کارنامه مردود دولت در مدیریت اقتصاد کشور سبب انتشار خبرهای غیررسمی درباره احتمال برکناری احسان خاندوزی وزیر اقتصاد طی روزهای گذشته شده است. در حالیکه وزارت اقتصاد استعفا یا برکناری خاندوزی را رد کرده اما برخی محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی را به عنوان گزینه اصلی جانشینی او معرفی میکنند.
افزایش بیسابقه نرخ ارز و طلا و ثبت رکوردهای جدید در این دو بازار طی روزهای گذشته، انتقادها از دولت رئیسی و به ویژه احسان خاندوزی وزیر اقتصاد را افزایش داده است.
همزمان خبرهای غیررسمی درباره استعفا یا برکناری احسان خاندوزی در روزهای گذشته منتشر شد. دولت اما این اخبار را رد کرده است.
سپهر خلجی رئیس شورای اطلاعرسانی دولت در واکنش به این اخبار در پیامی نوشت که «تروریستهای اقتصادی همپای تروریستهای حملات دمشق و چابهار مشغول بمباران افکار عمومی با خبر کذب هستند.»
رئیس شورای اطلاعرسانی دولت افزوده که «دامن زدن به انتظارات تورمی از مهمترین راهبردها در انتشار اخبار کذب است و القای تزلزل در تیم اقتصادی دولت را باید در این چارچوب تحلیل کرد.»
خاندوزی میگوید کاهش تورم در مسیر درست پیش میرود! رقم واقعی تورم در ایران: ۶۰ درصد یا بیشتر؟
خبرگزاری «تسنیم» نیز اخبار منتشرشده در خصوص برکناری احسان خاندوزی از وزارت اقتصاد را تکذیب کرد. «تسنیم» نوشته که «در پی انتشار اخباری مبنی بر تغییر «احسان خاندوزی» وزیر اقتصاد در بعضی از اکانتهای ضددولت، پیگیریها نشان میدهد که این خبر غیرواقعی و کذب است.»
وزارت اقتصاد هم با موضعگیری رسمی اعلام کرده که شایعهسازی درباره تیم اقتصادی دولت که بیوقفه در حال تلاش در میدان جنگ تحمیلی اقتصادی هستند، خواسته یا ناخواسته ابزار دیگری علیه دولت و مردم ایران در این کارزار است.
وزارت اقتصاد مدعی شده که دولت سیزدهم بدون شک و حتی به اذعان بسیاری از منتقدان در بهبود شاخصهای اقتصادی کارنامه موفقی داشته است، اما به هر حال عبور از اقتصاد بحرانزدهای که به این دولت میراث رسید، علاوه بر آنکه آثار درازمدتی خواهد داشت، زمانبر هم بوده است.
این وزارتخانه همچنین ادعا کرده که اقتصاد ایران در پایان دولت دوازدهم با ناترازیهای مزمن در حوزههای مختلف اقتصادی، نرخ ناپایدار و پایین رشد اقتصادی و سرمایهگذاری منفی دست و پنجه نرم میکرد و تلاش کرد تا با برنامههای اصلاحی از این بحرانها عبور کند.
با اینهمه خبرهای غیررسمی بر تصمیم دولت برای تغییر وزیر اقتصاد تأکید دارند و حتی یکی از جدیترین گزینههای جانشینی او را محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معرفی میکنند.
از سوی دیگر برخلاف ادعاهای وزارت اقتصاد از کارنامه اقتصادی دولت، کارشناسان اقتصادی معتقدند عملکرد تیم اقتصادی دولت و به ویژه احسان خاندوزی قابل قبول نبوده است.
محمدتقی فیاضی کارشناس اقتصادی در گفتگو با وبسایت «تجارت نیوز» درباره تغییر احتمالی احسان خاندوزی گفته «متأسفانه در ایران [جمهوری اسلامی]، احزاب حضور ندارند و جابجایی قدرت تنها به صورت فردی رخ میدهد. در این شرایط، اتفاقی که میافتد آن است که معمولا یک یا دو سال اول دولتها برای آزمون و خطا است و از آن پس دولت روی امور مسلط شده و ناهماهنگیها موجود در تیم اقتصادی برطرف میشود.»
او با تأکید بر این نکته که وزارت اقتصاد در مجموع کاملا ناموفق بوده گفته «آقای خاندوزی و وزارت اقتصاد، چند دستگاه اقتصادی در اختیار دارند که یکی از آنها سازمان امور مالیاتی است. مالیاتها در شرایطی افزایش یافته که اقتصاد با شرایط رکودی مواجه است و مردم از لحاظ اقتصادی تحت فشار هستند. ممکن است وزارت اقتصاد افزایش مالیاتها را دستاورد خود بداند اما درواقع این مالیاتها به دلیل تورم افزایش یافتهاند.»
ادعای عجیب احسان خاندوزی: عملکرد اقتصادی دولت رئیسی مثبت است! تحریم و FATF «بهانه» دولت قبل بود!
محمدتقی فیاضی در ادامه گفته «در زمینه بورس نیز عملکرد وزارت اقتصاد کاملا ناموفق بوده است و حتی به نظر میرسد که خاندوزی به بورس اعتقادی ندارد. همانطور که خاندوزی و همطیفهای او، قبل از آنکه در دولت باشند، طی بیانیههای متعدد بورس و منافع آن را زیر سوال بردند و ادعا کردند که بورس باعث تورم میشود.»
او افزوده که «در بحث تجارت خارجی نیز در سال گذشته کسری قابل توجهی ایجاد شد که بخشی از آن به دلیل سیاستهای ارزی کشور است. همچنین در زمینه سرمایهگذاری خارجی نیز با وجود اینکه اعدادی اعلام میشوند، میزان سرمایهگذاری عملا صفر بوده و انتظار هم نمیرود که در شرایط تحریمی و تورمی کشور، سرمایهگذار خارجی، سرمایه خود را وارد ایران کند.»
این کارشناس اقتصادی گفته «از سوی دیگر همواره بین خاندوزی و رئیس کل پیشین و فعلی بانک مرکزی اختلافهایی وجود داشته که هرچند این اختلافها به نفع وزیر اقتصاد تمام شده است.»
کامران ندری اقتصاددان هم در واکنش به احتمال تغییر وزیر اقتصاد با اشاره به ناکارآمدی مجموعهی دولت گفته این وزیر اقتصاد را بردارند، ممکن است فرد ضعیفتری بگذارند.
نگاهی به برنامههای احسان خاندوزی وزیر اقتصاد پیشنهادی برای دولت سیزدهم
کامران ندری گفته «بعید میدانم این اتفاق رخ دهد و معتقدم تاثیری نیز نخواهد داشت. بعید میدانم که دولت فردی بهتر از وزیر اقتصاد کنونی بتواند جایگزین کند. این نقد به دولت وارد است که نتوانسته افراد مناسبی را انتخاب کند و این نگرانی وجود دارد که اگر وزیر اقتصاد تغییر کند، ممکن است فرد جایگزین صلاحیتاش از افراد فعلی پایینتر باشد.»
او معتقد است «جای تاسف دارد که امروز کسی تمایل ندارد ریال را حفظ کند، برای همین امروز رشد نقدینگی کاهش یافته و عدد نقدینگی افزایش یافته است. این روند طبیعی است زیرا رشد نقدینگی برای این است که تقاضا برای آن وجود دارد. این نگرانی نسبت به آینده وجود دارد که انتظار تورمی اوج گرفته است.»