Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۲۷۴ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪۱3‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪۱۷40‬‬
‫جمعه ‪ ۱4‬تا پنجشنبه‪ ۲۰‬اوت ‪۲۰۲۰‬‬

‫با ترور این عاقبت وطنپرستی است‬                                                                                    ‫پوران‪ ،‬خواب ناز نیلوفر‬

‫پسیان میدانست که قوام مهرۀ اصلی‬      ‫اواخر جنگ جهانی اول بود و‬                ‫خواجه‬                               ‫در فیلمهای بسیاری ایفای نقش کند‪.‬‬        ‫سرطان دچار شد و به ایران بازگشت‬       ‫پوران خواننده که زادۀ ‪ ۱۵‬بهمنماه‬
‫و مهمی در خراسان است‪ ،‬با سرنگونی‬     ‫اوضاع ایران‪ ،‬جنگزده و نا به سامان‪.‬‬        ‫صحرا‬                               ‫رویهمرفته‪ ،‬در سیزده فیلم بازی کرد‪،‬‬      ‫و روز‪ ۱۲‬مهرماه ‪ ۱۳۶۹‬به قول پروین‬      ‫‪ ۱۳۱۲‬بود‪ ،‬در هجده ـ نوزدهسالگی‬
‫دولت ‪ ۹۰‬روزۀ سیدضیاء و عزل او‪،‬‬       ‫فئودالها‪ ،‬خانها و سران ایلات و‬          ‫کبود شد‬                              ‫اما شهرت او همواره بر اثر خوانندگیاش‬    ‫اعتصامی‪ ،‬به آخرین منزل هستی رسید‬      ‫وارد عالم موسیقی شد‪ .‬در آن زمان‬
‫قوام از زندان آزاد و نخست وزیر شد‪.‬‬   ‫عشایر برای خودشان در هر گوشه‬                                                 ‫بود‪ ،‬نه به خاطر هنرپیشگیاش‪ .‬سینما‬       ‫و در امامزاده طاهر کرج که گورستان‬     ‫رادیو که در عالم رسانهها رقیب‬
‫استانداری برای خراسان تعیین کرد‬      ‫حکومت محلی بهراه انداخته بودند‪.‬‬       ‫خواجه ابوعلی حسن طوسی‪ ،‬معروف‬           ‫چیزی بر شهرت او نیافزود‪ ،‬چون‬                                                  ‫نداشت‪ ،‬تازه داشت در ایران به خانهها‬
‫که کلنل زیر بار او نرفت و علیه دولت‬  ‫دولت مرکزی نمیتوانست کاری کند‪.‬‬        ‫به خواجه نظامالملک‪ ،‬به مدت ‪۲۹‬‬          ‫هنرپیشه نبود‪ .‬در عوض تا بخواهید‪،‬‬          ‫مشاهیر است‪ ،‬به خاک سپرده شد‪.‬‬        ‫راه مییافت و خوانندگان و نوازندگان‬
‫مرکزی قیام کرد‪ .‬دولت که از مصالحه‬    ‫محمدتقی پسیان کامل فرزند یاور‬         ‫سال وزیر نیرومند دو تن از شاهان‬        ‫رادیو و نوار کاست موجب شهرتش‬            ‫پوران استعدادی درخشان و صدایی‬         ‫را به شهرت میرساند‪ .‬پوران در سال‬
‫یا سرکوبی کلنل به دست قوای دولتی‬     ‫محمدباقر خان‪ ،‬سال ‪ ۱۲۶۸‬در تبریز‬                                              ‫شد‪ ،‬چون خواننده بود‪ .‬هنوز هم که‬         ‫خوش و دلکش داشت‪ .‬اسماعیل نواب‬         ‫‪ ۱۳۳۱‬فعالیت خود را با رادیو آغاز‬
‫ناامید بود‪ ،‬حکام محلی را علیه وی‬     ‫به دنیا آمد‪ .‬اجدادش از مهاجران قفقاز‬                       ‫سلجوقی بود‪.‬‬       ‫نزدیک بیست سال از مرگش میگذرد‪،‬‬          ‫صفا که یکی از شاعران و ترانهسرایان‬    ‫کرد و در همان سال با عباس شاپوری‬
‫تحریک کرد‪ .‬امیر شوکتالملک‪ ،‬امیر‬      ‫بودند‪ .‬در آستانۀ انقلاب مشروطه برای‬   ‫سلجوقیان در زمان او به اوج قدرت‬        ‫جایگاه خود را در بین خوانندگان ایران‬    ‫معروف بود‪ ،‬سرعت فراگیریاش را از‬       ‫ازدواج کرد و یکشبه ره صدساله رفت‪.‬‬
‫قائنات در جنوب خراسان و سردار معزز‬   ‫تحصیل به تهران آمد و در ‪ ۲۰‬سالگی‬      ‫خود رسیدند‪ .‬خواجه نظامالملک‪،‬‬           ‫حفظ کرده و در کمتر خودروی است‬           ‫دیگر خوانندگان بیشتر میدانست و‬        ‫او هفت سال با عباس شاپوری زندگی‬
‫بجنوردی در شمال به کلنل حمله‬         ‫وارد نیروی تازه تأسیس ژاندارمری شد‬    ‫مدارس معروف نظامیه را بنیان گذاشت‬                                              ‫میگفت‪« :‬از باهوشترین خوانندگان‬        ‫کرد و حدود ‪ ۱۰۰‬آهنگ از ساختههای‬
‫کردند‪ .‬و کلنل در تاریخ ‪ ۱۰‬مهر ‪۱۳۰۰‬‬   ‫که آن موقع‪ ،‬مورد توجه جوانهای‬         ‫که یکی از آنها نظامیۀ بغداد‪ ،‬بزرگترین‬         ‫که سیدیهای او پیدا نشود‪.‬‬                                               ‫او‪ ،‬از جمله ترانههایی مانند تکدرخت‪،‬‬
                                     ‫مشروطهخواه بود‪ .‬در اواخر جنگ‬          ‫دانشگاه آن روز جهان بود‪ .‬تنظیم‬         ‫صدای او وسیع نبود‪ ،‬ولی در لطافت‬                                ‫زن» است‪.‬‬       ‫شانه‪ ،‬عشق و شاعری و نیلوفر را خواند‪.‬‬
  ‫شمسی در این درگیری کشته شد‪.‬‬        ‫جهانی برای ادامۀ تحصیل به برلین‬       ‫تقویم جلالی به دست خیام هم به‬          ‫از برگ نیلوفر سبقت میبرد‪ .‬همین‬          ‫حبیبالله بدیعی نیز از او به عنوان‬     ‫او پس از جدائی از عباس شاپوری‬
‫مزاری که برای کلنل در باغ نادری‬      ‫رفت و آموزش خلبانی دید و موسیقی‬       ‫دستور او بود‪ .‬از خود خواجه‪ ،‬کتاب‬       ‫لطافت صدا سبب راهیابی او به برنامۀ‬      ‫بهترین خوانندۀ تصنیف یاد میکرد‪:‬‬       ‫(‪ )۱۳۳7‬با نام پوران به فعالیت خود‬
‫مشهد هست‪ ،‬مزار خود اوست اما خالی‬     ‫خواند‪ .‬مدتی هم در ارتش آلمان خدمت‬     ‫«سیاستنامه» به جا مانده است و‬          ‫گلها شد‪ .‬ترانههای دوصدایی او با‬         ‫«ادیب خوانساری بهترین خوانندۀ مرد‬     ‫ادامه داد و توانست جایگاه خود را‬
