الن بستاکیان – چرا بسیاری از مردم رهبری شاهزاده رضا پهلوی را بهترین گزینه برای ایران، ایالات متحده، اروپا، اسرائیل و سایر کشورهای منطقه میدانند؟ بیایید به این پرسش بر اساس اصول مدیریت تغییر پاسخ دهیم؛ دیدگاهی که بیشتر بر اساس تخصص بیان شده است تا سیاست.
حمایت از تغییر
همسوسازی شهروندانی که از تغییر رژیم در ایران سود میبرند، برای حمایت فعال و مشهود از تغییر، یکی از الزامات کلیدی در مدیریت تغییر است. دیدگاه شاهزاده رضا پهلوی یک «چرایی» قانعکننده ارائه میدهد که ذینفعان را به حمایت و مشارکت در تغییر مورد نیاز برای ایران ترغیب میکند. ضمن اینکه دفاع او از یک ایران سکولار و دموکراتیک به عنوان یک راهنمای خوب عمل مینماید.
شاهزاده رضا پهلوی در سال ۲۰۲۴ طی یک پیام قوی نقش رهبری ایران را در دوران گذار پذیرفت. او تعهد خود را به هدایت تغییرات دوران گذار برای رسیدن به ایران آزاد و مدرن نشان داده و خود را به عنوان حامی فعال و شاخص تغییر در کشور معرفی و همچنین مسئولیتپذیری خود را اثبات کرده است.
شاهزاده رضا پهلوی با گروههای مختلف مراوده داشته است تا هماهنگی حول اهداف مشترک، اعتمادسازی (که یکی دیگر از عناصر کلیدی موفقیت در تغییر است) و تأکید بر همکاری بین شهروندان ایرانی و متحدان بینالمللی را پیش ببرد. او به چالشهای مهمی مانند بازسازی اقتصادی، اصلاحات سیاسی و بازسازی نهادها پرداخته است.
پیام رهبری او شامل یکی دیگر از نقشهای کلیدی تغییر است: توانمندسازی دیگران. او تأکید کرده است که نقش او هدایت و حمایت است، نه دیکته کردن نتایج. او اطمینان داده که ایرانیان میبایست احساس تعلق به مسیر تغییر داشته باشند.
مدیریت مقاومت
او به اقناع برخی شهروندان که با اینکه تغییر رژیم به سود آنهاست اما با آن موافقت نشان نمیدهند و یا با آن همراهی نمیکنند نیز میپردازد. شاهزاده از استراتژیهای مختلفی برای به حداکثر رساندن حمایت از تغییر استفاده میکند و ایرانیان داخل کشور، دیاسپورا (مهاجران ایرانی) و گروههای به حاشیه راندهشده مانند زنان و اقلیتها را در گفتگوها مشارکت میدهد.
وی بر همدلی و فراگیری تأکید دارد و به نگرانیهای گروههای مختلف (از جمله زنان، کارگران، اقلیتهای قومی و جوامع مذهبی) میپردازد. تعهد پایدار او به شفافیت، شامل مبارزه با فساد و حمایت از عدالت و پاسخگویی نیز میشود. او با ارائه چشماندازی واضح و قانعکننده، میزان عدم اطمینان را در برخی شهروندان که با دیده تردید به تغییر نگاه میکنند کاهش میدهد.
برخلاف بسیاری از سیاستمدارانی که تنها بر نشانههای مقاومت در برابر تغییر تمرکز میکنند، او بر علل ریشهای مقاومت (مانند ترس از بیثباتی یا از دست دادن منافع) تمرکز دارد و از طریق روشنگری، گفتگو و اطمینان بخشیدن به اقناع آنها میپردازد. چشمانداز او برای یک حکومت دموکراتیک تضمین میکند که قدرت از مردم نشأت میگیرد تا پایهای برای گذار پایدار و فراگیر به ایرانی شکوفا ایجاد شود.
او همچنین بر فوریت تغییر تاکید میکند و با تأکید بر نقض حقوق بشر و سوء مدیریت اقتصادی رژیم فعلی، ضرورت تغییر را برجسته میکند. او پیام خود را از طریق سخنرانیها، مصاحبهها و رسانههای اجتماعی منتقل میکند تا اطمینان حاصل نماید که پیاماش به گروههای متنوعی از مخاطبان میرسد.
