یک متخصص بیماریهای عفونی میگوید: «در این فصل، آنفولانزا و کرونا هم شایعاند که هردوی این بیماریهای ویروسی میتوانند در کنار علائم تنفسی، علائم گوارشی مثل اسهال هم داشته باشند، اما این بیماریای که چند هفتهای است شایع شده و بیشتر هم کودکان را درگیر میکند، «روتاویروس» است.»
وبسایت «همشهری» به نقل از دکتر مینو محرز نوشت: «روتاویروس یک عفونت ویروسی است و اگر تشدید شود و مراجعه به پزشک صورت نگیرد، میتواند مرگبار هم باشد. مثل وبا.»
با اینهمه به گفته وی در مجموع، این بیماری مرگ و میر بالایی در ایران ندارد. وی ادعا کرده است: «چون سیستم بهداشتی کشور ما با نحوه مقابله با این بیماری آشنا است و برای مقابله با کمآبی بدن دستورالعمل دارد. بنابراین توصیه این است که افراد بهخصوص در مورد کودکان اقدام به خوددرمانی نکنند و کودکِ با علائم اسهال و تب را حتما نزد پزشک ببرند. چون کمآب شدن بدن کودک به دنبال بروز اسهال خطرناک است.»
بر اساس این گزارش، شیوع روتاویروس در کشور طی هفتههای اخیر، افراد زیادی را گرفتار کرده است. در این میان، آمار ابتلای نوزادان و کودکان بیش از بزرگسالان است. تب و اسهال از علائم ابتلا به روتاویروس است.
تا کنون ۹ گونه از روتاویروسها در دنیا شناسایی شدهاند و سالانه بیش از ۵۰۰ هزار کودک زیر ۵ سال در سراسر دنیا براثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست میدهند. موضوعی که گفته میشود در ایران آمار بالایی ندارد.
دکتر مینو محرز نیز با اعلام اینکه روتاویروس، ویروسی است که عامل بروز اسهال است و کودکان را سختتر مبتلا میکند تاکید کرد: «تب از دیگر علائم آن است که در برخی کودکان طولانیتر میشود و دیرتر پایین میآید یا قطع میشود. کلا بیماریهای ویروسی چون درمان خاصی ندارند، دورهشان کمی طولانیتر است.»
این متخصص بیماریهای عفونی درباره نحوه انتقال این بیماری توضیح داد: «روتاویروس مثل سایر ویروسهای گوارشی از طریق دهان و مدفوع منتقل میشود و مهمترین راه پیشگیری از آن رعایت بهداشت دستها و شستشوی مرتب آنها است.»
روتاویروس واکسن دارد و واکسیناسیون آن در برخی کشورها به صورت روتین و در قالب برنامه کشوری انجام میشود. اما در ایران هنوز برنامه واکسیناسیون کشوری روتاویروس وجود ندارد. البته مهرماه امسال بهرام عیناللهی وزیر بهداشت دولت سیزدهم خبر داده بود دو واکسن روتاویروس و پنوموکوک که در سال ۱۳۹۳ تصویب شدند، تا «دهه فجر» ۱۴۰۲ برای اولین بار در ایران تولید میشوند.
دکتر محرز در این ارتباط گفت: «در ایران فعلا برنامه واکسیناسیون کشوریِ روتاویروس را نداریم. اما خود والدین میتوانند آن را به صورت آزاد برای کودکان تزریق کنند و مشکلی ندارد.»
این متخصص بیماریهای عفونی ادامه داد: «دوره این بیماری ویروسی مقداری طولانی است و علائم و دوره آن در کودکان سختتر است و گاهی شدید هم میشود. به همین دلیل توصیه سازمان جهانی بهداشت این است که واکسن آن تزریق شود. اگر هم کودکی واکسن نزده و علائم تب (تبی که قطع نمیشود) و اسهال دارد، والدین حتما او را نزد پزشک ببرند. البته این بیماری درمان خاصی ندارد. چون ویروسی است. ولی هرچه زودتر پیش پزشک ببرند که به مراحل پیشرفته نرسد، دورهاش معمولا کوتاهتر میگذرد.»
