Page 20 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۵۱ (دوره جديد
P. 20

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۲‌‌0‬شماره‌‪‌1۹1۷‬‬
                                                                                                                   ‫جمعه ‪ 4‬تا ‪ 10‬اسفندماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫محمود مسائلی‬  ‫خطوط آیینی چپگرایی جهانگستر (بخش ‪)۲‬‬

‫اما با وجود این واقعیات‪ ،‬این دروغ بزرگ سامان بخشیده‬       ‫به هیچ وجه منجر به گام دوم در دگرگونی جهان نشد‪ .‬در‬       ‫=هرچند که چپهای جدید نظریه و کارکرد چپ سنتی‬
‫شد که تنها در کشورهای جنوب جهان میتوان مخالفت‬             ‫نتیجه‪ ،‬انقلاب جهانی ‪ ۱۹۶۸‬مخالفت با چپ قدیمی را به‬        ‫را به چالش میکشیدند‪ ،‬اما سقوط اتحاد شوروی که اگرچه‬
‫با نولیبرالیسم را بسیج کرده و به اقدام واداشت‪ .‬دومین‬                                                               ‫در آن پرولتاریا به قدرت رسیده بود اما تغییری در سیستم‬
‫جنبه قابل توجه این است که اعتراضات به نتیجه رسید‪ .‬آنها‬                                    ‫نمایش گذاشت‪.‬‬             ‫جهانی به وجود نیاورده بود‪ ،‬ضربه شدیدی برای کل اندیشه‬
‫به برخی از هیأتهای دلسوز در نشست سازمان تجارت‬             ‫در این شرایط سیستم به درستی با بحران مواجه شد‬
‫جهانی این ایده را قبولاندند که در برابر تصویب معاهده‬      ‫و نمیتوانست با روش سنتی به حیات خود ادامه دهد‪.‬‬                                            ‫چپگرایی بود‪.‬‬
‫جدید مقاومت کنند‪ .‬این یک شکست بزرگ برای جریان‬             ‫چپگرایی هم معانی اولیه و سنتی خود را از دست داده بود‪.‬‬    ‫=اصل اندیشه چپ همچنان همان داعیه پیشین باقی‬
‫راست نولیبرالیسم بود‪ .‬علاوه بر این‪ ،‬اعتراضات سیاتل منجر‬   ‫بنابراین میبایست بهترین گزینه ممکن را در نظر گرفت‬        ‫ماند‪ :‬ایالات متحده آمریکا حالا با سلطه نوین نولیبرالیستی‬
‫به کپیبرداری گسترده از تکنیکهای اعتراض در جلسات‬           ‫که آنهم با انکار داعیههای چپ سنتی همراه بود‪ .‬در این‬
‫بینالمللی از انواع مختلف آن شد‪ ،‬تا جایی که برگزارکنندگان‬  ‫شرایط نظریه نولیبرالیسم توانست خود را به عنوان بدیلی با‬                   ‫خود حیات جهانی را تهدید میکند‪.‬‬
‫چنین جلساتی شروع به برنامهریزی برای نشست در‬               ‫توانایی غلبه بر بحران سیستم معرفی کند‪ .‬سال ‪ ۱۹۷۹‬نقطه‬     ‫=چپگرایی جهانگستر یک شکست تاریخی بزرگ را‬
                                                          ‫شروعی برای ظهور نولیبرالیسم و سقوط سیاستهای کینزی‬        ‫تجربه کرده است‪ .‬دلیل این ناکامی را نه در شرایط عینی‬
                    ‫مکانهای دور از شهرها کردند‪.‬‬           ‫بود که آنهم به نوبه خود سقوط بلوک کمونیستی را باعث‬       ‫انقلاب‪ ،‬بلکه بیشتر در ناتوانی چپ جهانی در شکل دادن‬
‫این موضوع ما را به سومین پیشرفت بزرگ در موفقیت‬            ‫گردید‪ .‬بنابراین‪ ،‬هرچند که چپهای جدید نظریه و کارکرد‬      ‫به خود به عنوان یک بازیگر سیاسی و مداخله در شرایط‬
‫جنبشهای ضد سیستم میرساند‪ .‬پس از زاپاتیستا و سیاتل‪،‬‬        ‫چپ سنتی را به چالش میکشیدند‪ ،‬اما سقوط اتحاد شوروی‬        ‫موجود با وجود ج ّو مساعد اقتصاد سیاسی باید جستجو‬
‫پورتوآلگرهوهماندیشیجهانیاجتماعی[‪ ]vi‬درسال‪۲۰۰۱‬‬                                                                      ‫کرد‪ .‬با این سردرگمیها‪ ،‬چپ نمیتواند آرمان مشخصی مگر‬
