویند ما همین هستیم که می‌بینید، نخواستید، پاسپورت بگیرید و بروید. این روش درست برخورد با سرمایه‌های انسانی و نخبگان یک کشور نیست.»
وبسایت «دیده‌بان ایران» نیمه شهریورماه جاری در گزارشی از مهاجرت ایرانیان به نقل از بهرام صلواتی مدیر رصدخانه مهاجرت ایران نوشت که «نیروهای کلیدی و متخصص ۶۷ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان، وارد فرآیند مهاجرت شده‌اند.»
بهرام صلواتی افزوده بود «هم‌اکنون دامنه مهاجرت از استعدادها، آموزش‌دیدگان و نخبگان ایرانی پا را فراتر گذاشته و در طبقه‌های گوناگون اجتماعی، به ویژه در دهک‌های پایین اقتصادی نیز در حال گسترش است.»
همچنین بر اساس نتایج آخرین نظرسنجی رصدخانه مهاجرت ایران، فقط ۱۶ درصد از شرکت‌کنندگان تمایلی به مهاجرت ندارند و می‌خواهند در ایران بمانند.
علاوه بر این، حدود ۲۰ درصد از مخاطبان نظرسنجی رصدخانه مهاجرت از ایران مهاجرت کرده‌اند که از میان آنها فقط چهار درصد گفته‌اند که قصد بازگشت به کشور را دارند.
