Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۴۷ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 12شماره 147
جمعه 13تا پنجشنبه19بهم نماه 1396خورشیدی
خود بر جای گذاشت که بنا بر شرایط داریوشهمایونروزنام هنگاریبرجسته، دو قرن فراز و نشیب مطبوعات در ایران ()55
موجود در خاورمیانه ،بسیاری از آنها نظری هپردازی جستجوگر و نوجو ،و
همچنان معتبرند و گویی همین امروز سیاستمداری مل یگرا و میه ندوست ( کیهان لندن شماره ) 1236
نگاشته شدهاند .مقالات قدیم یوی بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات
داریوش همایون در دهههای سی تا پنجاه خورشیدی احمد احـرار همایونی استدعا کردند فسخ عزیمت پیشرفت قوای عثمانی در نواحی
همچنین بازتاب مستند موقعیت منطق های و جهانی آگاهی داشت. فرموده از تهران خارج نشوند .بعداً غرب ایران ،تغییر دولت و روی کار
(۵مهر،۱۳۰۷تهران۸-بهمن،۱۳۸۹ژنو) سیاسی و اجتماعی ایران هستند. وی سالهای طولانی در روزنام ههای همدان رفته «ژنرال علی احسان» مسلم شد که صلاح در همین بوده آمدن کابین های را که کمتر مورد بی
از همین رو ما به بازنشر گلچینی از معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران فرمانده قوای عثمانی را از حرکت به است .و اگر فکر تغییر پایتخت قطعیت اعتمادی «متحدین» باشد ،ایجاب
آثار داریوش همایون میپردازیم که اصلی روزنامهی «آیندگان» بود یافته و عملی شده بود مخاطرات کرد .سپهسالار رفت و وثوقالدوله
در سالهای تبعید پس از انقلاب ۵۷ که صفح های نوین در تاریخچهی سوی تهران بازدارد. جبرانناپذیری برای سلطنت و تشکیل دولت جدید را برعهده گرفت
با کیهان لندن نیز همکاری نزدیک روزنامهنگاری ایران گشود.همایون این هیأت وظیفه داشت علی مملکت ایران بهبار میآورد .چنان ( 22مردادماه / 1295دوازدهم اوت
داشت .مقالاتی که در این ستون مهارت روزنامهنگاری و تسلط خود احسان را متوجه سازد که هرگاه که دیدیم ،آنها که لجاج ورزیده
م یخوانید ،از آرشیو کیهان لندن بر زبان فارسی را با ایدههای سیاسی عساکر عثمانی قصد ورود به تهران از پایتخت خارج شدند هیچکدام .)1916
خویش در هم آمیخت و از دههی ۳۰ داشته باشند سربازان روس که در فایدهای از این کار نبردند و فایدهای با آن که ژنرال باراتف اطمینان
انتخاب شدهاند. خورشیدی به این سو ،نوشتههایی از نزدیکی تهران اقامت دارند بر رقیب هم به مملکت نرساندند .امروز هم میداد که سپاه وی مانع رسیدن
پیشی گرفته زودتر از قوای عثمانی بنده در عالم خیراندیشی و دولتخواهی عساکر عثمانی به تهران خواهد شد،
عوامزدگی و سرامد گرائی به تهران وارد میشوند و پایتخت صراحتاً عرض م یکنم خروج پادشاه و عق بنشینی روسها و تصرف کرمانشاه
ایران عملا به میدان نبرد متفقین و ارکان دولت از پایتخت مطلقاً موافق و همدان توسط عثمان یها اعتباری
کیهان لندن شماره 11 - 1335آذر ماه 1389 متحدین تبدیل م یشود و این مغایر مصلحت نیست .این عمل را نه فقط برای فرمانده ارتش تزاری در ایران
با اصول روابط دوستی بین ایران برای ایران ،بلکه برای روس و انگلیس باقی نگذاشته بود .حتی دیپلماتهای
