Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۴۷ (دوره جديد
P. 12

‫صفحه ‪ - Page 12 - 12‬شماره ‪147‬‬
                                                                                                                                                                                                      ‫جمعه ‪ 13‬تا پنجشنبه‪19‬بهم ‌نماه ‪1396‬خورشیدی‬

                                          ‫خود بر جای گذاشت که بنا بر شرایط‬        ‫داریوشهمایونروزنام ‌هنگاریبرجسته‪،‬‬      ‫دو قرن فراز و نشیب مطبوعات در ایران (‪)55‬‬
                                          ‫موجود در خاورمیانه‪ ،‬بسیاری از آنها‬      ‫نظری ‌هپردازی جستجوگر و نوجو‪ ،‬و‬
                                          ‫همچنان معتبرند و گویی همین امروز‬        ‫سیاستمداری مل ‌یگرا و میه ‌ندوست‬                                             ‫( کیهان لندن شماره ‪) 1236‬‬
                                          ‫نگاشته شده‌اند‪ .‬مقالات قدیم ‌یوی‬        ‫بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات‬
     ‫داریوش همایون‬                        ‫در دهه‌های سی تا پنجاه خورشیدی‬                                                         ‫احمد احـرار‬                   ‫همایونی استدعا کردند فسخ عزیمت‬         ‫پیشرفت قوای عثمانی در نواحی‬
                                          ‫همچنین بازتاب مستند موقعیت‬                   ‫منطق ‌های و جهانی آگاهی داشت‪.‬‬                                           ‫فرموده از تهران خارج نشوند‪ .‬بعداً‬      ‫غرب ایران‪ ،‬تغییر دولت و روی کار‬
‫(‪۵‬مهر‪،۱۳۰۷‬تهران‪۸-‬بهمن‪،۱۳۸۹‬ژنو)‬            ‫سیاسی و اجتماعی ایران هستند‪.‬‬            ‫وی سال‌های طولانی در روزنام ‌ههای‬      ‫همدان رفته «ژنرال علی احسان»‬          ‫مسلم شد که صلاح در همین بوده‬           ‫آمدن کابین ‌های را که کمتر مورد بی‬
                                          ‫از همین رو ما به بازنشر گلچینی از‬       ‫معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران‬    ‫فرمانده قوای عثمانی را از حرکت به‬     ‫است‪ .‬و اگر فکر تغییر پایتخت قطعیت‬      ‫اعتمادی «متحدین» باشد‪ ،‬ایجاب‬
                                          ‫آثار داریوش همایون می‌پردازیم که‬        ‫اصلی روزنامه‌ی «آیندگان» بود‬                                                 ‫یافته و عملی شده بود مخاطرات‬           ‫کرد‪ .‬سپهسالار رفت و وثوق‌الدوله‬
                                          ‫در سال‌های تبعید پس از انقلاب ‪۵۷‬‬        ‫که صفح ‌ه‌ای نوین در تاریخچه‌ی‬                       ‫سوی تهران بازدارد‪.‬‬      ‫جبران‌ناپذیری برای سلطنت و‬             ‫تشکیل دولت جدید را برعهده گرفت‬
                                          ‫با کیهان لندن نیز همکاری نزدیک‬          ‫روزنامه‌نگاری ایران گشود‪.‬همایون‬        ‫این هیأت وظیفه داشت علی‬               ‫مملکت ایران به‌بار می‌آورد‪ .‬چنان‬       ‫(‪ 22‬مردادماه ‪ / 1295‬دوازدهم اوت‬
                                          ‫داشت‪ .‬مقالاتی که در این ستون‬            ‫مهارت روزنامه‌نگاری و تسلط خود‬         ‫احسان را متوجه سازد که هرگاه‬          ‫که دیدیم‪ ،‬آنها که لجاج ورزیده‬
                                          ‫م ‌یخوانید‪ ،‬از آرشیو کیهان لندن‬         ‫بر زبان فارسی را با ایده‌های سیاسی‬     ‫عساکر عثمانی قصد ورود به تهران‬        ‫از پایتخت خارج شدند هیچکدام‬                                    ‫‪.)1916‬‬
