Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۳۸ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪۱۷۰۴‬‬                                                                                     ‫گنجین ‌ههای «تپه مارلیک» در گیلان‬
‫جمعه ‪ ۲۲‬تا پنجشنبه ‪ ۲۸‬نوامبر ‪2019‬‬

             ‫آیینـه عبـرت‬

                                                                                                                  ‫کودکان دفن م ‌یشد‪ .‬این امر نمایانگر‬  ‫اهالی روستا که به تحریک قاچاقچ ‌یها‬    ‫=تپه مارلیک یکی از ‪ 5‬تپه باستانی‬
                                                                                                                  ‫هویت و حرفه صاحب آرامگاه و عقاید‬     ‫انجام م ‌یشد‪ ،‬تا تهم ‌تها و دردسرهایی‬  ‫است که در دره گوهر رود در اطراف‬
                                                                                                                                                       ‫که به دادگاهی شدن او و همکارهایش‬       ‫رودبار واقع شده‌است‪.‬دره‌ای خوش‬
                                                                                                                      ‫مذهبی اقوام ساکن در محل بود‪.‬‬     ‫کشید؛ دردسری بزرگ آفرید که به‬          ‫آب و هوا که برای سالها محل سکونت‬
                                                                                                                  ‫=به جز این اشیا‪ ،‬آثار و ادوات‬                                               ‫اجداد ثروتمند گیلان ‌یها بوده‪ .‬تپ ‌ههای‬
                                                                                                                  ‫جنگی از جنس مفرغ مانند‪ :‬خنجر‪،‬‬                       ‫نتیج ‌هاش م ‌یارزید‪.‬‬    ‫زینب بیجار‪ ،‬پیلاقلعه‪ ،‬دوربیجار و جازم‬
                                                                                                                  ‫پیکان‪ ،‬سرنیزه و نیز وسایل تزئینی‬     ‫= در گذشته‪ ،‬تپه مارلیک محل‬
                                                                                                                  ‫مانند‪ :‬گوش پاک کن‪ ،‬ناخن پاک کن‪،‬‬      ‫زندگی مارها و مو ‌شها بود و بعضی‬              ‫کول‪ ،‬بقیه این تپ ‌هها هستند‪.‬‬
                                                                                                                  ‫گوشواره‪ ،‬دستبند‪ ،‬گردنبند‪ ،‬پیشانی‬     ‫معتقدند این محل به این خاطر مارلیک‬     ‫=در پائیز سال ‪ 1340‬شمسی هیأتی‬
                                                                                                                  ‫بند‪ ،‬موبند‪ ،‬سنجاق سر و همچنین‬        ‫نام گرفته‪ .‬بعض ‌یها م ‌یگویند مارلیک‬   ‫به سرپرستی دکتر عزت‌الله نگهبان‬
                                                                                                                  ‫وسایل مورد استفاده نظیر‪ :‬ظروف‪،‬‬       ‫تغییر یافته مارد لیک به معنای قوم‬      ‫جهت بررسی و تحقیق عازم منطقه‬
                                                                                                                  ‫دوک نخ ریسی‪ ،‬دیگ‪ ،‬ملاقه‪ ،‬سیخ‬                                                ‫رحمت‌آباد رودبار شد‪ .‬این حفاری‬
                                                                                                                  ‫کباب‪ ،‬ظروف سفالین‪ ،‬پیکرک‌ها‬                                 ‫مارد است‪.‬‬       ‫که به مدت ‪ 14‬ماه از پائیز ‪ 1340‬تا‬
                                                                                                                  ‫و مجسمه‌های سفالین و فلزی در‬         ‫=از این منطقه تعداد زیادی ظروف‬         ‫آخر پائیز ‪ 1341‬ادامه داشت‪ ،‬منجر به‬
                                                                                                                  ‫مارلیک یافت شد‌هاند‪ .‬وسایل رزمی‬      ‫و اشیای سیمین و زرین به دست‬            ‫پیدا شدن ‪ 53‬آرامگاه به طور منظم‬
                                                                                                                                                       ‫آمده که نشانگر ثروت فراوان ساکنان‬