و کم کهای مالی پشت سر دارند .اما از پدران محافظهکاری ترقیخواه در یک فرهنگ سیاسی استبدادزده و عثمانی و در حکم نقض بیطرفی هم مضر م یدانم ،به سفیر روس نیز انگلیس و روس در صحت ادعای
مسأله بزرگتر تلاش همه سویهای بریتانیاست پس از انتخاب شدن ،به که میان فرمانبری و پیروی کورکورانه ژنرال باراتف تردید داشتند و ب هسرعت
است که برای زدودن زیبائی و والائی رأ یدهندگانش گفت من در وست و مخالفت و کشاکش دشمنانه در ایران است. همین را گفت هام». دست و پای خود را جمع م یکردند
از سراسر جامعه م یشود .دار و دسته مینستر نه به آنچه شما م یخواهید نوسان است این همه تکیه بر مردم استراتژی تهاجم به سمت ایران، تصدیق اظهارات سعدالدوله و تا ب همحض آن که سپاه عثمانی از
فرمانروا میداند که برای ماندن بلکه به آنچه ب هنظرم م یرسد برای و خواست مردم که از چپ و راست که ژنرال علی احسان اجرای آن سخنرانان دیگری که بر همین همدان به سوی قزوین سرازیر شد،
م یباید فتوای بهشتی را به تمام اجرا م یبینیم دلگرمی م یآورد .ولی آیا را برعهده داشت بر اساس طرح عقیده بودند از سوی حاضران ،نشان تهران را ترک گفته به یکی از ولایات
شما بهتر است رأی خواهم داد). مردم برای همه یک معنی م یدهد توسع هطلبی دولت عثمانی بنا شده م یداد که مجلس عالی مشورتی با شمالی (منطقۀ نفوذ روسیه) یا
کند :ایران را به اندازه رژیم برساند. *** و در تحلیل آخر هر گروه در واقع بود .این طرح که «ترک اجاقی» جنوبی (منطقۀ نفوذ انگلستان) نقل
سیاستگران و فرهنگسازان ما خودش را ب هنام مردم در نظر ندارد؟
با وظیفه برگرداندن موج ابتذال و عصر واقعی تودهها با رسان ههای تازۀ درباره تازهکارانی که مائیم چنین میرزا جوادخان سعدالدوله مکان کنند.
هرچه پائی نتر رفتن مخرج مشترک سدۀبیستمیآغازشدکهشمشیرهائی تردیدهائی م یتوان داشت .مردم تا این بار نوبت آنها بود که شاه و
روبرویند و زیان نخواهند کرد اگر دودم هستند .تلویزیون تجارتی نظرشان دانسته نشده است تعبیری نام داشت و انورپاشا وزیر جنگ تغییر پایتخت موافق نیست .م عهذا دولت را نیز به ترک تهران و تغییر
میان عوا مگرائی به نام نزدیک شدن طبعاً به سادهترین و مرد مپسندترین انتزاعی هستند و باورها و رویکردهائی عثمانی طراح و مدافع آن بود ،بر برای آن که فارغ از هر ملاحظ های
م یپردازد و مخرج مشترک را هرچه که به آنان نسبت داده م یشود هیچ الحاق کردستان و آذربایجان ایران تصمیم اتخاذ شود ،موضوع به رأی پایتخت ترغیب کنند.
به مردم؛ و سرامدگرائی به معنای بالاتر مسلم نیست و به هرحال گوناگونی و نیز نواحی تر کزبان ماوراء ارس به مخفی گذارده شد و از 35تن اعضای احمدشاه بر سر یک دو راهی
بردن سطح فرهنگ عمومی و بحث پائینتر میآورد .در همان حال مردمان را نا دیده نم یتوان نادیده قلمرو امپراتوری عثمانی نظر داشت. مجلس ،سی و سه تن رأی مخالف خطرناک و حساس ،حیران مانده بود
سیاسی ،دومی را برگزینند .مردم ما تودهای که به این صورت «آگاه» گرفت .درس تتر آن است که هرکس بعدها ،مارشال هیندنبورگ ،فرمانده و نم یدانست در کدام راه قدم بگذارد.
