در سال گذشته ۱۱ هزار نفر از ایران به کانادا مهاجرت کرده اند. بنا به گفته مسئولان، یکی از عوامل اصلی مهاجرت ایرانیان، فساد اداری گسترده است. اوضاع اقتصادی در ایران شرایطی را ایجاد کرده که نخبگان راهی جز مهاجرت ندارند.
حسن فروزان فرد رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اقتصادی اتاق تهران گفته است که سال گذشته ۱۱ هزار نفر از ایران به کانادا مهاجرت کردهاند. او ضمن انتقاد از فرار مغزها و مهاجرت گسترده ایرانیان میپرسد چه نهادی بر «خروج سرمایه ۱۱ هزار نفری» نظارت نمود؟
او یادآوری کرده که سرمایههای نقدی و سرمایههای انسانی کشور هر ساله با روند سریع ترى در حال خروج از کشور هستند.
فروزان فرد ضمن انتقاد از شیوه اطلاعرسانى فساد در ایران، تأکید کرده که فساد، فضاى کار و کسب در کشور را تیره و تار نموده و روش اطلاعرسانى آن غیرحرفهاى و همراه با انگیزههاى سیاسى است.
وى همچنین گفت وضعیت موجود فساد باعث شده که سرمایهگذاران داخلی و خارجی رغبت چندانی برای سرمایهگذارى از خود نشان ندهند و ایران گزینه مناسبی برای این سرمایهگذاران نیست.
فروزان فرد افزوده: «سرمایهای به ایران وارد نمیشود و سرمایههای داخلی هم از کشور خارج میشوند.»
طبق آمار رسمی اتاق تهران، هر ساله ۹ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج میشود. فروزان فرد اما بر این باور است که این رقم واقعی نیست و فقط شامل سرمایههای نقدی است.
جمهوری اسلامی ایران بر اساس «مدل ترکیه» برای اعطا شهروندی به خارجیان اعلام کرده است با دریافت ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار دلار میتواند به خارجیها اقامت بدهد. اما تا کنون حتی یک شهروند خارجی برای دریافت شهروندی ایران اقدام نکرده است.
بیش از همه، خروج نخبگان و دانشگاهیان ایران در سالهای اخیر بطور فزایندهای افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۹۰۰ استاد دانشگاه ایران را ترک کردهاند.
مهاجرت اساتید بخشی از روند فرار مغزهاست که از انقلاب ۱۹۷۹ سیری صعودی داشته است. طبق مطالعات دانشگاه استنفورد که یک سال پیش منتشر شد، از انقلاب بهمن ۵۷ تا کنون حدود سه میلیون و ۱۰۰ هزار ایرانی کشورشان را ترک کردهاند. این حدود، ٣/٧ درصد جمعیت فعلی ایران است.
رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اقتصادی اتاق تهران اضافه کرده که تحریمها نیز امکان جذب سرمایهگذارى خارجی در ایران را از بین برده است.
به گفته فروزان فرد، « نظام بانکی ایران فعال نیست و امکان جابجایى پول وجود ندارد و زمینه برای ورود سرمایه خارجی نیز فراهم نیست.»
عضو اتاق بازرگانی تهران با این حال گفته است: «ما چارهای جز امیدواری نداریم!»