‫این شعر زیبا نشان دهنده این است‬      ‫هر گاه مجال یافته‌اند‪ ،‬از باقیماندۀ‬   ‫ایوان مدائن‪ ،‬مجموعه کاخهای‬             ‫آن است‪ .‬قدمت این آثار به حدود ‪‌ 3‬مانند‪ :‬خنجر‪ ،‬شمشیر‪ ،‬سرنیزه‪ ،‬سرگرز‪،‬‬         ‫و پراکنده در سطح تپه شد‪ .‬این‬
‫که خاقانی به بازی شطرنج احاطه‬        ‫مجموعۀ کاخهای مدائن دیدار کرده‬        ‫پادشاهان ساسانی است که در زمانی‬                                                                                    ‫آرامگا‌هها عموماً از سنگ و گل ساخته‬
                                     ‫و حسرت خورد‌هاند‪ .‬میراث این تمدن‪،‬‬     ‫که قلمرو حکومت ایران بخشهایی از‬        ‫هزار سال پیش یعنی اواخر هزاره دوم م ‌چبند‪ ،‬بازوبند رزمی و تیردان مفرغی‬      ‫شده بودند‪ .‬در ساخت این آرامگا‌هها از‬
                     ‫داشته است‪.‬‬      ‫از آن همه بشریت است‪ .‬نوعی نگاه‬        ‫عراق فعلی را نیز در بر داشت‪ ،‬نزدیک‬                                                                                 ‫تخته سن ‌گهای بزرگ طبیعی که در‬
                                     ‫به گذشتگان برای تکمیل اطلاعات و‬       ‫شهر مدائن عراق قرار داشت‪ .‬این‬          ‫و اوایل هزاره اول پیش از میلاد مسیح بیانگر جنگجو بودن این اقوام است‪.‬‬        ‫سطح تپه وجود داشته‪ ،‬استفاده شده‪.‬‬
‫هانایدلعبرتبین‪،‬ازدیدهنظرکنهان‬        ‫دانش و بهر‌هگیری برای آینده است‪ .‬با‬   ‫عمارت که به دلیل حقد و کینه رژیم‬       ‫=یکی از کشفیات مهم این تپه‪2 ،‬‬                                               ‫در بعضی قسم ‌تها هم از سن ‌گهای‬
                                     ‫این دید‪ ،‬اهرام ثلاثۀ مصر دیگر متعلق‬   ‫عراق به حال خود رها شده بود‪ ،‬در نوع‬                                                ‫م ‌یرسد‪.‬‬                        ‫زردرنگی استفاده شده که از ‪15‬‬
‫ایوان مدائن را آیینۀ عبرت دان!‬       ‫به مصریان نیست‪ ،‬که از آن همه بشریت‬    ‫خود یک شاهکار معماری و گواهی‬           ‫=مارد ‌یها ـ اقوام ساکن مارلیک ـ مهر استوان ‌های است که روی آنها به‬         ‫کیلومتر دورتر و از دره گوهررود به‬
‫یک ره ز سوی دجله منزل به مدائن کن‬    ‫و حافظه مشترک انسانهایی است که بر‬     ‫بر عظمت ب ‌یرقیب تمدن ایرانی در‬
                                                                           ‫عهد ساسانی است؛ تمدنی که دانشگاه‬       ‫مردگانشان را با لباس رسمی و تزئینات خط میخی نقش شده است‪ .‬این مه ‌رها‬                   ‫این محل انتقال یافت ‌هاند‪.‬‬
‫وز دیده دوم دجله بر خاک مدائن ران‬         ‫روی این خاک زندگی م ‌یکنند‪.‬‬      ‫جندی شاپور را در نزدیکی اهواز ساخته‬                                                                                ‫=حفاری تپه مارلیک برای دکتر‬
‫خوددجلهچنانگرید‪،‬صددجلۀخونگویی‬        ‫با تغییر نگاه خود به چنین میراث‬       ‫و بر تارک دانش جهان آن روز نشانده و‬    ‫کامل روی تخته سنگ و به پهلو قرار به باستا ‌نشناسان برای تشخیص خط‬            ‫نگهبان و همکارهایش یک دردسر‬
                                     ‫تمدنی‪ ،‬چه خوب است اکنون با تغییر‬      ‫هفت اقلیم را در مقابل اقتدار ب ‌یچون‬                                                                               ‫بزرگ بود‪ .‬از درگیر ‌یها و ب ‌یمهر ‌یهای‬
‫کز گرمی خونابش آتش چکد از مژگان‬      ‫رژیم پیشین عراق و حسن روابط فعلی‬      ‫و چرای خود به اطاعت و همراهی‬           ‫م ‌یداد‌هاند‪ .‬در این حالت زانوها اندکی و تاریخ مارلیک ‌یها بسیار کمک کرده‬
‫این است همان ص ّفه کز هیبت او بردی‬   ‫بین دو کشور که هر چند ظاهری است‪،‬‬      ‫کشانده بود‪ .‬مجموعه کاخهای ساسانی‬
                                     ‫دولت ایران پیشنهاد تعمیر و مرمت‬       ‫در مدائن آنچنان در حافظۀ ما ایرانیان‬   ‫خمیده می‌شدند‪ .‬همراه مردگان‪ ،‬است‪.‬‬
‫بر شیر فلک حمله‪ ،‬شیر تن شا ُدروان‬    ‫این آثار تمدنی را به دولت عراق بدهد‬   ‫حضور دارد که خاقانی دیدار آن را مایۀ‬   ‫ظروف‪ ،‬مجسم ‌هها‪ ،‬زیور آلات‪ ،‬اسلحه‪ = ،‬همچنین در تپه مارلیک آثار‬
‫گوییکهنگونکردهاستایوانفلکوشرا‬        ‫و با دایر کردن مجموعۀ موزۀ کاخهای‬     ‫عبرت برای زورگویان و مستبدان تاریخ‬
                                     ‫مدائن‪ ،‬ضمن تعمیق دوستی بین دو‬         ‫م ‌یشناسد و در اثر جاویدان خود‪ ،‬که به‬  ‫ابزار و ادوات‪ ،‬ادوات آشپزخانه‪ ،‬مدل مفرغی‪،‬موزاییکوبدلچینی‪،‬مجسمه‬
‫حکم فلک گردان یا حکم فلک گردان‬       ‫ملت‪ ،‬میراث تمدنی ایرانیان را ماندگار‬  ‫ماندگاری یاد این آثار در حافظۀ تاریخی‬
‫شاپور و ترنج زر‪ ،‬پرویز و تره ز ّرین‬  ‫سازد و سند دیگری بر ریش ‌هدار بودن‬    ‫ما کمک شایانی کرده است‪ ،‬در زیر‬         ‫و نمونه ادوات مختلف و اسباب بازی و مهر یافت شده است‪.‬‬
                                     ‫این ملت کهن را به جهانیان ارائه‬       ‫دیده م ‌یشود‪:‬ایرانیانی که در ماههای‬
‫زرینترهکوبرخوان؟رو«کمترکوا»برخوان!‬   ‫دهد؛ سندی که خواهی نخواهی جزء‬         ‫اخیر به زیارت عتبات عالیات رفت ‌هاند‪،‬‬
‫از اسب پیاده شو‪ ،‬بر نطع زمین رخ نه‬
                                                ‫انکارناپذیر هویت ماست‪.‬‬
‫زیر پی پیلش بین شهمات شده نعمان‬
‫دندانة هر قصری‪ ،‬پندی دهدت نونو‬