                                                                                  ‫خویش در هم آمیخت و از دهه‌ی ‪۳۰‬‬         ‫داشته باشند سربازان روس که در‬         ‫فاید‌های از این کار نبردند و فاید‌های‬  ‫با آن که ژنرال باراتف اطمینان‬
                                                             ‫انتخاب شد‌هاند‪.‬‬      ‫خورشیدی به این سو‪ ،‬نوشته‌هایی از‬       ‫نزدیکی تهران اقامت دارند بر رقیب‬      ‫هم به مملکت نرساندند‪ .‬امروز هم‬         ‫می‌داد که سپاه وی مانع رسیدن‬
                                                                                                                         ‫پیشی گرفته زودتر از قوای عثمانی‬       ‫بنده در عالم خیراندیشی و دولتخواهی‬     ‫عساکر عثمانی به تهران خواهد شد‪،‬‬
‫عوامزدگی و سرامد گرائی‬                                                                                                   ‫به تهران وارد می‌شوند و پایتخت‬        ‫صراحتاً عرض م ‌یکنم خروج پادشاه و‬      ‫عق ‌بنشینی روسها و تصرف کرمانشاه‬
                                                                                                                         ‫ایران عملا به میدان نبرد متفقین و‬     ‫ارکان دولت از پایتخت مطلقاً موافق‬      ‫و همدان توسط عثمان ‌یها اعتباری‬
‫کیهان لندن شماره ‪ 11 - 1335‬آذر ماه ‪1389‬‬                                                                                  ‫متحدین تبدیل م ‌یشود و این مغایر‬      ‫مصلحت نیست‪ .‬این عمل را نه فقط‬          ‫برای فرمانده ارتش تزاری در ایران‬
                                                                                                                         ‫با اصول روابط دوستی بین ایران‬         ‫برای ایران‪ ،‬بلکه برای روس و انگلیس‬     ‫باقی نگذاشته بود‪ .‬حتی دیپلماتهای‬
‫و کم ‌کهای مالی پشت سر دارند‪ .‬اما‬         ‫از پدران محافظه‌کاری ترقی‌خواه‬          ‫در یک فرهنگ سیاسی استبدادزده‬           ‫و عثمانی و در حکم نقض بیطرفی‬          ‫هم مضر م ‌یدانم‪ ،‬به سفیر روس نیز‬       ‫انگلیس و روس در صحت ادعای‬
‫مسأله بزرگتر تلاش همه سویه‌ای‬             ‫بریتانیاست پس از انتخاب شدن‪ ،‬به‬         ‫که میان فرمانبری و پیروی کورکورانه‬                                                                                  ‫ژنرال باراتف تردید داشتند و ب ‌هسرعت‬
‫است که برای زدودن زیبائی و والائی‬         ‫رأ ‌یدهندگانش گفت من در وست‬             ‫و مخالفت و کشاکش دشمنانه در‬                                 ‫ایران است‪.‬‬                      ‫همین را گفت ‌هام»‪.‬‬      ‫دست و پای خود را جمع م ‌یکردند‬
‫از سراسر جامعه م ‌یشود‪ .‬دار و دسته‬        ‫مینستر نه به آنچه شما م ‌یخواهید‬        ‫نوسان است این همه تکیه بر مردم‬         ‫استراتژی تهاجم به سمت ایران‪،‬‬          ‫تصدیق اظهارات سعدالدوله و‬              ‫تا ب ‌همحض آن که سپاه عثمانی از‬
‫فرمانروا می‌داند که برای ماندن‬            ‫بلکه به آنچه ب ‌هنظرم م ‌یرسد برای‬      ‫و خواست مردم که از چپ و راست‬           ‫که ژنرال علی احسان اجرای آن‬           ‫سخنرانان دیگری که بر همین‬              ‫همدان به سوی قزوین سرازیر شد‪،‬‬
‫م ‌یباید فتوای بهشتی را به تمام اجرا‬                                              ‫م ‌یبینیم دلگرمی م ‌یآورد‪ .‬ولی آیا‬     ‫را برعهده داشت بر اساس طرح‬            ‫عقیده بودند از سوی حاضران‪ ،‬نشان‬        ‫تهران را ترک گفته به یکی از ولایات‬
