Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۳۱۸ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪۱۳‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪۱۷84‬‬
‫جمعه ‪ ۲‬تا پنجشنبه ‪ 8‬ژوئیه ‪۲۰۲1‬‬

       ‫زیباییهای مرز پرگوهر‬                                                          ‫موزههاي فرانسه چگونه از آثار ایراني پر شد؟‬
                                                                               ‫سرستون هخامنشي را وحشیانه خرد کردم و به لوور بردم!‬
‫روستای تاریخی جوزم‬
 ‫و غار تاریخی ایوب‬                                                          ‫اکنون این سرستون شکسته و‬                                                                                           ‫فکر بردن آثار تمدنهاي کهن ایران‬
                                                                            ‫بندخورده در موزه لوور نگهداري‬                                                                                      ‫به فرانسه‪ ،‬نخستین بار توسط «مارسل‬
‫نیم ساعت از شهر انار به طرف شهر‬       ‫جوزم یکی از شهرهای بخش دهج‬            ‫ميشود و معیار دقیقي است براي‬            ‫سرستون اصلی تالار ملاقات کاخ داریوش بزرگ‪ -‬موزه لو ْور‬                      ‫دیولافوا» (‪ 1۹۲۰‬ـ ‪ 18۴3‬م‪ ).‬مهندس‬
‫بابک برود؛ اول یک تابلو قرمز رنگ‬      ‫شهرستان شهر بابک در استان کرمان‬       ‫سنجش رفتار فرهنگي باستانشناسان‬                                                                                     ‫راهآهن فرانسه مطرح شد‪ .‬او که دستي‬
‫«خطر منطقه مسکونی» میبیند و‬           ‫است‪ .‬جوزم‪ ،‬هم محل تفریح اهالی شهر‬                                             ‫بدین ترتیب در ‪ ۲۶‬مه ‪ 188۶‬م‪.‬‬           ‫ناصرالدینشاه قاجار حاصل شد‪ .‬طبق‬      ‫نیز در معماري و باستانشناسي داشت‪،‬‬
‫بعد یک روستای مجهز که تازگیها‬         ‫بابکی هاست و هم اناریها‪ .‬شهر بابک‬         ‫فرانسوي و بنیانگذاران موزه لوور‪.‬‬    ‫‪ 1۲۶۵ /‬ش‪ .‬تراژدي بزرگي که یک‬          ‫قراردادي مقرر شد فلزات گرانبهایي‬     ‫در سال ‪ 1881‬م‪ 1۲۶۰ / .‬ش‪ .‬از راه‬
‫به شهر تبدیل شدهاست‪ .‬اهمیت این‬        ‫و روستای شگفتانگیز میمندش شهره‬        ‫با ورود آثار کشف شده به فرانسه‪،‬‬         ‫رویش فریبکاري زوج فرانسوي بود و‬       ‫که کشف ميشود‪ ،‬متعلق به دولت‬          ‫عثماني و قفقاز به ایران رفت تا در‬
‫شهر ـ روستا برای رانندهها به خاطر‬                                           ‫باستانشناسان این کشور به تکاپو‬          ‫روي دیگرش سادهلوحی حکام قاجاري‪،‬‬       ‫ایران باشد و سایر آثار کشف شده نیز‬   ‫خصوص معماري خاوري و باختري و‬
‫هوای کامل ًا متفاوتی است که به نسبت‬                    ‫خاص و عام است‪.‬‬       ‫افتادند تا امتیازات مشابهي را بهدست‬     ‫رخ داد و ‪ 3۲۷‬صندوق به وزن تقریبي‬      ‫تقسیم شوند‪ .‬با این وجود‪ ،‬مارسل و‬
‫کویر در آن وجود دارد؛ هوایی معتدل‬     ‫جوزمیها خودشان میگویند نام‬            ‫آورند‪ .‬در سال ‪ 18۹8‬م‪ 1۲۷۷ / .‬ش‪.‬‬         ‫‪ ۵۰۰‬تن شامل غنيترین گنجینههاي‬         ‫همسرش ـ آنگونه که در خاطراتشان‬           ‫تاثیر آنها بر یکدیگر مطالعه کند‪.‬‬
‫و کمی تا قسمتی کوهستانی؛ شهری‬         ‫روستایشان از «جوز» به معنی گردو‬       ‫«هیات انجمن علمي فرانسه» اجازه‬          ‫باستاني ایران و عمدتا سرستونها و‬      ‫آمده ـ یا پرداخت رشوه پا را از حدود‬  ‫مارسل در این سفر همراه همسر‬
‫که در آن تا چهار نسل خانه روستایی‪،‬‬    ‫گرفته شدهاست چون این منطقه‬            ‫و امتیازي را براي حفاري در سراسر‬        ‫تزئینات کاخهاي شاهان هخامنشي از‬       ‫قرارداد فراتر گذاردند و هنگامي که‬    ‫خود «مادام ژان دیولافوا» از مرکز‪،‬‬
‫یک رودخانه زیبا‪ ،‬یک قبرستان قدیمی‬     ‫گردو فراوان دارد‪ .‬باورتان میشود گردو‬  ‫ایران بهدست آورد که بر مبناي آن‬                                               ‫زمان خروج آثار از کشور فرارسید‪،‬‬      ‫جنوب و شمال ایران و نیز منطقه‬
