Page 38 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۷۶ (دوره جديد
P. 38

‫صفحه‌‪‌‌38‬شماره‌‪‌1842‬‬
                                                                                                                             ‫جمعه ‪ ۴‬تا ‪ 1۰‬شهریورماه ‪1۴۰1‬خورشیدی‬

                                                                                                                   ‫ج ّو ناآرام‬
                                                                                                                   ‫و ملتهب‬
                                                                                                                   ‫در نزدیکی‬
                                                                                                                   ‫مرز ایران و‬
                                                                                                                   ‫ارمنستان‬

‫که حدود دو سال پیش با اعلامیه ‪ ۹‬نوامبر ‪ ۲۰۲۰‬با ابتکار‬                          ‫ارتش جمهوری آذربایجان بسپارد‪.‬‬       ‫=«روسیه حضور نظامی در سرزمینی دارد که از طرف‬
‫پوتین و امضای ارمنستان و جمهوری آذربایجان پای آن به‬         ‫این استقرار جدید شامل منطقه حساس «نوردوز» و یا‬         ‫مراکز بینالمللی به عنوان خاک جمهوری آذربایجان شناخته‬
‫پایان رسید‪ .‬جمهوری آذربایجان و ترکیه برندگان این جنگ‪،‬‬       ‫«مقری»‪ -‬در طرف ارمنستان– در مرز بین ایران و ارمنستان‬   ‫میشود و این برای آذربایجان خوشایند نیست و طبیعتاً‬
‫ارمنستان طرف بازنده و روسیه هم خود را میانجی این دو‬         ‫میشود‪ .‬به نظر میرسد که منافع رژیم پوتین روز به روز‬     ‫خواهان بیرون رفتن سربازان روس از خاک خود است‪.‬‬
‫طرف متخاصم میداند‪ .‬جمهوری آذربایجان هرچند برنده‬             ‫بیشتر به منافع جمهوری آذربایجان و ترکیه گره میخورد‬     ‫معلوم هم نیست که سربازان روس کی آنجا را ترک خواهند‬
‫این جنگ است ولی به پیروزی کامل دست نیافته زیرا روسیه‬        ‫که خواهان دالانی در جنوب ارمنستان هستند که خاک‬
‫حضور نظامی در سرزمینی دارد که از طرف مراکز بینالمللی‬        ‫جمهوری آذربایجان را به نخجوان وصل کند ولی خارج از‬             ‫کرد و آیا اساساً این کار انجام خواهد شد یا نه!»‬
‫به عنوان خاک جمهوری آذربایجان شناخته میشود و این‬            ‫کنترل ارمنستان باشد‪ .‬این تحول خطرناک برای ارمنستان به‬  ‫=«در وهله اول وضعیت موجود آن است که روسیه‬
‫برای آذربایجان خوشایند نیست و طبیعتاً خواهان بیرون‬          ‫معنی تهدید علیه حق حاکمیت ملی این کشور است‪ .‬در‬         ‫ارمنستان را تحت کنترل خود دارد‪ .‬منافع نهایی روسیه در‬
‫رفتن سربازان روس از خاک خود است‪ .‬معلوم هم نیست که‬           ‫عین حال این تهدیدی علیه منافع ایران نیز به شمار میرود‬  ‫این است که ارمنستان وارد نوعی اتحاد نزدیک با فدراسیون‬
‫سربازان روس کی آنجا را ترک خواهند کرد و آیا اساساً این‬      ‫چه جمهوری اسلامی بر سر کار باشد و چه نباشد‪ .‬این‬        ‫روسیه‪( ،‬مانند آنچه بلاروس با روسیه دارد) بشود‪ .‬تضعیف‬