                                             ‫شما بهتر است رأی خواهم داد‪).‬‬         ‫مردم برای همه یک معنی م ‌یدهد‬          ‫توسع ‌هطلبی دولت عثمانی بنا شده‬       ‫م ‌یداد که مجلس عالی مشورتی با‬         ‫شمالی (منطقۀ نفوذ روسیه) یا‬
 ‫کند‪ :‬ایران را به اندازه رژیم برساند‪.‬‬                 ‫***‬                         ‫و در تحلیل آخر هر گروه در واقع‬         ‫بود‪ .‬این طرح که «ترک اجاقی»‬                                                  ‫جنوبی (منطقۀ نفوذ انگلستان) نقل‬
‫سیاستگران و فرهنگ‌سازان ما‬                                                        ‫خودش را ب ‌هنام مردم در نظر ندارد؟‬
‫با وظیفه برگرداندن موج ابتذال و‬           ‫عصر واقعی تود‌هها با رسان ‌ههای تازۀ‬    ‫درباره تازه‌کارانی که مائیم چنین‬       ‫میرزا جوادخان سعدالدوله‬                                                                           ‫مکان کنند‪.‬‬
‫هرچه پائی ‌نتر رفتن مخرج مشترک‬            ‫سدۀبیستمیآغازشدکهشمشیرهائی‬              ‫تردیدهائی م ‌یتوان داشت‪ .‬مردم تا‬                                                                                    ‫این بار نوبت آنها بود که شاه و‬
‫روبرویند و زیان نخواهند کرد اگر‬           ‫دودم هستند‪ .‬تلویزیون تجارتی‬             ‫نظرشان دانسته نشده است تعبیری‬          ‫نام داشت و انورپاشا وزیر جنگ‬          ‫تغییر پایتخت موافق نیست‪ .‬م ‌عهذا‬       ‫دولت را نیز به ترک تهران و تغییر‬
‫میان عوا ‌مگرائی به نام نزدیک شدن‬         ‫طبعاً به ساد‌هترین و مرد ‌مپسندترین‬     ‫انتزاعی هستند و باورها و رویکردهائی‬    ‫عثمانی طراح و مدافع آن بود‪ ،‬بر‬        ‫برای آن که فارغ از هر ملاحظ ‌های‬
                                          ‫م ‌یپردازد و مخرج مشترک را هرچه‬         ‫که به آنان نسبت داده م ‌یشود هیچ‬       ‫الحاق کردستان و آذربایجان ایران‬       ‫تصمیم اتخاذ شود‪ ،‬موضوع به رأی‬                      ‫پایتخت ترغیب کنند‪.‬‬
‫به مردم؛ و سرامدگرائی به معنای بالاتر‬                                             ‫مسلم نیست و به هرحال گوناگونی‬          ‫و نیز نواحی تر ‌کزبان ماوراء ارس به‬   ‫مخفی گذارده شد و از ‪ 35‬تن اعضای‬        ‫احمدشاه بر سر یک دو راهی‬
‫بردن سطح فرهنگ عمومی و بحث‬                ‫پائین‌تر می‌آورد‪ .‬در همان حال‬           ‫مردمان را نا دیده نم ‌یتوان نادیده‬     ‫قلمرو امپراتوری عثمانی نظر داشت‪.‬‬      ‫مجلس‪ ،‬سی و سه تن رأی مخالف‬             ‫خطرناک و حساس‪ ،‬حیران مانده بود‬
‫سیاسی‪ ،‬دومی را برگزینند‪ .‬مردم ما‬          ‫توده‌ای که به این صورت «آگاه»‬           ‫گرفت‪ .‬درس ‌تتر آن است که هرکس‬          ‫بعدها‪ ،‬مارشال هیندنبورگ‪ ،‬فرمانده‬                                             ‫و نم ‌یدانست در کدام راه قدم بگذارد‪.‬‬
‫نشان داد‌هاند که قدر سرمش ‌قهای والا‬      ‫م ‌یشود م ‌یتواند ب ‌هیاری رسانۀ تازه‪،‬‬  ‫نظر خود را بگوید و بکوشد آن تعبیر‬      ‫عالی قوای آلمان در جنگ اول‬                ‫دادند و تنها دو تن رأی موافق‪.‬‬      ‫مجلس شورای ملی از هم پاشیده و‬
‫را م ‌یگزارند‪ .‬پرهیز از روستائ ‌یبازی‬     ‫پیرامون شعارها و شخصی ‌تهائی گرد‬        ‫انتزاعی را واقعیتی شناختنی گرداند‪.‬‬     ‫جهانی‪ ،‬در کتاب خاطرات خود نوشت‬        ‫در خاتمه مجلس‪ ،‬قرار شد گزارش‬           ‫عملا منحل شده بود‪ .‬دولت وجود‬
