Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۳۱۰ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 1۲شماره 1۷۷6
جمعه 1۷تا پنجشنبه ۲3اردیبهشتماه 1۴00خورشیدی
سکوت خامنهای در قبال فایل صوتی ظریف؛ حیدر عمو اوغلی ،فراز و فرود یک انقلابی()۳
مذاکرات وین و وزیر خارجه بعدی؟!
احمد احـرار ( کیهان لندن شماره ) 1۳۹۹
=ظریف و جریانی که پشت با نارنجک و بمب انجام گیرد که مطمئنتر دیگر اقدام تروریستی که حیدرخان در آن
سر او قرار دارد از این نگرانند که خواهد بود .پس از مذاکره ،پیشنهاد مورد نقش داشت طرح ناموفق قتل محمدعلیشاه
جاهطلبی نظامیان و عدم تعادل قبول واقع شد و حیدر اظهار کرد که «ساختن
بین نهادها و دخالت غیرقانونی در نارنجک و بمب در همین کارخانه باشد یا جای بود.
اختیاراتنهادهایدولتیبهبحرانی دیگر؟» جواب داده شد« :در خانۀ کوچکی که شرح واقعه را از زبان اعظامالوزاره (حسن
واقعی تبدیل شود که با تداوم نزاع فقط دو اتاق داشته باشد ،کافی است؛ ولی باید
و جنگ بر سر قدرت در آینده به در مسیر شاه باشد که از آنجا عبور خواهد نمود. اعظام قدسی) بشنویم:
ثبات و استحکام رژیم ضربه بزند این دیگر بسته است به نظر خودتان» .حیدر همانطور که محمدعلیشاه برای خود دو راه
و آن را با خطر نابودی روبرو کند. درصدد تهیۀ چنین خانهای برآمد .منالاتفاق را در نظر گرفت ،آزادیخواهان بهفکر افتادند
=از نظر ظریف ایجاد تعادل و در اوایل خیابان ظلالسلطان ـ وزارت فرهنگ که اساساً چارۀ اساسی کرده باشند .لذا سران
هماهنگی بین نیازهای «میدان» امروز ـ اول کوچۀ باریک که منتهی میشد به انقلابی بهترین راه را برای دفع ش ّر او ،این
و «دیپلماسی» به دستیابی به تکیه بربریها ،خانۀ محقر قدیمی که ظاهرش دانستند که خود محمدعلی شاه را از میان
نتایج بهتر برای حفظ جمهوری بردارند که دیگر پناهگاهی برای مستبدین
اسلامی کمک میکند تا در خرابه بهنظر میآمد ،درش قفل بود. نمانده باشد .این فکر رفتهرفته قوت گرفت و
صورت تغییر شرایط و دادههای حیدرخان از دکاندارها پرسش کرد که خانه آمادۀ کار شدند که از چه راهی و به چه وسیله
منفی در بخش «میدان» ،نتایج مال کیست ،میخواهد خریداری نماید .به انجام دهند که بهآسانی موفق گردند .بهعلاوه
منفی «میدان» در «دیپلماسی» راهنمایی یکی از کسبه ،کلید را گرفت .وقتی انجمنهایی که در تهران بهاسامی مختلف برای
©کیهان لندن /کارتونهای احمد بارکیزاده و سیاست کلی رژیم بازتاب نیابد. که وارد حیاط شد ،دید دارای دو اتاق فوقانی و پشتیبانی مجلس و آزادیخواهان تشکیل یافته
دیوار بلند مشرف به خیابان است و نیز دارای و آماده بودند ،در بعضی از ولایات هم مانند
=سکوتعلیخامنهایرادرباره به صحنه سیاست منطقهای و بینالمللی نهادهای دولتی به بحرانی واقعی تبدیل شود زیرزمین است؛ ولی مثل این که مدتهاست در تبریز ،گیلان و کم و بیش در جاهای دیگر ،هر
فایلصوتیشایداینگونهنیزبتوان بازگردد! در اینصورت تهران باید روابط خود که با تداوم نزاع و جنگ بر سر قدرت در آینده این خانه کسی سکونت نداشته ،بسیار کثیف و روز آثاری بهظهور میرسید .در خارج از ایران
به ثبات و استحکام رژیم ضربه بزند و آن را با را با جهان بازیابی کرده و نقش عادی خود را تعبیر کرد که او در حال بررسی مخروبه؛ ولی برای این کار بسیار مناسب است. هم در هر جا انجمن داشتند ،آزادیطلبان و