‫کار انجام خواهد شد یا نه! از سوی دیگر‪ ،‬ترکیه تا قبل از‬      ‫تحولات در ارمنستان باعث شده گرایش ضد روس در میان‬       ‫استقلال ارمنستان راه را برای این امر باز میکند‪ .‬باید دید‬
‫جنگ ‪ ۲۰۲۰‬حضور قوی در قفقاز جنوبی نداشت ولی امروز‬            ‫مردم عادی که احساس خطر کردهاند بیشتر شود‪ .‬همچنین‬       ‫که آیا در امر موفق خواهد شد ویا اینکه ارمنستان میتواند‬
‫دارد و ایفاگر نقش مهمی است‪ .‬اهمیت ترکیه چه برای غرب‬         ‫نیروهای اپوزیسیون ضد دولت پاشینیان و طرفدار روسیه‬      ‫برای حفظ استقلال خود بطور موثر در برابر فشارهای‬
‫و چه روسیه چنان زیاد است که به راحتی حضور خود را‬            ‫خواهان سقوط او و به قدرت رسیدن خودشان هستند‪ .‬از‬
‫میتواند تحمیل کند و با کمال استفاده از این فرصت با اتکاء‬    ‫سوی دیگر‪ ،‬دولت پاشینیان هم تا حد زیادی در این زمینه‬                              ‫مختلف مقاومت کند‪».‬‬
‫به اهرمهای دیپلماتیک‪ ،‬نقش خود را پُررنگتر نیز میکند‪.‬‬        ‫منفعل مانده و ابتکاری از خود نشان نداده است‪ .‬تمام‬      ‫=با وجود قدرتنمایی‪ ،‬جمهوری اسلامی اساساً فاقد‬
‫در مورد جمهوری آذربایجان هم باید گفت که این کشور‬            ‫اینها موجبات نگرانیهای فراوانی در میان مردم ارمنستان‬   ‫تواناییهای لازم است که در صورت عملی شدن پروژه‬
‫هم برای روسیه و هم غرب اهمیتی به مراتب بیشتر از‬                                                                    ‫جمهوری آذربایجان و ترکیه (البته در صورتی که با رضایت‬
‫ارمنستان دارد زیرا امتیازات بیشتری برای دادن به آنها دارد‪.‬‬                                     ‫شده است‪.‬‬            ‫یا انفعال روسیه باشد) بتواند جلوی آن بایستد‪ .‬بنابراین‪ ،‬از‬
‫بنابراین روسیه باید برخی از منافع جمهوری آذربایجان را‬       ‫جمهوری آذربایجان حملات اخیر را به فاصله کمی از‬         ‫نقطه نظر منافع ارمنستان‪ ،‬دولت و کشور باید بیشتر روی‬
‫در نظر بگیرد و جوابگو باشد‪ .‬به نظر من‪ ،‬اما‪ ،‬روسیه از نظر‬    ‫اجلاس سه جانبه پوتین‪ ،‬اردوغان و رئیسی و نیز دیدار‬
‫کشاندن و تحت کنترل خود در آوردن جمهوری آذربایجان‬            ‫رؤسای جمهور فدراسیون روسیه و ترکیه با رهبر جمهوری‬                      ‫قدرت و ابتکارات خود متکی باشند‪.‬‬
‫موفق نخواهد شد زیرا آذربایجانیها مسلماً به پیمان خود‬        ‫اسلامی در تهران انجام داده است‪ .‬گزارش شده که در این‬
‫با ترکیه ارجحیت مطلق میدهند‪ .‬رهبران ترکیه و آذربایجان‬       ‫دیدارها هم رئیسی و هم خامنهای در مورد تغییر مرزها‬      ‫از ابتدای ماه اوت ‪ ۲۰۲۲‬برای چندین روز متوالی‬
‫از نظر راهبردی تاکید کردهاند که آنها یک ملت در دو دولت‬      ‫در قفقاز جنوبی هشدار دادهاند‪ .‬به دنبال اجلاس تهران‪،‬‬    ‫برخوردهای نظامی بین ارتش جمهوری آذربایجان و نیروی‬
‫هستند‪ .‬ترکیه هم به سوی روسیه نخواهد رفت زیرا منافع‬          ‫دیداری هم بین پوتین و اردوغان صورت گرفت که به نظر‬      ‫نظامی جمهوری خودخواندهی ارامنه قرهباغ روی داده که‬
‫خاص خود را دارد و بیشتر از روسیه استفاده میکند‪ .‬البته‬       ‫میرسد مسائلی بین پوتین و اردوغان در میان گذاشته شده‬    ‫تلفاتی از دو طرف نیز برجای گذاشته است‪ .‬به گفته ناظران‪،‬‬
