Page 29 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره 374 (دوره جديد
P. 29

‫صفحه‌‪‌29‬شماره‌‪1840‬‬                                         ‫تولید و درآمد در‬                                         ‫=یکی از مهمترین دلایل کاهش سطح تجارت خارجی‬
‫جمعه ‪ 14‬تا پنجشنبه ‪ ۲۰‬اوت ‪۲۰۲۲‬‬                             ‫ایران کاهش یافته؛‬                                        ‫کشور‪ ،‬تحلیل رفتن توان تولیدی در ایران به دلیل سوء‬
                                                          ‫گرانیهای جدید در‬                                          ‫مدیریت و ناکارآمدی سیاستهای اقتصادی دولت و‬
                ‫تولیدکنندگان و مصرفکنندگان است‪.‬‬
‫در همین رابطه روزنامه جمهوری اسلامی با عنوان «تورم‬            ‫راه است‬                                                                             ‫قانونگذاری است‪.‬‬
‫وحشتناک اقلام خوراکی در یک سال اخیر»‪ ،‬نوشته که طبق‬                                                                  ‫=آمارهای حکومتی از جمله آمارهای مرکز آمار ایران‬
‫بررسیهای صورت گرفته یک خانوار ایرانی ماهانه باید برای‬                               ‫مملکت داشته باشند!‬              ‫و بانک مرکزی از تورم بخشهای مختلف اقتصاد بیانگر‬
‫داشتن تغذیهای سالم و حداقلی بیش از ‪ ۵‬میلیون تومان‬        ‫به گفته این اقتصاددان‪ ،‬در دهههای اخیر کم نبودهاند‬          ‫روندی نگرانکننده برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان‬
‫هزینه کند‪ .‬هزینهای که بنظر میرسد پرداخت آن از عهده‬       ‫تولیدکنندگان و شرکتهایی که با نامها و عناوینی‬
‫بسیاری از خانوادههای کم درآمد ایرانی خارج باشد‪ .‬طبق‬      ‫پرطمطراق راهاندازی شدند اما برآیند عملکرد آنان برای‬                                               ‫است‪.‬‬
‫گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه تیر ماه ‪ ۱۴۰۱‬برای‬  ‫مردم هیچ بوده و تنها مدیران و دستاندرکارانش سود‬            ‫=فرشاد مومنی‪ :‬شرکتهای دانشبنیان بیش از ‪ ۱۰۰‬برابر‬
‫خانوارهای کشور به ‪ ۴۰,۵‬درصد رسیده که نسبت به ماه‬         ‫بردهاند‪ .‬یکی از طنزهای تلخ این است که در دهه ‪۱۳۹۰‬‬          ‫شده‪ ،‬اما اندازه تولید سرانه کشور بیش از ‪ ۳۶‬درصد سقوط‬
‫قبل‪ ۱.۱ ،‬درصد افزایش داشته است‪ .‬در این بین اما آنچه‬      ‫تعداد شرکت های دانشبنیان بیش از ‪ ۱۰۰‬برابر افزایش پیدا‬      ‫کرده است! شرکتهای دانشبنیان بیش از ‪ ۱۰۰‬برابر شده‪ ،‬اما‬
‫موجب شگفتی شد نرخ «تورم مواد غذایی» بود که طبق‬           ‫کرده اما اندازه تولید سرانه کشور بیش از ‪ ۳۶‬درصد سقوط‬       ‫اندازه تولید سرانه کشور بیش از ‪ ۳۶‬درصد سقوط کرده است!‬
                                                                                                                    ‫=به نظر میرسد این شرکتها بیشتر راهی برای‬
        ‫گفته مرکزآمارایران به ‪ ۸۶‬درصد در تیرماه رسید‪.‬‬                                       ‫کرده است‪.‬‬               ‫برخورداری از رانت و امکانات حکومتی هستند بدون آنکه‬
‫در ادامه این مطلب آمده بدیهی است که هدف اصلی‬             ‫فرشاد مومنی در ادمه سخنان خود گفته که «متاسفانه‬            ‫بنیان آنها را «دانش» تشکیل دهد و سودی به حال اقتصاد‬
‫گرانیها معیشت شهروندان و سلامت آنها است؛ یک ه َرم‬        ‫محاسبات نشان می دهد که به جای تولید یک کالای معین‪،‬‬
‫غذایی سالم از غلات‪ ،‬میوه و سبزیجات‪ ،‬پروتئین‪ ،‬قندها و‬     ‫اگر آن را قاچاق یا از خارج وارد کنی‪ ۱۱ ،‬تا ‪ ۲۴‬برابر بیشتر‬                             ‫مملکت داشته باشند!‬
‫چربیها تشکیل شده است‪ ،‬محصولاتی که ماهها است از‬           ‫از تولید کننده سود می کنی در نتیجه از دل این مناسبات‬
                                                         ‫دانش بنیانی شدن بیرون نمی آید‪ .‬در دوره سال های ‪۱۳۸۰‬‬        ‫افزایش تورم و رکود‪ ،‬در کنار کاهش سطح تولید‪ ،‬تجارت و‬
                      ‫سفره ایرانیان رخت بربستند‪.‬‬         ‫تا ‪ ۱۳۹۶‬گونه های متفاوت خام فروشی در ایران با جهش‬          ‫درآمد سرانه در ایران با هشدارهای کارشناسان روبرو شده‬