نشان دادهاند که قدر سرمش قهای والا م یشود م یتواند ب هیاری رسانۀ تازه، نظر خود را بگوید و بکوشد آن تعبیر عالی قوای آلمان در جنگ اول دادند و تنها دو تن رأی موافق. مجلس شورای ملی از هم پاشیده و
را م یگزارند .پرهیز از روستائ یبازی پیرامون شعارها و شخصی تهائی گرد انتزاعی را واقعیتی شناختنی گرداند. جهانی ،در کتاب خاطرات خود نوشت در خاتمه مجلس ،قرار شد گزارش عملا منحل شده بود .دولت وجود
نه اهانت به کسی یا گروهی است نه آید که لزوماً بهترین نیستند .اینترنت اما این گذاشتن خود ب هجا و ب هنام دولت عثمانی با انگیزۀ توسع هطلبی، امر ب هعرض شاه برسد و از طرف دولت خارجی نداشت و وثو قالدوله هنوز
ب هقصد حذف آنها .هر کس حق دارد امکان آن را م یدهد که همفکران مردم ،تنها انحراف در مردمگرائی ما پس از آن که کوتالعماره را در یادداشتی در جواب سفارتخان ههای نتوانسته بود وزرای خود را برگزیند و
معیارهای خود را داشته باشد .سرامد (هر فکری) از هر جا گرد هم آیند نیست .انحراف بدتر ،عوامگرائی و بی نالنهرین متصرف شد ب هجای آن روس و انگلیس تهیه شود مبنی بر معرفی کند .رجال و معاریف هر کدام
گرائی و پویش والائی در هیچ جامعه و و نیروئی شوند .این هر دو در نبود عوامزدگی ب هنام دمکراسی است .در که انگلیسیها را تا بصره و خلیج این که مجلس عالی حرکت شاه و به فکر حفظ مال و مقام خود بودند،
هیچ زمانی عیبی نیست که تودهگرائی اسباب دیگر پرورش فکری تودهها و یکجامعهلای ههایگوناگوناجتماعی فارس دنبال کند ،به جانب ایران توجه دولت را تصویب نکرد و مناسب است در ظاهر به انگلیس و روس چشمک
چپ سنتی و چپ شیک درباری دست زیر تأثیر نقش مسلط پول در انتخابات و فرهنگی در کنار هم و در رقابت با کرد زیرا به بخش غربی سرزمین که وزرای مختار روسیه و انگلستان م یزدند و در خفا با عوامل آلمان و
در دست مذهب ،چند ده های مد روز (در سیستم آمریکائی) به عوامگرائی ه ماند و همه آنها مرد ماند .درست ایران و نیز قفقاز و گرجستان نظر وسایر دیپلماتهای خارجی موضوع عثمانی نرد محبت م یباختند .غرب
است که لای ههای فرهنگی پائی نتر دوخته بود .همین امر ،یکی از عوامل تغییر پایتخت را منتفی تلقی کرده ایران در تصرف قوای عثمانی بود.
گردانیدند. دامن م یزنند. اکثریت دارند ولی یک ،اکثریت شکست متحدین در جبهۀ شرق بود. در تهران بمانند و به دولت ایران روسها صفحات شمالی و بخشی
این بسیار خطرناک است که ما دمکراسی آیندۀ ما میتواند از داشتن آنها وجود ،اهمیت ،و ضرورت ژنرال علی احسان ،در همدان فرصت دهند با ادامۀ سیاست از فلات مرکزی ایران را در تصرف
ب هنام ارز شهای اصیل و دور نیفتادن از سپردن انتخابات به کم کهای مالی لای ههای دیگر را نفی نم یکند و دو، بیانیه مفصلی انتشار داد .این بیطرفی ،مسؤولیت خود را در قبال داشتند .نفوذ سیاسی و نظامی
مردم ،از نازیباترین و پی شپاافتادهترین خصوصی ،و از انحصار تلویزیون لازم نیست آن اکثریت همواره به اعلامیه با شرح فتوحات «دولت عل ّیه حفظ حقوق و حدود و امنیت و انگلستان بر منطقۀ شرق و نواحی
تقلید کنیم؛ ظرافت و زیبائی را خوار تجارتی بر افکار عمومی که خطری همان حال نگهداشته شود .طبیعت عثمانیه» در جبهۀ اروپا و آسیا آغاز سلامت نمایندگان سیاسی دول جنوب ایران سایه م یافکند .دو سال
بشماریم ،سبک را که در اینجا ب همعنی کمتر از انحصار شبکه تلویزیونی انسانی رو به بالاتر رفتن دارد .مردم خارجه ایفا کند .ضمناً ،مجلس عالی از شروع جنگ م یگذشت در حالی
وارد کردن هنر در زندگی روزانه دولتی نخواهد بود تهدید شود .ولی م یباید به آن درجه آگاهی برسند و با این جملات ختم م یشد: به مشیرالدوله (میرزاحسن خان) که هیچکس نم یتوانست سرنوشت
است ب هعنوان «اسنوبیسم» محکوم اینها مسائل آینده است .مسألۀ که هم بخواهند و هم بتوانند بالاتر مأموریت داد بر تهیه یادداشت جواب ّیه
بدانیم؛ واژگان و شیوه گفتار روزانه امروز ما پذیرفتگی زشتی و ابتذال روند .این وظیفه لای ههای فرهنگی ای اهالی مسلم ایران سفارتین نظارت کند و تحت نظر وی، آن را پی شبینی کند.