‫نه اهانت به کسی یا گروهی است نه‬           ‫آید که لزوماً بهترین نیستند‪ .‬اینترنت‬    ‫اما این گذاشتن خود ب ‌هجا و ب ‌هنام‬    ‫دولت عثمانی با انگیزۀ توسع ‌هطلبی‪،‬‬    ‫امر ب ‌هعرض شاه برسد و از طرف دولت‬     ‫خارجی نداشت و وثو ‌قالدوله هنوز‬
‫ب ‌هقصد حذف آنها‪ .‬هر کس حق دارد‬           ‫امکان آن را م ‌یدهد که همفکران‬          ‫مردم‪ ،‬تنها انحراف در مردمگرائی ما‬      ‫پس از آن که کوت‌العماره را در‬         ‫یادداشتی در جواب سفارتخان ‌ههای‬        ‫نتوانسته بود وزرای خود را برگزیند و‬
‫معیارهای خود را داشته باشد‪ .‬سرامد‬         ‫(هر فکری) از هر جا گرد هم آیند‬          ‫نیست‪ .‬انحراف بدتر‪ ،‬عوامگرائی و‬         ‫بی ‌نالنهرین متصرف شد ب ‌هجای آن‬      ‫روس و انگلیس تهیه شود مبنی بر‬          ‫معرفی کند‪ .‬رجال و معاریف هر کدام‬
‫گرائی و پویش والائی در هیچ جامعه و‬        ‫و نیروئی شوند‪ .‬این هر دو در نبود‬        ‫عوامزدگی ب ‌هنام دمکراسی است‪ .‬در‬       ‫که انگلیسی‌ها را تا بصره و خلیج‬       ‫این که مجلس عالی حرکت شاه و‬            ‫به فکر حفظ مال و مقام خود بودند‪،‬‬
‫هیچ زمانی عیبی نیست که تود‌هگرائی‬         ‫اسباب دیگر پرورش فکری تود‌هها و‬         ‫یکجامعهلای ‌ههایگوناگوناجتماعی‬         ‫فارس دنبال کند‪ ،‬به جانب ایران توجه‬    ‫دولت را تصویب نکرد و مناسب است‬         ‫در ظاهر به انگلیس و روس چشمک‬
‫چپ سنتی و چپ شیک درباری دست‬               ‫زیر تأثیر نقش مسلط پول در انتخابات‬      ‫و فرهنگی در کنار هم و در رقابت با‬      ‫کرد زیرا به بخش غربی سرزمین‬           ‫که وزرای مختار روسیه و انگلستان‬        ‫م ‌یزدند و در خفا با عوامل آلمان و‬
‫در دست مذهب‪ ،‬چند ده ‌های مد روز‬           ‫(در سیستم آمریکائی) به عوامگرائی‬        ‫ه ‌ماند و همه آنها مرد ‌ماند‪ .‬درست‬     ‫ایران و نیز قفقاز و گرجستان نظر‬       ‫وسایر دیپلماتهای خارجی موضوع‬           ‫عثمانی نرد محبت م ‌یباختند‪ .‬غرب‬
                                                                                  ‫است که لای ‌ههای فرهنگی پائی ‌نتر‬      ‫دوخته بود‪ .‬همین امر‪ ،‬یکی از عوامل‬     ‫تغییر پایتخت را منتفی تلقی کرده‬        ‫ایران در تصرف قوای عثمانی بود‪.‬‬
                      ‫گردانیدند‪.‬‬                            ‫دامن م ‌یزنند‪.‬‬        ‫اکثریت دارند ولی یک‪ ،‬اکثریت‬            ‫شکست متحدین در جبهۀ شرق بود‪.‬‬          ‫در تهران بمانند و به دولت ایران‬        ‫روسها صفحات شمالی و بخشی‬
‫این بسیار خطرناک است که ما‬                ‫دمکراسی آیندۀ ما می‌تواند از‬            ‫داشتن آنها وجود‪ ،‬اهمیت‪ ،‬و ضرورت‬        ‫ژنرال علی احسان‪ ،‬در همدان‬             ‫فرصت دهند با ادامۀ سیاست‬               ‫از فلات مرکزی ایران را در تصرف‬
‫ب ‌هنام ارز ‌شهای اصیل و دور نیفتادن از‬   ‫سپردن انتخابات به کم ‌کهای مالی‬         ‫لای ‌ههای دیگر را نفی نم ‌یکند و دو‪،‬‬   ‫بیانیه مفصلی انتشار داد‪ .‬این‬          ‫بیطرفی‪ ،‬مسؤولیت خود را در قبال‬         ‫داشتند‪ .‬نفوذ سیاسی و نظامی‬
‫مردم‪ ،‬از نازیباترین و پی ‌شپاافتاد‌هترین‬  ‫خصوصی‪ ،‬و از انحصار تلویزیون‬             ‫لازم نیست آن اکثریت همواره به‬          ‫اعلامیه با شرح فتوحات «دولت عل ّیه‬    ‫حفظ حقوق و حدود و امنیت و‬              ‫انگلستان بر منطقۀ شرق و نواحی‬
‫تقلید کنیم؛ ظرافت و زیبائی را خوار‬        ‫تجارتی بر افکار عمومی که خطری‬           ‫همان حال نگهداشته شود‪ .‬طبیعت‬           ‫عثمانیه» در جبهۀ اروپا و آسیا آغاز‬    ‫سلامت نمایندگان سیاسی دول‬              ‫جنوب ایران سایه م ‌یافکند‪ .‬دو سال‬
