Page 5 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۷۱ (دوره جديد
P. 5
صفحه 5ـ Page 5ـ شماره 171
جمعه 27ژوئیه تا پنجشنبه 2اوت 2018
نهال تجدد :خوشحالم که سهم «صندل یها»ی
کوچکی در شناساندن مولانا به اوژن یونسکو:
مخاطبان غربی دارم از جنگ
انسان با
برای مخاطب فرانسوی عنوانی باید =«بعد از نگارش گفتارهای محمدعلی بهبودی بازیگر و کارگردان مقیم آلمان تنهایی تا
انتخاب شود که نشان دهد داستان «شمس» و «مولانا» حتما
درباره چه کسی و چه موضوعیست». دوباره برم یگردم به نوشتن آقای وحید بلوطی هم در استان گیلان واژه برای تماشاگرانی که خودشان محمدعلی بهبودی که پیشتر نمایش جنگ در
تجدد به دلایل گرایش خود به رمان ،چون به هر حال، کار تئاتر کرده و زمانی که در آلمان «نفرت نم یورزم» را به زبان آلمانی در
معرفی زندگینامه و شرح حال مولانا بود ،در پروژههای مختلف حاضر شده احتمالا مهاجر هستند نیز تداعی برلین اجرا کرده بود ،با «صندل یها» خاورمیانه!
و شمس تبریزی اشاره م یکند و شخص یتر است». و سال گذشته هم یک متن ت کنفره مهمان ایرانیان برلین بود ولی چنانکه
م یگوید« :سا لها پیش ،وقتی درباره =«یکی از اتفاقهایی که را کارگردانی و بازی کرد .آقای بهمن م یشد.تغییراتدیگریهمدیدمکه باید و شاید تماشاگران ایرانی برای = محمدعلی بهبودی :ما
ادبیات و شعرای ایران گفتگو م یشد با فرانسوی نوشتن برای من فیسلوف هم کار تجربه تئاتر را در خارج دیدن این نمایش به زبان فارسی حاضر ایرانیهای خارج از کشور
اروپای یها بجز خیام و حافظ کسی افتاد ،این بود که از یک رشته از ایران دارد .خلاصه ،این شانس به در متن اصلی اعمال کردید؛ مثلا از نشدند .اگرچه یکی از اجراهای این در زمین ههای فرهنگی ادعا
را نم یشناختند .هنگام یکه برای قید و بندها آزادتر شدم، همه ما روی آورد که در کنار هم کار نمایش همزمان با یکی از باز یهای داریم که خیلی فعال هستیم.
رونمایی کتا بهایم به نمایشگاهها از قید و بندهای تربیتی، کنیم .البته همیشه سنگینی کار تئاتر واژه «مقام معظم» استفاده کردید… جام جهانی فوتبال روسیه صورت انجم نهایفرهنگیمختلف،
م یرفتم ،خوانندگان از مولانا چیزی خانوادگی ،اخلاقی که به روی دوش بازیگر است و کارگردان …-این تغییرات خیلی جزیی بود. گرفت ولی گویا ،این عدم استقبال در فعالان سیاسی و اجتماعی
نم یدانستند ،هر چند در غرب به جای هرحال جزو شخصیت و فقط آن را هدایت م یکند .بازیگر راجع به اروپا کاملا درست متوجه فرصت بعدی این تئاتر هم تکرار شد در شعارهایشان به درستی
هویت من هستند ولی با همیشه نقش اصلی را در تئاتر دارد شدید .در بخش دوم هم شخصی تهای و محمدعلی بهبودی از این ب یتوجهی به مسئله فرهنگ اشاره
مولانا از «رومی» نام م یبرند». نوشتن به زبان فرانسوی و خواهد داشت .من وقتی کارگردانی حاکم بر سیاست کنونی دنیا ،بدون میکنند ،ولی متأسفانه در
وی ادامه م یدهد« :مادرم ،مهین شاید چیزهای زیادی را دم م یکنم ،خودم را به عنوان اولین بیننده درنظر گرفتن اینکه چه لقبی دارند، هنری گلای همند است. عملحمای تهایلازمراندارند
تجدد در دانشکده ادبیات ،شاگرد و تماشاگر که حق دارد نظرش را بگوید همه در یک راستا عمل م یکنند و با این هنرمند تئاتر در آلمان درباره و بیشتر در حد آشنابازی
بدی عالزمان فروزانفر بود و خود نیز در م یگذارم». م یبینم .خب ،نظراتی و خط فکری آن روش دیکتاتوری و اعمال زور نمایش«صندل یها»گفتگوییداشتم. و روابط شخصی است.