را بر نوشتن و حتی ادبیات تحمیل در پهنه سیاست و فضای فرهنگی بالاتر است و در اینجاست که بحث امروز روزی است که اسلام رو به یادداشت مشابهی حاکی از جریان امر احمدشاه قادر به تصمیمگیری
کنیم .ب هزبان همان جماعت سر گذر کشور است ،فرو کشیدن هر چیز عوامگرائی و سرامدگرائی elitismیا تعالی م یرود و از فشار کفار خلاصی به کلیه سفارتخانهها و نمایندگان نبود .تردید و تعلل او در اخذ تصمیم،
بنویسیم .زبان حمامیها را بجای به پائین ترینیاست که میتواند شایست هسالاری در دمکراس یها پیش م ییابد .کفار مقهور م یشوند .خلیفۀ سیاسی ایران در خارج نوشته شود. خوشایند روسیه و انگلستان نبود.
زبان والا بگذاریم (ب هگفته دوستی در مایه شرمساری باشد ولی عرف رایج م یآید که برجست هترین نمون ههای هر مسلمین و امیرالمؤمنین جهاد را همزمان با تشکیل مجلس ملی، وزرای مختار روس و انگلیس
توجیه بکار بردن پارهای تعارفات که دو را در آمریکا و بریتانیا م یتوان اعلان داده و اشتراک در این جهاد تظاهرات وسیعی در تهران به مخالفت یادداشتی به دولت دادند و متذکر
در این رژیم باب شده است) و ندانیم شده است. بر هر مسلمانی فرض است .پس با با تغییر پایتخت انجام گرفت و چون شدند که چون ایران در طول
که زبان با پرورش ذهن چه م یکند. (یک صحنه شاید همه منظره نشان داد. این اردوی مظفر که تحت فرماندهی از بابت عک سالعمل روس و انگلیس جنگ سیاست بیطرفی متمایل به
این اهانت به حمام یها نیست .در بیزاریآور حکمرانی در بالاترین دموکراسی آمریکائی که روزافزون من است و از ظفر به ظفر م یرود در قبال تصمیم مجلس ملی نگرانی «متفقین» داشته است ،اکنون که
همه جای دنیا لایههای گوناگون مراجع را برساند .رئیس جمهوری عوامگرا بوده است اکنون ب هگون های شرکت کنید که بقیۀ کفار را از وجود داشت برای آن که نشان داده نمایندگان سیاسی روسیه و انگلستان
اجتماعی شیوه سخن گفتن خود را بولیوی ب هدعوت رسمی احمد ینژاد زننده عوامزده م یشود .رأ یدهندگان مملکت اسلامی برانیم و ایران را از شود دولت ایران به حفظ و رعایت تصمیم به ترک تهران گرفتهاند و
دارند و زبان استاندارد ،زبان نوشتن، به تهران آمده است و به افتخار او فراواننهتنهام یخواهندنمایندگانشان لوث وجود آنها تطهیر و بهوسیلۀ بیطرفی مقید و متعهد است ،یک دولت و مجلسی هم در میان نیست،
زبان فرهیختهترینهاست .آنها که میهمانی شامی دادهاند .سفرهای بر از خودشان باشند که طبیعی است، این جهاد ،ال یالابد مفتخر و سرافراز هیأت س هنفری مرکب از قوا مالسلطنه مقتضی است شاه ایران شخصاً در
با یک زبان اروپائی آشنائی دارند روی زمین پهن شده است آراسته به اصرار دارند که در سطح خودشان بوده و عندالله مقبول و معتبر باشید. (میرزا احمدخان) ،محتش مالسلطنه باب تغییر پایتخت تصمیم بگیرد و
متوجه بینوائی واژگانی زبان گفتگوی کاسه بشقاب هر خانه بسیار معمولی باشند .در انتخابات میا ندوره امسال کماندان قوای اسلامیه برای (میرزا حس نخان) و مشاورالممالک
فارسی در مقایسه با آن زبان اروپائی سنتی ،و نان و خورش هر شبه .بر کنگره ،شایستگی و سطح بالای (علیقلی خان) از سوی مجلس عالی از تهران خارج شود.
