Page 17 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۲ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌1‌‌7‬شماره‌‪1۹0۸‬‬
‫جمعه ‪ 1۵‬تا پنجشنبه ‪ ۲1‬دسامبر ‪۲0۲۳‬‬

‫است‪.‬‬ ‫به مصادره اموال آنها کرد‪ .‬آنها مجبور به فرار شدند و اولین‬ ‫فکر میکردند خمینی یک نوع عالم مذهبی است‪.‬‬
‫فرار مغزها که ایران در آن زمان با آن روبرو شد‪ ،‬درست بعد‬ ‫پیر خردمندی که به خانه بر میگردد و نقش خودش را بازی‬
‫وقتی عربستان سعودی چهار برابر بیشتر از ایران نفت‬ ‫از انقلاب بود‪ .‬بیشتر این افراد مجبور شدند کشور خود را‬
‫ترک کنند و تمام اموال و داراییهای خود را جا بگذارند‪ .‬این‬ ‫میکند‪ .‬افرادی مثل آندرو یانگ او را قدیس نامیدند…‬
‫تولید میکرد با جمعیتی که یک ششم ایران بود آیا پدرم را‬ ‫کشور همچنان در نتیجه همان تلاشها سرمایهگذاریهای‬
‫آن دوران است که هنوز کار میکند‪ .‬فکرش را بکنید‪ ،‬هم‬ ‫=آندرو یانگ که نامزد فرمانداری [ایالت جورجیا] حزب‬
‫را به خاطر تضمین قیمت منصفانه نفت سرزنش میکنید؟‬ ‫کسانی که میتوانستند به ساختن کشور کمک کنند و ما‬ ‫دموکرات بود…‬
‫به آنها نیاز داشتیم و هم افرادی که مرفه و توانمند بودند‬
‫او مجبور بود شکم ‪ ۲۵‬میلیون نفر را سیر کند در حالی که‬ ‫و امکانات داشتند و هم اینکه همزمان میخواستیم مردم‬ ‫‪-‬بله‪ ،‬اگر اشتباه نکنم در آن زمان شهردار آتلانتا بود…‬
‫بیشتری بیش از پیش آموزش ببینند تا بتوانیم بیشتر و بیشتر‬
‫جمعیت عربستان ده میلیون یا شش میلیون بود و با اینهمه‬ ‫مستقل باشیم‪ .‬وقتی میخواهید شرکتی بزنید و تعدادی‬ ‫=آندرو یانگ او را قدیس نامید و یکسری دیگر معتقد‬
‫مهندس آموزش ببینند تا در نهایت با دانش فنی و تکنولوژی‬ ‫بودند یک شخصیت روحانی است‪.‬‬
‫عربستان چهار برابر ایران درآمد داشت‪ .‬او چگونه میتوانست‬ ‫خود جایگزین شوند‪ ،‬در ابتدا باید مهندسان و عوامل‬
‫خارجی خود را داشته باشید و مردم کشور را آموزش دهید‬ ‫‪-‬بله‪ ،‬بقیه واقعا معتقد بودند که او یک شخصیت روحانی‬
‫تمام کارهایی را که [به عنوان وظیفه‪ /‬خدمت] باید انجام‬ ‫تا بتوانند صاحب صنعت شوند‪ .‬اگر پایه آموزشی وجود‬ ‫است ولی با ایدئولوژیای که آورد مشخص شد او از هر‬
‫نداشته باشد که نمیتوان این کارها را انجام داد‪ .‬حتا امروز‬ ‫قداستی به دور است‪ .‬بقیهاش‪ ،‬به قولی‪ ،‬دیگر تاریخ است‪.‬‬
‫میداد‪ ،‬انجام دهد؟ آیا همین باعث ایجاد برخی مشکلات‬ ‫هم ما ایرانیان زیادی در انواع رشتهها از ریاضیات تا علوم‬ ‫اما مابایداینمسائلرامطرحکنیمزیرافکرمیکنممخاطبان‬
‫دیگر در دانشگاههایی مثل هاروارد داریم که در درجات‬ ‫ما میبایست پیچیدگی آنچه را که در آن منطقه در حال روی‬
‫شده بود؟ حالا اگر میخواهید به جزئیات بپردازید ممکن‬ ‫عالی تحصیل میکنند‪ .‬ما در آن زمان در مدارس ایران چنین‬ ‫دادن است و پویایی آن را و اینکه چرا ایران تا این حد با‬
‫آموزشی را داشتیم یعنی این بچهها از خانوادههای ممتاز‬ ‫سایر کشورهای منطقه متفاوت است درک کنند‪ .‬زیرا احساس‬
