دو روز مانده به دومین دور انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، جناحین حکومت آخرین تلاش‌ها برای کشاندن مردم پای صندوق رأی و کسب مشروعیت و «آبرو» برای جمهوری اسلامی را انجام می‌دهند. این تلاش‌ها هرچند در شبکه «ایکس» سبب درگیری بین نیروهای حکومت شده اما در بستر واقعی جامعه اثرگذار نبوده و گزارش‌های میدانی از تداوم بی‌تفاوتی بخش گسترده‌ای از مردم به «سیرک انتخابات» حکایت دارد.
شبکه «ایکس» به فضایی سه قطبی تبدیل شده که در دو سوی آن حامیان دو نامزد دومین دور انتخابات حکومتی، سعید جلیلی و مسعود پزشکیان، قرار دارند و در سوی سوم نیز اکثریت کاربران که مخالف شرکت در انتخابات هستند و بر لزوم «تحریم انتخابات» اصرار می‌کنند. تحریمی که در دور اول نمایش انتخابات موفق بود.
اصلاح‌طلبان به عنوان هواداران مسعود پزشکیان به صورت سازمانیافته در شبکه «ایکس» در حال تبلیغ برای راضی کردن شهروندان به حضور در دور دوم هستند. ولی آنها نه تنها نتوانسته‌اند موجی به سود مسعود پزشکیان راه بیاندازند بلکه در درگیری مجازی با هواداران سعید جلیلی در عمل تصویر واقعی دیگری را از «سیرک انتخابات» به نمایش گذاشته‌اند.
در این میان بازار اتهام و افشاگری علیه حامیان دو نامزد جانشینی «قاضی مرگ» نیز داغ است. تنش میان دو نامزد در جریان مناظره‌های تلویزیونی و همچنین درگیری‌های دو جریان در شبکه «ایکس» با واکنش رهبر جمهوری اسلامی روبرو شده است.
وبسایت علی خامنه‌ای دو روز پیش بخشی از سخنان او را با عنوان «آقایان نامزدهای محترم ریاست جمهوری!» به صورت ویدیویی منتشر کرد. در این سخنان با ادعای حفظ «آبروی ملّی» آمده بود که «در این حرکت عظیمی که انجام می‌گیرد، در رقابت‌های پیش روی انتخاباتی بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد؛ بدگویی کردن، تهمت زدن، لجن‌پراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمی‌کند، به آبروی ملّی هم لطمه می‌زند.»
او افزوده بود که «صحنه‌ی انتخابات صحنه‌ی عزّت و حماسه است، صحنه‌ی رقابت برای خدمت است، صحنه‌ی کش و واکش برای به دست آوردن قدرت نیست.» این در حالیست که مقام ریاست جمهوری اسلامی در عمل هیچ قدرت و اختیاری ندارد و فقط مجری اوامر خامنه‌ای است ولی سهم بیشتری از سفره انقلاب و رانت و فساد می‌برد.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین تأکید کرده بود «برادرانی که وارد میدان مبارزه‌ی انتخاباتی و رقابت انتخاباتی می‌شوند، این را به عنوان یک وظیفه بدانند؛ آنها به وظیفه‌شان عمل کنند.»
سعید جلیلی و مسعود پزشکیان و هوادارانشان اما ضمن درگیری و اتهامات شدید به یکدیگر، نتوانسته‌اند برنامه‌ها و طرح‌های کارآمدی را با مردم در میان بگذارند تا از این طریق شاید افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند.
شامگاه سه‌شنبه آخرین مناظره انتخاباتی مسعود پزشکیان و سعید جلیلی برگزار شد و بار دیگر به ناچار تحریم گسترده انتخابات از سوی مردم یادآوری و به آن اعتراف شد.
مسعود پزشکیان دعواهای جناحین حکومت و هوادارانشان را در راستای داغ کردن تنور انتخابات اعلام کرد و گفت: «با کل دعواهای ما ۴۰ درصد مردم آمدند. ۶۰ درصد مردم نیامدند و هیچکدام‌مان را قبول ندارند. این تفکر بیاید، می‌شود ۲۰ درصد. آیا با این ۲۰ درصد می‌شود بر سایر اکثریت حکمرانی کرد؟»
او در بخش پایانی مناظره به تحریم ۶۰ درصدی انتخابات اشاره کرد و گفت: «اینکه ۶۰ درصد مردم در دور اول پای صندوق نیامدند برای حکومت پیام دارد. من صدای این تردید و نارضایتی و قهر را شنیده بودم و باز هم می‌شنوم.»
مناظره شب گذشته نامزدهای انتخابات هم با وجود تذکرهای علی خامنه‌ای به صحنه یکی به دو و درگیری لفظی آنها تبدیل شد.
مسعود پزشکیان ادامه «راه دولت روحانی» را اتهام دانست و مدعی شد «آقای جلیلی می‌خواهد رییس‌جمهوری شود ولی جلو مردم به من تهمت می‌زند که من ادامه دهنده راه دولت آقای روحانی هستم!»
او گفت: «بیش از ۱۴۰ اقتصاددان با گرایش‌های مختلف از برنامه اقتصادی من حمایت کرده‌اند. من اقتصاد ایران را بر اساس تعامل با جهان، حاکمیت قانون، شایسته‌گزینی و مشارکت گسترده مردم اصلاح خواهم کرد.»