خطر نابودی روبرو کند. بطور مسالمتآمیز و با رفتارهای واقعبینانه و نکات مثبت و منفی این گفتگو گویا مدتها برای این کار بهاجاره نمیرفته، روشنفکران در آن انجمنها شرکت داشتند و
منطقی در چارچوب اصول و پایههای حاکم بر برای خودش و رژیم است به ویژه فعالیت میکردند؛ ولی فعالترین انجمنهای
سخنان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی آنکه او در این مرحله حساس برای محمدعلیشاه قاجار خارج از ایران «انجمن بادکوبه» بود که با
در فایل صوتی اساسا مخالف نقشی سلیمانی و روابط میان کشورها دنبال کند. به نتیجه رسیدن مذاکرات وین در هر حال اجاره کردند .وسایل زندگانی انجمنهای تهران و انجمن آذربایجانیهای
سپاه پاسداران در منطقه برای حضور و تقویت در یک نگاه واقعبینانه به آنچه در سخنان هنوز به محمدجواد ظریف و نقش مختصری در آنجا فراهم آوردند و لوازمات کار تبریز رابطۀ دائم داشت و گاهی هم نماینده
نفوذ رژیم اسلامی در خارج از مرزهای ایران ظریف بیان شد ،میتوان گفت ،این اظهارات برای ساختن نارنجک را هم آماده نمودند و به پترزبورگ میفرستاد و نیز زمانی اشخاص
نیست بلکه برای ایجاد مفاهیم جدید جهت حمله به نقش قاسم سلیمانی فرمانده سپاه چهار نفر از کارخانه منتقل به آن خانه شدند. کارآزموده را با تعلیمات کافی برای اجرای
ضروری او در گفتگوها نیاز دارد .قدس در اجرای سیاستهای منطقهای رژیم هماهنگی بیشتر بین «دیپلماسی» (دولت و غالباً شام و ناهار را در قهوهخانههای تهران نقشههای مهم که از تهران خواسته میشد،
وزارت خارجه) و «میدان» (سپاه پاسداران) که محسوب نمیشود بلکه انتقاد از ماهیت رابطه حتا ممکن است تصمیم به ابقای میخوردند و با پولهای انجمن باکو به عیاشی
بازوی امنیتی رژیم تهران است ،تلاش میکند میان دیپلماسی و میدان نظامی است که فاقد ظریف در پست وزارت خارجه بعد و تفریح میپرداختند .آن خانه فقط محل به تهران و تبریز روانه میکرد.
تعادل و عدم هماهنگی است.درواقع ظریف از انتخابات بگیرد و ویژگیهای خواب بود و محل کارشان .هر وقت هم از هیأت مربوطه که به فکر از بین بردن
و تأکید دارد. خواستار ضرورت متوقف کردن عدم تعادل بین دوران پس از انتخابات و ماهیت خانه بیرون میآمدند ،درب را قفل میکردند. محمدعلی شاه برآمدند ،به این فکر افتادند
ظریف در این فایل درواقع بر ضرورت ایجاد «میدان» و «دیپلماسی» و کمک به بازگرداندن دولت آینده را فعلا بر مسئله در تمام مدت روز و شب درب خانه قفل بود که از انجمن باکو مدد بخواهند .برای این کار
یک رابطه متعادل بین نهاد وزارت خارجه که تصور نمیرفت کسی توی خانه باشد .حتی صلاح دانستند که بهتر آن است یک نفر را که
و سپاه و نه غلبه کامل سپاه و حذف نقش نقش دیپلماتیک به وزارت خارجه است. کسبۀ سر سهراه .و نیز هرروز در یک قهوهخانه ارتباط با آن انجمن دارد ،حامل نامه نموده،
برکناری ظریف ترجیح دهد .او خواستار سپردن نقش سیاست خارجی به نهاد دیپلماسی یا استفاده ابزاری از آن برای و غالباً هم در جنوب شهر غذا میخوردند که بفرستند .لذا حیدرخان «عمواوغلی» را انتخاب
نهادهای رسمی از جمله دستگاه دیپلماسی اجرای خواستهها ،و اهداف استراتژیک نظامیان مورد نظر و شناسایی از حیث قیافه واقع نشده و روانه نمودند .چون حیدرخان عضو آن انجمن