‫وسیع و یک عالمه درخت گردو و‬           ‫توی استان کرمان؟ البته این نظر آنها‬   ‫آثار باستاني کشف شده در خاک ایران‬                ‫بندر بوشهر به فرانسه رفت‪.‬‬    ‫کوشیدند تا از تحویل سهم دولت ایران‬   ‫بینالنهرین در عراق کنوني بازدید‬
‫سپیداردیده میشود‪ .‬اما با کمی‬          ‫با توجه به اینکه اصل نام جوزم‪ ،‬جوز‬    ‫بهطور مساوي میان ایران و فرانسه‬         ‫اما آنچه تاسف ناشي از این تراژدي‬                                           ‫کرد و به تهیه عکسها و نقشههاي‬
‫کنجکاوی ‪ ،‬چیزهای دیگری هم در‬          ‫یک کلمه عربی است‪ ،‬احتمالاً چندان‬      ‫تقسیم ميشد اما انجمن مزبور که فقط‬       ‫را بیشتر ميسازد‪ ،‬رفتار مارسل و ژان‬                      ‫خودداري کنند‪.‬‬      ‫جالبتوجهي از آثار باستاني ایران‬
‫اطراف این شهر هست؛ از حمام قدیم‬                                             ‫به امید دستیابي به گنجینههاي شوش‬        ‫با آثار تاریخي کشف شده بود‪ .‬در‬        ‫ژان دیولافوا در خاطرات خود‬           ‫همت گمارد‪ .‬همسرش نیز سفرنامهاي‬
‫روستا گرفته تا بزرگترین غار آذرین‬                          ‫معتبر نیست‪.‬‬      ‫پا پیش گذارده بود و به هیچ روي قصد‬      ‫خاطرات ژان دیولافوا آمده‪« :‬دیروز گاو‬  ‫مينویسد‪« :‬فکر اینکه انبارهاي شاه‬     ‫را نوشت که با عنوان «ایران‪ ،‬کلده‬
                                      ‫جوزم پیش از این با دستور وزارت‬        ‫حفاري در جاي دیگري را نداشت‪،‬‬            ‫سنگي بزرگي [متعلق به سرستونهاي‬        ‫[ایران] از گنجینههاي منحصر به فرد‬    ‫و شوش» به چاپ رسیده و از منابع‬
              ‫ایران یعنی غار ایوب‪.‬‬                                          ‫زیرکانه مادهاي را در قرارداد گنجاند‬     ‫کاخ هخامنشي] را که در روزهاي‬          ‫باستانشناسي دنیا انباشته شود‪ ،‬انسان‬  ‫مهم تاریخ اجتماعي ایران در عهد‬
‫این غار بزرگترین غار آتشفشانی‬              ‫کشور به شهر تبدیل شدهاست‪.‬‬        ‫که اشیاي بهدست آمده از شوش را‬           ‫اخیر پیدا شده است با تاسف تماشا‬       ‫را ناامید ميسازد‪ .‬دیروز اعصاب صورتم‬
‫ایران است‪ .‬مساحت داخلش چیزی‬           ‫بدون شک دیدنیترین جای جوزم‬            ‫از شمول تقسیم نصف به نصف خارج‬           ‫ميکردم‪ .‬در حدود ‪1۲‬هزار کیلو وزن‬       ‫بطور عجیبي درد گرفت‪ .‬امروز مارسل‬                          ‫ناصري است‪.‬‬
‫حدود ‪ 3۰‬هزار مترمربع است و‬            ‫داخل خود روستا نیست؛ کافی است‬         ‫ميکرد و تمام آنها را متعلق به طرف‬       ‫دارد! تکان دادن چنین توده عظیمي‬       ‫به تب شدیدي گرفتار شده که نتیجه‬      ‫این دو به هنگام بازدید از خوزستان‬
‫‪ 3۲۰۰‬متر از سطح دریا بالاتر است‪.‬‬      ‫‪ ۲۰‬کیلومتر در یک جاده فرعی‬                                                    ‫غیرممکن است‪ .‬بالاخره نتوانستم به‬                                           ‫و خرابههاي شهر کهن شوش‪ ،‬متوجه‬
‫اما کرمانیها به خاطر این اطلاعات‬      ‫نیمه آسفالت از جوزم دور شوید تا‬                      ‫فرانسوي ميدانست‪.‬‬         ‫خشم خود مسلط شوم‪ ،‬پتکي بهدست‬                        ‫وضع روحي اوست‪».‬‬        ‫وجود ذخایر عظیمي در تپههاي‬
‫زمینشناسی غار را دوست ندارند؛ برای‬    ‫بزرگترین غار آذرین ایران را ببینید؛‬   ‫بدین ترتیب تا سال‪ 1۹3۰‬م‪13۰۹/ .‬‬          ‫گرفتم و به جان حیوان سنگي افتادم‪.‬‬     ‫از این رو با فریب «مظفرالملک» که‬     ‫باستاني این ناحیه شدند و در بازگشت‬
‫آنها رفتن به این غار یک زیارت است‪،‬‬                                          ‫هـ ‪.‬ش که قرارداد از سوي دولت ایران‬      ‫ضرباتي وحشیانه به او زدم‪ .‬سرستون در‬   ‫حاکم محلي به او قبولاندند در صورت‬    ‫به فرانسه از «دورونشو» مدیر موزههاي‬
‫چون که اعتقاد دارند ایوب پیامبر مدتی‬                        ‫«غار ایوب»‬      ‫لغو شد‪ ،‬هیات باستانشناسي فرانسه به‬      ‫نتیجه ضربات پتک‪ ،‬مثل میوه رسیده‬       ‫چشمپوشي از تقسیم آثار گرانبهاي‬       ‫ملي فرانسه خواستند تا بودجهاي را به‬
