خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۱۲ ژوئن (۲۳ خردادماه) به نقل از چند دیپلمات گزارش داد که جمهوری اسلامی در واکنش به تصویب قطعنامه توبیخی شورای حکام، ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در دو سایت زیرزمینی را افزایش می‌دهد، هرچند دیپلمات‌ها مدعی‌اند «تنش‌ها به اندازه‌ای نیست که بسیاری از آن هراس دارند.»
این پنج دیپلمات به رویترز گفتند جمهوری اسلامی اینبار قصد دارد آبشارها یا خوشه‌های بیشتری از سانتریفیوژها را در دو سایت فردو و نظنز نصب و یا فعال کند. سه نفر از این دیپلمات‌ها گفته‌اند بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تهیه گزارش از گسترش برنامه اتمی جمهوری اسلامی بازدید کرده‌اند و آژانس روز پنجشنبه گزارشی درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به کشورهای عضو این نهاد بین‌المللی ارائه خواهد داد.
یک دیپلمات مستقر در وین با اشاره به اقدام جمهوری اسلامی ایران برای نصب و فعال کردن آبشارهای تازه‌ای از سانتریفیوژها گفت: «افزایش تنش به اندازه‌ای که من انتظار داشتم، زیاد نیست.»
این دیپلمات‌ها با اشاره به مرگ ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان در سانحه سقوط هلی‌کوپتر به توقف مذاکرات اتمی اشاره کرده و می‌گویند: «شاید آنها [مسئولان جمهوری اسلامی] منتظر تشکیل دولت جدید پس از انتخابات ۲۸ ژوئن هستند.»
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک هفته پیش قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن از رژیم ایران خواست بر همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیافزاید و به بازرسان زبده آژانس اجازه دهد از مراکز اتمی ایران بازدید کنند.
بر اساس گزارش رویترز، دیپلمات‌ها در مورد تعداد یا نوع سانتریفیوژهای اضافه شده یا سطح غنی‌سازی آنها توضیحی نداده‌اند، اگرچه یکی از آنها گفت که از این سانتریفیوژها برای افزایش غنی‌سازی اورانیوم‌های ۶۰ درصدی و بالا بردن درجه غلظت آن به ۹۰ درصد استفاده نمی‌شود.
کارشناسان تسلیحات اتمی می‌گویند برای ساخت سلاح اتمی غلظت اورانیوم باید به ۹۰ درصد برسد.
کمال خرازی در مصاحبه با شبکه «الجزیره»:
اگر موجودیت ما تهدید شود ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم!– در ایران بیش از گذشته از سوی مقامات ارشد نظام زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال ساخت بمب اتم در صورت افزایش فشارهای بین‌المللی مطرح می‌شود. کمال خرازی مشاور علی خامنه‌ای و رئیس… pic.twitter.com/0YrfSqAfn4
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 9, 2024
همین دیپلمات‌ها گفته‌اند که منتظر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از وضعیت برنامه‌های اتمی ایران خواهند ماند اما ادعا کردند، این حرکت «کمتر از حد انتظارات آنهاست». آنها هشدار دادند که «مطمئن هستند جمهوری اسلامی اقدام به افزایش غنی‌سازی کرده است.» آنها معتقدند حتا اگر قطعنامه توبیخی علیه جمهوری اسلامی صادر نمی‌شد در نهایت آنها غنی‌سازی را افزایش می‌دادند.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجم ژوئن (۱۶ خردادماه) قطعنامه توبیخی علیه جمهوری اسلامی را که تروئیکای اروپا (بریتانیا، آلمان و فرانسه) ارائه داده بود، تصویب کرد. از ۳۵ عضو شورای حکام، ۲۰ کشور رأی مثبت، دو کشور (چین و روسیه) رأی منفی و ۱۲ کشور رأی ممتنع دادند. رأی کشور پاراگوئه به دلایل فنی به حساب نیامد.
نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل پس از صدور این قطعنامه در پاسخ به پرسش پایگاه خبری- تحلیلی «المانیتور» اعلام کرد که این قطعنامه «تصمیم عجولانه و غیرعاقلانه» بود که «اثر مخربی» بر همکاری‌ها در آینده خواهد داشت. این ادعا در حالیست که دلیل اصلی صدور این قطعنامه، عدم «همکاری» جمهوری اسلامی به ویژه در سال‌های اخیر و در دوران دولت بایدن است.
همچنین بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز ۱۶ خرداد ساعاتی پس از تصویب این قطعنامه عنوان کرد، «باید تجربه به آنها ثابت کرده باشد که ایران مقابل فشارهای سیاسی از حقوق مسلم خود کوتاه نمی‌آید.»
برخی تحلیلگران معتقدند صدور این قطعنامه زمینه‌ساز فعال شدن «مکانیسم ماشه» است که بازگشت تحریم‌های ایران را به همراه خواهد داشت. برخی دیگر می‌گویند روند فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی و تهدید مقامات نظام به «تغییر دکترین اتمی» درواقع بیانگر تمایل تهران به رونمایی از بمب اتمی است.