‫از جسدش‪ .‬او را نبش قبر کردند و‬       ‫کرد و یک ستون سرباز آلمانی را در‬                                             ‫ویگن نیز از بهترین ترانههای زبان‬        ‫و روحانگیز بهترین خوانندۀ زن و پوران‬  ‫در عالم تصنیفخوانی حفظ کند‪ .‬او‬
‫جنازهاش را پنهانی در جای نامعلومی‬    ‫جبهۀ لهستان علیه متفقین فرماندهی‬                ‫تعدادی داستان افسانهوار‪.‬‬                                                                                   ‫خواهرزادۀ بانو روحبخش بود که در‬
‫دفن کردند‪ .‬برای تشییع جنازۀ کلنل‬     ‫کرد‪ .‬دولت آلمان نشان نظامی صلیب‬       ‫خواجه نظامالملک به دست پیروان‬                               ‫فارسی است‪.‬‬                   ‫بهترین خوانندۀ تصنیف»‪.‬‬      ‫دهۀ بیست خوانندۀ شهیری بود‪ .‬صدای‬
‫که جمعیت حاضر در آن را بیشتر از ده‬   ‫آهن را به او داد‪ .‬در بازگشت به ایران‬  ‫حسن صباح که دشمن سلجوقیان‬              ‫میگویند صدها ترانه اجرا کرده که‬         ‫پوران از سال ‪ ۱۳۳4‬ترانههای‬            ‫خشدار دلنشینی داشت که مانند آن‬
‫هزار نفر نوشتهاند‪ ،‬عارف قزوینی شعری‬  ‫هم‪ ،‬برای بیرون کردن ارتش روسیه از‬     ‫بودند و علت دوام دولت سلجوقی را در‬     ‫بعضی از آنها به خاطر شعر ساده و‬         ‫متن برخی فیلمهای سینمایی را اجرا‬
                                     ‫همدان‪ ،‬مدال گرفت‪ .‬در سال ‪،۱۲۹۹‬‬        ‫وجود خواجه میدیدند‪ ،‬در ‪ ۱۰‬رمضان‬        ‫خواندن راحت‪ ،‬کمنظیرند‪ .‬یکی از آنها‬      ‫میکرد‪ .‬در آن زمان هنوز سینما قوت‬                    ‫کمتر دیده شدهاست‪.‬‬
   ‫سروده بود که روی تابوت نوشتند‪:‬‬    ‫سیدضیاء او را که فرمانده ژاندارمری‬                                           ‫ترانهای است که با عنوان «کیه کیه‬        ‫رادیو را نداشت و سینمای فارسی‬         ‫از ترانههای او «کبوتر بهشتیام سفر‬
                                     ‫مشهد بود مامورکرد که قوامالسلطنه‬                   ‫‪ 4۸۵‬قمری‪ ،‬ترور شد‪.‬‬        ‫در میزنه‪ ،‬من دلم میلرزه» معروف‬          ‫از طریق صدای خوانندگان معروف‬          ‫مکن ‪ /‬ز درد و غصه کشتیام سفر‬
 ‫این سر که نشان سرپرستی است‬          ‫والی خراسان را بازداشت کند‪ .‬کلنل‬                                             ‫است‪ .‬نیز «گل اومد‪ ،‬بهار اومد‪ ،‬من از تو‬  ‫میکوشید گیشۀ خود را رونق دهد‪.‬‬         ‫مکن» هنوز ورد زبانهاست‪ .‬جالبتر‬
                                                                                                                  ‫دورم»‪« ،‬ملا ممد جان»‪« ،‬اشکم دونه‬        ‫همین همکاری با سینما و او در سال‬      ‫این که پوران خواهر مهین اسکویی‬
 ‫وین گونه رها ز قید هستی است‬                                                                                      ‫دونه» از مشهورترین آهنگهای اوست‪.‬‬        ‫‪ ۱۳۳۹‬با بازی در فیلم «اول هیکل» به‬    ‫بود که در تئاتر ایران نامی بزرگ‬
                                                                                                                                                          ‫هنرپیشگی نیز روی آورد و پس از آن‬      ‫است‪ .‬میدانیم که مهین اسکویی‬
 ‫با د ید ۀ عبر تش ببینید‬                                                                                                                                                                        ‫نام اصلیاش مهین عباس طالقانی‬
                                                                                                                                                                                                ‫بود‪ ،‬چنانکه نام پوران هم‪ ،‬فرحدخت‬
 ‫این عاقبت وطنپرستی است‬                                                                                                                                                                         ‫عباس طالقانی بود‪ .‬مهین اسکویی‬
                                                                                                                                                                                                ‫زمانی که با مصطفی اسکویی ازدواج‬
                                                                                                                                                                                                ‫کرد‪ ،‬نام اسکویی را برگزید‪ .‬پوران هم‬
                                                                                                                                                                                                ‫از زمانی که خواننده شد‪ ،‬ابتدا عنوان‬
                                                                                                                                                                                                ‫«بانوی ناشناس» و سپس نام «بانو‬
                                                                                                                                                                                                ‫شاپوری» را اختیار کرد‪ ،‬تا در نهایت‬

