Page 17 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۱ (دوره جديد
P. 17

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌‌1‌۷‬شماره‌‪1۹0۷‬‬                                    ‫هیچکس نمیخواست این سرمایهگذاری را کنار بگذارد‪.‬‬             ‫شما چند دموکراسی را میشناسید که علیه یکدیگر‬
‫جمعه ‪ ۸‬تا پنجشنبه ‪ 14‬دسامبر ‪۲0۲۳‬‬                            ‫مستندهایی درباره این واقعیت ساخته شده و جلساتی که در‬       ‫میجنگند؟! و به همین دلیل است که فکر میکنم ایران با‬
                                                            ‫آمریکای مرکزی یا جنوبی در مورد اینکه چه کاری میتوانند‬      ‫وارد کردن این عامل [دموکراسی] خود به خود به یک متحد‬
‫شاه‪ :‬احتمالا و شاید بیشتر؛ چرا که ما قصد داریم در بریتانیا‬
                              ‫سرمایهگذاریکنیم‪.‬‬                                 ‫برای سقوط پدر شما انجام دهند‪.‬‬                                            ‫تبدیلمیشود‪.‬‬
                                                            ‫همچنین پدر شما خیلی قبلتر از آنکه پرزیدنت ترامپ‬            ‫اما نیاز به حمایت داریم‪ .‬باید بتوانیم مشکل را با هم حل‬
‫خبرنگار‪ :‬آیا توانستید به دولت بریتانیا اطمینان بدهید که‬     ‫موضوع «فیک نیوز» را مطرح کند از خبرهای جعلی حرف‬            ‫کنیم‪ .‬بنابراین من با گفتن این شروع میکنم که اول ما باید‬
‫بیشترین پولی را که ما برای نفت به شما میدهیم در صنعت‬        ‫زد‪ .‬نمیدانم آیا این مصاحبه او را به خاطر میآورید یا نه…‬    ‫روی خودمان کار کنیم‪ .‬اول باید باور کنیم که نور در انتهای‬
                                                                                                                       ‫تونل وجود دارد و البته که وجود دارد و این کار شدنی است‪.‬‬
                    ‫بریتانیا سرمایهگذاری خواهید کرد؟‬             ‫‪ ۲۴‬اکتبر ‪ ۱۹۷۶‬در برنامه «‪ ۶۰‬دقیقه» با مایک والاس‪.‬‬     ‫من با بسیاری از مخالفان سابق کشورهای بلوک شرق از جمله‬
‫شاه‪ :‬البته! زیرا باور دارم که در ده سال آینده کشور ما‬                  ‫(پخش کلیپ گفتگوی مایک والاس با شاه)ژ‬            ‫مخالفان شوروی صحبت کردهام که میگفتند در آن زمان‪ ،‬قبل‬
‫همینجایی خواهد بود که شما هستید‪ .‬و در ‪ ۲۵‬سال آینده‬                                                                     ‫از اینکه رونالد ریگان یا مارگارت تاچر به صحنه بیایند‪ ،‬در یک‬
‫ما بین پنج کشور پیشرفته دنیا قرار خواهیم داشت‪ .‬این را من‬                       ‫*****‬                                   ‫گولاگ در سیبری بودند و به عنوان مخالف درباره سرنوشت‬
                                                                          ‫بخشی از مصاحبه مایک والاس با شاه‬             ‫روسیه مدرن و آنچه برای همه پیش خواهد آمد فکر میکردند‬
                        ‫نمیگویم؛دیگرانمیگویند‪.‬‬              ‫والاس‪ :‬اعلیحضرت‪ ،‬حتما شما به من نمیگویید که لابی‬           ‫و یکی از آنها‪ ،‬به یاد دارم که در یکی از سخنرانیهای وی‬
                   ‫*****‬                                    ‫یهودیان در ایالات متحده سرنخ ریاست جمهوری را در دست‬        ‫شرکت کردم‪ ،‬میگفت‪ :‬روزی که نور را در انتهای تونل دیدیم‪،‬‬
                                                                                                                       ‫روزی بود که رونالد ریگان روسیه را «امپراتوری ش ّر» نامید که‬
                          ‫چرا ایران سقوط کرد؟‬                                                       ‫دارد؟‬              ‫در نهایت هم منجر به تخریب دیوار برلین توسط گورباچف‬
