Page 20 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۲ (دوره جديد
P. 20
صفحه۲0شماره18۷8
جمعه ۲۹اردیبهشتماه تا 4خردادماه 140۲خورشیدی
اعتبار قراردادهای جمهوری اسلامی با کشورهای دیگر از جمله روسیه و چین
بخش شش و پایانی :اصل «تا زمانی که شرایط بطور اساسی تغییر نکرده باشد»
=حقوق معاهدات بینالمللی بر پایه یک پیشفرض
محکم حقوقی قرار دارد :تعهدات قراردادی باید محترم
شمرده شود .با اینهمه قاعدهی «وفای به عهد» ممکن
است تحت شرایطی مورد تردید قرار گیرد .این امر نشان
میدهد که شرایط نقض یک قرارداد ممکن است در صورت
دگرگونیهای بنیادین مورد پرسش قرار گرفته و تغییر پیدا
کند .به عبارت بهتر ،قراردادها و معاهدات میتوانند در
جریان گذشت زمان نسبت به شرایط واکنش نشان دهند.
امکان اجرای معاهده ناشی از انهدام دائمی موضوع باشد که در اینجا قاعده مورد نظر از ابعاد حقوق بینالملل عرفی خارج محمود مسائلی – به دنبال انعقاد قراردادهایی میان
برای اجرای معاهده اجتنابناپذیر است هر طرف معاهده شده و در قالب معاهداتی تبلور یافته که رضایت طرفین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای چین و روسیه ،و چه بسا
میتواند به عدم امکان اجرای آن به عنوان مبنای فسخ آن یا بنیادهای مشروعیت آنرا شکل میبخشد .به همین دلیل کشورهای دیگری ،آیا پنهان کردن متن قراردادها از نقطه نظر
خروج از آن استناد نماید چنانچه عدم امکان اجرا موقت باشد رعایت این قاعده در همه شرایط ضروری است به گونهای که حقوق بینالملل اعتبار آنها را مورد سئوال قرار نمیدهد؟ اگر
تنها میتوان برای تعلیق اجرای واحد به آن استناد کرد» .البته فرضا نمیتوان با توسل به حقوق داخلی احترام به این قاعده چنین است ،آن بیاعتباری چگونه و به چه طریق میتواند
مفاد ماده ۶۲خیلی مفصل است و میتواند شرایط حقوقی را نادیده انگاشت .در حقیقت ،با ورود کشوری به معاهدهای احراز شود؟ اساسا اینگونه قراردادها و معاهدات چه جایگاهی
الغای قراردادها و معاهدات را توضیح دهد ،اما میبایست در مفاد آن معاهده بر حقوق داخلی پیشی میگیرد و باید در همکاریهای مسالمتآمیز بینالمللی برای مقاصد صلحآمیز
تحت هر شرایطی لازمالاجرا باشد .ماده ۲۷مقاولهنامه حقوق و مبتنی بر عدالت بر اساس حقوق بینالملل ایفا میکنند؟
فرصتی دیگر به آن پرداخت. معاهدات این برتری حقوق معاهداتی بر حقوق داخلی را مردم ایران چه اقداماتی را در رابطه با برملا ساختن اینگونه
به هر حال این استعداد ثبات اعتبار قرادادها از طریق توضیح میدهد« :یک طرف معاهده نمیتواند به حقوق معاهدات میتوانند ایفا کرده و یا زمینههای ابطال آنها را
قاعده وفای به عهد ،و در عین حال پذیرش امکان بازبینی و یا داخلی خود به عنوان توجیهی برای قصور خود در اجرای
الغای آنها ،دو بعد دیگر نیز به این بحث میافزاید .اول اینکه معاهده استناد کند» .البته این قاعده تاثیری بر مفاد ماده ۴۶ فراهم آورند؟
هرگاه اصل وفای به عهد نادیده انگاشته شود ،همانگونه که مقاولهنامه نخواهد داشت .ماده ۴۶میگوید که «یک کشور در بخش نخست به فرآیند و شکل قراردادها و در بخش
در بخش پنجم توضیح داده شد ،موجب مسئولیت بینالمللی نمیتواند با تکیه بر این واقعیت که اعلام رضایت به التزام در دو به اعتبار آنها بر اساس منشور ملل متحد پرداخته شد .در
دولت میشود .اما همان طرح مسئولیت بینالمللی دولتها قبال یک معاهده تجاوزی نسبت به مقررات حقوق داخلی بخش سه به جایگاه قراردادهای بینالمللی در ارتباط با حق
در ماده ۲۳زیر عنوان «شرایط اضطراری» به توضیح شرایطی وی در خصوص صلاحیت انعقاد معاهدات بوده است ،به تعیین سرنوشت ملل و در بخش چهار به اعتبار قراردادهای
میپردازد که امکان عدول از قاعده وفای به عهد را فراهم بیاعتباری رضایت خود استناد نماید ،مگر آنکه تجاوز مزبور بینالمللی در مقاولهنامه حقوق معاهدات پرداختیم .بخش
میسازد« :نادرست بودن عمل یک دولت که با تعهدات مشخص بوده و به قاعده از حقوق داخلی مربوط شود که پنجم به توضیح مسئولیت دولتها در قبال انعقاد قراردادهای
بینالمللی آن دولت مطابقت ندارد ،در صورتی که این عمل به دارای اهمیت اساسی است» .همان ماده ادامه میدهد: بینالمللی اختصاص داشت و در این بخش پایانی به اصل تغییر
دلیل شرایط اضطراری باشد ،یعنی وقوع یک نیروی غیرقابل «چنین تجاوزی به حقوق داخلی وقتی مشهود است که بر
اجتناب یا یک رویداد غیرقابل پیشبینی خارج از کنترل دولت، کشوری که طبق رویه مشمول و با حسن نیت در این مورد شرایط پرداخته میشود.