                                      ‫برای رانندههای مسیر ترانزیتی‬          ‫سرپرستي «ژاک دمورگان» عظیمترین‬          ‫از هم شکافت‪ ...‬و بدین ترتیب حمل‬       ‫کشف شده‪ ،‬تلاش کنند تا دولت فرانسه‬    ‫منظور کاوش تپههاي شوش و حمل‬
       ‫در این غار زندگی کردهاست‪.‬‬      ‫تهران ـ بندرعباس نام «جوزم»‬           ‫ذخایر تمدنهاي بینالنهرین‪ ،‬عیلام و‬       ‫قطعات کوچک گاو سنگي میسر شد‪».‬‬         ‫چند مدال و نشان براي ظلالسلطان‬       ‫آثار مکشوفه به فرانسه در اختیار آنها‬
                                      ‫معنای دیگری دارد‪ .‬بعد از طی کردن‬      ‫تمدن آریایي را از شوش به موزه لوور‬                                                                                 ‫گذارد‪ .‬دورونشو نیز پذیرفت و مبلغ ‪31‬‬
                                      ‫بیابانهای یکنواخت و خستهکننده‪،‬‬        ‫انتقال داد‪ .‬از جمله این اشیا ميتوان به‬                                                                 ‫بفرستد!‬     ‫هزار فرانک از اعتبار موزهها را بدین کار‬
                                                                            ‫منشور حمورابي به عنوان اولین قانون‬
                                                                            ‫مدون بشري اشاره کرد و نیز تندیس‬                                                                                                        ‫اختصاص داد‪.‬‬
                                                                            ‫برنزي «ناپیراسو» ملکه آشور که ‪3‬تن‬                                                                                  ‫بدین ترتیب مارسل دیولافوا و‬
                                                                            ‫وزن داشت و همان زمان ارزش مادي‬                                                                                     ‫همسرش به اتفاق چند دستیار در‬
                                                                            ‫آن ‪3‬میلیون فرانک تخمین زده شد‪.‬‬                                                                                     ‫‪ 188۴‬براي بار دوم به ایران آمدند و‬
                                                                            ‫جالب است که خروج این اشیا حتي‬                                                                                      ‫به کاوش در شوش پرداختند؛ کاوشي‬
                                                                            ‫بدون پرداخت عوارض گمرکي صورت‬                                                                                       ‫که داستان آن در کتابها با عنوان‬
                                                                                                                                                                                               ‫«خاطرات کاوشهاي باستانشناسي‬
                                                                                                     ‫پذیرفت‪.‬‬                                                                                   ‫شوش» توسط مادام ژان دیولافوا به‬
                                                                            ‫به هر روي فرصتي بود تا فرانسویان‬
                                                                            ‫همچون روس و انگلیس از خوابزدگي‬                                                                                                         ‫نگارش درآمد‪.‬‬
                                                                            ‫جامعه ایراني و شاهان بيکفایتش بهره‬                                                                                 ‫البته کاوش در شوش و به ویژه‬