تالیفاتی در باب عرفان دارد« :سماع در از نظر زیبای یشناسی دارم که سعی است .چه در دموکراسی که در =تعابیر اوژن یونسکو از
سلسله هو» در برخورد با این ناآگاه ِی فیروزه رمضان زاده -گفتارهای م یکنم در طول کار با بازیگر ،آن را آمریکا توسط دونالد ترامپ اعمال =آقای بهبودی ،در برهه زمانی انسان ،زندگی ،روابط و زبان،
عمومی غرب درباره شعرای ایران مرا به بین «مولانا» و «شمس تبریزی» دنبال کنم .خوشبختانه در این کار ما م یشود و چه توسط سران دیکتاتور کنونی و موج گسترده پناهجویان جهانشمول و گسترده است
نوعی مامور کرد تا به توان خود مولانا با همه مشکلاتی که در هفت ههای قبل کشورهای خاورمیانه و کشورهای و میتوان آن را در قالب
را به خواننده فرانسوی معرفی کنم .با نهال تجدد از نمایش داشتیم ،با حضور بازیگران آفریقایی ،با وجود داشتن ثرو تهای به اروپا و اعتراضات مردم در ایران، هر موقعیت و هر شخصیتی
ملی که مردمش در فقر و بدبختی
کمکمادروهمسرم،ژانککریر ،صد موضوع کتاب جدید نهال تجدد، خوب ،توانستیم کار را اجرا کنیم. زندگی م یکنند .من سعی کردم با چرا نمایشنامه «صندل یها» را برای بازتولید کرد.
غزل از دیوان شمس تبریزی را ترجمه نویسنده ایرانی ساکن پاریس است که توجه به متن اصلی اوژن یونسکو ،در =«صندلیها» درباره زن
کردیم که در انتشارات «گالیمار» ،یکی از یک سال پیش ،کار نگارش آن را =منظور من انقطاع و ایجاد کنار شاه و رهبر و عالیجناب ،کلماتی اجرا انتخاب کردید؟ آیا به این وقایع و شوهر سالخورد های است
از بر جست هترین انتشارات فرانسه ،چاپ فرصتی برای استراحت بازیگر است؛ را استفاده کنم که در همه جای دنیا، که بازی میزبانی از مهمانان
شد .سپس زندگینامه مولانا را نوشتم آغاز کرده است. بتواند جهانشمول بودن را القا کند. مربوط است؟ زیادی را ترتیب م یدهند و
که بازتاب خوبی داشت و حتی به نهال تجدد با وجود اینکه پیشتر چند چون حتی مجال کوتاهی مثل کم روش کارگردانی من اصولا پایبند -بله ،از طریقی مربوط است .سا لها برای این مهمانی تمام خانه را
عربی «الرومی ،نارالعشق» ترجمه شد کتاب از جمله «عارف جا نسوخته» بودن به متن اصلی نمایشنامه است و پیش وقتی در تئاتر دولتی اوبرهاوزن پر از صندلی م یکنند بطوری
و به ترکی Gönlü Yanmis Arif و «در جستجوی مولانا» را با موضوع شدن نور صحنه ،برای بازیگر وجود دقت و حساسیت دارم که نوشته یک کار م یکردم ،این نمایشنامه را به زبان که خودشان بین صندل یها
و به انگلیسی .The Fire of Love مولانا و شمس تبریزی نوشته است نویسندهای را مخصوصا برشت ،یونسکو آلمانی اجرا کرده بودم و این متن را محبوسم یشوند؛وهنگامی
