تلاش اروپا و آمریکا برای صدور «بیانیه» در شورای حکام به دلیل عدم همکاری جمهوری اسلامی با آژانس

سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه و همچنین آمریکا به دنبال آن هستند که با دیگر کشورهای عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور بیانیه‌‌ای فشارها علیه جمهوری اسلامی را در مورد علت وجود آثار موارد رادیو اکتیو در چند مکان اعلام نشده بیشتر کنند.

خبرگزاری رویترز ۱۳ سپتامبر (۲۱ شهریور) در گزارشی به نقل از دیپلمات‌ها نوشته سه قدرت اروپا و آمریکا در حال لابی با دیگر کشورهای عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند تا با صدور بیانیه‌ای جمهوری اسلامی را درباره علت وجود آثار اورانیوم در سه مکان اعلام نشده پاسخگو کنند.

رویترز نوشت چهار کشور عضو هیأت رئیسه در نظر دارند بجای تصویب قطعنامه جدید در نشست شورای حکام در بیانیه‌ای دیگر کشورهای عضو را در این نهاد با خود همراه کنند. آنها در این بیانیه از قطعنامه‌ای که سه ماه قبل در ماه ژوئن ۲۰۲۲ صادر کردند حمایت خواهند کرد. در آن قطعنامه عدم همکاری جمهوری اسلامی با آژانس محکوم شده بود و از ایران خواسته شد در مورد آثار مواد رادیواکتیو پاسخگو باشد.

در متن پیش‌نویس این بیانیه که نسخه‌ای از آن به دست رویترز رسیده آمده «ما از ایران می‌خواهیم با اقدام فوری تعهدات حقوقی خود را انجام داده و بدون تأخیر پیشنهاد مدیرکل آژانس را برای همکاری بیشتر به منظور شفاف‌سازی و حل تمام موضوعات برجسته پادمانی بپذیرد.»

یک منبع دیپلماتیک فرانسوی گفت که پاریس و شرکای آن در حال گفتگو هستند تا ببینند چگونه به بن‌بست فعلی واکنش نشان دهند و خود را برای تصمیم‌گیری در نشست بعدی هیئت مدیره آژانس در ماه نوامبر  آماده کنند.

این دیپلمات گفت: «در حال حاضر هیچ مذاکره فعالی وجود ندارد اما قدرت‌های غربی هنوز از یافتن راه حل دیپلماتیک دست برنداشته‌اند.»

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی این تصمیم غربی‌ها را یک «ایده بد» دانسته و گفته است «نابهنگام و غیرسازنده» است.

Bad idea. Very untimely and counter productive. https://t.co/WAXQGPkZ8A

— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) September 13, 2022

اولیانوف در توییت‌های دیگری نوشت قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در ماه ژوئن (سه ماه پیش) پیامدهای منفی به همراه داشت و مذاکرات وین را پیچیده‌تر و چالش‌ها را بیشتر کرد… این بیانیه‌ها با مسیر دیپلماسی و واقع‌بینی خیلی فاصله دارد اما اگر آسیبی نرسانند کاملاً قابل تحمل‌اند.

🇷🇺@Amb_Ulyanov @ #IAEA #BoG:

💬Poorly thought-through anti-#Iran resolution at the June Board brought its negative consequences. Not only has it complicated #ViennaTalks situation but also created extra challenge for @iaeaorg in terms of #JCPOA-related verification measures. 1/2 pic.twitter.com/20vpPdXWRC

— Russian Mission Vienna (@mission_rf) September 13, 2022

محمد مرندی پسر پزشک مخصوص علی خامنه‌ای و مشاور تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی در مصاحبه با شبکه «الجزیره» با اشاره به اینکه بایدن باید درباره حل مسائل باقیمانده برای دستیابی به توافق نهایی تصمیم‌گیری کند، گفته بود «جمهوری اسلامی نگرانی بابت نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ندارد.»

یک دیپلمات ارشد اروپایی به «پولیتیکو» گفته به نظر می‌رسد مذاکرات اتمی تا پس از انتخابات میاندوره‌ای ایالات متحده تا نوامبر (آبان‌ماه) همچنان در بن‌بست بماند.

این دیپلمات همچنین گفت که در حال حاضر، بیشتر مذاکرات بر سر پیش‌نویس توافق «به پایان رسیده است» بنابراین بعید است که ایالات متحده حاضر باشد بر اساس خواسته‌های جمهوری اسلامی ایران تغییرات بیشتری در آن اعمال کند.

با توجه به نتایج احتمالی انتخابات کنگره در ماه  نوامبر، در صورت پیروزی نمایندگان حزب جمهوریخواه که مخالف برجام هستند «احیای توافق» بیش از پیش دور از دسترس خواهد بود.