‫=من از مصاحبه و تفاسیر ورزشی پس از بازی بیشتر از‬            ‫شاه‪ :‬نه کاملا؛ اما فکر میکنم کمی بیش از حد حتا برای‬        ‫شد و… منظورم اینست که عوامل مشخص خارجی وارد‬
‫خود بازی لذت میبرم‪ .‬بیشتر دوست دارم مصاحبه مایکل‬                                                                       ‫عمل میشوند و البته که سیاست خارجی برخی کشورهای‬
‫جردن را بعد از بازی تماشا کنم‪ .‬سیا‪ ،‬امآی‪ ،۶‬جیمی کارتر و‬                      ‫منافع اسرائیل [به زیان منافع اسرائیل]‪.‬‬    ‫کلیدی نیز نقش مهمی ایفا میکند اما همه ناراضیان چه در‬
 ‫رسانههای جریان اصلی‪ .‬آیا اینها دلایل سقوط ایران بودند؟‬     ‫والاس‪ :‬بهنظرشمالابیاسرائیلدرایالاتمتحدهبرایمنافع‬           ‫چین باشند یا چه در آن زمان در روسیه و یا آنچه منجر به‬
‫‪-‬قطعا بخشی از دلایل آن بودند و فکر میکنم برای‬                                                                          ‫پایان آپارتاید در آفریقای جنوبی شد و یا جنبش همبستگی‬
‫بسیاری از آنها که روایتهای دشمنان سرسخت پدرم را‬                                     ‫اسرائیل خیلی قدرتمند است؟‬          ‫در لهستان یا بسیاری از نمونههای دیگر‪ ،‬به عنوان افرادی که‬
‫شنیدند که او دستنشاندهی غرب یا حرفهایی از این‬               ‫شاه‪ :‬اینطورفکرمیکنم‪.‬گاهیاوقاتآنهادرخدمتمنافع‬               ‫برای کارزار آزادی خود به اندازه کافی قدرت داشتند و مطرح‬
‫دست بوده‪ ،‬این [مصاحبهها] نشان میدهد که وی تا چه‬                                                                        ‫میشدند‪ ،‬معتقد بودند که باید این کار را خودشان به سرانجام‬
‫اندازه به منافع کشور ما اهمیت میداده و برایش ارزش‬             ‫اسرائیل هستند و افراد بسیاری را تحت فشار قرار میدهند‪.‬‬    ‫برسانند و به همین دلیل نیز همیشه به هموطنانم میگفتم‬
‫قائل بوده است‪ .‬تاج و تخت خود را به خطر انداخت زیرا‬                 ‫والاس‪ :‬منظورتان از تحت فشار قرار دادن چیست؟‬         ‫ما نمیتوانیم به کسی جز خودمان متکی باشیم‪ .‬اما پیام ما به‬
‫میدانست که برخی راه او را درست نمیدانند و ممکن‬                                                                         ‫آنها [جامعه جهانی] اینست که کار ما بسیار آسانتر خواهد بود‬
‫است علیهاش توطئه کنند‪ .‬خیلی ریسک داشت اما این حس‬            ‫شاه‪ :‬خب‪ ،‬فشار میآورند‪ .‬آنها ابزار زیادی در اختیار دارند و‬  ‫اگر آنهاازماحمایتکنندچوننتیجهاشبرد‪-‬بردخواهدبود‪.‬‬
‫زیبای ملی او را ثابت میکند و فکر میکنم که در تاریخ‬          ‫به افراد فشار میآورند و در پایان من فکر نمیکنم که حتا به‬
                                                                                                                       ‫=به اینکه در نهایت چه کسی برنده میشود‪ ،‬خواهیم‬
                   ‫مورد قضاوت قرار خواهد گرفت‪.‬‬                                            ‫اسرائیل کمک کنند!‬            ‫پرداخت اما دنیا برنده میشود زیرا دما در حال حاضر آنقدر‬
‫اما برای اینکه با شما صادق باشم‪ ،‬ببینید‪ ،‬آنچه اتفاق‬         ‫والاس‪ :‬چرا؟ اگر این واقعیت دارد‪ ،‬چرا رئیس جمهور ایالات‬     ‫بالاست که همه نگرانند که مبادا این شرایط تشدید شود‪.‬‬
‫افتاده مؤلفههای زیادی دارد و فکر میکنم تمرکز بر برخی‬                                                                   ‫ولی فعلا میخواهم در اینباره صحبت کنم که طی این‬
‫جنبهها بسیار آسان است و یک چیز را فراموش نکنیم‪،‬‬                                  ‫متحده به آن بیتوجهی میکند؟‬            ‫مرحله چه اتفاقی میافتد‪ .‬شما پسر یک پادشاه هستید‪ .‬نوه‬