‫بشماریم‪ ،‬سبک را که در اینجا ب ‌همعنی‬      ‫کمتر از انحصار شبکه تلویزیونی‬           ‫انسانی رو به بالاتر رفتن دارد‪ .‬مردم‬                                          ‫خارجه ایفا کند‪ .‬ضمناً‪ ،‬مجلس عالی‬       ‫از شروع جنگ م ‌یگذشت در حالی‬
‫وارد کردن هنر در زندگی روزانه‬             ‫دولتی نخواهد بود تهدید شود‪ .‬ولی‬         ‫م ‌یباید به آن درجه آگاهی برسند‬              ‫و با این جملات ختم م ‌یشد‪:‬‬      ‫به مشیرالدوله (میرزاحسن خان)‬           ‫که هیچکس نم ‌یتوانست سرنوشت‬
‫است ب ‌هعنوان «اسنوبیسم» محکوم‬            ‫اینها مسائل آینده است‪ .‬مسألۀ‬            ‫که هم بخواهند و هم بتوانند بالاتر‬                                            ‫مأموریت داد بر تهیه یادداشت جواب ّیه‬
‫بدانیم؛ واژگان و شیوه گفتار روزانه‬        ‫امروز ما پذیرفتگی زشتی و ابتذال‬         ‫روند‪ .‬این وظیفه لای ‌ههای فرهنگی‬                 ‫ای اهالی مسلم ایران‬         ‫سفارتین نظارت کند و تحت نظر وی‪،‬‬                     ‫آن را پی ‌شبینی کند‪.‬‬
‫را بر نوشتن و حتی ادبیات تحمیل‬            ‫در پهنه سیاست و فضای فرهنگی‬             ‫بالاتر است و در اینجاست که بحث‬         ‫امروز روزی است که اسلام رو به‬         ‫یادداشت مشابهی حاکی از جریان امر‬       ‫احمدشاه قادر به تصمیم‌گیری‬
‫کنیم‪ .‬ب ‌هزبان همان جماعت سر گذر‬          ‫کشور است‪ ،‬فرو کشیدن هر چیز‬              ‫عوامگرائی و سرامدگرائی ‪ elitism‬یا‬      ‫تعالی م ‌یرود و از فشار کفار خلاصی‬    ‫به کلیه سفارتخانه‌ها و نمایندگان‬       ‫نبود‪ .‬تردید و تعلل او در اخذ تصمیم‪،‬‬
‫بنویسیم‪ .‬زبان حمامی‌ها را بجای‬            ‫به پائین ترینی‌است که می‌تواند‬          ‫شایست ‌هسالاری در دمکراس ‌یها پیش‬      ‫م ‌ییابد‪ .‬کفار مقهور م ‌یشوند‪ .‬خلیفۀ‬  ‫سیاسی ایران در خارج نوشته شود‪.‬‬         ‫خوشایند روسیه و انگلستان نبود‪.‬‬
‫زبان والا بگذاریم (ب ‌هگفته دوستی در‬      ‫مایه شرمساری باشد ولی عرف رایج‬          ‫م ‌یآید که برجست ‌هترین نمون ‌ههای هر‬  ‫مسلمین و امیرالمؤمنین جهاد را‬         ‫همزمان با تشکیل مجلس ملی‪،‬‬              ‫وزرای مختار روس و انگلیس‬
‫توجیه بکار بردن پار‌های تعارفات که‬                                                ‫دو را در آمریکا و بریتانیا م ‌یتوان‬    ‫اعلان داده و اشتراک در این جهاد‬       ‫تظاهرات وسیعی در تهران به مخالفت‬       ‫یادداشتی به دولت دادند و متذکر‬
‫در این رژیم باب شده است) و ندانیم‬                               ‫شده است‪.‬‬                                                 ‫بر هر مسلمانی فرض است‪ .‬پس با‬          ‫با تغییر پایتخت انجام گرفت و چون‬       ‫شدند که چون ایران در طول‬
‫که زبان با پرورش ذهن چه م ‌یکند‪.‬‬          ‫(یک صحنه شاید همه منظره‬                                       ‫نشان داد‪.‬‬        ‫این اردوی مظفر که تحت فرماندهی‬        ‫از بابت عک ‌سالعمل روس و انگلیس‬        ‫جنگ سیاست بیطرفی متمایل به‬
‫این اهانت به حمام ‌یها نیست‪ .‬در‬           ‫بیزاری‌آور حکمرانی در بالاترین‬          ‫دموکراسی آمریکائی که روزافزون‬          ‫من است و از ظفر به ظفر م ‌یرود‬        ‫در قبال تصمیم مجلس ملی نگرانی‬          ‫«متفقین» داشته است‪ ،‬اکنون که‬
‫همه جای دنیا لایه‌های گوناگون‬             ‫مراجع را برساند‪ .‬رئیس جمهوری‬            ‫عوامگرا بوده است اکنون ب ‌هگون ‌های‬    ‫شرکت کنید که بقیۀ کفار را از‬          ‫وجود داشت برای آن که نشان داده‬         ‫نمایندگان سیاسی روسیه و انگلستان‬
