Page 13 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۱ (دوره جديد
P. 13
صفحه1۳شماره1۹0۷ = درچین چه مسائلی گذشت؟ كه به مردم بگوئیم مسلح شوید و چنین شود و به
جمعه ۸تا پنجشنبه 14دسامبر ۲0۲۳ -آن روزها رفتن به چین كارسادهای نبود .از لندن با هواپیما رستگاری برسند .نیكخواه حرفش این بودكه كه ما در طرح این
رفتیم به پاریس و از آنجا به رانگون پایتخت برمه .وقتی در
انقلاب چین همراه مائو بوده است .از ما پذیرایی مفصلی كرد رانگون از هواپیما پیاده شدیم ،دیدیم یك اتومبیل لیموزین شعار دچار ذهنیگرایی شدهایم.
و در ضمن چون عرق خور قهاری بود ،هیأت نمایندگی آلبانی شیك در انتظارمان است .سوار شدیم و جلو و عقب اتومبیل
را هم مست لایعقل كرد .به ما اما هرچه اصرار كرد لب به = پس به مبارزه مسلحانه اعتقاد داشتید؟
عرق نزدیم .روز بعد وقتی طوفان آرام گرفت ،ما را با همان چند موتورسوار پلیس ما را اسكورت میكردند. -معلوم است كه اعتقاد داشتیم .اصلا یكی ازدلایل بریدن
كامیونهای نظامی به صحرا باز گرداندند و از آنجا با هواپیما در راه فرودگاه تا هتل مجللی كه محل اقامتمان بود ،میزبان از حزب توده همین بود .منتها بین تئوری استراتژی مبارزه
به پكن رفتیم.در پكن نماینده سازمان جوانان حزب كمونیست ما از وضع تهران و آب و هوای آنجا پرسید و به انگلیسی مسلحانه و پراتیك آن فاصله وجود داشت و برایمان ناروشن
چین به استقبالمان آمده بود و ما را به هتل پكن كه در بالای توضیحاتی دادیم تا رسیدیم به هتل و آنجا نیز پذیرایی گرمی بود .نیكخواه و یارانش در ایران به این نتیجه رسیده بودند كه
میدان تیانمن قرار داشت بردند .مترجمی نیز كه خود را رفیق از ما كردند .همه چیز به نظرمان كمی عجیب می آمد .چه باید پیشاپیش دست به سازماندهی طولانی زد تا در مرحله
دلیلی داشت كه از ما با این تشریفات پذیرایی كنند؟ آیا چینی ای مردم آماده شوند و اسلحه در دست بگیرند .به همین
وانگ معرفی كرد از آن پس با ما بود. جهت پیشنهاد كرد این شعار را تغییر دهیم .ما پیش از تشكیل
روز بعد با هیأت نمایندگی سازمان جوانان حزب كمونیست ها سفارش ما را كردهبودند؟ كنفرانس اول سازمان در آلبانی این شعار را تغییر دادیم و
چینجلسهایداشتیم.ازخلالصحبتهاروشنشدكهاطلاعاتی به هرحال ،شب را در آن هتل گذراندیم و صبح طبق برنامه شعار استراتژیك «انقلاب قهرآمیز تنها راه رهایی مردم ایران
درباره ایران دارند .رئیس آن هیأت میگفت نیكخواه را در های قبلی قراربود با هواپیما به پكن برویم .این بار یك اتومبیل است» را جایگزین آن كردیم .با این اقدام ،از لحاظ تئوریك نیز
بخارست دیده و با فریدون كشاورز كه روزگاری از رهبران حزب معمولی فرستادند دنبال ما .در فرودگاه سفیر چین در رانگون
توده بود نیز در الجزایر ملاقاتی داشته است .در جریان همین با ما خوش و بش كرد و سوارشدیم .در هواپیما با یك هیأت راه مبارزه مسالمت آمیز را نقد و رد كردیم.