‫بیشترین درآمدهای نفتی ایران اواخر دهه شصت میلادی‬                                       ‫شاه‪ :‬آنهاقویهستند‪.‬‬              ‫یکی از محترمترین و ترسآورین رهبران ایران اعلیحضرت‬
‫و اوایل دهه هفتاد اتفاق نیفتاد زیرا اگر اشتباه نکنم نفت‬                              ‫والاس‪ :‬قوی از چه نظر؟‬             ‫رضاشاه هستید که نام وی بیانگر نوع کاملا متفاوتی از یک‬
‫بشکهای حدود یک دلار و ‪ ۸۰‬سنت تا حدود دو دلار و ‪۲۰‬‬                                                                      ‫رهبر بود‪ .‬از افراد مسنتر که همین الان بپرسید یا از افراد‬
‫سنت یا همین حدود بود‪ .‬تا زمانی که به حدود هفت تا‬                           ‫شاه‪ :‬آنها خیلی چیزها را کنترل میکنند‪.‬‬       ‫جوانتر آنها واقعا چیزی از آن زمان نمیدانند‪ .‬پدربزرگ شما‬
‫هشت دلار رسید‪ ،‬درآمد بیشتری برای ما ایجاد کرد‪ .‬البته‬                              ‫والاس‪ :‬چی را کنترل میکنند؟‬           ‫سردارسپه یک عملگرا بود که اقدامات زیادی انجام داد‪ .‬اما‬
‫اوپک هم تشکیل شد‪ .‬ما نسبت به این موضوع حساس‬                                                                            ‫میخواهم درباره پدر شما و اتفاقاتی که منجر به سقوط‬
‫بودیم که اگر نفت بیش از حد قیمتگذاری شود‪ ،‬ارزش‬              ‫شاه‪ :‬روزنامهها‪ ،‬رسانهها‪ ،‬بانکها‪ ،‬امور مالی‪ ،‬و من آنها را‬   ‫ایران شد صبحت کنم‪ .‬میخواهم بدانم فکر میکنید دلایل‬
‫مواد اولیهای که به ایران وارد خواهیم کرد نیز در مقایسه‬                                    ‫متوقف خواهم کرد‪.‬‬             ‫آن چه بود؟ معمولا گفته میشود که دست سیا و امآی‪۶‬‬
‫بالا خواهد رفت؛ بنابراین باید قیمت را مناسب نگه داشت‪.‬‬                                                                  ‫در کار بوده و برای همین سقوط کرد‪ .‬پای جیمی کارتر در‬
‫پدرم همیشه معتقد بود که قیمت نفت مثل قبل منصفانه‬            ‫والاس‪ :‬خب‪ ،‬حالا یک ثانیه صبر کنید‪ .‬شما واقعا باور دارید‬    ‫میان بوده [نمایش عکس شاه فقید و جیمی کارتر مربوط به‬
‫نیست‪ .‬به این ترتیب در نهایت نیز ما درآمد بیشتری به‬          ‫که جامعه یهودیان در ایالات متحده اینقدر قدرتمند است؟‬       ‫‪ 3۱‬دسامبر ‪ .]۱۹۷۷‬در این عکس پدر شما خیلی ناراحت به‬
‫دست آوردیم که به ما اجازه داد تا به پروژههای بسیار‬          ‫آنها رسانه درست میکنند تا بازتاب نظرات آنها در سیاست‬       ‫نظر میرسد‪ .‬به نظر میرسد سعی میکند محترمانه رفتار‬
‫سنگینتر از نظر نوسازی و صنعت و زیرساختها بپردازیم‬                                                                      ‫کند اما به کلماتی که از دهان کارتر بیرون میآید اعتماد‬
                                                                                              ‫خارجی باشد؟‬              ‫ندارد با اینهمه سعیمیکند محترمانه رفتار کند‪ .‬و کارتر که‬
       ‫و البته ساختن مدرسه و دانشگاه و انواع امکانات‪.‬‬                                           ‫شاه‪ :‬بله‪.‬‬              ‫نگاه میکند و شما با خود فکر میکنید وقتی از این اتاق‬
‫ولی منتقدان آن زمان مسئله را از نظر آزادی که چرا حوزه‬
‫سیاسی محدود بود مطرح میکردند‪ .‬باز هم باید به مخاطبان‬        ‫والاس‪ :‬و آنها گزارش نمیدهند؟ ما صادقانه گزارش نمیدهیم؟‬              ‫خارج میشود نمیدانید با شما چه خواهد کرد‪.‬‬
‫یادآوری کنم که ما درباره دوران جنگ سرد صحبت میکنیم‪.‬‬         ‫شاه‪ :‬مسائل را با هم مخلوط نکنید‪ .‬من نمیگویم رسانهها‪.‬‬       ‫علاوه بر نقش سیا‪ ،‬امآی‪ ۶‬و خود شاه یک عامل دیگر هم‬