‫روزنامه جهان صنعت نیز در سرمقاله امروز خود به قلم‬        ‫های صادراتی وحشتناک روبرو شدند‪ .‬در این دوره حجم‬            ‫است‪ .‬در آنسو اما مقامات دولتی وعدههای بیسرانجام‬
‫غلامرضا کیامهر به موضوع گرانیها و سیاستهای نادرست‬        ‫صادرات محصولات پتروشیمی که خام فروشی بزک شده‬
‫دولت رئیسی در مدیریت بازارها اشاره کرده و نوشته که‬       ‫است‪ ۱۰ ،‬برابر‪ ،‬صدور آهن و فولاد خام ‪ ۱۷‬برابر و صدور‬                               ‫خود را مدام تکرار میکنند‪.‬‬
‫«امروز ما مصداق بارز این گفته معروف را که تاریخ پر از‬                                                               ‫احسان سلطانی اقتصاددان و پژوهشگر اقتصادی با اشاره‬
‫درس عبرت است‪ ،‬اما کسی از تاریخ درس عبرت نمیگیرد‪ ،‬به‬                         ‫سنگ آهن ‪ ۳۹‬برابر شده است‪».‬‬              ‫به تجارت خارجی کشور گفته که تجارت ایران با کشورهای‬
‫وضوح در سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم که اساس‬             ‫این اقتصاددان با بیان اینکه «به نام دانشبنیانی‬             ‫در حال توسعه‪ ،‬با ‪ ۶۷‬درصد کاهش از ‪ ۱۱۳‬میلیارد دلار در‬
‫آن همچون دولتهای گذشته بر افزایش نقدینگی بدون‬            ‫بیسابقهترین صنعتزدایی در تاریخ اقتصادی معاصر ایران‬         ‫سالهای ‪ ۲۰۱۷‬و ‪ ۲۰۱۸‬میلادی به ‪ ۳۷‬میلیارد دلار در سالهای‬
‫پشتوانه و استفاده ابزاری از افزایش نرخ دلار به منظور‬     ‫اتفاق افتاده» ابراز داشت که «گزارش رسمی وزارت کار گفته‬     ‫‪ ۲۰۲۰‬و ‪ ۲۰۲۱‬میلادی سقوط پیدا کرده است‪ .‬در فاصله‬
‫تأمین کسر بودجه دولت است‪ ،‬مشاهده میکنیم‪ .‬سیاستی‬          ‫است در ‪ ۸‬ساله احمدی نژاد ‪ ۷‬هزار کارگاه ورشکسته شده‬         ‫این سالها‪ ،‬صادرات ایران به کشورهای در حال توسعه با ‪۷۶‬‬
‫بسیار تورمزا که فشارهای معیشتی حاصل از آن نفس‬            ‫اند‪ .‬داده های سرشماری ‪ ۱۳۸۵‬و ‪ ۱۳۹۰‬حدود ‪ ۶۲۱‬میلیارد‬         ‫درصد کاهش از ‪ ۶۶‬به ‪ ۱۶‬و واردات ایران از کشورهای در‬
‫اکثریت قریب به اتفاق خانوارهای کمدرآمد و حتی قشرهای‬      ‫دلار به اقتصاد ایران تزریق شده اما خالص فرصت های‬           ‫حال توسعه با ‪ ۵۴‬درصد کاهش از ‪ ۴۷‬به ‪ ۲۱‬میلیارد دلار‬

           ‫متوسط جامعه را به شماره انداخته است‪».‬‬            ‫شغلی بخش صنعت منفی ‪ ۴۱۵‬هزار نفر بوده است‪».‬‬                                            ‫کاهش یافته است‪.‬‬
‫در این سرمقاله تأکید شده که «متأسفانه در این شرایط‬       ‫گرانی کالاها و خدمات یکی از اثرات کاهش سطح تولید‬           ‫این تحلیلگر اقتصادی افزوده که «تجارت ایران با کشورهای‬
‫دشوار اقتصادی و رکود تورمی که بر اقتصاد ما حاکم شده‪،‬‬     ‫و رشد اقتصادی منفی در ایران است‪ .‬آمارهای حکومتی‬            ‫توسعه یافته‪ ،‬با ‪ ۸۵‬درصد کاهش از ‪ ۴۱‬میلیارد دلار در‬
‫برخلاف اصل علمی رایج در کشورهای پیشرفته که در شرایط‬      ‫از جمله آمارهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی از تورم‬       ‫سالهای ‪ ۲۰۱۷‬و ‪ ۲۰۱۸‬میلادی به ‪ ۶‬میلیارد دلار در سالهای‬
‫اینچنینی‪ ،‬انواع تسهیلات و معافیتهای مالیاتی را برای‬      ‫بخشهای مختلف اقتصاد بیانگر روندی نگرانکننده برای‬           ‫‪ ۲۰۲۰‬و ‪ ۲۰۲۱‬میلادی سقوط پیدا کند‪ .‬در این مدت‬
‫فعالان اقتصادی و کسبوکارها در نظر میگیرند‪ ،‬در کشور‬                                                                  ‫صادرات ایران به کشورهای توسعه یافته با ‪ ۹۶‬درصد کاهش‬
‫ما دولت همچون دوران رونق اقتصادی هر روز مالیات و‬                                                                    ‫از ‪ ۲۸‬به ‪ ۱/۲‬و واردات ایران از کشورهای توسعه یافته با ‪۶۲‬‬
‫عوارض جدیدی را برای مردم وضع میکند و بر سختگیریها‬
‫و فشارهای مالیاتی خود میافزاید که اجرای این سیاستها‬                                                                       ‫درصد کاهش از ‪ ۱۳‬به ‪ ۵‬میلیارد دلار تنزل یافت‪».‬‬