ملاقات بود كه گفتند رفقای حزب كمونیست چین نیز مایلند نمایندگی از آلبانی رو به رو شدیم كه به پكن می رفتند .تازه
با ما دیداری داشته باشند .از این پیشنهاد استقبال كردیم. = میخواهیبگوییمبارزهمسلحانهچریكیراردكردید؟
پی بردیم كه ما را با آنها اشتباه گرفتهاند. -پاسخ صریح به این پرسش دشوار است .همان طور كه
= درجریان ملاقات با نماینده حزب كمونیست چه گفتم شعار«مردم ایران مسلح شوید» را تغییر دادیم و از آن
مسائلی طرح شد؟ = یعنی دولت برمه اشتباه گرفته بود؟ پس نوشتیم راه نجات ایران مبارزه قهرآمیز است .این خیلی
-نه ،سفیر چین در رانگون كه میهماندار هیأت نمایندگی عام تر بود و همزمان با شیوه مبارزه مسالمت آمیزی كه حزب
-نماینده حزب كمونیست گفت رفقای حزب توده در پكن آلبانی بود تازه فهمیدیم كه بین راه وقتی از ما راجع به وضع توده مبلغ آن بود مرز بندی میكرد .ادامه نظرات نیكخواه
بودند .به دنبال اختلافات میان چین و شوروی ،آن كشور را تهران و آب و هوای آن میپرسید منظورش تیرانا بود و ما چنان كه میدانیم این شد كه بگوید رفرمهای شاه مثبت
ترك كرده و با این اقدام به بخش فارسی رادیو پكن خیلی بخاطر لهجه و انگلیسی دست و پا شكستهای كه داشت گمان بوده است و به این نتیجه برسدكه میشود درون رژیم كار
لطمه زدهاند .او اضافه كرد چون خروشچف دستور داده كرد و مثمر ثمر واقع شد .از اینجا به بعد دیگر از ما بریده
است تمام كارشناسان شوروی ،چین را ترك كنند ،اعضای حزب كرده بودیم منظورش تهران است. بود .در مقابل ،ما ،با دستگیری و محكومیت گروه نیكخواه
توده نیز به تبعیت از این فرمان چنین كردهاند و سگ زنجیری در هواپیما با هیأت نمایندگی آلبانی دوست شدیم .یكی از به رویارویی آشكار با رژیم ایران كشانده شدیم و با بریدن
شورویاند .او میگفت این اقدام در حالی صورت گرفته است قطعی از حزب توده وكشش به جاذبه انقلاب كوبا و بعد چین
به راهی بس متفاوت گام نهادیم.
= تماس با چین چگونه شكل گرفت؟
-منوچهرثابتیان كه نقش مهمی در شكلگیری جنبش
دانشجویان ایرانی در انگلیس داشت اطلاع یافته بود كه
اتحادیه بینالمللی دانشجویان كه مركزش در پراگ بود در
نظر دارد نشستی در بخارست ،پایتخت رومانی ،برگذار كند.
این اتحادیه از سازمان دانشجویان ایرانی دعوت كرده بود تا
نمایندای به این نشست اعزام دارد .همزمان با این جریان ،از
طرف حزب توده در پاریس نیز به ما خبر دادند تا نمایندهای
به نشست رومانی اعزام كنیم .ما ازاین دعوت استقبال كردیم
و یك نفر را به رومانی فرستادیم.
نمایندگان سازمانهای دانشجویی جهان در کنفرانس بینالمللی دانشجویان = چه كسی را؟
-پرویز نیكخواه را .او در بازگشت ،ضمن ارائه گزارشی از
كه رفیق رادمنش دبیر اول حزب توده ایران ،طی دیداری با آنها كه آدم خوش مشربی بود تمام راه را با ما شوخی میكرد آن نشست ،توضیح داد كه در آنجا با هیأت نمایندگی سازمان
مائوتسه دون در سال ۱۹۵۷اعلام كرده بود مسایلی كه چینی و میگفت« :خوب در هتل درجه یك خوابیدید و غذاهای جوانان حزب كمونیست ملاقات كرده است .آنها به نیكخواه
ها میگویند در مورد ایران نیز صادق است .منظورش این بود حسابی خوردید .ما شش نفر را به جای شما در یك اتاق پیشنهاد كرده بودند رفقای كمونیست ایرانی سفری به چین
كه مسأله حزب توده سیاسی نیست .آنها چوبدست مسكو بكنند .این چگونگی آغاز رابطه ما با جمهوری تودهای چین
قراضهایخواباندند». بود .پس مدتی بعد به این دعوت پاسخ مثبت دادیم و من و
هستند و به اینجهت چینیهارا تنها گذاشتهاند. دراین سفر ماجرای دیگری نیز پیش آمد و آن این كه بین راه رفیقدیگریبهنمایندگیازطرفگروهیكهدرانگلیسداشتیم
طوفان شدیدی درگرفت و هواپیما مجبور شد درصحرایی كه به چین رفتیم .دراین فاصله هنوز سازمان انقلابی تشكیل
= میدانستندشماباحزبتودهوشورویمخالفهستید؟ گمان میكنم منطقه نظامی بود فرود آید .تا هواپیما برزمین نشده و اگر اشتباه نكنم نیكخواه نیز به ایران بازگشته بود.
-گمان میكنم حدسهایی زده بودند وگفتند اگر شما یك بنشیندنیمهجانشدیم.مدتیآنجابهانتظارماندیمتاكامیونهای
جریان حزبی باشید مایلیم با رفقای رهبریتان نیز گفتگو باری آمدند و مارا به یكی ازكمونهای دهقانی چین بردند. = آیا این دعوت یك نشست رسمی بود یا خصوصی و
مسئول كمون میگفت درجریان راهپیمایی طولانی در محرمانهتلقیمیشد؟
كنیم.
-تا آنجا كه به خاطر دارم دعوت به یك نشست رسمی
دانشجویی بود و حالتی حزبی نداشت .از همان نوع جلسات
پوششی كه دركشورهای كمونیستی مرسوم بود.