‫بسیاری از گروههایی که آن زمان منتقد رژیم بودند‪ ،‬لیبرال‬      ‫من میگویم آنها درون رسانهها آدم دارند؛ نه کل رسانه‪ .‬برخی‬   ‫هست‪ :‬کنسرسیوم نفتی ‪ ۱۹۵۴‬که یک قرارداد ‪ ۲۵‬ساله بود‬
‫بودند به این معنی که خواهان مشارکت سیاسی بیشتر بودند‪.‬‬                                                                  ‫که رو به پایان بود‪ .‬طبق این قرارداد ‪ ۵۰‬درصد کل مالکیت‬
‫اما گروههای دیگری که به معنی واقعی با رژیم میجنگیدند‬                      ‫روزنامهها نظرات خود را منعکس میکنند‪.‬‬         ‫متعلق به شرکتهای خارجی است‪۴۰ .‬درصد آن هرکدام‬
‫از جمله با مبارزات مسلحانه‪ ،‬گروههای مارکسیست بودند که‬       ‫والاس‪ :‬به عنوان مثال نیویورک تایمز متعلق به خانواده‬        ‫‪8‬درصد بطور مساوی بین پنج شرکت بزرگ آمریکایی تقسیم‬
‫با مسکو همسو بودند و قصد مسکو در آن زمان این بود که‬         ‫زالتزبورگر است که یهودی هستند‪ .‬آیا شما میگویید که‬          ‫میشد‪ .‬این یک سرمایهگذاری بسیار سودآور بود زیرا اگر‬
‫راهی برای ضمیمه کردن ایران به خود پیدا کند‪ .‬همانطور که‬      ‫نیویورک تایمز با مسئله صهیونیسم‪ ،‬موجودیت اسرائیل و‬         ‫ایران در این ‪ ۲۵‬سال رشد میکرد‪ ،‬یعنی از ‪ ۱۹۵۴‬تا ‪،۱۹۷۹‬‬
 ‫در چکسلواکی همان زمان انجام دادند‪ .‬ایران هرگز تن نداد‪.‬‬
                                                                   ‫رابطه آمریکا با جهان عرب مغرضانه برخورد میکند؟‬
             ‫= آیا درباره حزب توده حرف میزنید؟‬              ‫شاه‪ :‬من باید تمام مقالات نیویورک تایمز را که در این رابطه‬
‫– درباره گروههای مشخصی صحبت میکنم که به یک‬                  ‫نوشته شده کنار هم بگذارم و نتیجه بگیرم‪ .‬شما میتوانید آنها‬
‫اتحاد رسیده بودند و با اسلامگرایان همسو شدند و منجر به‬
‫اتحادی شد که پدرم آن را «اتحاد سرخ و سیاه» نامید که سرخ‬                  ‫را به کامپیوتر بدهید تا به شما پاسخ بدهد‪.‬‬
‫در آن کمونیستها و سیاه نیز اسلامگرایان هستن(اد‪.‬دامه دارد)‬   ‫والاس‪ :‬چیزی که شما میگویید اینست که بله‪ ،‬باور دارید‬

                                                                                            ‫که مغرض است‪.‬‬
                                                                      ‫شاه‪ :‬خب‪ ،‬بیایید منتظر جواب کامپیوتر بمانیم‪.‬‬

                                                                                      ‫والاس‪ :‬واشنگتن پست؟‬
                                                                                            ‫شاه‪:‬همچنین!‬
                                                                                           ‫والاس‪ :‬شبکهها؟‬
                                                                                               ‫شاه‪ :‬کمتر‪.‬‬

                                                                               ‫*****‬
                                                            ‫–علاوه بر سیا‪ ،‬امآی‪ ،۶‬جیمی کارتر و قرارداد نفتی ‪۱۹۵۴‬‬
                                                            ‫باید رسانههای جریان اصلی را هم [به دلایل سقوط ایران]‬

                                                                                                ‫اضافه کرد‪.‬‬
                                                                                     ‫(پخش یک کلیپ دیگر)‬
                                                                             ‫بخشی از مصاحبه بیبیسی با شاه‬
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22