‫پند سردندانه‪ ،‬بشنو ز بن دندان‬
‫خاقانی! از این درگه دریوزه عبرت کن‬

‫تا بر در تو زین پس دریوزه کند خاقان‬

‫‪654‬‬

‫‪7 29‬‬                                              ‫‪8‬‬   ‫‪6‬‬

       ‫‪71‬‬                                             ‫‪25‬‬                       ‫(سودوكو)‬
                                                      ‫‪1‬‬
                                                      ‫‪3 13‬‬                                                        ‫‪ 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬
                                                      ‫‪9 24‬‬
‫‪4 67‬‬                                                                           ‫‪3‬‬                                                    ‫‪1‬ـ از ح ‌لکردن ‌یها‬                                                           ‫‪1‬‬
                                                     ‫‪11 10 9 8 7 6‬‬                    ‫‪2‬‬                           ‫‪2‬ـ نوعی پارچه ـ از خوانندگان و‬
‫‪5‬‬      ‫‪21‬‬                            ‫‪93‬‬                                                  ‫‪1‬‬                                                                                                                        ‫‪2‬‬
                                                                     ‫مجموعه‬                                          ‫هنرپیشگان معروف و فقید فرانسه‬
   ‫‪95‬‬                                ‫‪4‬‬               ‫‪10‬ـ قسمتی از صورت ـ نام‬                                      ‫‪3‬ـ خلاصی و رهایی ـ ب ‌هصورت نوشته‬                                                               ‫‪3‬‬