‫اجتماعی شیوه سخن گفتن خود را‬              ‫بولیوی ب ‌هدعوت رسمی احمد ‌ینژاد‬        ‫زننده عوامزده م ‌یشود‪ .‬رأ ‌یدهندگان‬    ‫مملکت اسلامی برانیم و ایران را از‬     ‫شود دولت ایران به حفظ و رعایت‬          ‫تصمیم به ترک تهران گرفته‌اند و‬
‫دارند و زبان استاندارد‪ ،‬زبان نوشتن‪،‬‬       ‫به تهران آمده است و به افتخار او‬        ‫فراواننهتنهام ‌یخواهندنمایندگانشان‬     ‫لوث وجود آنها تطهیر و به‌وسیلۀ‬        ‫بیطرفی مقید و متعهد است‪ ،‬یک‬            ‫دولت و مجلسی هم در میان نیست‪،‬‬
‫زبان فرهیخته‌ترین‌هاست‪ .‬آنها که‬           ‫میهمانی شامی داد‌هاند‪ .‬سفر‌های بر‬       ‫از خودشان باشند که طبیعی است‪،‬‬          ‫این جهاد‪ ،‬ال ‌یالابد مفتخر و سرافراز‬  ‫هیأت س ‌هنفری مرکب از قوا ‌مالسلطنه‬    ‫مقتضی است شاه ایران شخصاً در‬
‫با یک زبان اروپائی آشنائی دارند‬           ‫روی زمین پهن شده است آراسته به‬          ‫اصرار دارند که در سطح خودشان‬           ‫بوده و عندالله مقبول و معتبر باشید‪.‬‬   ‫(میرزا احمدخان)‪ ،‬محتش ‌مالسلطنه‬        ‫باب تغییر پایتخت تصمیم بگیرد و‬
‫متوجه بینوائی واژگانی زبان گفتگوی‬         ‫کاسه بشقاب هر خانه بسیار معمولی‬         ‫باشند‪ .‬در انتخابات میا ‌ندوره امسال‬    ‫کماندان قوای اسلامیه برای‬             ‫(میرزا حس ‌نخان) و مشاورالممالک‬
‫فارسی در مقایسه با آن زبان اروپائی‬        ‫سنتی‪ ،‬و نان و خورش هر شبه‪ .‬بر‬           ‫کنگره‪ ،‬شایستگی و سطح بالای‬                                                   ‫(علیقلی خان) از سوی مجلس عالی‬                        ‫از تهران خارج شود‪.‬‬
‫م ‌یشوند‪ .‬ما با نیمی از واژگان آنان‬       ‫گرد سفره جماعتی که م ‌یتوانند از‬        ‫دانش و انتلکت در بسیاری جاها کیفر‬             ‫تخلیص ایران ـ علی احسان‬        ‫مشورتی تعیین و مأمور شد که به‬          ‫دولت ایران ناگزیر بود به این‬
‫سخن م ‌یگوئیم زیرا م ‌یترسیم از‬           ‫سر هر گذری جمع آوری شده باشند‬           ‫داده شد‪ .‬امروز سرامدگرائی مانند‬                                                                                     ‫یادداشت پاسخ دهد‪ .‬احمدشاه با‬
‫مردم دور بیفتیم؛ مردم را از پیشرفت‬        ‫چهار زانو نشسته‌اند و دست‌های‬           ‫لیبرالیسم برچسبی شده است که‬            ‫« ادامه دارد»‬                                                                ‫تنی چند از رجال موثق و خیرخواه‬
‫ب ‌یبهره م ‌یداریم و سطح اندیشه خود‬       ‫پیچیده در کاس ‌هها‪ .‬بالای سفره رئیس‬     ‫شکست را نزدیک به مسلم م ‌یسازد‪.‬‬                                                                                     ‫به مشورت پرداخت و طبق توصیۀ‬
                                          ‫جمهوری سرگشته و معذب بولیوی در‬          ‫سیاست و دستگاه حکومتی آمریکا به‬                                                                                     ‫اینان‪ ،‬تصمیم گیری دربارۀ انتقال‬
                ‫را پائین م ‌یبریم‪.‬‬        ‫کنار احمد ‌ینژاد خندان از این همه‬       ‫چنان وضع تأس ‌فآوری افتاده است‬                                                                                      ‫پایتخت را به یک مجلس عالی‬
‫از بیم جدا افتادن از مردم نم ‌یباید‬       ‫ساد‌هزیستی و مردمی بودن‪ ،‬چهار‬           ‫که تنها پویائی و آفرینندگی ب ‌یمانند‬                                                                                ‫مرکب از علما و شاهزادگان و رجال‬