خوشحالم که سهم کوچکی در آشنا ولی م یگوید کتاب جدیدش درباره نداشت .البته در نمایش «نفرت و چخوف را حذف نکنم .ولی با توجه خیلی دوست داشتم .دو سال پیش در که سخنران این مهمانی وارد
کردن مخاطبان غربی با مولانا داشت هام. زندگینامه شمس و مولانا و تصوف به گذر زمان و سرعتی که رسان ههای فستیوالایرانیتئاترکلن،صحب تهایی میشود و زبان به سخن
موضوع دیگری که مرا بسیار است با این تفاوت که ای نبار ،مستق یم نم یورزم» ه م شما همین شیوه را عمومی پیدا کردهاند ،و ا به نظرم تئاتر با خانم سودابه فر خنیا و زندهیاد مجید م یگشاید مشخص م یشود
شگف تزده کرد و باعث سربلندیم شد، از مقالات شمس تبریزی و نوشت هها و نیز یک رسانه عمومی است ،باید از فلا حزاده داشتم که آنها اصرار داشتند
کامیابی این کتاب در ایران بود و اینکه داشتید و بدون انقطاع حدود یک دوباره نمایشنامه «صندل یها» را کار که لال است!
ه ماکنون به چاپ هشتم رسیده است. اشعار مولانا بهره برده است. تکرار پرهیز کرد. کنم .قرار بود این تئاتر را با بازی سودابه
البته ترجمه فارسی آن توسط خانم وی درباره کتاب جدیدش به کیهان ساعت و نیم روی صحنه بودید. فر خنیا و مسعود رهنما اجرا کنم که آزاده کریمی -تئاتر یها «اوژن
مهستی بحرینی کار بسیار زیبا و دقیقی لندن م یگوید« :از آنجا که “عارف -به نظر من ریتم و سرعت در تئاتر =چیزی که در نمایشنام ههای متاسفانه به دلیل بیماری خانم فر خنیا یونسکو» نمایشنام هنویس فرانسوی
است .ایشان استاد ادبیات فارسی و از جا نسوخته” فرم رمان داشت ،من خیلی مهم است و هر جا ریتم بیفتد، یونسکو اهمیت دارد ،بازی با زبان مجبور شدم بازیگران دیگری را برای رومان یتبار را م یپرستند ،هرچند شاید
شاگردان بدی عالزمان فروزانفر هستند. طبیعتا به صحن هسازی نیز پرداخته تماشاگر خسته م یشود .برای همین، تماشاگر عادی با نمایشنام ههایش
ترجم هی فو قالعاده کتاب توسط بودم اما در این کتاب جدید از این کار چه زمانی که روی صحنه هستم و و کلمات است .کلماتی که اتفاقا این نمایش انتخاب کنم. ارتباط برقرار نکند .آثار یونسکو نمونه
ایشان و استقبال خوانندگان ایرانی خودداری کردم و تنها گفتارهای مولانا چه وقتی کارگردانی م یکنم ،روی این حدود دو سال پیش وقتی مهاجران تام و تمام تئاتر به مثابه حقیقت و جان
برای من مای هی سرافرازی است چون و شمس را آوردم .در این کار ،بیشت ِر مسئله دقت خیلی زیادی دارم .در این ناشی از عدم ارتباط است .اصولا زیادی به اروپا و از جمله به آلمان آمدند انسان است و تئاتر هم یعنی زندگی!