                                                                                                                                                                                                                    ‫«پوران» شد‪.‬‬
                                                                                                                                                                                                ‫بعدها پوران با حبیب روشنزاده‬
                                                                                                                                                                                                ‫ازدواج کرد که یکی از دو مفسر بزرگ‬
                                                                                                                                                                                                ‫ورزشی زمان خود بود و نامش مانند‬
                                                                                                                                                                                                ‫نام عطا بهمنش در تفسیر ورزش‬
                                                                                                                                                                                                ‫میدرخشید‪ .‬پس از انقلاب پوران‬
                                                                                                                                                                                                ‫مانند دیگر خوانندگان راهی خارج از‬
                                                                                                                                                                                                ‫کشور شد‪ ،‬اما دیری نپایید که به مرض‬

‫‪43۸ 9‬‬

‫‪۱ ۵۷‬‬

                                             ‫‪2‬‬                             ‫(سودوکو)‬

    ‫‪36‬‬                                                                                                            ‫‪ ۱۵ ۱4 ۱3 ۱2 ۱۱ ۱0 9 ۸ ۷ 6 ۵ 4 3 2 ۱‬عمودی‪:‬‬

     ‫‪۵6‬‬                              ‫‪4‬‬             ‫‪4‬‬                       ‫‪62‬‬                                     ‫‪۱‬ـ آخرین بازمانده خاندان زندیه ـ از‬                                                              ‫‪۱‬‬
‫‪۷‬‬                                        ‫‪۸3‬‬                    ‫‪6‬‬                 ‫‪4‬‬                                        ‫اعضاء داخلی بدن انسان‬
                                                                                                                                                                                                                   ‫‪2‬‬
‫‪2 9۸‬‬                                               ‫‪۱‬‬                       ‫‪3‬‬                                      ‫‪۲‬ـ مسافرت ـ خاندان ـ ازشهرکهای‬
                                                         ‫‪۵‬‬                       ‫‪6‬‬                                                   ‫کنار تهران‬                                                                    ‫‪3‬‬
‫‪63‬‬  ‫‪9‬‬                                           ‫‪۱‬‬
                                                   ‫‪۵۱‬‬                                                             ‫‪۳‬ـ رشتهها و نخها ـ حرف فاصله ـ‬                                                                   ‫‪4‬‬
                      ‫‪6۵‬‬                                                                                                        ‫اندازهگیری زمین‬
                                                                                                                                                                                                                   ‫‪۵‬‬
‫‪7‬ـ پایتخت کشوریست‬               ‫عمودی‪:‬‬          ‫‪۱۱ ۱0 9 ۸ ۷ 6 ۵ 4 3 2 ۱‬‬                                           ‫‪4‬ـ پشیمان ـ گیاهی است ـ بخار‬
‫ـ شهری که یک شبه‬                                                                                                                         ‫متراکم‬                                                                    ‫‪6‬‬
                      ‫‪۱‬ـ از تنیس بازان‬                                                                    ‫‪۱‬‬
        ‫ساخته نشد‬     ‫ایران تبار با شهرتی‬                                                                                   ‫‪۵‬ـ از پادشاهان ساسانی‬                                                                  ‫‪۷‬‬