‫از خود جدا افتاد‪ .‬اگر خواننده‌ای‬          ‫زانو زده است و با ناراحتی آشکار به‬      ‫جامعه آمریکائی آن را جبران م ‌یکند‪.‬‬                                                                                 ‫و اعیان محول کرد‪ .‬به وزرای مختار‬
‫خرده م ‌یگیرد که چرا از سعدی‬              ‫سفره م ‌ینگرد ــ ساد‌هزیستی شامل‬        ‫در برابر‪ ،‬بریتانیا هنوز یک دمکراسی‬                                                                                  ‫دو کشور نیز شفاهاً اطلاع داده شد‬
‫گفتاورد م ‌یآید سعدی را نم ‌یتوان دور‬     ‫سفرهای دویست نفری با «بر و‬              ‫سرامدگرا مانده است‪ .‬رأی دهندۀ‬                                                                                       ‫که چون مجلس شورای ملی ب ‌هحالت‬
‫انداخت‪ .‬خواننده و شنونده را م ‌یباید‬                                              ‫بریتانیائی هیچ مشکلی با کاندیداهائی‬                                                                                 ‫تعلیق و تعطیل درآمده و دولت جدید‬
‫به اندکی مایه گذاشتن از خود نیز‬               ‫بچ ‌هها» به نیویورک نیز هست‪).‬‬       ‫فراورده پار‌های بهترین دانشگا‌هها و‬                                                                                 ‫هنوز تکمیل نشده است و موافق‬
‫عادت داد‪ .‬نقش فرهن ‌گسازان در هر‬          ‫ما فعلا زورمان به فرمانروایانی‬          ‫مناظره‌های دانشجوئی مشهور آنها‬                                                                                      ‫نظامات حکومت مشروطه‪ ،‬پادشاه‬
‫جا آن است که معیارها و نمون ‌هها را‬       ‫نمی‌رسد که هیچ درجه زشتی و‬              ‫ندارد‪ .‬در حالی که حزب مخالف‬                                                                                         ‫از مسؤولیت مب ّراست‪ ،‬دربار ایران‬
‫بگذارند تا در جامعه منتشر شود‪ .‬هیچ‬        ‫ابتذال‪ ،‬هیچ رسوائی اخلاقی و مالی و‬      ‫در آمریکا با یک مانیفست انتخاباتی‬                                                                                   ‫موضوع تغییر پایتخت و خارج شدن‬
 ‫درجه بهبود و پیشرفت بس نیست‪.‬‬             ‫سیاسی فروتر از آنها نیست‪ .‬سرنیزه‬        ‫سراسر وعد‌ههای ب ‌یپایه و متناقض به‬                                                                                 ‫پادشاه و ارکان دولت از تهران را به‬
                                          ‫را در دست و واپسماند‌هترین لای ‌ههای‬    ‫پیروزی دست م ‌ییابد در بریتانیا رهبر‬                                                                                ‫رأی مجلس عالی واگذار می‌کند‪،‬‬
                                          ‫اجتماعی را به کمک یاو‌هترین خرافات‬      ‫حزب مخالف به نیروی راستگوئی‬                                                                                         ‫علی‌هذا جواب یادداشت سفارتین‬
                                                                                  ‫و صراحتی که سخنرانی مشهور‬                                                                                           ‫موکول است به اعلام نظر مجلس‬
                                                                                  ‫«اشک و عرق و خون» چرچیل را‬
                                                                                  ‫در رسیدن به نخست‌وزیری به‌یاد‬                                                                                                         ‫عالی مشورتی‪.‬‬