در ایران همه مولانا را م یشناسند و دیالو گها از متون اصلی برداشت شده و نمایش هم گاهی اوقات سکوت م یشد، و همزمان جن گهایی هم در سوریه و شهر برلین ۲۳و ۲۴ژوئن میزبان نمایش
این برخورد خوشایند برای من مانند جملات از من نیست .بیش از یک سال ولی سکوت هم از ریتم بالایی برخوردار چنین نمایشنام ههایی یک ارتباط لبنان اتفاق افتاد و مبارزه با داعش در مشهور«صندل یها»نوشتهیونسکووبه
است روی این کتاب کار م یکنم و تمام بود و هیجان درونی بازیگر ،در قالب جریان بود ،دوباره به یاد این نمایشنامه کارگردانی محمدعلی بهبودی بود.
خواب و خیال بود». کوش شام این بود که تا م یتوانم داستان شخصیتی که بازی م یکند ،هیچگاه خاصبامخاطبرام یطلبندواساسا افتادم .شرایطی که این پناهجویان تعابیر یونسکو از انسان ،زندگی ،روابط
نویسنده کتاب «عارف جا نسوخته» راباگفت ههایخودشخصی تهابنویسم». نباید کاهش پیدا کند ،چون بلافاصله به پشت مرزهای اروپا جمع م یشدند و و زبان ،جهانشمول و گسترده است و
درادامهم یگوید«:درفرانسهزندگینامه تجدد به منابع و مأخذ کتاب تماشاچی منتقل م یشود و خست هاش مخاطب اندکی را جذب م یکنند. کسی به آنها اجازه وارد شدن نم یداد م یتوان آن را در قالب هر موقعیت و
مولانا به صورت آکادمیک توسط خانم جدید خود چنین اشاره م یکند: م یکند.دراینکارهمسعیکردیمریتم و همچنین شرایطی که مهاجرین در هرشخصیتیبازتولیدکرد.تنهای ِیذاتی
لیلی انور نوشته شده است .اما «عارف «خوشبختانه همه منابع در دسترس کار نیفتد و در تمام طول ۸۰دقیقه ،در نگران این موضوع نبودید؟ آلمان و اروپا دارند و بعد از سا لها انسان و دیوار مسدود ارتباط و اسارت
جا نسوخته» رمان است و شامل هستند؛ اشعار مولانا« ،مثنوی» و یک سطح بالایی ادامه داشته باشد. -من باتوجه به احترامی که به مخاطب ماندن در اروپا پیر م یشوند و از تنهایی انسان در کلیش ههای خودساخت ه و
صحن هپردازی .به دنبال این انگیزه، «دیوان شمس»« ،فیه مافیه» ،مقالات م یگذارم و به شعور و درک مخاطب رنج م یبرند ،همه دلایلی هستند برای سرشار از معانی ارزش و ضدارزش ،نقد
بسیاری از نکات زندگی روزمره مولانا شمس تبریزی ،ابتدانامه نوشت هی =چرا به زبان فارسی این کار را ایمان دارم ،فکر م یکنم ،به عنوان کسی اینکه این متن را دوباره برای اجرای تما معیار انسان در آثار یونسکو است.
