شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه با بخش فارسی «صدای آمریکا» تأکید کرد طرز تفکر نظام جمهوری اسلامی هیچ وقت به منافع ملی مربوط نبود و ضدیت با آمریکا تمام سیستم را به یک جهت دیگر برد که نتیجه آن را امروز می‌بینیم.
این مصاحبه که سه‌شنبه ۱۵ خردادماه پخش شد، در حاشیه مراسم یکصدمین سالگرد تأسیس نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران انجام شده بود. مراسمی که روز جمعه ۱۱ خردادماه با حضور شاهزاده رضا پهلوی و جمعی از افسران خلبان ارتش ایران و خانواده‌های آنها در تالار کتابخانه «ریچارد نیکسون» در شهر یوربا لیندا در کالیفرنیا برگزار شد.
محور موضوعات مطرح شده در گفتگو با «صدای آمریکا» توانایی نیروی هوایی ارتش ایران پیش از «انقلاب۵۷» و نقش آن در ثبات و امنیت ایران و منطقه، وضعیت نیروی هوایی در دوران جنگ ایران و عراق و همچنین فرسودگی ناوگان هوایی نظامی و مسافربری جمهوری اسلامی بود.
در بخشی از این مصاحبه شاهزاده تأکید کرده است که نیروی هوایی ایران در دهه ۵۰ خورشیدی با «حدود ۱۰۰ هزار نفر پرسنل و ۴۶۰ فروند هواپیما» در جایگاه «پنجمین نیروی قدرتمند هوایی در جهان» قرار داشت و در رده‌ی کشورهایی مانند «آلمان و انگلیس و فرانسه» که «حدوداً همان میزان هواپیما داشتند.»
وی همچنین با تأکید بر اینکه «در منطقه رقیبی به پای ما نمی‌رسید»، عنوان کرد، ایران در آن زمان «هواپیمای F-14 و موشک فینیکس داشت و این وضعیت ثبات و آرامش را در منطقه ایجاد» کرده بود، «چنانکه صدام حسین دیگر به فکر حمله به ایران نبود.»
شاهزاده رضا پهلوی با اشاره به لغو قراردادهای ایران با کارخانجات هواپیماسازی پس از استقرار جمهوری اسلامی، تأکید کرد «در آن زمان واقعاً یکی از قوی‌ترین نیروهای هوایی را داشتیم که نه‌تنها یک عامل امنیت برای کشورمان بود، در عین حال عامل ثبات برای منطقه هم بود.»
او سپس افزود، به محض سر کار آمدن نظام جمهوری اسلامی، علاوه بر «شمار زیادی از پاکسازی‌ها و اعدام‌های بسیاری از افسران نیروی هوایی و کنسل کردن سفارش‌هایی که قرار بود ایران تحویل بگیرد»، مسئله گروگانگیری کارمندان سفارت آمریکا نیز موجب شد «خیلی از لوازم یدکی که قرار بود به ایران برسد، نرسید.»
وی با اشاره به جانفشانی نیروهای میهن‌پرست ارتش ایران در جنگ ایران و عراق گفت نیروهای ایرانی «یکجوری دوام آوردند» و با وضعی که «رژیم از اول داشت چه از نظر پرسنل انسانی و چه از نظر تجهیزاتی [ارتش را] ضعیف می‌کرد، اگر به خاطر آن نیروی هوایی نبود، قطعا خوزستان را صدام حسین اشغال کرده بود و معلوم نبود نتیجه جنگ چه بشود. اینجاست که اهمیت ارتش نیرومند و نیروی هوایی بسیار قوی روشن می‌شود.»
جمهوری اسلامی فهمی از منافع ملّی ندارد
به تأکید شاهزاده رضا پهلوی، «طرز تفکر نظام» جمهوری اسلامی «هیچ وقت مسئله منافع ملی نبود» و «حتی می‌گفتند هواپیما را بفروشیم وسایل کشاورزی بخریم! این نشان می‌دهد اصلا حالی‌شان نیست که مسئله و موضع قدرت از نظر استراتژی و ثبات چه معنایی دارد و از همین لحاظ اضمحلال و به تدریج تضعیف نیروها» شروع شد.
او با اشاره به سیاست‌های غرب‌ستیزانه جمهوری اسلامی گفت سیاست «ما از غرب خریداری نمی‌کنیم»، موجب شد که بیشتر تجهیزات امروز هواپیماها روسی باشند و «ضدیت با آمریکا تمام سیستم را به یک جهت دیگر برد که نتیجه آن را امروز می‌بینیم که کجای کار قرار گرفته‌ایم در مقایسه با آن زمان.»
شاهزاده رضا پهلوی با تأکید بر اینکه در آن زمان «نخبگانِ» دارای «عِرق ملّی» به خلبان شدن روی می‌آوردند و این انتخاب‌شان از سر «ماجراجویی» نبود، گفت که «در شرایط امروزی کسی نمی‌خواهد برود در سپاه خدمت کند یا در این نظام خلبان بشود. وقتی آن حس و عرق ملی در کار می‌آید و مسئله ابهت و عظمت کشور، و البته امکانات و سرمایه‌گذاری درست و برنامه‌ریزی و طراحی درست برای پدافند ملی پیش می‌آید، قطعا شرایط خیلی فرق می‌کند.»
برگزاری مراسم بزرگداشت یکصدمین سالگرد تأسیس نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران در کتابخانه «ریچارد نیکسون» لس‌آنجلس
-مراسم بزرگداشت یکصدمین سالگرد تأسیس نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران روز جمعه ۳۱ ماه مه (۱۱ خردادماه) با حضور شاهزاده رضا پهلوی و جمعی از افسران خلبان ارتش ایران و… pic.twitter.com/y8OTAESzB8
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 1, 2024
او در ادامه اضافه کرد: «من فکر می‌کنم ایران قطع مسلم یک کشور ۸۵ میلیونی با آن همه امکانات قطعاً قابلیت این را خواهد داشت که مجدداً یک ارتش نیرومندی داشته باشد، در درجه اول برای حفاظت خودش و به‌خصوص برای ثبات در منطقه.»