                                                                            ‫لازم را ببرند و بر غناي موزههاي خود‬                                                                                ‫خروج آثار تاریخي از کشور‪ ،‬مستلزم‬
                                                                                                                                                                                               ‫موافقت دولت ایران بود که با تلاش‬
                                                                                 ‫بیفزایند اما دریغ از یک سپاس!‬                                                                                 ‫دکتر «تولوزان» پزشک فرانسوي‬

‫‪۷ 4۳۹‬‬                                                                            ‫(سودوکو)‬                           ‫‪ ۱5 ۱4 ۱۳ ۱۲ ۱۱ ۱۰ ۹ 8 ۷ ۶ 5 4 ۳ ۲ ۱‬عمودی‪:‬‬
                              ‫‪۳۹‬‬
                                               ‫‪8۳‬‬                                ‫‪4۶‬‬                                               ‫‪1‬ـ از پادشاهان ایران‬                                                             ‫‪۱‬‬
‫‪۹4‬‬                                             ‫‪۷4‬‬                                                                       ‫‪ ۲‬ـ رقاصه باله ـ بخشی از اوستا‬                                                             ‫‪۲‬‬
          ‫‪۲‬‬                                                                                      ‫‪4‬‬                   ‫‪ 3‬ـ خرس ـ ظرفی است ـ روشنایی‬                                                                  ‫‪۳‬‬
               ‫‪۳۶‬‬                                             ‫‪۲‬‬                                                          ‫‪ ۴‬ـ از روزنامههای قدیمی ایران‬                                                             ‫‪4‬‬
                                                                                       ‫‪۱‬‬                                                                                                                           ‫‪5‬‬
‫‪8 5۲ 4‬‬                                                 ‫‪4‬‬                                                                                ‫ـ زندهها دارند‬                                                             ‫‪۶‬‬
                         ‫‪8‬‬                                                        ‫‪5‬‬                                       ‫‪ ۵‬ـ شعله آتش ـ زاری ـ ویران‬                                                              ‫‪۷‬‬
                                               ‫‪۹5‬‬                           ‫‪۲‬‬            ‫‪4‬‬                                ‫‪ ۶‬ـ از هنرپیشگان صاحب نام‪،‬‬                                                               ‫‪8‬‬
     ‫‪۱ 4 ۹۲۳‬‬                                                                                                               ‫عالی مقام و فقید تئاتر ایران‬                                                            ‫‪۹‬‬
    ‫‪۳ ۶5‬‬                                                                       ‫‪5 4۳۲۱‬‬                               ‫‪ ۷‬ـ دزدی ـ قسمتی از اندام ـ از‬                                                                 ‫‪۱۰‬‬
                                                                                                                      ‫خاندانهای حکومتی در کشور ما‬                                                                  ‫‪۱۱‬‬
                                ‫عمودی‪:‬‬         ‫‪۱۱ ۱۰ ۹ 8 ۷ ۶‬‬                                           ‫‪۱‬‬            ‫‪ 8‬ـ ایالتی در آمریکا ـ دکانی است پر‬                                                            ‫‪۱۲‬‬
                       ‫‪ 1‬ـ نویسنده «بر‬                                                                 ‫‪۲‬‬                 ‫از شیرینی ـ شهری در آلمان‬                                                                 ‫‪۱۳‬‬
 ‫کشتی به دست اوست‬                                                                                      ‫‪۳‬‬            ‫‪۹‬ـ توان ـ از نخست وزیران پیشین‬                             ‫در ایران‬                            ‫‪۱4‬‬
‫‪ 8‬ـ مصو نیت و‬                       ‫بادرفته»‬                                                           ‫‪4‬‬                                                         ‫‪ 11‬ـ مادهای است شیمیایی‬                           ‫‪۱5‬‬
‫آرامش ـ بدکرداری و‬     ‫‪ ۲‬ـ از اعضای صوتی‬                                                               ‫‪5‬‬                                     ‫ایران‬               ‫ـ ملح ـ بیهوده ـ از میوهها‬
                                                                                                       ‫‪۶‬‬            ‫‪ 1۰‬ـ رسوم و آداب ـ در ورق بازی است‬           ‫‪ 1۲‬ـ لغزان ـ اخلاق و منش‬                     ‫افقی‪:‬‬
          ‫فتنهانگیزی‬           ‫انسان ـ پایهها‬                                                          ‫‪۷‬‬                                                         ‫ـ میهمانی ـ تکیه کردن‬         ‫‪ 1‬ـ تهیه کننده و کارگردان‬
‫‪۹‬ـ او هم حرفهای دارد‬   ‫‪ 3‬ـ ذکر شده ـ راه‬                                                               ‫‪8‬‬                    ‫ـ شیر بی س ـ ژاندارمری‬               ‫‪ 13‬ـ از حرکات آب دریا ـ‬
                                                                                                       ‫‪۹‬‬            ‫‪11‬ـ تکیهگاه ـ گریبان ـ از تقسیمات‬            ‫از خوانندگان برجسته و‬               ‫اولین فیلم فارسی‬
        ‫ـ جهتی است‬           ‫بیپایان ـ شریان‬                                                           ‫‪۱۰‬‬                                                        ‫قدیمی اپرای ایران ـ آزرم‬         ‫‪ ۲‬ـ معیار ـ علمی است‬
‫‪ 1۰‬ـ حق انحصاری‬        ‫‪ ۴‬ـ حرص ـ گلی است‬                                                               ‫‪۱۱‬‬                                   ‫ارتشی‬                ‫‪ 1۴‬ـ گلی است ـ پایتخت‬         ‫‪ 3‬ـ مرکز عواطف انسانی ـ‬
‫اعضای اصلی شورای‬                                                                                                    ‫‪ 1۲‬ـ تکرار یک حرف ـ از شهرهای‬                ‫کشوری است ـ روزهای‬            ‫شایستگی ـ زبان موسیقی‬
‫امنیت ـ پایه و اساس ـ‬           ‫ـ خورد شده‬                                                     ‫افقی‪:‬‬                ‫معروف و تاریخی جهان ـ طمع ـ‬
                       ‫‪ ۵‬ـ ا ز بخشها ی‬                                              ‫‪ 1‬ـ از شعرای برجسته‬                                                                          ‫نیامده‬                  ‫ـ جود و سخا‬
            ‫حرف ندا‬    ‫مازندران ـ داخل سر‬                                                                                          ‫دوروریی ـ جواهر‬               ‫‪ 1۵‬ـ چارپایان ـ کاسبی‬         ‫‪ ۴‬ـ سرکرده ـ دیهیم ـ‬
‫‪ 11‬ـ بلدیه ـ از‬                                                                           ‫معاصر ایران‬               ‫‪ 13‬ـ منطقهای صنعتی در دشت قزوین‬
                           ‫است ـ روز بی آغاز‬                                      ‫‪ ۲‬ـ از بنادر ایران ـ اندوه‬                                                                ‫بدون دکان‬            ‫قصری معروف در اروپا‬
        ‫حشرات موذی‬     ‫‪ ۶‬ـ شبی طولانی ـ‬                                                                                 ‫ـ عددی است ـ شهادت دادن‬                                                ‫‪ ۵‬ـ حرفی به اول آن بیفزائید‬
                                                                                                ‫ـ قعر‬               ‫‪ 1۴‬ـ گرفتار شدگان ـ از تنیسبازان‬                                           ‫سر پر ست می شو د ـ‬
                                  ‫تکرار شده‬                                          ‫‪ 3‬ـ از نخست وزیران‬
                       ‫‪ ۷‬ـ غارت ـ سکان‬                                                                                             ‫قدیمی و معروف‬                                                             ‫سرزنش‬
                                                                                          ‫پیشین ایران‬               ‫‪ 1۵‬ـ طرف راست ـ بندری معروف‬                                                ‫‪ ۶‬ـ کنگره ـ قوای نظامی ـ‬
                       ‫حل‌جدول‌شماره‌‌قبل‬                                      ‫‪ ۴‬ـ رهن ـ از شهرهای ایران‬
                                                                                                                                           ‫در ژاپن‬                                                         ‫مایه حیات‬
                                                                                ‫‪ ۵‬ـ از وسایل فنی ـ ستاره‬                                                                                       ‫‪ ۷‬ـ از نوابغ عالم سینما ـ‬
                                                                                ‫‪ ۶‬ـ از خواندنیها ـ اندیشه‬                                   ‫حل‌جدول‌شماره‌قبل‌‌‬                                ‫پایتخت پیشین ویتنام‬
                                                                                ‫‪ ۷‬ـ علمی است ـ خوراکی‬
                                               ‫استخراج شده میدهد‬               ‫است ـ از وسایل موسیقی‬                                                                                                          ‫شمالی‬
                                                      ‫‪ ۹‬ـ عددی است‬                                                                                                                             ‫‪ 8‬ـ اصولی و پایهای ـ پشت‬
                                                      ‫ـ شعور و آگاهی‬                ‫‪ 8‬ـ کیش ـ هم محل‬
                                                                                ‫خروج است و هم معنی‬                                                                                                             ‫نیست‬
                                                ‫‪ 1۰‬ـ طبیعیدان بزرگ‬                                                                                                                             ‫‪ ۹‬ـ خداوند ـ کشورداری و‬
                                                           ‫انگلیس‬
                                                                                                                                                                                                   ‫حکومت ـ پسندیده‬
                                                ‫‪ 11‬ـ بندری در ایران ـ‬                                                                                                                          ‫‪ 1۰‬ـ وفا ندارد ـ شریک و‬
                                                      ‫فاسد و خراب‬                                                                                                                              ‫سهامدار ـ رودخانهای‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18