‫است استدلال کنید اقتصاددانها میگفتند ما فقط در حال‬ ‫نیستند و هر کسی این امکان را داشت تا تحصیلات عالی‬ ‫هویت و هویت ملی ما برخلاف مذهب حاکم‪ ،‬که در اولویت‬
‫داشته باشد و االبته اگر نمرات لازم را میداشت و در کنکور‬ ‫نیست‪ ،‬باعث میشود که ما همواره بگوییم ما اول ایرانی و‬
‫خرج کردن درآمد نفتی خود هستیم و این از نظر اقتصادی‬ ‫بعد از این قوم یا آن مذهب هستیم‪ .‬درک این موضوع بسیار‬
‫قبول میشد‪ .‬پس از مدتی کارتان هم تضمین میشد‪.‬‬ ‫مهم است‪ .‬این نکتهای است که ما آن را به درک هویت ملی‬
‫پایدار نیست و غیره‪.‬‬
‫=این خیلی مهم است که شما میخواهید شغل پیدا کنید‬ ‫خود ربط میدهیم‪.‬‬
‫به هر حال در نقطهای قرار است به دیوار برخورد کنیم‬ ‫و مهم است که به این وعده عمل شود‪.‬‬
‫اشتباه است اگر بخواهید همه را راضی نگه دارید!‬
‫و به تمام آن اتفاقاتی که در پایان دوره هویدا رخ داد‪ ،‬حالا‬ ‫‪-‬عملا همان چیزی بود که برخلاف امروز اتفاق میافتاد‪.‬‬ ‫=یک کتاب خوب نوشته شده به اسم «پنج وسوسهی یک‬
‫با اینکه بچهها اینهمه تلاش میکنند و موفق به گرفتن مدرک‬ ‫مدیرعامل» [درباره مدیریت و رهبری]؛ یکی از این وسوسهها‬
‫این چیزیست که شاید ایرانیها بیشتر دنبال کنند تا مخاطبان‬ ‫میشوند ولی هیچ فرصتی برای استخدام شدن ندارند؛ از هر‬ ‫اینست که بخواهید همه را راضی نگه دارید! پدر شما هم‬
‫کسی بود که سعی میکرد‪ ،‬فقرا را با تصمیمات سوسیالیستی‬
‫خارجی که ممکن است متوجه منظور من نشوند‪ ،‬اما چیزی‬ ‫طبقهای که در جامعه باشد‪.‬‬ ‫و همچنین ثروتمندان و طبقات بالاتر را راضی کند که انجام‬
‫این کار بسیار سخت است‪ .‬در سال ‪ ۱۹۶۳‬با انقلاب سفید‬
‫که من میگویم اینست که مطمئنا میتوانید به گذشته‬ ‫=جالب است که آندرو یانگ شهردار آتلانتا و یک فرد‬ ‫و اصلاحات ارضی زمین را از پولدارها گرفت و بین دهقانان‬
‫قدرتمند خمینی را قدیس خواند؛ این نشان میدهد که چقدر‬ ‫تقسیم کرد؛ دو و نیم میلیون نفر صاحب زمین شدند‪ .‬این‬
‫برگردید و نوار را به عقب برگردانید و بگویید شاید آنها باید‬ ‫ارتباط آنها با واقعیت قطع بود… پدر شما آدم محکمی بود‪.‬‬ ‫بازتوزیع یک اقدام سوسیالیستی است! اینها کار برنی‬
‫فکر میکنید چه اشتباهی مرتکب شد؟ آیا رفتن او بود؟ آیا‬ ‫سندرز[سناتور دموکرات از ورمانت] و الیزابت وارن[سناتور‬
‫این کار را بجای آن کار انجام میدادند‪ .‬اما فکر میکنم از نظر‬ ‫باید میرفت؟ آیا باید میماند؟ آیا خیلی لاف میزد؟ آیا باید‬ ‫دموکراتازماساچوست]است‪.‬در‪ ۱۶‬اکتبر‪ ۱۹۶۷‬جشنهای‬
‫کمی عقب مینشست؟ به عنوان فرزند یکی از بزرگترین‬ ‫‪ ۲۵۰۰‬ساله برگزار شد تا ایران را به همه جهان معرفی کند‪.‬‬
‫تصویرکلان بطورکلیباتلاش برای قراردادن ایرانروی نقشه‬ ‫مستندی در این مورد ساخته شده که چقدر باورنکردنی‬
‫رهبرانی که ایران تا حالا داشته چه فکر میکنید؟‬ ‫است‪ .‬شاید هرگز جشنی مانند آن در گذشته وجود نداشته‬
‫و مسیری که در پیش گرفته بود و شما خودتان با داشتن حسی‬ ‫‪-‬من و شما الان در سال‪ ۲۰۲۳‬هستیم‪ .‬آنها در دورهای بودند‬ ‫که در آن اینهمه افراد قدرتمند از سراسر جهان شرکت کنند‪.‬‬