‫به وجود آمدند‪ .‬فراخوان اولیه برای نشست سال ‪،۲۰۰۱‬‬                ‫سابق ضربه شدیدی برای کل اندیشه چپگرایی بود‪.‬‬        ‫ضدیت با آمریکا را با همان عنوان کهنه امپریالیسم دنبال‬
‫تلاش مشترکی از هفت سازمان برزیلی بود (بسیاری متاثر از‬     ‫با این حال‪ ،‬چپگرایی جهانی با تکیه بر روی ناکار آمدی‬      ‫کند‪ .‬در مواردی چپ جهانی نیز دستان خود را در دست‬
‫الهامات چپ کاتولیک و همچنین از جمله فدراسیون اصلی‬         ‫نولیبرالیسم و به ویژه نظریه همگرایی واشنگتن‪ ،‬همچنان‬      ‫اسلامگرایی سیاسی قرار داده است تا با مدد آن بتواند‬
‫اتحادیههای کارگری) با جنبش مالیات بر معاملات مالی و‬       ‫سعی میکرد مقام خود را در ایجاد تحولات حفظ کند‪ .‬اصل‬
‫اقدام شهروندی در فرانسه‪ ]vii[.‬به نظر آنها نام هماندیشی‬    ‫اندیشه نیز همچنان همان داعیه پیشین بود‪ .‬ایالات متحده‬                           ‫امپریالیسم را به زانو درآورد‪.‬‬
‫جهانی اجتماعی بدیل قدرتمندی در مقابله با هماندیشی‬         ‫آمریکا با سلطه نوین نولیبرالیستی خود حیات جهانی را‬
‫جهانی اقتصادی[‪ ]viii‬بود که در داووس تشکیل جلسه داده‬       ‫تهدید میکند‪ .‬از این رو چپ جهانی خود را در پیرامون‬          ‫بحران ساختاری سیستم جهان مدرن‪ :‬معضل چپگرایی‬
                                                          ‫مخالفت با آمریکای نولیبرال سازمان بخشید‪ .‬شکلگیری‬         ‫در اینگونه تحولات‪ ،‬چپ جهانی از موقعیت بسیار‬
      ‫و نخبگان جهان سرمایهداری در آن مشارکت دارند‪.‬‬        ‫سازمان تجارت جهانی در‪ ۱۹۹۹‬بهترین فرصت برای چپگرایی‬       ‫ضعیفی که در انقلاب جهانی ‪ ۱۸۴۸‬داشت به یک موقعیت‬
‫چپ جدید جهانی زیر عنوان هماندیشی جهانی اجتماعی‬            ‫جهانی بود تا صدای خود را از طریق نهضتهای اجتماعی‬         ‫به ظاهر بسیار قوی در سراسر جهان در دوره تقریباً‪ ۱۹۴۵‬تا‬
‫تصمیم گرفت همزمان با جلسات داووس جلسات خود را‬                                                                      ‫آنچه انقلاب جهانی ‪ ۱۹۶۸‬نامیده میشود‪ ،‬ارتقاء یافت‪ .‬آنها‬
‫برگزار کند و برای این منظور‪ ،‬پورتو آلگره را به عنوان محل‬   ‫رساتر سازد که مهمترین آنها در جریان سیاتل اتفاق افتاد‪.‬‬  ‫این کار را با پیگیری به اصطلاح استراتژی دو مرحلهای دنبال‬
‫نشست سال ‪ ۲۰۰۱‬برای تأکید بر اهمیت سیاسی جنوب‬              ‫تظاهرات سیاتل دو ویژگی مشخص داشت که توانست‬               ‫کردند‪ .‬طرح آنها این بود که جنبشها درابتدا باید به قدرت‬
                                                          ‫صفوف چپگرایی جهانی را مستحکمتر سازد‪ .‬اول از همه‪،‬‬         ‫دولتی دست یابند و سپس در مرحله دوم جهان را متحول‬
                            ‫جهان انتخاب کردند‪.‬‬            ‫یک جنبش اعتراضی بزرگی بود که شامل نیروهای جنبش‬           ‫سازند‪ .‬این استراتژی آنها را قادر میساخت تا به قدرت‬
‫سازماندهندگان تصمیم مهمیگرفتند که جلسات‬                   ‫کارگری‪ ،‬طرفداران محیط زیست‪ ،‬و آنارشیستها میشد‪.‬‬           ‫دولتی در بیشتر سیستم جهانی دست یابند‪ .‬با این حال‪ ،‬به‬
                                                          ‫علاوه بر این‪ ،‬اعضای این گروهها عمدتاً آمریکایی بودند‪.‬‬    ‫دست گرفتن قدرت دولتی توسط جنبشهای ضد سیستم‬
     ‫آنها برای همه کسانی که مخالف امپریالیسم و‬
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25