حسن فحص (ایندیپندنت عربی) -با برای ایجاد روابط بینالمللی و منطقهای مطابق تاکید کرده است چرا که از نظر ظریف ایجاد باشند .در این خانه بعضی مواد محترقه آورده بود و وقتی هم که به ایران آمد و سرسپردۀ
وجود آنچه در اظهارات محمدجواد ظریف با الزامات مرحله جدید است به ویژه اینکه دولت تعادل و هماهنگی بین نیازهای «میدان» بودند که هنگام شب در حالی که درب خانه از آقای سید حسن تقیزاده گردید ،روابط خود
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در فایل «سایه» اکنون گزینه بازگشت به گفتگوها با و «دیپلماسی» به دستیابی به نتایج بهتر بیرون قفل بود ،آنها در اتاقی که پردۀ ضخیمی را کماکان با انجمن باکو برقرار داشته بود ،در
صوتی به عنوان توصیفی واقعبینانه از بحران جامعه جهانی را قبول کرده و به نظر میرسد برای حفظ جمهوری اسلامی کمک میکند جلو درب آن کشیده بودند ،نشسته و افزار این موقع حامل نامه شد و حرکت کرد .پس از
دیپلماتیک ایران طی چهار دهه عمر رژیم رویکردی جدید برای حل بحرانها و کاهش تا در صورت تغییر شرایط و دادههای منفی نارنجکسازی را جلو خود ریخته و به ساختن ورود به باکو و انجمن ،جریان را بهضمیمۀ نامه
اسلامی بیان شده ،اما این فایل صوتی به ابزاری تنش در منطقه با هدف پایان دادن به انزوای در بخش «میدان» ،نتایج منفی «میدان» در نارنجک و بمب مشغول بودند .هیچکس از
برای درگیری جناحهای رژیم بر سر سیاست بینالمللی جمهوری اسلامی اتخاذ کرده است« .دیپلماسی» و سیاست کلی رژیم بازتاب نیابد. اسرار این خانه اطلاعی نداشت جز حیدرخان برای هیأت کمیتۀ انجمن شرح داد.
داخلی ،خط و مرزهای آن ،و همچنین نقش و با ناتوانی حکومت ایران در ایجاد توازن بین صرف نظر از تأثیرات منفی نشر این فایل که از خارج به خانه میآمد و نیز آخر شب در انجمن باکو اشخاص مشهور و شورشطلب
نفوذ نهادهای رقیب برای به دست گرفتن قدرت نقش دیپلماسی و جاهطلبیهای تشکیلات صوتی که ممکن است بر آینده سیاسی هم که آنها از بیرون آمده بودند ،حیدر میآمد بسیار بود و همیشه نقشههای خطرناک و
محمدجواد ظریف داشته باشد و با وجود جدی طرح میکردند .بیشتر عقیدهشان این
بحثی که بر سر رد نامزدی احتمالی او از سوی از بیرون درب خانه را قفل میکرد. بود که مخالفین مشروطه را در ایران باید با
اصلاحطلبان برای انتخابات ریاست جمهوری هر شب کار حیدر این بود که در تاریکی شب کمال بیرحمی از میان برداشت .لذا اولین قدم
اسلامی یا حداقل حضور او در هسته اصلی این به همشهریهای خود سرکشی کرده و کارهای را برای کشتن اتابک برداشتند و پنج نفر برای
جریان در صورت پیروزی در این رأیگیری ،و آنها را رسیدگی مینمود و اگر نواقصی بود، اجرای این کار فرستادند که نتیجه هم گرفته
گذشته از کارنامه دیپلماسی چند سال گذشته یادداشت میکرد که حاضر نماید ،و دستورهای شد .انجمن باکو بهمحض شنیدن خبر قتل
او و تاثیراتی که در روابط بینالملل با جمهوری اتابک ،جشن مفصلی گرفتند ،زیرا بهعقیدۀ
اسلامی داشت ،اما فایل صوتی او «زنگ خطری لازم به آنها میداد و میرفت. خودشان یکی از بزرگترین ارکان استبداد را
» را به صدا در آورده که مهمترین تأثیر منفی بهزودی چند نارنجک ساخته و پرداخته شد و
آن بطور مستقیم بر رهبری رژیم و نهادهای اسباب اجرای نقشه کاملا فراهم گشت .حیدر از میان برده بودند.