پزشکیان افزود: «می‌گویند آنها که دور من جمع شده‌اند بد هستند. دور شما چه کسانی جمع شده‌اند؟ آنها که از سفارت عربستان بالا رفتند.»
او گفت: «ایشان می‌گوید من حزبی هستم؛ این یک دروغ واضح است؛ زیرا من حزبی نیستم. این را همه می‌دانند. ولی این جلو دیدگان مردم تهمت می‌زند. فردی که می‌خواهد رییس‌جمهوری شود و مثل آب خوردن تهمت می‌زند فردا چه بلایی می‌خواهد سر مردم بیاورد؟»
پزشکیان افزود: «باز تکرار می‌کنم که من نه حزبی هستم و نه جناحی و نه دسته‌‌ای. الان بیشتر گروه قالیباف و شهید رئیسی دارند با من کار می‌کنند. اینها دولت فلان‌اند؟ من بارها گفته‌ام مسیر من مسیر مولا علی(ع) است؛ شاخص برای من مردم هستند.»
سعید جلیلی هم در این مناظره تأکید کرد که مسعود پزشکیان به عنوان یک پزشک حتی از موضوعاتی در حوزه سلامت و درمان هم اطلاعات ندارد و گفت: «اینکه آقای پزشکیان آیات و احادیثی می‌خواند خیلی خوب است و جلسه ما را متبرک می‌کند اما این احادیث را ائمه جماعات مساجد هم می‌خوانند ولی اینها باید امتداد پیدا کند و به عمل تبدیل شود.»
سعید جلیلی همچنین گفت «آقای پزشکیان در بسیاری از موضوعات اطلاعات شما کم است و در برخی موضوعات اطلاعات ابتدایی هم ندارید و بعد می‌خواهید رییس‌جمهوری شوید.»
وی در بخشی از مناظره حملات مسعود پزشکیان و هوادارانش به خود را در ارتباط با برنامه‌ی مبارزه با فساد مرتبط دانست و گفت: «هنوز هیچ چیز نشده، علیه من فریاد می‌زنند چون می‌دانند به حساب آنها و فساد شرکت‌های دولتی خواهم رسید. من به حضور مردم نیاز دارم و با پشتیبانی مردم این مسائل را دنبال می‌کنم. جریانی که توانایی ایران را در حد آبگوشت بزباش می‌داند، همچنان در حال تخریب توانایی‌های ماست.»
اینهمه در حالیست که اصلاح‌طلبان امیدوار هستند با بسیج گسترده نیروهایشان و موج بزرگ تبلیغاتی درباره مسعود پزشکیان و همزمان موجی از «جلیلی‌هراسی» بتوانند پیروز نمایش انتخابات باشند.
در این میان سعید لیلاز فعال سیاسی اصلاح‌طلب مدعی شده که طی سه سال گذشته «تعداد رأی‌دهندگان ثابت مانده و سبد رأی اصولگرایان به اصلاح طلبان منتقل شده است». او افزوده که «عده زیادی از نظام خارج شدند. وقتی به اصلاح‌طلبان اقبال نمی‌شود گریه دارد، چراکه ما تنها خاکریز نظام هستیم.»
همچنین پنج اقتصاددان اصلاح‌طلب نیز با صدور بیانیه‌ای مشترک با اشاره به «دشمن» که توضیحی درباره آن ارائه نشده خواستار شرکت مردم در انتخابات شدند.
داوود سوری، محمد طبیبیان، موسی غنی‌نژاد، فرهاد نیلی و مسعود نیلی پنج اقتصاددان امضا کننده بیانیه‌ای هستند که در آن آمده «از نظر ما، ابعاد بزرگ مشکلات خارجی و خطرات بزرگتر پیش روی مرتبط با آن، در کنارِ شکاف‌های عمیق و واگرای ناشی از ناترازی‌های مالی و زیست محیطی، ظرفیتی را برای تحمل ضربات ناشی از رویکردهای پرهزینه در روابط خارجی و آزمودن ایده های توهم آلود و علم ستیز در مواجهه با مشکلات داخلی، باقی نگذاشته است.»
آنها در توجیه شرکت خوددر انتخابات روز جمعه نوشته‌اند که «زمین بازی انتخابات روز ۱۵ تیر با انتخابات روز ۸ تیر متفاوت است. کارکرد انتخابات ۱۵ تیر، بطور کامل و بسیار تعیین کننده، پیشگیرانه و سلبی است. این انتخابات بطور ناگزیر، نه برای بیان خواسته‌ها، بلکه برای اعلام ناخواسته‌هاست. برای پیشگیری از تحمیل هزینه‌های بیشتر بر تن نحیف ایران عزیز و ممانعت از حاکــم شدن باورها و سیاست‌هایی است که بارها نخواستن آنها فریاد زده شده است.»
با اینهمه اما گزارش‌های میدانی حاکی از عدم اثرگذاری گسترده نمایش‌ها و سازماندهی‌های اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در اثرگذاری بر افکار عمومی است. پرسش کنونی این است که جمهوری اسلامی درباره میزان مشارکت دور دوم نمایش انتخابات چگونه برنامه‌ریزی خواهد کرد!