و اطرافیانش را از «مناقب العارفین» سلطان ولد و همچنین «رساله اجرا کردید؟ که کار تئاتر انجام م یدهم ،اگر بخواهم اما یونسکو مخاطب خاص خودش را
اثر شم سالدین احمد افلاکی برداشت سپهسالار» .البته از خواندن هیچ کتابی از ابتدا خودم را در انتخاب متن محدود فارسی انتخاب کنم. داشته و دارد .او قصه تعریف نم یکند
کردم .البته به عنوان یک اثر تاریخی درباره شمس و مولانا کوتاهی نکردم، -با اینکه تئاتر کار اصلی من است ولی کنم ،هم به خودم خیانت کردم ،هم به تا تماشاگر را به خواب ببرد ،آثارش
نم یتوان به این کتاب رجوع کرد ولی بخصوص آثار اساتیدی چون فروزانفر سرگرمی دارم و آن هم تئاتر به زبان مخاطب باهوش تئاتر .از طرفی دیگر، =شایداتفاقاتیکهدرجهانامروز خو ِد تنهایی ،یأس ،عدم ارتباط ،بلاهت
به عنوان نمون های برای آگاهی از عادات و موحد که برای راهنمایی و بینایی، فارسی است .آدم دوست دارد که به فکر م یکردم وقت این رسیده که در رخ م یدهند به نسبت وقایعی که در و سرگردانی را پیش چشم م یکشد
و رفتار آن زمان و مکان م یتوان از آن بهترین سرچشم هها هستند .بیشتر زبان مادر یاش کار کند .حتی از نظر خارج از کشور ،برای ایرانیان مهاجر، و مخاطب ناآشنا به آثارش ،با عدم
بهره جست و این پدیدهایست که پژوه شهایی که سا لهای گذشته به مالی و زمانی هم برایم خیلی مشکل این متن به شکل تئاتر ارائه شود .اتفاقا قرن بیستم اوژن یونسکو را تحت ارتباط ولی در عین حال موقعیتی آشنا
عرفا نپژوهان بدان توجه ندارند زیرا فارسی یا انگلیسی و فرانسه نوشته شده است و وقتی تئاتر فارس یزبان کار در بخشی از ترجمه این متن ،سعی روبرو م یشود« .آوازهخوان طاس»،
لغز شهای تاریخی و گزارش پیوسته را نیز بررسی کردم .ولی م یخواستم م یکنم ،درآمدی از آن ندارم و فشار شده بود بخ شهایی که به ظاهر مفهوم تاثیر قرار م یدادند ،بسیار متفاوتند. «صندل یها»« ،کرگدن»« ،مستأجر» و
معجزات آنها را از این اثر فراری داده این کتاب جدید بر پایه گفت ههای زیادی به من وارد م یشود .ولی به خاطر نیست ،داستان یا چیزی تعریف شود که «درس» از مشهورترین نمایشنام ههای
است .اما رجوع به «مناق بالعارفین» همکاری با دوستان ایران یام که آنها هم مفهوم ظاهری پیدا کند؛ که من مجبور جهانی کاملا مدرن و با مشکلات یونسکو هستند.محمدعلی بهبودی
برای من نویسنده ،گرانبهاست چون خود مولانا و شمس باشد». تمایل به کار به زبان فارسی دارند، شدم متن را تصحیح کنم و دوباره به بازیگر و کارگردان تئاتر ساکن آلمان
افلاکی فضای آن روزگار را به خوبی نهال تجدد در مورد عنوان کتاب گاهی این اشتباه را مرتکب م یشوم و متن اصلی یونسکو برگردم و عدم مخصوص به خودش .فکر م یکنید که اغلب آثارش را به زبان آلمانی
بازگو م یکند :غذاها ،لبا سها ،وسایل جدیدی که ه ماکنون در دست دارد مفهوم کلامی را جایگزین داستانی کنم روی صحنه برده ،این بار نمایشنامه
گرمایی ،ابزار موسیقی ،چگونگی م یگوید« :عنوان این کتاب را هنوز پیدا به زبان فارسی نمایش اجرا م یکنم. که دوست عزیز مترجم وارد کرده بود. نمایشنامه «صندل یها» همچنان «صندل یها» را با بازیگران ایرانی و
سماع ،مراتب جای گرفتن در خانقاه، نکردهام چون در حال نگارش هستم اما باید اینها هر دو در کنار هم امکا نپذیر به زبان فارسی اجرا کرده است .این