‫مصداق همان مقوله درس نگرفتن از درسهای عبرت تاریخ‬                                                                    ‫یکی از دلایل کاهش تجارت خارجی ایران‪ ،‬تحریمهای‬
‫است‪ .‬ناگفته پیداست که هدف اصلی دولت حاضر از‬                                                                         ‫اقتصادی و قرار داشتن کشور در فهرست سیاه گروه ویژه‬
‫افزایش نجومی نرخ ارز و وارد کردن شوکهای سنگین به‬                                                                    ‫اقدام مالی(‪ )FATF‬است‪ .‬یکی دیگر از مهمترین دلائل‬
‫قیمتها یا افزودن بر فشارهای مالیاتی به دست آوردن‬                                                                    ‫کاهش سطح تجارت خارجی ایران‪ ،‬تحلیل رفتن توان تولیدی‬
‫درآمدهای ریالی بیشتر به منظور جبران کسری بودجههای‬                                                                   ‫در ایران به دلیل سوء مدیریت و ناکارآمدی سیاستهای‬

                     ‫سنگین دولت بوده و هست»‬                                                                                          ‫اقتصادی دولت و قانونگذاری است‪.‬‬
‫در آنسو اما همانطور که غلامرضا کیامهر اشاره کرده‪،‬‬                                                                   ‫تولیدکنندگان در ایران چه در زمینه حمایتهای مالی در‬
‫مقامات دولتی وعدههای تکراری اما بیسرانجام خود را‬                                                                    ‫قالب تسهیلات و چه در زمینه قوانین حمایتی از کارآفرینان‪،‬‬
‫مدام تکرار میکنند‪ .‬احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت‬                                                                   ‫تولیدکنندگان و تجار با مشکلات جدی روبرو هستند‪ .‬از‬
‫رئیسی امروز ‪ ۲۰‬مردادماه در دیدار با جمعی از فعالان‬                                                                  ‫سوی دیگر مسائلی چون نوسانات شدید نرخ ارز و قطع برق‬
‫اقتصادی گفته که «مسئله تورم و کنترل قیمت ها در بازار‬                                                                ‫و گرانی مواد اولیه نیز سبب تشدید مشکلات تولیدکنندگان‬
‫در صدر و اولویت هدفگذاریهای وزارت اقتصاد قرار گرفته‬                                                                 ‫شده است‪ .‬کاهش سطح تولید در اقتصاد سبب کاهش‬
                                                                                                                    ‫بنیهی تجاری کشور و در نتیجه کاهش درآمدها شده است‪.‬‬
                                      ‫است‪».‬‬                                                                         ‫در این رابطه‪ ،‬فرشاد مومنی از جمله اقتصاددانان نزدیک به‬
‫هرچند تا کنون نشانهای از اینکه کنترل تورم و مهار افزایش‬                                                             ‫کارگزاران در تازهترین اظهارات درباره اقتصاد کشور گفته‬
‫قیمتها در اولویت دولت بوده باشد وجود ندارد اما‬                                                                      ‫که شرکتهای دانشبنیان بیش از ‪ ۱۰۰‬برابر شده‪ ،‬اما اندازه‬
‫احسان خاندوزی مدعی شده که «این اولویت در ستاد‬                                                                       ‫تولید سرانه کشور بیش از ‪ ۳۶‬درصد سقوط کرده است!‬
‫اقتصادی دولت در کنار اهدافی مانند رونق تولید‪ ،‬کمک به‬                                                                ‫درواقع به نظر میرسد این شرکتها بیشتر راهی برای‬
‫تولید و… نیازمند توجه ویژهای است و بنا داریم از همه‬                                                                 ‫برخورداری از رانت و امکانات حکومتی هستند بدون آنکه‬
‫اهرمها و ابزارهای لازم در سیاست پولی‪ ،‬مالی و بودجهای و‬                                                              ‫بنیان آنها را «دانش» تشکیل دهد و سودی به حال اقتصاد‬
‫سایر ابزارها برای کنترل این مسئله حیاتی و کلیدی استفاده‬

                                      ‫کنیم‪».‬‬
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34