                                                                                  ‫م ‌یآورد پیروز م ‌یشود‪ .‬با آنکه دیگر‬                                                                                ‫شورای عالی‪ ،‬مرکب از سی و‬
                                                                                  ‫نم ‌یتوان انتظار داشت یک نماینده‬                                                                                    ‫پنج تن‪ ،‬روز شنبه نوزدهم شوال‬
                                                                                  ‫مجلس عوام مانند ادموند برک (سده‬                                                                                     ‫‪( 1334‬نوزدهم اوت ‪ )1916‬در قصر‬
                                                                                  ‫هژدهم) سخن بگوید انضباط سخت‬                                                                                         ‫صاحبقرانیه تشکیل شد‪ .‬مجلس‬
                                                                                  ‫احزاب بریتانیائی‪ ،‬به نمایندگان‬                                                                                      ‫را رئیس‌الوزراء (وثوق‌الدوله) به‌نام‬
                                                                                  ‫در برابر رأی دهندگان خود آزادی‬                                                                                      ‫شاه افتتاح کرد و سخنرانان به ایراد‬
                                                                                  ‫عمل بیشتری می‌بخشد‪( .‬برک‬                                                                                            ‫سخن پرداختند‪ .‬سعدالدوله (میرزا‬
                                                                                  ‫که از فیلسوفان سیاسی برجسته و‬                                                                                       ‫جوادخان) اظهار داشت «یک سال‬
                                                                                                                                                                                                      ‫پیش وقتی قضیه تغییر پایتخت‬
                                                                                                                                                                                                      ‫به‌دلیل نزدیک شدن قوای روسیه‬
                                                                                                                                                                                                      ‫عنوان شد‪ ،‬اشخاص خیرخواه و‬
                                                                                                                                                                                                      ‫مصلح ‌تاندیش این کار را ب ‌همصلحت‬
                                                                                                                                                                                                      ‫ندیدند و از خاکپای اعلیحضرت‬
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17