   ‫‪97‬‬                                                          ‫پیشین زیمبابوه‬  ‫‪64‬‬                                                           ‫ـ رفوزه‬                                                               ‫‪4‬‬
                                                     ‫‪11‬ـ خواننده‌ای قدیمی و‬                                       ‫‪4‬ـ نوعی موتور هواپیما ـ کفپوشی است‬
   ‫‪4 68‬‬                                              ‫خوش‌صدا از کشور ما ـ‬                                                                                                                                         ‫‪5‬‬
   ‫‪63‬‬                                                                                                                             ‫ـ از شهرهای ایران‬
                                                                ‫قسمتی از شعر‬                                      ‫‪ 5‬ـ تفأل و غیبگویی ـ تکخال ـ گیاهی‬                                                              ‫‪6‬‬
           ‫گلشیری‬                  ‫عمودی‪:‬‬                                      ‫‪5 4321‬‬
‫‪10‬ـ تکرار یک حرف ـ از‬                                                                                              ‫است با مصارف پزشکی ـ گلی است‬                                                                   ‫‪7‬‬
                         ‫‪1‬ـ ذکی و زیرک ـ‬                                                                ‫‪1‬‬         ‫‪ 6‬ـ رودخان ‌های در اروپا ـ خوانند‌های‬
    ‫فراورد‌ههای نفتی‬            ‫کفپوشی است‬                                                                        ‫قدیمی و برجسته از کشور ما ـ آرامگاه‬                                                             ‫‪8‬‬
‫‪11‬ـ دهلیز ـ زیاد و ستبر‬         ‫‪2‬ـ اطراف ـ کج‬                                                           ‫‪2‬‬         ‫‪ 7‬ـ از شهرهای ایران ـ صدا و ندا ـ از‬
                                                                                                                                                                                                                  ‫‪9‬‬
                         ‫‪3‬ـ دو رو و مکار ـ تکخال‬                                                        ‫‪3‬‬                                ‫کشیدن ‌یها‬            ‫شهرهای ایران ـ کمک‬                                 ‫‪10‬‬
                         ‫‪4‬ـ رها ـ رخدادها ـ نوعی‬                                                                  ‫‪ 8‬ـ مشهورترین طبیع ‌یدان جهان ـ عالم‬        ‫‪9‬ـ آ ر ا مش‌بخشید ن ـ‬
                                                                                                        ‫‪4‬‬                                                     ‫گردنه‌ای در ایران ـ او‬                              ‫‪11‬‬
                                       ‫خاک‬                                                                          ‫‪9‬ـ حسد و بخل ـ شهر ‌تطلب ـ لعن‬            ‫هم حرف ‌های دارد ارجمند‬                             ‫‪12‬‬
                          ‫‪ 5‬ـ گلی است ـ متذکر‬                                                           ‫‪5‬‬         ‫‪10‬ـ عددی است ـ منسوب به پیامبر ـ‬            ‫‪10‬ـ نمونۀ خروار ـ پایتخت‬
                         ‫‪ 6‬ـ خاندان ـ پایین آمدن‬                                                                                                                                                                  ‫‪13‬‬
                                                                                                        ‫‪6‬‬                     ‫دیواره ـ حرف همراهی‬                 ‫کشوری است ـ ادعا‬
                              ‫ـ ستار‌های است‬                                                                                ‫‪11‬ـ صحرایی است ـ آشکار‬            ‫‪11‬ـ پشیمانی از گناه ـ نور‬                           ‫‪14‬‬
                         ‫‪ 7‬ـ بخشی از کشور ما ـ‬                                                          ‫‪7‬‬         ‫‪12‬ـ برتر از گوهر ـ فلزی است ـ داروها‬        ‫‪1 2‬ـ ا ز سیا ستمر د ا ن‬
                                                                                                                                                              ‫فرهیختۀ دوران قاجار و‬                               ‫‪15‬‬
                                 ‫دان ‌های است‬                                                           ‫‪8‬‬                            ‫ـ از نوشیدن ‌یها‬          ‫صدراعظم پیشین ایران‬
                         ‫‪ 8‬ـ وحشت ـ فلزی است‬                                                                      ‫‪13‬ـ وسیل ‌های برای نواختن ـ پایتخت‬          ‫‪13‬ـ خاندان ـ نگاه و نظر ـ‬                       ‫افقی‪:‬‬
                         ‫‪9‬ـ اثری خواندنی و‬                                                              ‫‪9‬‬                                                     ‫جنس مذکر ـ نوعی پارچه‬
                         ‫جذاب از هوشنگ‬                                                                                           ‫کشوری است ـ بلوا‬             ‫‪14‬ـ پرواز ـ دانشمند و اهل‬       ‫‪1‬ـآهنگسازوموسیق ‌یشناس‬
                                                                                                        ‫‪10‬‬        ‫‪14‬ـ کاشانه ـ حکمیت ـ پرند‌های است‬           ‫ادب ـ گیاهی است با‬              ‫معروف آلمانی در قرن‬
                         ‫حل جدول شماره قبل‬                                                                        ‫‪15‬ـ از بنادر ایران ـ شعلۀ آتش ـ شبی‬         ‫مصارف گستردۀ صنعتی‬              ‫هیجد هم که بخش‬
                                                                                                        ‫‪11‬‬                                                    ‫‪15‬ـ قرارداد ـ کشوری است‬         ‫عمد‌های از عمر خود را‬
                                                                                                                                           ‫طولانی‬
                                                                                               ‫افقی‪:‬‬                                                                                              ‫در انگلستان گذراند‬
                                                                                      ‫‪1‬ـ از خلفای عباسی‬                                    ‫حل جدول شماره قبل‬                                  ‫‪2‬ـ افسانه ـ از سلسل ‌ههای‬
                                                                                     ‫‪2‬ـ لقب کریمخان زند‬
                                                                                ‫‪3‬ـ ورزشی است ـ از رن ‌گها‬                                                                                           ‫حکومتی در ایران‬
                                                                               ‫‪4‬ـ شهری در آذربایجان ـ‬                                                                                         ‫‪3‬ـ واحد اختلاف سطح‬
                                                                               ‫تکرار یک حرف ـ وسیلۀ‬                                                                                           ‫الکتریکی ـ از مساجد‬
                                                                                                                                                                                              ‫قدیمی مرکز تهران ـ‬
                                                                                                 ‫مداوا‬                                                                                        ‫قومی است ایرانی ـ شریان‬
                                                                                  ‫‪ 5‬ـ دوگانگی ـ غیرمترقبه‬                                                                                     ‫‪4‬ـ تکرار یک حرف ـ رهن‬