‫‪۸‬ـ اقبال و سرنوشت ـ‬                                                                  ‫‪2‬‬                                  ‫‪۶‬ـ پیشینیان ـ عصر و زمانه‬
                               ‫بینالمللی‬                                                                          ‫‪7‬ـ نیکویی و احسان ـ عقیده ـ کندن‬                                                                 ‫‪۸‬‬
  ‫انبوهی و انباشتگی‬   ‫‪۲‬ـ ا ز شهر ها ی‬                                                ‫‪3‬‬                                  ‫روی فلز و سنگ ـ وحشی‬
‫‪۹‬ـ گرانمایهتر ـ از‬    ‫هندوستان ـ خوراکی‬                                                                                  ‫‪۸‬ـ از نوابغ کم نظیر جهان‬                                                                  ‫‪9‬‬
‫آنطرف عددی است‬                                                                       ‫‪4‬‬                            ‫‪۹‬ـ متاع ـ رودخانهای در اروپا ـ کومه‬                                                              ‫‪۱0‬‬
                        ‫است ـ ستارهایست‬
   ‫ـ عقاید و نظریات‬             ‫‪۳‬ـ خودکار‬                                            ‫‪۵‬‬                                                  ‫و آلونک‬                                                                    ‫‪۱۱‬‬
   ‫‪۱۰‬ـ آینده ـ غرامت‬              ‫‪4‬ـ پولدار‬                                          ‫‪6‬‬                                           ‫‪۱۰‬ـ نمکی جامد‬                                                                     ‫‪۱2‬‬
‫‪۱۱‬ـ از مواد مخدر ـ‬                                                                                                ‫‪۱۱‬ـ فرشته ـ مطیع ـ کسب نظر‬
                      ‫‪۵‬ـ وسیلهای فنی ـ‬                                               ‫‪۷‬‬                                                                        ‫ایران قبل از یورش‬                                    ‫‪۱3‬‬
           ‫مخفیانه‬     ‫قسمتی از شبانهروز‬                                                                                                ‫و عقیده‬               ‫عربهاست ـ منزلگاه‬
                                                                                     ‫‪۸‬‬                            ‫‪۱۲‬ـ علامت جمع ـ تنگهای است ـ‬                                                                     ‫‪۱4‬‬
                      ‫‪۶‬ـ شکلی است هندسی‬                                              ‫‪9‬‬                                                                                      ‫کاروان‬
                      ‫ـ استقلال هند مدیون‬                                                                                            ‫پرندهایست‬                ‫‪۱۱‬ـ ناموفق و بینصیب ـ‬                                ‫‪۱۵‬‬
                                                                                     ‫‪۱0‬‬                           ‫‪۱۳‬ـ مرارت ـ حرف تعجب ـ‬
                           ‫مبارزات اوست‬                                                                                                                              ‫بخشی از اوستا‬                             ‫افقی‪:‬‬
                                                                                                                                      ‫شترچران‬                 ‫‪۱۲‬ـ از آموختنیها ـ رنگی‬
                      ‫حل جدول شماره قبل‬                                              ‫‪۱۱‬‬                           ‫‪۱4‬ـ واژهای بیگانه که معنی نمونه و‬                                              ‫‪۱‬ـ مؤلف «ناسخ التواریخ»‬
                                                                                                                                                                      ‫است ـ مجوس‬                ‫‪۲‬ـ کودکان ـ از ییلاقات‬
                                                                                                                           ‫مقیاس میدهد ـ بهره‬                 ‫‪۱۳‬ـ تکرار یک حرف ـ‬
                                                                                                                  ‫‪۱۵‬ـ میهمانی ـ وفا ندارد ـ سوراخ‬             ‫یاغیگری و سرپیچی‬                             ‫دامنه البرز‬
                                                                                                                                                              ‫از فرمان ـ از نزولات‬              ‫‪۳‬ـ از شعرای معروف و‬
                                                                                                                                          ‫کردن‬                                                  ‫نوپرداز معاصر و فقید‬