م یشوند .ما با نیمی از واژگان آنان گرد سفره جماعتی که م یتوانند از دانش و انتلکت در بسیاری جاها کیفر تخلیص ایران ـ علی احسان مشورتی تعیین و مأمور شد که به دولت ایران ناگزیر بود به این
سخن م یگوئیم زیرا م یترسیم از سر هر گذری جمع آوری شده باشند داده شد .امروز سرامدگرائی مانند یادداشت پاسخ دهد .احمدشاه با
مردم دور بیفتیم؛ مردم را از پیشرفت چهار زانو نشستهاند و دستهای لیبرالیسم برچسبی شده است که « ادامه دارد» تنی چند از رجال موثق و خیرخواه
ب یبهره م یداریم و سطح اندیشه خود پیچیده در کاس هها .بالای سفره رئیس شکست را نزدیک به مسلم م یسازد. به مشورت پرداخت و طبق توصیۀ
جمهوری سرگشته و معذب بولیوی در سیاست و دستگاه حکومتی آمریکا به اینان ،تصمیم گیری دربارۀ انتقال
را پائین م یبریم. کنار احمد ینژاد خندان از این همه چنان وضع تأس فآوری افتاده است پایتخت را به یک مجلس عالی
از بیم جدا افتادن از مردم نم یباید سادهزیستی و مردمی بودن ،چهار که تنها پویائی و آفرینندگی ب یمانند مرکب از علما و شاهزادگان و رجال
از خود جدا افتاد .اگر خوانندهای زانو زده است و با ناراحتی آشکار به جامعه آمریکائی آن را جبران م یکند. و اعیان محول کرد .به وزرای مختار
خرده م یگیرد که چرا از سعدی سفره م ینگرد ــ سادهزیستی شامل در برابر ،بریتانیا هنوز یک دمکراسی دو کشور نیز شفاهاً اطلاع داده شد
گفتاورد م یآید سعدی را نم یتوان دور سفرهای دویست نفری با «بر و سرامدگرا مانده است .رأی دهندۀ که چون مجلس شورای ملی ب هحالت
انداخت .خواننده و شنونده را م یباید بریتانیائی هیچ مشکلی با کاندیداهائی تعلیق و تعطیل درآمده و دولت جدید
به اندکی مایه گذاشتن از خود نیز بچ هها» به نیویورک نیز هست). فراورده پارهای بهترین دانشگاهها و هنوز تکمیل نشده است و موافق
عادت داد .نقش فرهن گسازان در هر ما فعلا زورمان به فرمانروایانی مناظرههای دانشجوئی مشهور آنها نظامات حکومت مشروطه ،پادشاه
جا آن است که معیارها و نمون هها را نمیرسد که هیچ درجه زشتی و ندارد .در حالی که حزب مخالف از مسؤولیت مب ّراست ،دربار ایران
بگذارند تا در جامعه منتشر شود .هیچ ابتذال ،هیچ رسوائی اخلاقی و مالی و در آمریکا با یک مانیفست انتخاباتی موضوع تغییر پایتخت و خارج شدن
درجه بهبود و پیشرفت بس نیست. سیاسی فروتر از آنها نیست .سرنیزه سراسر وعدههای ب یپایه و متناقض به پادشاه و ارکان دولت از تهران را به
را در دست و واپسماندهترین لای ههای پیروزی دست م ییابد در بریتانیا رهبر رأی مجلس عالی واگذار میکند،
اجتماعی را به کمک یاوهترین خرافات حزب مخالف به نیروی راستگوئی علیهذا جواب یادداشت سفارتین
و صراحتی که سخنرانی مشهور موکول است به اعلام نظر مجلس
«اشک و عرق و خون» چرچیل را
در رسیدن به نخستوزیری بهیاد عالی مشورتی.
م یآورد پیروز م یشود .با آنکه دیگر شورای عالی ،مرکب از سی و
نم یتوان انتظار داشت یک نماینده پنج تن ،روز شنبه نوزدهم شوال
مجلس عوام مانند ادموند برک (سده ( 1334نوزدهم اوت )1916در قصر
هژدهم) سخن بگوید انضباط سخت صاحبقرانیه تشکیل شد .مجلس
احزاب بریتانیائی ،به نمایندگان را رئیسالوزراء (وثوقالدوله) بهنام
در برابر رأی دهندگان خود آزادی شاه افتتاح کرد و سخنرانان به ایراد
عمل بیشتری میبخشد( .برک سخن پرداختند .سعدالدوله (میرزا
که از فیلسوفان سیاسی برجسته و جوادخان) اظهار داشت «یک سال
پیش وقتی قضیه تغییر پایتخت
بهدلیل نزدیک شدن قوای روسیه
عنوان شد ،اشخاص خیرخواه و
مصلح تاندیش این کار را ب همصلحت
ندیدند و از خاکپای اعلیحضرت