‫که همه چیز کاملا متفاوت بود‪ .‬چالشهای بسیاری یکسان‬ ‫آیا فکر میکنید واقعا این وسوسه در وی وجود داشت که‬
‫از رشد اقتصادی ثابتی که از آن برخوردار بودید و این فقط‬ ‫هستند اما رابطهی ما با دنیای واقعی بر اساس دانستههای‬ ‫میخواست فقیر و ثروتمند را راضی نگهدارد و در نهایت هر‬
‫ما از جهان در حال حاضر است و بسیار سخت است که خود‬
‫از نفت و گاز نبود‪ ،‬درواقع گاز واقعیت نبود و عمدتا نفت‬ ‫را در شرایط آن زمان و طرز فکر و بحثهایی قرار دهیم که‬ ‫دو را هم تا حدی از دست داد؟‬
‫روشن است آن زمان من نمیدانستم‪ .‬چیزهای زیادی هست‬ ‫‪-‬میدانید‪ ،‬در موضوع عدالت اجتماعی شما نمیتوانید بین‬
‫بود؛ اما کارهای دیگری که ایران شروع به انجام آنها کرده بود‪،‬‬ ‫فقیر و ثروتمند عدم تعادل داشته باشید‪ .‬این شکاف همیشه‬
‫که شاید ما هرگز ندانیم…‬ ‫وجود دارد پس باید تلاش کنید تا بین آنها آشتی به وجود‬
‫میخواهم بگویم که تصمیمگیری بسیار سخت است‪.‬‬ ‫آورده و برای نیروی کار در ایران اشتغال به وجود بیاورید‪.‬‬
‫=شما تمام کتابهایی را که مربوط به خانواده شماست‬ ‫باید مشوقها و حمایتهایی را برای آنها فراهم کنید و در‬
‫انتقادی که مطرح میشود این است که [تحولات] خیلی‬ ‫میخوانید و همه مستندها را تماشا میکنید که مربوط به‬ ‫نتیجه اگر آموزش را رایگان کنید‪ ،‬اگر بسیاری از جنبهها را‬
‫در زمینههای مختلف برابر کنید‪ ،‬مردم هم امکانات بیشتری‬
‫زیاد و خیلی سریع بود و جامعه زمان کافی برای رسیدن به‬ ‫خانواده شماست…‬ ‫خواهند داشت‪ .‬او سعی کرد با برنامههایی این کارها را پیش‬
‫– حتی اگر این کار را بکنید واقعا قرار گرفتن در آن موقعیت‬ ‫ببرد که نتیجهاش انقلاب سفید و همچنین مسیری بود که‬
‫این مرحله نداشت و اینکه آیا مردم میتوانستند از مناطق‬ ‫خیلی سخت است؛ سخت است که بتوانید خود را جای‬ ‫نظام در آن پیش میرفت‪ .‬در عین حال همزمان باید بخش‬
‫کسی قرار دهید که فکر کنید درباره این یا آن موضوع چه‬ ‫خصوصی را تشویق به سرمایهگذاری در کشور میکردیم‪ .‬به‬
‫روستایی با زندگی شهری سازگار شوند؟ این مجموعه شرایط‬ ‫فکر میکرد یا انجام میداد‪[ .‬مثلا] در زمانی که پدرم باید به‬ ‫همین دلیل بسیاری از صنایع و کارخانجات برتر ما اساسا‬
‫این فکر میکرد که چگونه با هند و پاکستان رابطه حسنه‬ ‫توسط کارآفرینان ایرانی به راه افتادند که در گذشته تأثیر‬
‫کاملا متفاوتی است‪ .‬آیا این به جامعه کشاورزی آسیب‬ ‫برقرار کند‪ ،‬دانستن اینکه بین این دو چه خبر است به عنوان‬ ‫بسیاری در اقتصاد ایران داشتند‪ .‬بسیاری از آنها غیرمسلمان‬
‫کشورهای هستهای؛ منظورم این است که چیزهای زیادی‬ ‫بودند؛ بسیاری از خانوادههایی با موقعیتهای متفاوت‬
‫میرساند؟ چرا که صنعتی شدن شما را به سمت چیزهایی‬ ‫وجود دارد که ممکن است بلافاصله به ذهن شما نرسد اما باید‬ ‫بودند‪ .‬به همین دلیل بود که با وقوع انقلاب‪ ،‬خمینی شروع‬
‫بگویید خب‪ ،‬این بخشی از معادله است؛ بخشی از محاسبه‬
‫میکشاند که بسیار سودآورتر هستند به عبارت دیگر اگر فردی‬