                                                                                    ‫‪ 6‬ـ مشاور ـ زیاد‌هطلبی‬                                                                                                     ‫ـ قوه‬
                                                                               ‫‪ 7‬ـ موی گردن حیوانات ـ‬                                                                                         ‫‪ 5‬ـ نقاش و مینیاتورساز‬
                                                                                                                                                                                              ‫برجستۀ ایران در اواخر‬
                                                                                                 ‫ناحیه‬                                                                                        ‫عهد تیموری و اوایل دوره‬
                                                                               ‫‪ 8‬ـ مقررات و اصول ـ قسمتی‬
                                                                                                                                                                                                             ‫صفوی‬
                                                                                             ‫از پیراهن‬                                                                                        ‫‪ 6‬ـ موسیقیدان ایرانی و رهبر‬
                                                                               ‫‪9‬ـ رودخانه‌ای در ایران ـ‬                                                                                       ‫ارکستر سنفونی با شهرتی‬
                                                                               ‫از مصالح ساختمانی ـ‬
                                                                                                                                                                                                             ‫جهانی‬
                                                                                                                                                                                              ‫‪ 7‬ـ گلی است ـ حرف ندا ـ‬

                                                                                                                                                                                                       ‫فرمانده ـ جایز‬
                                                                                                                                                                                              ‫‪ 8‬ـ حرف خطاب ـ از‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18