                                                                                                                                                                            ‫آسمانی‬
                                                                                                                                           ‫حل جدول شماره قبل‬  ‫‪۱4‬ـ سرخ رنگ ـ طرفی است‬                   ‫کشورما ـ مکان‬
                                                                                                                                                                                                ‫‪4‬ـ مگسکش ـ قسمتی از‬
                                                          ‫‪۹‬ـ مزدور ـ مسکن‬                 ‫افقی‪:‬‬                                                                  ‫ـ چشم هم چشمی‬
                                                   ‫‪۱۰‬ـ جای اصلی ـ حیوانی‬                                                                                      ‫‪۱۵‬ـ از مصالح ساختمانی ـ‬               ‫بدن ـ کشنده است‬
                                                                              ‫‪۱‬ـ پایتخت کشوریست‬                                                                                                 ‫‪۵‬ـ گزافهگویی ـ توان ـ‬
                                                    ‫است ـ قسمتی از اندام‬   ‫‪۲‬ـ از پیمودنیها ـ غلام و‬                                                            ‫مشابه ـ کشوری است‬
                                                   ‫‪۱ ۱‬ـ تکر ا ر یک حر ف‬                                                                                                                                   ‫تزئینی شده‬
                                                   ‫ـ قسمتی از صورت ـ‬             ‫بنده ـ پرندهایست‬                                                                                               ‫‪۶‬ـ پهلوان ـ عنوانی برای‬
                                                                           ‫‪۳‬ـ از قهرمانان صاحب نام و‬                                                                                             ‫بانوان و آقایان ـ قدرت‬
                                                                  ‫وسطی‬     ‫فقید کشتی ایران و جهان‬                                                                                               ‫‪7‬ـ نتایج و منافع ـ قلهای‬
                                                                           ‫‪4‬ـ ماده لازم برای رشد و‬
                                                                           ‫سلامتی بدن انسان ـ‬                                                                                                                ‫در ایران‬
                                                                                                                                                                                                ‫‪۸‬ـ از شهرهای ایران ـ‬
                                                                                     ‫حیوانی است‬
                                                                                   ‫‪۵‬ـ او ـ از پوشاک‬                                                                                                ‫پراکنده ـ گلی است‬
                                                                                                                                                                                                ‫‪۹‬ـ گذاشتن ـ اندازه ـ از‬
                                                                                          ‫‪۶‬ـ مکاتبه‬                                                                                             ‫تزریق کردنیها ـ حرف‬
                                                                           ‫‪7‬ـ راستی و ایستادگی ـ‬
                                                                                                                                                                                                              ‫خطاب‬
                                                                                     ‫تزئین کردن‬                                                                                                 ‫‪۱۰‬ـ فلزی است ـ حرفی‬
                                                                             ‫‪۸‬ـ درخشان ـ شاه بیسر‬                                                                                               ‫به اول آن بیفزائید از‬
                                                                                                                                                                                                ‫سلسه ها ی حکو متی‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18