 ‫روسیه هم از ترکیه در منازعهاش با غرب استفاده میکند‪.‬‬                                                               ‫با توجه به اینکه ارمنستان طرف بازنده جنگ ‪ ۲۰۲۰‬است و‬
‫بنابراین‪ ،‬ترکیه نه فقط در ارتباط با جمهوری آذربایجان‬               ‫که جمهوری اسلامی را در آن ناخودی شمردهاند‪.‬‬      ‫از نظر آمادگی و تجهیزات نظامی به هیچ وجه در موقعیتی‬
‫بلکه در ارتباط با روسیه هم برنده اصلی است زیرا به رژیم‬      ‫کیهان لندن در ارتباط با مسائل دو کشور ارمنستان و‬       ‫نیست که قادر به شروع برخوردهای نظامی باشد و این‬
‫علیاف میگوید که در جنگ پیشتیبان کامل او بوده و‬              ‫جمهوری آذربایجان با کارو هاکوپیان مدیر انجمن ارامنه‬
‫اکنون خواهان جبران این پشتیبانی بیقید و شرط است‪.‬‬            ‫اروپا و مفسر سیاسی که در ارمنستان و سوئد زندگی‬                ‫حرکات از سوی همسایه شرقی شروع شده است‪.‬‬
‫ترکیه در عین حال در ارتباط با جمهوری آذربایجان بدون‬                                                                ‫حملات اخیر به دنبال چندین تهاجم و اشغال بخشهایی‬
‫گفتگو منافع خاص و جایگاه مهم بینالمللی خودش را دارد‬                                 ‫میکند‪ ،‬گفتگو کرده است‪.‬‬         ‫از خاک ارمنستان و نیز پیشروی در بخشهایی از منطقه‬
‫و لزوماً در همه حال با منافع همپیمان کوچکترش همراهی‬                                                                ‫ارمنینشین قره باغ صورت میگیرد‪ .‬به دنبال این حملات‪،‬‬
‫نخواهد کرد‪ .‬در نتیجه بعید نیست که برای نزدیکی به‬            ‫‪-‬آقای هاکوپیان‪ ،‬در مورد دلایل این حملات که به دنبال‬    ‫نیروهای نظامی روس که نه فقط در قره باغ نقش میانجی‬
‫غرب و نیز با توجه به انتخابات ریاست جمهوری ‪۲۰۲۳‬‬             ‫توقف نسبتاً طولانی برخوردهای نظامی بین جمهوری‬          ‫را بر عهده دارند‪ ،‬بلکه در خاک ارمنستان هم به عنوان‬
‫و وضعیت نه چندان رضایتبخش اردوغان در ارتباط با این‬          ‫آذربایجان و سربازان ارمنی قرهباغ و ارمنستان صورت‬       ‫«همپیمان» ارمنستان حضور دارند‪ ،‬در مناطقی از کشور‬
                                                            ‫گرفته‪ ،‬چه فکر میکنید؟ جمهوری آذربایجان با این‬          ‫استقرار یافتهاند که شکبرانگیز است‪ .‬شماری از تحلیلگران‬
      ‫انتخابات و تورم بیسابقه اقتصادی‪ ،‬ترکیه خواهان‬                                                                ‫و کارشناسان مستقل و طرفدار نزدیکی ارمنستان به غرب بر‬
                                                                    ‫برخوردهای نظامی به دنبال چه اهدافی است؟‬        ‫این باورند که روسیه قصد دارد در صورت پیشروی احتمالی‬
                                                            ‫‪-‬اجازه بدهید ابتدا کمی در مورد پس زمینه این تنشها‬      ‫نیروهای جمهوری آذربایجان در همین مناطق مستقر شده‬
                                                            ‫در منطقه صحبت کنیم‪ .‬ارمنستان طرف بازنده جنگی است‬       ‫و با توجیه میانجیگری بین دو دولت متخاصم عملاً آنها را به‬
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43