وی در مورد اینکه آیا آلودگی هوا میتواند دوره بیماریهای ویروسی را طولانیتر کند، توضیح داد: «آلودگی هوا بهخصوص در این فصل میتواند باعث تکرار ابتلای کودک به بیماریهای تنفسی و گوارشی شود و حتی آنها را تشدید کند. دلیلش هم افزایش آلایندههای هوا و همچنین کاهش آنتیبادی در بدن است. در این بین افرادی که بیماری آلرژیک و آسم دارند، بیشتر دچار مشکل میشوند. این افراد وقتی دچار یک سرماخوردگی معمولی هم میشوند، به دلیل آلودگی هوا علائمشان تشدید میشود. خیلی از بیماران مبتلا به آسم در آلودگی هوا دچار حملات آسم و تنگی نفس میشوند.»
بر اساس اعلام رسمی وزارت بهداشت در حال حاضر حدود ۲۸ درصد نمونههایی که آزمایش میشوند آنفولانزا، ۱۲ درصد کرونا و بقیه موارد سایر ویروسها هستند. مسئولان حوزه سلامت تاکید میکنند که اتفاق عجیبی رخ نداده، ولی با سردتر شدن هوا امکان دارد که بیماریهای تنفسی نیز افزایش پیدا کند و در اینباره توصیه جدی رعایت اصول بهداشتی، استفاده از ماسک و حفظ فاصله فیزیکی است.
همزمان با شیوع سریع گونه جدیدی از ویروس کووید۱۹، به نام JN.۱، سازمان جهانی بهداشت آن را از مشتقات سویه اومیکرون طبقهبندی کرد، اما گفت که تهدید چندانی برای سلامت عمومی نیست. هرچند با آغاز زمستان، این زیرسویه ممکن است میزان بیماریهای تنفسی را در بسیاری از کشورها افزایش دهد.
بر اساس دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت به منظور جلوگیری از ابتلا به عفونت و بیماریهای شدید، افراد باید در مناطق شلوغ و سرپوشیده از ماسک استفاده کنند. هنگام سرفه و عطسه، بینی و دهان خود را بپوشانند. دستان خود را بطور مرتب بشویند.در صورت عدم دریافت واکسن کووید و حتی آنفولانزا، در اولین فرصت به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کرده و آن را تزریق کنند. در صورت ابتلا به بیماری، در خانه بمانند و استراحت کنند و در صورت داشتن علائم مشکوک، تست کرونا بدهند.
با اینهمه یک کارشناس بیماریهای عفونی هشدار داده بود که مردم ماسک نمیزنند و ابتلا به آنفولانزا در کشور طغیان کرده است!
مسعود مردانی استاد بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی «بهشتی» (دانشگاه ملی ایران) روز شنبه ۱۸ آذرماه در گفتگو با خبرگزاری «فارس» نسبت به شیوع بیماریهای تنفسی از جمله آنفولانزا در ایران هشدار داده بود.
به گفته وی «بعد از کاهش کرونا موارد آلودگی به ویروسهای تنفسی دیگر خیلی کم شد اما اکنون به سطح طغیان رسیده است و بهخصوص در میان افراد بالای ۶۰ سال که بیماری قلبی و ریوی (روماتیسم) یا سرطان دارند و رادیوتراپی میشوند بیشتر است.»
این استاد دانشگاه همچنین هشدار داده بود: «متأسفانه چون اکنون مردم ماسک نمیزنند و در مجامع مختلف حضور پیدا میکنند و حتا در مجالس روبوسی میکنند و دست میدهند همه اینها باعث انتقال بیماری میشود.»
این استاد بیماریهای عفونی تاکید کرده بود: «از اواخر شهریور افزایش موارد جدید به کرونا مانند امیکرون را داشتیم اما بعد امیکرون رو به افول گذاشت و بعد آنفولانزا همهگیر شد؛ چون علتش این بود که تعداد زیادی از مردم واکسن این بیماری را نزدهاند و ما با اپیدمی آنلولانزا از مهرماه روبرو هستیم.»
به گفته مردانی، هماکنون موارد ابتلا به آنفولانزا زیاد شده؛ بهخصوص در افراد بالای ۶۰ سال٬ بیماران قلبی٬ ریوی٬ روماتیسمی و سرطانی که رادیوتراپی میشوند این ابتلا بیشتر است.
بر اساس این گزارش، تقریباً اواسط آبانماه سازمان دامپزشکی کشور هم درباره احتمال شیوع آنفولانزای فوق حاد پرندگان در کشور هشدار داد که قابل انتقال به انسانها هم است. اما به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، تا کنون مورد انسانی از ابتلا به آنفولانزای پرندگان در کشور گزارش نشده است.