باید اسم ی را برگزینم که برای خواننده =استقبالمخاطبایرانیبخصوص باشد ،یعنی ما متنی را انتخاب کنیم م یتواند راوی قرن کنونی باشد؟ نمایش درباره زن و شوهر سالخوردهای
بناها ،مدارس». فرانسوی گویا باشد .اگر برای خواننده در برلین را چطور ارزیابی م یکنید؟ که به ظاهر حالت داستانی ندارد ولی -به نظرمن همچنان هست .شکل است که حقارت زندگ ی خود را در
ادامه در صفحه 17 ایرانی م ینوشتم شاید به سوی مفاهیم -ما ایران یها که در خارج از کشور از نظر اجرایی جذابیت کافی داشته ظاهری مسائل فرق کرده ولی از نظر پس واژهها پنهان م یکنند و برای
تخیلی م یرفتم و آزادتر م یبودم ولی زندگی م یکنیم ،بخصوص کشور باشد برای جذب تماشاچی و القای عاطفی و درونی انسا نها همواره نیاز با سرگر مکردن خود بازی میزبانی از
آلمان،درزمین ههایفرهنگیادعاداریم آن مفهومی که ما در نظر داریم .با هم بودن ،گفتگو و تجمع دارند .تنهایی مهمانان زیادی را ترتیب م یدهند و
که خیلی فعال هستیم .انجم نهای صحب تهایی که با تماشاگران در طول انسان باوجود اینترنت و رسان ههای برای این مهمانی تمام خانه را پر از
فرهنگی مختلف ،فعالان سیاسی و اجراهای مختلف داشتیم ،بطور کلی مدرن همچنان در بطن زندگی انسان صندلی م یکنند بطوری که خودشان
اجتماعی در شعارهایشان به درستی علاقمندی به تئاتر جدی محدود است؛ نقش بازی م یکند .در آن زمان مدینه بین صندل یها محبوس م یشوند؛ و
به مسئله فرهنگ اشاره م یکنند ،ولی با این همه ارتباط خوبی با مخاطب فاضله انسا نها در بسیاری از کشورهای هنگامی که سخنران این مهمانی وارد
متأسفانه در عمل حمای تهای لازم را برقرار شد و آنهایی که دنبال هنر دنیا ،پاریس بوده با آن زیبای یها و م یشود و زبان به سخن م یگشاید
ندارند و بیشتر در حد آشنابازی و روابط تئاتر هستند ،به ح قشان م یرسند. کششی که داشته .ولی الان برای
شخصی است .ما باید برای حمایت از کشورهای خاورمیانه و کشورهای مشخص م یشود که لال است.
هنر ،سلایق شخصی را کنار بگذاریم =بار اصلی این نمایش روی آفریقایی ،اروپا مدینه فاضله است و در
و به گالر یها ،کنسر تها و مخصوصا بازیگرها بود و اگر بازیگران آرزوی رسیدن به آن ،راههای طولانی
سال نهای تئاتر برویم که هنر ویژهای را با به جان خریدن خطر مرگ ،طی
است .چون با توجه به مسئله زبان، نم یتوانستند از پس نقش بربیایند، م یکنند و پشت مرزهای اروپا متوقف
مخاطبان محدودی را پیش روی م یشوند .وقتی که وارد شدند بعد از
خودش دارد و اگر این مخاطبان ریسک بالایی داشت .بازیگران تئاتر بیست سی سال زندگی در غربت ،تازه
محدودبهخاطردست هبازی،انجم نبازی م یفهمند که این مدینه فاضله یک رویا
و مسائل سیاسی ،خودشان و هنرمندان شماچهپیشین هایدارند؟ بیشتر نبوده که در زندگی واقعی آنها
را از دیدن این کارها محروم کنند ،نفعی -خانم ژاله شعاری دان شآموخته
تئاتر است و در داخل و خارج کشور شکل دیگری پذیرفته.
برای هیچ کسی نخواهد داشت. کار کرده .در ایران با اساتید بزرگی
همکاری کرده و در خارج ایران =در متن اصلی هم تغییراتی
تجربیات خیلی زیادی دارد ،خصوصا با از این دست ایجاد کردید ،مثلا
گروههای ایرانی همکاری داشته است.
شخصی تها به جای پاریس از اروپا
حرف م یزنند .این موضوع با تغییر
وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی