Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۳۲۱ (دوره جديد

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪1۷8۷‬‬ ‫ع ّلت و معلول‬ ‫شاهزاده ساسانی در چین‬
‫جمعه ‪ 23‬تا پنجشنبه ‪ 2۹‬ژوئیه ‪2۰21‬‬
‫ابراهیم محجوبی‬
‫اُرسی‬

‫بعد هم با تعبیه شیشههای رنگی در‬ ‫اُرسی‪ ،‬یادگاری از صنعتگران‬ ‫در ستونک این شماره‪ ،‬بر بال واژهها‪،‬‬ ‫پیروز تا تخارستان (افغانستان شمال‬ ‫با او باشد زیرا که اطمینان دارد‪،‬‬ ‫اگر روزی حوصله کنید و تاریخ‬
‫چوبهای مشبک ارسیها ساخته شد‪.‬‬ ‫قدیم‪ ...‬ارسی‪ ،‬چیدمان چوب و شیشه‪،‬‬ ‫چند دقیقهای به سرزمین فلسفه سفر‬ ‫شرقی) پیش آمد و بیست سال در آن‬ ‫ایرانیان پس از شنیدن خبر بازگشت‬ ‫سلسله تانگ چین را بخوانید در آن به‬
‫در حال حاضر ارسی و گرهچینی‬ ‫یادگاری از روزگاران قدیم و الهام‬ ‫میکنیم! صحبت از دو مقولۀ بنیادی‬ ‫مناطق بود‪ ،‬در همانجا فوت شد و طبق‬ ‫وی‪ ،‬دستههای مقاومت تشکیل‬ ‫یک شاهزاده ساسانی به نام پیروز بر‬
‫که یادگاری از زمان قدیم است در‬ ‫گرفته از طرحهای اصیل اسلیمی که‬ ‫فلسفه یعنی «علت» و «معلول» است‪.‬‬ ‫وصیتش‪ ،‬جسد او را در کوههای پامیر‬ ‫میدهند و به یاریاش میشتابند‪.‬‬ ‫خواهید خورد‪ .‬پیروز به خواست پدرش‬
‫اغلب نقاط کشور مشاهده میشود و‬ ‫در ساخت درها و پنجره بناها به کار‬ ‫علت‪ ،‬مفهومی است که از فلسفۀ‬ ‫به گونهای که صورتش به سوی ایران‬ ‫ژنرال «پی» تنها تا شهر باستانی‬ ‫یزدگرد سوم شاه ایران‪ ،‬برای جلب‬
‫نمایی منحصر به فرد و متفاوت برای‬ ‫میرفت اکنون دیگر متداول نیست و‬ ‫مدرسی (اسکولاستیک) آمده و عبارت‬ ‫سغدیانا (تاجیکها) به نام بالا سگون‬ ‫کمک نظامی تایزونگ‪ ،‬امپراتور چین از‬
‫تنها در خانههای برجای مانده از قدیم‬ ‫است از سب ِب شدن و بودن آنچه که‬ ‫باشد دفن کردند‪.‬‬ ‫( امروزه‪ :‬توک ماک = توقماق واقع در‬ ‫دودمان تانگ‪ ،‬از طریق کوههای پامیر‬
‫خانههای قدیمی ساخته است‪.‬‬ ‫هست‪ .‬علت را به دو دستۀ درونی و‬ ‫پیروز درخواست یک مراسم تشییع‬ ‫قرقیزستان) با پیروز همراه بود و در‬ ‫به چانگ آن پایتخت آن زمان چین‬
‫تقارن کامل در شکل‪ ،‬فرم و رنگ‬ ‫دیده میشود‪،‬‬ ‫بیرونی تقسیم میکنند‪ .‬علت درونی‪ ،‬در‬ ‫خیلی ساده را داشت‪ ،‬هنگام مرگ‪،‬‬ ‫اینجا دست به بهانه آوردن و تعلل زد‬ ‫رفته بود که در آن زمان بزرگترین‬
‫که از طرحهای اسلیمی نشأت گرفته‬ ‫این دست ساختههای اصیل چوبی‬ ‫خود پدیده نهفته است و علت بیرونی‪،‬‬ ‫امپراتور بالای سر وی بود و دستان‬ ‫و پیروز پس از نومید شدن از حمایت‬ ‫شهر جهان به شمار میآمد‪ .‬چین که‬
‫و با تکههای کوچک چوب به شکل‬ ‫هرچند در حال حاضر به دلایل مختلف‬ ‫لرزانش را در دست گرفته بود ‪ ،‬پیروز به‬ ‫نظامیان چینی‪ ،‬تنها با ایرانیانی که‬ ‫در شمال شرقی فرارود با امپراتوری‬
‫ستارههای چندپر پیاده شده‪ ،‬ویژگی‬ ‫دیگر ساخته نمیشود اما در سرتاسر‬ ‫خارج از آن قرار دارد‪.‬‬ ‫سوی غرب نگاه کرد و گفت «هر آنچه‬ ‫با وی بودند به منتهیالیه شمال‬ ‫ایران همسایه بود‪ ،‬همواره با ایرانیان‬
‫مشترک پنجرههای مشبک گره چینی‬ ‫ایران زمین‪ ،‬در شهرها و روستاهای‬ ‫معلول‪ ،‬مفهومی است که حاصل یا‬ ‫که میتوانستم برای میهنم انجام دادم‪،‬‬ ‫شرقی ایران (سرزمینی که امروز‬
‫در سرتاسر ایران زمین به شمار میآید‬ ‫قدیمی هنوز وجود دارد و زیباتر از‬ ‫نتیجه‪ ،‬عمل‪ ،‬رفتار و یا تاثیری را که‬ ‫و از هیچ چیز پشیمان نیستم» سپس‬ ‫تاجیکستان و شمالشرقی افغانستان‬ ‫مناسبات حسنه داشت‪.‬‬
‫که در ارسیها شیشههای الوان به‬ ‫آن است که از یادها فراموش شود‪.‬‬ ‫ناشی از یک علت است بیان میکند‪.‬‬ ‫به سوی شرق نگریست و گفت «من از‬ ‫را تشکیل میدهد) بازگشته و دست‬ ‫پیروز به خواست پدرش یزدگرد‬
‫رنگهای زرد‪ ،‬سبز‪ ،‬قرمز و آبی به آن‬ ‫واژه ارسی در فرهنگ عمید به معنی‬ ‫رابطۀ علت و معلول‪ ،‬رابطههای متواتر‬ ‫سرزمین چین که وطن جدیدم است به‬ ‫به جمعآوری نیرو برای جنگ با‬ ‫سوم‪ ،‬برای جلب کمک نظامی‬
‫در اتاقی است که بر روی حیاط باز‬ ‫و زنجیرهای است‪ .‬یعنی معلول در پی‬ ‫خاطر همه چیز ممنونم» سپس نگاهی‬ ‫متجاوزان تازی زده بود و مردم هرات‬ ‫تایزونگ امپراتور چین‪ ،‬به چین رفت‬
‫اضافه شده است‪.‬‬ ‫علت میآید و یا علت پیش از معلول‬ ‫به خانواده و دیگر ایرانیان افکند و گفت‬ ‫با شنیدن خبر بازگشت پیروز‪ ،‬بر‬ ‫اما تایزونگ پیش از رسیدن پیروز به‬
‫در شمال ایران نیز ساخت ارسی‬ ‫میشود‪.‬‬ ‫واقع میشود‪ .‬به قول سهروردی «وجود‬ ‫«تمامی استعداد ها و هنر خود را برای‬ ‫ضد حکمران عرب شورش کرده و‬ ‫چانگ آن درگذشته بود و پسرش‬
‫مانند دیگر نقاط کشور مرسوم بوده‬ ‫با بهرهگیری از تاریخ معماری‬ ‫معلول از علت باشد‪ ،‬نه وجود علت‬ ‫سرزمینتان چین به کار بگیرید که‬ ‫باعث نگرانی اعراب حاکم بر ایران‬ ‫گائوزونگ امپراتور تازه و سومین‬
‫است با این تفاوت که به دلیل رطوبت‬ ‫میتوان گفت‪ ،‬در قرن هشتم هجری‬ ‫از معلول»‪ .‬ا ّما‪ ،‬در عالم فرض‪ ،‬بسیار‬ ‫شما دیگر پارسی نیستید‪ ،‬بلکه چینی‬ ‫رئیس کشورچین از دودمان تانگ‬
‫هوای شمال از چوب درخت آزاد یا‬ ‫نمونههای فراوانی ازرسم عناصر‬ ‫اتفاق میافتد که معلول را بر علت‬ ‫هستید‪ ،‬و به امپراتور خدمت کنید»‪.‬‬ ‫شده بودند‪.‬‬ ‫به پیروز مقام درباری داد و احترام‬
‫ازدار که مقاوم است و دوام بیشتری‬ ‫هندسی‪ ،‬گل و بته بر روی لوازم‬ ‫مق ّدم بگیرند‪ .‬تعجب نکنید‪ ،‬این فقط‬ ‫پیروز از بزرگترین ژنرال های ارتش‬ ‫چند واحد مسلح عرب که مأمور‬ ‫بسیار کرد و در سال ‪ ۶۶2‬میلادی‬
‫دارد استفاده میشد ولی در مقابل‬ ‫چوبی مانند منبر‪ ،‬درب امامزادهها‪،‬‬ ‫یک فرض است و بس‪ .‬گاهی در عالم‬ ‫چین بود و در منچوری و کره خدمات‬ ‫جلوگیری از بازگشت پیروز از چین به‬ ‫او را با یکی از ژنرالهای خود به‬
‫در مناطق خشک جنوبی و مرکزی‬ ‫صندوق مزار و رحل قرآن خلق شد‪.‬‬ ‫شوخی و طنز هم میتوان معلول را بر‬ ‫نظامی زیادی به امپراتور چین کرد‪.‬‬ ‫ایران شده بودند در سال ‪ ۶۶3‬میلادی‬ ‫نام «پی شینگ جیان» با لشکری‬
‫کشور از چوب چنار برای کار گرهچینی‬ ‫از اوایل قرن نهم هجری نیز این‬ ‫علت مق ّدم گرفت‪ .‬میگویید چطور؟ به‬ ‫او همیشه نسبت به هم میهنانش‬ ‫در سر راه خود‪ ،‬شهر بلخ یکی از چهار‬ ‫کامل روانه ایران کرد‪ .‬پیروز پیشنهاد‬
‫استفاده میکردند‪ .‬به نظر میرسد‬ ‫هنر رونق دیگری یافت و صنعتگران‬ ‫مورد ویژۀ زیر توجه کنید‪ .‬البته بی آن‬ ‫شهر بزرگ خراسان را تصرف کردند‪.‬‬ ‫کرده بود که این لشکر تا سیستان‬
‫نصب ارسیها بسته به زمستان نشین‬ ‫از مشبک و گرهچینی در ساخت‬ ‫که در اصل اصیل تقدم علت بر معلول‬ ‫وفا داشت‪.‬‬
‫و یا تابستاننشین بودن اتاقها فرق‬ ‫پنجرههای منازل و کاخها استفاده‬
‫کردند‪ ،‬همچنین از دوران صفویه به‬ ‫شک کنید‪:‬‬
‫داشته است‪.‬‬ ‫موقعی که در مراسم تشییع جنازه‪،‬‬
‫طبیب‪ ،‬پشت سر تابوت متو ّفی‬
‫که بیمارش بود‪ ،‬راه میرود و او را‬
‫در سفر واپسین همراهی میکند!‬

‫‪۲ ۶۹‬‬

‫‪4‬‬

‫‪5۹۷‬‬ ‫(سودوکو)‬ ‫‪ 15 14 13 1۲ 11 1۰ ۹ 8 ۷ ۶ 5 4 3 ۲ 1‬عمودی‪:‬‬

‫‪۲۶‬‬ ‫‪۲۶‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ 1‬ـ از نویسندگان صاحبنام و برجستۀ‬ ‫‪1‬‬
‫‪3۲‬‬ ‫معاصر ایران‬ ‫‪۲‬‬
‫‪۷ 34 8‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪۲1‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫‪ 2‬ـ منور ـ دارایی ـ حرف خطاب ـ‬ ‫‪4‬‬
‫‪453 ۶‬‬ ‫بیابان‬ ‫‪5‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪34‬‬ ‫‪۶‬‬
‫‪1 3۷‬‬ ‫‪ 3‬ـ از نخست وزیران و سیاستمداران‬ ‫‪۷‬‬
‫‪81‬‬ ‫‪5 43۲1‬‬ ‫معروف دوران پهلوی‬ ‫‪8‬‬
‫‪34‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪۹‬‬
‫‪11 1۰ ۹ 8 ۷ ۶‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪ ۴‬ـ توانایی ـ تکرار یک حرف ـ درختی‬ ‫‪1۰‬‬
‫‪۹5‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫است با مصارف طبی و بهداشتی ـ‬ ‫‪11‬‬
‫«دیوید کاپرفیلد»‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1۲‬‬
‫میدهد‬ ‫عمودی‪:‬‬ ‫‪ ۹‬ـ از ادوات استفهام ـ عشیره‬ ‫‪4‬‬ ‫ضروریات و ابزار‬ ‫‪13‬‬
‫‪ ۷‬ـ واحد اندازهگیری‬ ‫‪ 1‬ـ از نوابغ عالم‬ ‫‪5‬‬ ‫‪ ۵‬ـ از محلههای قدیمی شمال تهران‬ ‫‪14‬‬
‫ـ گلی است‬ ‫‪۶‬‬ ‫‪15‬‬
‫سطح ـ اضافی ـ ورقه‬ ‫سینما‬ ‫‪ 1۰‬ـ از فلاسفه معروف آلمان‬ ‫‪۷‬‬ ‫ـ وسیله بستن‬
‫‪ ۸‬ـ خسران ـ از‬ ‫‪ 2‬ـ مقررات لازمالاجرا‬ ‫‪8‬‬ ‫‪ ۶‬ـ حرص ـ قسمتی از صورت ـ نم ّو‬ ‫حرف‬ ‫افقی‪:‬‬
‫در قرن هیجدهم‬ ‫‪۹‬‬ ‫‪ 1۰‬ـ درآمد ـ مشهور‬ ‫‪ 1‬ـ از رؤسای جمهوری‬
‫خوراکهای سنتی‬ ‫ـ اشاره‬ ‫‪ 11‬ـ از اماکن عمومی برای‬ ‫‪1۰‬‬ ‫ـ بهره‬ ‫‪ 11‬ـ از شیرینیهای سنتی‬
‫‪ ۹‬ـ آن سوی ـ‬ ‫‪ 3‬ـ صدا و آوا ـ منزل‬ ‫‪11‬‬ ‫‪ ۷‬ـ گلی است ـ عددی است ـ بذر‬ ‫پیشین فرانسه‬
‫رودخانهای در اروپا ـ‬ ‫صرف غذا‬ ‫ـ مسافرخانه‬ ‫‪ 2‬ـ پژوهشگر‪ ،‬موسیقیدان‬
‫ـ زاده‬ ‫افقی‪:‬‬ ‫ـ گریبان‬ ‫‪ 12‬ـ گلی است ـ بخشی از‬ ‫و آهنگساز بلندپایه فقید‬
‫مار بیسر‬ ‫‪ ۴‬ـ از چارپایان ـ‬ ‫‪ 1‬ـ شاعر فارسیسرای شبه‬ ‫‪ ۸‬ـ خمار شده ـ حرارت ـ از وسایل‬ ‫کشور ما ـ همه ما داریم‬ ‫ایران و مؤسس هنرستان‬
‫‪ 1۰‬ـ از فلزات ـ حکیم‬ ‫‪ 13‬ـ از صیفیجات ـ بینظیر‬
‫و دانشمند بزرگ ایرانی با‬ ‫آشیانه‬ ‫قاره هند‬ ‫نظافت ـ جدید‬ ‫‪ 1۴‬ـ از کارخانجات معظم‬ ‫ملی موسیقی ـ بدی‬
‫‪ ۵‬ـ قسمتی از صورت‬ ‫‪ 2‬ـ پرچم ـ حیوانی است‬ ‫‪ ۹‬ـ حرف ندا ـ گلی است ـ نوعی خاک‬ ‫اتومبیلسازی جهان ـ‬ ‫‪ 3‬ـ سنگی است ـ غذا ـ‬
‫شهرتی جهانی‬ ‫ـ هم ترش و هم شیرین‬ ‫راضی کردن ـ حرفی‬
‫‪ 11‬ـ تذکر ـ نام‬ ‫ـ جایز‬ ‫ـ علامت جمع ـ خوراکی است‬ ‫به اول آن بیفزایید از‬ ‫قارهای است‬
‫تاریخی بخشی از چین‬ ‫ـ زینت‬ ‫‪ 3‬ـ از بینرفتنی ـ اضافی‬ ‫‪ 1۰‬ـ بههم رسیدن ـ اجازه ـ شکلی‬ ‫‪ ۴‬ـ در دهان است ـ رواج و‬
‫‪ ۶‬ـ فر ا و ر د ه ها ی‬ ‫پیامبران است‬
‫شیری ـ حرفی به اول آن‬ ‫‪ ۴‬ـ نقاشی‬ ‫است هندسی‬ ‫‪ 1۵‬ـ پیشوای روحانی یکی‬ ‫پیشرفت ـ خاندان‬
‫بیفزائید معنی «فریب»‬ ‫‪ ۵‬ـ گذشته ـ مصائب ـ وی‬ ‫‪ 11‬ـ شماره ـ علمی است‬ ‫از مذاهب هند ـ ذکاوت ـ‬ ‫‪ ۵‬ـ جانی ـ مشاور ـ حیوانی‬

‫حل جدول شماره قبل‬ ‫‪ ۶‬ـ کشوری است ـ میوه‬ ‫‪ 12‬ـ از موزهها ـ هوس‬ ‫سرگردان و بیمقصود‬ ‫است‬
‫‪ ۷‬ـ از مذاهب‬ ‫‪ 13‬ـ پهلوان ـ فاسد ـ غفلت‬ ‫‪ ۶‬ـ رشد ـ رنگی است ـ‬
‫‪ 1۴‬ـ دو دلی ـ پروردگار ـ قلهای است‬
‫‪ ۸‬ـ ا ز نو یسند گا ن و‬ ‫‪ 1۵‬ـ از آثار خواندنی داستایفسکی‬ ‫آغاز شده‬
‫داستانسرایان‬ ‫‪ ۷‬ـ هم برازیدن است و هم‬
‫حل جدول شماره قبل‬ ‫خویشی ـ پوشاکی است ـ‬
‫معروف انگلیس و خالق آثاری‬
‫چون «اولیور تویست» و‬ ‫زمین بی آب و علف‬
‫‪ ۸‬ـ معروف ـ کشوری است‬
‫‪ ۹‬ـ منطقهای زیبا در‬

‫مازندران ـ طبیعت‬

‫و خلق و خو ـ تکرار یک‬