امکان انجام تعهد را غیرممکن میسازد» ]۲[.اما شرط در نظر
عملکرد است ،بطور عینی روشن باشد». بخش ششم :اصل «تا زمانی که شرایط بطور اساسی تغییر
گرفتن این شرایط اضطراری به دو عامل وابسته است: این موضوع ابعاد دیگری بر رابطه میان حقوق داخلی نکرده باشد»[]۱
اول اینکه وضعیت اضطراری ،به تنهایی یا در ترکیب با و حقوق معاهداتی ،از نقطه نظر وفای به عهد ،میافزاید.
عوامل دیگر ،ناشی از رفتار کشوری نباشد که به آن استناد منظور این است که قاعدهی «وفای به عهد» ممکن است حقوق معاهدات بینالمللی بر پایه یک پیشفرض محکم
تحتشرایطیموردتردیدقرارگیرد .اینامرنشانمیدهدکه حقوقی قرار دارد :تعهدات قراردادی باید محترم شمرده شود.
میکند. شرایط نقض یک قرارداد ممکن است در صورت دگرگونیهای حقوق بینالملل عرفی از دیرباز به این اصل قراردادی توجه
دومین شرط اینکه دولت خطر وقوع آن وضعیت را پیش بنیادین مورد پرسش قرار گرفته و تغییر پیدا کند .به عبارت داشته و آنرا برای طرفین متعاهدین ضروری و لازمالاجرا
بهتر ،قراردادها و معاهدات میتوانند در جریان گذشت زمان میدانسته است .از دیرباز در نظامهای اعتقادی شامل ادیان
بینی نکرده باشد]۳[. ابراهیمی و یا غیرابراهیمی ،ضرورت حسن نیت برای پذیرش
طرح مسئولیت بینالمللی دولتها زیر عنوان «ضرورت» در نسبت به شرایط واکنش نشان دهند. تعهدات و انجام آنها مورد تاکید قرار گرفته است .در عالم
ماده ۲۵نیز این امکان را فراهم میسازد تا امکان عدول از در حقیقت ثبات و تغییر بر قراردادها و معاهدات بیتأثیر اسلام نیز قاعده «اوفوا بالعهد» سنگ بنای قواعد حقوقی بوده
قاعده وفای به عهد فراهم شود .متن این ماده نیز میتواند نیستد .به همین دلیل ماده ۶۱و ۶۲حقوق معاهدات نشان استَ « :وأَ ْوفُوا ِبالْ َع ْه ِد ۖ ِإ َّن الْ َع ْه َد َکا َن َم ْسئُو ًلا” ]۱[.در حقوق
مقداری ما را به موضوعیت امکان عدول از قاعده وفای به میدهند که اگر تغییرات بنیادین در شرایط انعقاد معاهده رومیها قاعده وفای به عهد به بخش بسیار مهمی از عملکرد
ایجاد شود ،میتوان آنرا به حالت تغییر درآورده و یا آنها را قضایی آن زمان مربوط بود و توانست جایگاه قابل توجهی در
عهد یاری رساند: خاتمه بخشید .متن ماده ۶۱به این شرح است« :اگر عدم مسیحیت پیدا کند .به تدریج در عصر مدرن قاعده یادشده
.۱یک دولت نمیتواند به «ضرورت» به عنوان دلیلی برای وارد حقوق بینالملل شد و جایگاه مهمی در حقوق معاهدات
جلوگیری از نادرست بودن عملی که با تعهدات بینالمللی آن
بینالمللی پیدا کرد.
دولت مطابقت ندارد استناد کند ،مگر اینکه این عمل: مقاولهنامه حقوق معاهدات ضرورت احترام به تعهدات
قراردادی را در ماده ۲۶توضیح داده است« :هر معاهده
لازمالاجرایی برای طرفین آن تعهدآور است و باید توسط آنها
با حسن نیت اجرا شود» .قاعده وفای به عهد در مقاولهنامه
این حقیقت را یادآوری میکند که چون طرفین قرارداد با
رضایت کامل خویش به قرارداد وارد شدهاند ،باید نسبت به
اجرای آن نیز وفادار بوده ،با حسن نیت در اجرای آن بکوشند.