‫در زمینه کشاورزی کار میکند‪ ،‬به دلیل بارندگی ممکن است‬

‫شاید آنقدر خوششانس باشد که هر سال از یک محصول‬

‫خاص حاصل خوبی داشته باشد و بعد از تمام تلاشها اگر‬

‫فرزند شما به تهران برود و حداقل آموزش تعمیر یخچال را‬

‫داشته باشد احتمالا در یک ساعت پول بیشتری به دست‬

‫خواهد آورد که پدر در یک ماه کامل به دست خواهد آورد‪.‬‬

‫میدانید‪ ،‬همه اینها منجر به شهرنشینی و جابجایی مردم‬

‫میشود‪ .‬همه این محاسباتی که نقش بازی میکنند‪ .‬نه اینکه‬

‫فکرش را نمیکردند؛ اما ناگهان کشوری را میبینید که درآمد‬

‫سرانه به سطحی بالا جهش کرده و قدرت خرید مردم باعث‬

‫میشودکه آنهابتوانندبیشترداشتهباشند‪.‬آیااینخیلیسریع‬

‫بود؟‬

‫و بعد شما مقاومتی را دارید از سوی روحانیتی که اصلا‬

‫دوست نداشت پدرم کشور را به کجا میبرد؛ در نتیجه‪،‬‬

‫اعتراضات در مورد زنان‪ ،‬در مورد اصلاحات ارضی و همه‬

‫چیزهایی که خمینی شروع کرد و عناصری که این اقدامات را‬

‫به چالشکشیدند…بهاینترتیبمبارزهایدرجریانبود‪.‬آیا‬

‫پدرم در مورد نوسازی کشور درست میگفت؟ یا اینکه نه‪ ،‬با‬

‫جریان حرکت کند و بگوید ما باید قدم به قدم برویم و مطمئن‬

‫بشویم که روحانیت مقاومت نمیکند؟ میدانید‪ ،‬این کارها را‬

‫چه انجام دهید و چه انجام ندهید بعضی ایراد میگیرند‪.‬‬

‫افرادی در طرف لیبرال خواهید داشت که میگویند ما باید‬

‫خیلی سریعتر جامعه را باز کنیم و بعضیها که میگفتند‬

‫خیلی تند رفتیم و باید سنت را حفظ کنیم‪ .‬کدام استدلال در‬
‫(ادامه دارد)‬
‫پایان برنده است؟‬