تحت سلطه اوست بطوری که ممکن است آمادگی اسباب کار را به آنهایی که دستیار مذاکرات حیدر با اعضای انجمن به آنجا
نظامیان را ناخواسته مجبور به ارزیابی مجدد انجام این عمل بودند اطلاع داد .مجریان این رسید که انجمن اظهار کرد همان عملی که با
تحولات کند تا در روابط درونی خود بازنگری نقشه در انتظار فرصت بودند و گاهی هم بعضی اتابک شده ،با محمدعلی شاه نیز انجام گردد
کرده و مکانیسمهای جدیدی برای هماهنگی از آنها در شب با لباس مبدل میرفتند به خانۀ و یکباره ریشۀ استبداد را قطع نموده ،خیال
بین نهادهای رژیم ایجاد کنند. معهود برای دیدن نارنجک و طریقۀ ساختن آزادیخواهان را از هر حیث راحت کنند .پس از
در مقابل اما سکوت مطلق خامنهای رهبر آن .ضمناً با کارکنان هم صحبت نموده و از مذاکرات ،تصمیم گرفته شد که چند نفر جوا ِن
رژیم در قبال اظهارات ظریف ،باعث شده تا بیبا ِک قفقازی را که در کارخانۀ اسلحهسازی
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با واقعیتهایی هر جهت اطمینان میدادند. قفقاز سابقه دارند ،برای انجام این منظور
روبرو شود که همواره سعی داشت از آنها اواسط اسفندماه که هوای تهران فرحبخش انتخاب و روانه به تهران نمایند که تحت نظر
دستکم در بحثهای عمومی دور باشد. بود و شباهت به هوای بهار داشت ،وقتی
در چنین شرایطی ،سپاه پاسداران انقلاب امیربهادر میخواست در دربار از پیش شاه کمیتۀ انقلابی باشند.
اسلامی به انکار و عدم اعتراف به نقش منفی مرخص شود ،شاه فرمود« :فردا جمعه است، سران انجمن ،این چند نفر را در چند جلسۀ
خود در ایجاد بحران میان نهادهای دولتی زودتر بیایید تا برویم به دوشانتپه قدری محرمانه حاضر کردند و پس از وعده و نوید
ادامه میدهد .این وضعیت و سکوت خامنهای گردش کنیم و اگر شکاری هم بهنظر آمد فراوان و اطمینان دادن کامل ،خاطرنشان
ممکن است سپاه پاسداران را مجبور به تجدید خواهیم زد» .امیربهادر با اظهار اطاعت، کردند که «اگر در ایران به اجرای نقشۀ خود
نظر در اهداف و انگیزههای خود برای کنترل ©کیهان لندن /کارتونهای بهنام محمدی تعظیمی نموده ،از نزد شاه بیرون آمده و به موفق شوید ،هر یک را به مقام شامخی منصوب
افسر کشیکخانه دستور داد« :فردا غلامان خواهند داشت و اگر هم اتفاقاً گرفتار شدید،
از یکسو ،و از سوی دیگر ،کسانی که تلاش نظامی و محدودیتهای آن در صحنه اقدامات قدرت اجرایی از طریق تسلط بر پست ریاست کشیکخانه حاضر باشند ،زیرا باید در التزام ولو آن که به دست مأمورین دولت ایران
میکنند تا از اختیاراتی که قانون اساسی این سیاسی و تأثیرگذاری بر روابط خارجی ،به جمهوری و ریاست دولت در انتخابات پیش قطعهقطعه گردید ،نباید راز مأموریت خود را
رژیم به آنها داده دفاع کنند ،تبدیل شده است .نظر میرسد سخنان ظریف را میتوان نوعی رو بکند .همچنین سپاه پاسداران ممکن است مبارک همایونی به دوشانتپه بروند». آشکار سازید وگرنه بهدست آزادیخواهان در
واقعیتهایی که در فایل صوتی ظریف در «توصیف بحران» تلقی کرد .البته مخاطب جاهطلبیهای سیاسی خود را برای مدتی کوتاه ازقضا در همان شب ،خبر عزیمت شاه به
توصیف اوضاع دیپلماتیک جمهوری اسلامی مورد نظر ظریف مقام خاص یا یکی از قوای به تعویق اندازد و یا احتمال دارد به رویکرد دوشانتپه بهاطلاع کسانی که آمادۀ سوءقصد هرکجا باشید ،نابود خواهید شد».