جمهوری اسلامی محور بی‌ثباتی در منطقه
شاهزاده رضا پهلوی همچنین با اشاره به نقش جمهوری اسلامی در بی‌ثباتی منطقه گفت: «الان ببینید تمام نگرانی جهان از بی‌ثباتی منطقه و یک نظام تروریست‌پروری که می‌خواهد به سلاح اتمی دست پیدا کند چه وضعیتی را در ذهنیت منطقه و جهان ایجاد کرده، تا یک کشوری که آن زمان امنیت منطقه را حفظ می‌کرد؛ و خب این یک نقشی است که یک کشور کلیدی در منطقه مثل ایران می‌تواند قطعاً ایفا کند و یک ثبات منطقه‌ای به نفع منافع ملی و مسائل امنیت ملی خودمان مجددا احیا شود.»
او درباره نگرش نسل جدید ایرانیان درباره تاریخ معاصر و وقایع ملی و منطقه‌ای گفت «جوانان امروز با این طرز نگاه، قطعا بررسی و مقایسه می‌کنند و می‌بینند کجا بودیم و کجا هستیم.» درباره احتمال احیای قدرت نظامی نیروی هوایی ارتش، شاهزاده ضمن تأکید بر ضرورت استقرار یک حاکمیت ملی افزود: «این ذهنیت مردم را هم می‌خواهد. فقط دولت نیست که بیاید و یکسری تصمیمات بگیرد. خود جامعه هم باید پشتیبان و مدافع این برنامه باشد.»
صدام قبل از انقلاب اصلاً جرأت نمی‌کرد به آنسوی اروندرود نگاه کند
شاهزاده رضا پهلوی همچنین درباره بمباران پایتخت در دوره جنگ ایران و عراق گفت: «یادم می‌آید در شروع جنگ وقتی شنیدم مردم در تهران باید به کوه و کمر بزنند از ترس بمباران‌ها و بمب‌هایی که تا بالای تهران می‌آمد، می‌گفتم مگر ممکن است عراقی که اصلاً جرأت نمی‌کرد آنسوی اروندرود را نگاه بکند، حالا توانسته‌اند خودشان را برسانند به اینکه شهر تهران را بمباران بکنند، چه برسد به منطقه. اینجور چیزهاست که در حافظه ملی باقی مانده و هر کشور قدرتمند در جهان ارتش قدرتمند هم دارد.»
او با تأکید بر اهمیت داشتن تجهیزات نظامی علاوه بر تجهیز صنایع دیگر، گفت که ایران می‌تواند در آینده «همکاری منطقه‌ای» با کشورهای دیگر داشته باشد؛ وی توضیح داد: «وقتی می‌گوییم ناتو، خب بجای اینکه عربستان سعودی، مصر، ایران، عراق یا کشورهای دیگر هر کدام بخواهند از دید نظامی و مسائل دیگر تمام مخارج را به عهده بگیرند، ما می‌توانیم قراردادهای منطقه‌ای داشته باشیم.»
کسی جرأت ندارد هواپیما سوار بشود
بخشی از مصاحبه شاهزاده رضا پهلوی با «صدای آمریکا» مربوط به تهدیدات ناشی از فرسودگی ناوگان هواپیمایی مسافربری جمهوری اسلامی بود.
وی تأکید کرد، به‌روز بودن هواپیماها و نوسازی ناوگان هوایی، از نظر غیرنظامی از جمله از نظر اقتصادی نیز اهمیت دارد و با حفظ «امنیت مسافران»، ایران «می‌تواند در صنعت جهانگردی یکی از قطب‌های جهانی باشد.»
او همچنین با اشاره به تغییر روش‌های جنگی نسبت به گذشته، گفت که برای جایگزینی تجهیزات مدرن با تأسیسات «از رده خارج»، متخصصان باید برآورد کرده و تصمیم بگیرند و «از نظر امنیت و سلامت خلبان‌های جنگی، خلبان‌های مسافربری، و مسافران» باید ناوگان هوایی تجهیز بشود، چرا که در حال حاضر «کسی جرأت ندارد هواپیما سوار بشود» چون «واقعاً این تجهیزات از مرز عمر مفید خود گذر کرده‌اند و جایگزین نشده‌اند»؛ در حالی که «این همه میلیاردهایی که رژیم خرج تأسیسات اتمی و چیزهای دیگر کرده، اگر خرج اینها می‌کرد لااقل از این لحاظ عقب نمی‌افتادیم یا کمبود نمی‌داشتیم.»
او از دست رفتن بازار ترانزیت هوایی و داشتن فرودگاه‌های مدرن را «نتیجه‌ی عدم برنامه‌ریزی و طراحی یا مدیریت صحیح» مقامات جمهوری اسلامی دانست که «لطمه‌اش را همه می‌دانیم و تمام اینها در درازمدت قابل تصحیح است، اگر نگاه درستی به این مسئله داشته باشیم.»
شاهزاده رضا پهلوی در پایان تأکید کرد که هرچند «ما خیلی از نیروهای فکری‌مان را از دست دادیم»، اما «وجود نیروهای میهن‌پرست، مایه افتخار» و همچنین «یک پیام است که واقعا یک زمانی ایرانی داشتیم با اینهمه امکانات؛ و امیدوارم یک روزی در آینده بتوانیم این را دوباره داشته باشیم.»