شاهزاده رضا پهلوی پیروزیهای کوچک و بزرگ را برای ایجاد انگیزه و حفظ حرکت رو به جلو مد نظر قرار میدهد. استراتژی بلندمدت او شامل نهادینهسازی تغییر و اطمینان از پایداری پس از گذار است. «پروژه ققنوس ایران» که برنامهای برای مدیریت ۱۰۰ روز اول پس از تغییر رژیم را ارائه میدهد، نمونهای از رویکرد عملی او، مبتنی بر مدیریت ریسک و سیستمها است.
همسویی با غرب
هماهنگی رهبری با ذینفعان موثر یکی از مهمترین الزامات مدیریت تغییر است. رویکرد و دیدگاه شاهزاده رضا پهلوی با اهداف استراتژیک ایالات متحده و اروپا در خاورمیانه که به سود ایران نیز هست همسو است.
رهبری او با اولویت ثبات در منطقه مطابقت دارد. او به فعالیتهای بیثباتکننده رژیم فعلی، مانند حمایت از تروریسم، پایان خواهد داد. او همچنین از مشارکتهای اقتصادی در آینده ایران حمایت میکند، زمانی که کشور بتواند دوباره به بازارهای جهانی بپیوندد و تجارت و همکاریهای انرژی را که به نفع اقتصادهای غربی نیز هست، گسترش دهد.
رویکرد او به موضوع حقوق بشر، به تمدن و عدالتی که کشورهای غربی مدعی دفاع از آنها هستند نزدیک است. تعهد او به ارزشهای جهانی میتواند اعتبار سیاست خارجی غرب را تقویت کند.
حمایت جهانی از او نه تنها یک الزام اخلاقی بلکه یک انتخاب عملگرایانه است. تأکید او بر عدم خشونت خطر جنگ داخلی را کاهش داده و از درگیریهای منطقهای جلوگیری میکند.
اسرائیل و کشورهای عربی
بر اساس اصول مدیریت تغییر، رویکرد شاهزاده رضا پهلوی با تأکید بر ضرورت همکاری، کاهش درگیری و ایجاد بنیانی برای ثبات بلندمدت در منطقه، او را به گزینهای عالی برای تغییر خاورمیانه تبدیل کرده است.
دیدگاه او در مورد همزیستی مسالمتآمیز و اولویت دادن به دیپلماسی بجای دشمنی، روابط مسالمتآمیز را تضمین میکند. او آیندهای را تصور میکند که در آن ایران با کشورهای عربی و اسرائیل در زمینه تجارت، انرژی و پروژههای زیربنایی بر اساس احترام و رشد متقابل همکاری کند.
با ترویج حکومت سکولار، او تنشهایی را که به دلیل تفاوتهای عقیدتی به درگیری بین ایران و همسایگانش منجر شده، کاهش میدهد. تعهد او به گفتگو و مصالحه اطمینان میدهد که همه طرفین میتوانند احساس احترام کنند و با این کار مقاومت برخی کشورهای منطقه در برابر تغییر ایران را کاهش میدهد.
بر اساس اصول مدیریت تغییر، کاهش ترسهای مختلف برای پذیرش تغییر مهم است. یکی از این ترسها، بیثباتی است. برنامههای عملی و سازمانیافته (مانند برنامه ۱۰۰ روز نخست دوران گذار که توسط پروژه ققنوس ارائه شد) به بازیگران منطقهای اطمینان میدهد که تغییر رژیم در ایران منجر به هرج و مرج نخواهد شد.
رهبری شاهزاده رضا پهلوی برای اسرائیل نیز مزایای زیادی دارد. اصول مدیریت تغییر میگویند برای کسب حمایت، تهدیدات باید کاهش یابد. چشمانداز ایرانی که شاهزاده رضا پهلوی ارائه میدهد، تهدیدهای رژیم فعلی از جمله حمایت از گروههای تروریستی را حذف خواهد کرد و بطور قابل توجهی امنیت اسرائیل را بهبود میبخشد.
رهبری او همچنین فرصتهای بسیاری برای مشارکت اقتصادی ایران و اسرائیل در زمینههای فناوری، کشاورزی، مدیریت آب و سایر حوزهها ایجاد خواهد کرد.
از منظر مدیریت تغییر، رهبری او بهترین انتخاب برای هدایت ایران به دوران جدیدی است که هم به نفع ایرانیان و هم به نفع منطقه و جهان خواهد بود.
*الن بستاکیان دارای مدرک دکترای مدیریت و متخصص رهبری تغییر و عضو هیئت مدیره پروژه ققنوس ایران