و رابطه پیچیده آن با تشکیلات نظامی سپاه سهگانه نیست بلکه هدف او ظاهرا این است که نظامی کردن دولت پایان دهد. برعلیه شاه بودند ،رسید .بهتر از همه که بعد از وعده و وعید و دادن تعلیمات کافی
پاسداران انقلاب اسلامی مطرح میشود ،تصمیم گیرنده اصلی یعنی رهبر نظام ،تعادل سکوت علی خامنهای را درباره فایل صوتی تصور نمیکردند ،این بود که منالاتفاق شاه و پول فراوان ،کاغذ محرمانه با حروف رمز
بیانگر میزان دخالت نهادهای حاکم در دایره بین نهادها و مقامات در قانون اساسی جمهوری شاید اینگونه نیز بتوان تعبیر کرد که او در حال از خیابان ظلالسلطان ـ یعنی جلو همان نوشتند و در ضمن تعلیمات ،سفارش کردند
صلاحیتهای یکدیگر است چنانکه ظریف اسلامی را در نظر بگیرد .ظریف در این فایل بررسی نکات مثبت و منفی این گفتگو برای خانه که نارنجک در آن ساخته شده بود ـ که باید اجرای نقشه از هر جهت تحت نظر
در این فایل به واقعیت رقابت بین بازوی صوتی که شاید فکر نمیکرد به خارج درز پیدا خودش و رژیم است به ویژه آنکه او در این حیدر باشد و در همه حال باید اطاعت او
دیپلماتیک دولت و بازوی نظامی رژیم و میزان کند ،میخواست بر لزوم و ضرورت ترسیم نقش مرحله حساس برای به نتیجه رسیدن مذاکرات عبور خواهد کرد. را بنمایند .سپس آنها را محرمانه از باکو به
نفوذ سپاه پاسداران بر ماهیت کار سیاسی و هر نهاد که مرحله بعدی جمهوری اسلامی آن وین هنوز به محمدجواد ظریف و نقش ضروری دنباله دارد مقصد تهران حرکت دادند .فرستادگان پس
روابط خارجی به ویژه روابط منطقهای حکومت را ایجاب میکند ،به گوش تصمیمگیرنده اصلی او در گفتگوها نیاز دارد .حتا ممکن است تصمیم از نوزده روز به تهران رسیدند و یکسر بهسراغ
ایران اعتراف میکند .اوضاع پس از انتشار این برساند و او ویژگی روابط بین نهادها و تعادل به ابقای ظریف در پست وزارت خارجه بعد از حیدرخان رفته کاغذ انجمن را تسلیم نمودند
فایل ،رهبر جمهوری اسلامی را مجبور خواهد ایفای نقش آنها را ترسیم کند تا در مرحله بعدی انتخابات بگیرد و ویژگیهای دوران پس از ـ چون حیدر بیش از دو روز در باکو با انجمن
کرد تا بر اساس الزامات مرحله بعدی ،در مسئله عدم تعادل به یک بحران واقعی که ثبات انتخابات و ماهیت دولت آینده را فعلا بر مسئله نبود و مراجعت کرده بود ـ و حیدرخان موضوع
تعیین و ترسیم نقش این دو بازو تجدید نظر و کلیت رژیم را تهدید کند ،تبدیل نشود .برکناری ظریف ترجیح دهد. را با مقامات مربوطه که خواستار چنین کمکی
کند .بهخصوص که اگر با خوشبینیای که ظریف و جریانی که پشت سر او قرار دارد از *منبع :ایندیپندنت عربی بودند ،محرمانه در میان گذارد و چند نفر را
طرفین مذاکره در وین درباره نتایج گفتگوها این نگرانند که جاهطلبی نظامیان و عدم تعادل *نویسنده :حسن فحص
هم در کارخانه نگهداری نمود تا موقع کار.
ابراز میکنند ،قرار باشد جمهوری اسلامی بین نهادها و دخالت غیرقانونی در اختیارات *ترجمه و تنظیم از کیهان لندن پس از اطلاع کمیتۀ انقلاب تهران از این
اقدام صمیمانۀ انجمن باکو ،دیگر تأمل را روا
ندانسته و به حیدرخان دستور داده و تأکید
کردند مشغول تهیۀ مقدمات کار برآید که در
موقع مناسب معطلی نداشته باشند .حیدرخان
با چهار نفر مذاکره و طریق ،انجام کار را با
مشورت هم شروع نمودند .آنها اظهار نظر
کردند که سهلتر و آسانتر است که این عمل