جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه ۲۴ امرداد با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفتگوی تلفنی داشت.
بورل در توییتی نوشت درباره مسائل مختلف از جمله آزادی «زندانیان اروپایی» و «کاهش تنش» در ارتباط با برنامه هسته‌ای جمهوری‌اسلامی و ابتکارات مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با امیرعبداللهیان صحبت کرده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، امیرعبداللهیان آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران را مثبت ارزیابی کرده و گفته «در صورت اراده جدی طرف‌های مقابل، بازگشت همه طرف‌ها به توافق و تعهداتشان دور از دسترس نیست.»
هرچند بورل از مقامات جمهوری اسلامی خواسته ارسال پهپاد به روسیه را متوقف کنند اما به نظر می‌رسد دو کشور اروپایی صربستان و بلاروس مشتری‌های جدید جمهوری اسلامی برای واردات تسلیحات و همکاری‌های نظامی هستند.
برخی منابع گزارش داده‌اند که صربستان قصد خرید ۲۰ هزار فروند پهپاد انتحاری «شاهد ۱۳۶» از ایران دارد. صربستان پیش از این خریدار پهپادهای «بیرقدار» ساخت ترکیه بود اما به علّت اینکه همزمان کوزو این پهپادها را خریداری می‌کرد واردات آن را متوقف ساخت و سراغ پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی رفت. هر دو طرف به دنبال تعمیق روابط اقتصادی خود هستند. اگرچه بلگراد اقتصاد قدرتمندی ندارد اما دست‌کم بخشی از پازل جنگ ترکیبی جمهوری اسلامی و روسیه علیه اتحادیه اروپا به شمار می‌رود.
سرازیر کردن «سیل پناهجویان» به سوی اتحادیه اروپا تاکتیکی است که رژیم ایران و روسیه با همکاری شرکای اروپایی خود از جمله بلاروس و صربستان به عنوان ابزاری برای فشار به دولت‌های اروپایی به کار می‌گیرند.
دراگان تودورویچ، سفیر صربستان در تهران، از تدارک بسته تجارت ترجیحی بین ایران و صربستان خبر داد و گفت: به منظور توسعه روابط تجاری، در مهرماه، نشست کمیسیون مشترک دو کشور در تهران برگزار خواهد شد. pic.twitter.com/bwiH1rRUYD
— ICCIMA (@IranChamber) August 16, 2023
همچنین «مؤسسه مطالعات جنگ» گزارش داد بلاروس به دنبال توافق با ایران برای تولید پهپاد شاهد در کارخانه‌ای در منطقه گومل در جنوب‌شرقی این کشور و در نزدیکی مرز اوکراین است.
با وجود ادامه همکاری‌های نظامی جمهوری اسلامی با دولت‌های نامطلوب اروپایی اما دولت‌های غربی همچنان پیدا و پنهان سیاست مماشات با رژیم ایران را ادامه می‌دهند. همان دولت‌هایی که پس از سرکوب خونین اعتراضات پاییز ۱۴۰۱ وعده حمایت از مردم و جنبش آزادیخواهانه در ایران را داده بودند.
در همین ارتباط نوربرت روتگن عضو کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان در واکنش به گفتگوی تلفنی بورل و امیرعبداللهیان نوشته است «در حالی که آخوندها به روسیه اسلحه می‌فروشند و به ارعاب مردم خود مشغولند، آلمان، بریتانیا و فرانسه و اتحادیه اروپا به نوبت با نمایندگان رژیم درباره برجام صحبت می‌کنند. پیامی که به رژیم می‌رسد اینست: فرقی ندارد چه می‌کنید، در هر حال ما با شماها گفتگو می‌کنیم. این پیام مرگبار است!»
Während die Mullahs Waffen an Russland verkaufen & das eigene Volk terrorisieren, sprechen im Wechsel die E3 🇩🇪🇫🇷🇬🇧 & die EU mit Vertretern des Regimes übers #JCPOA. Die Botschaft, die beim Regime ankommt: Egal, was ihr tut, wir reden eh mit Euch. Diese Botschaft ist fatal! #Iran https://t.co/4wAfOHc6Gr
— Norbert Röttgen (@n_roettgen) August 16, 2023
با اینهمه اما امیرعبداللهیان از ادامه تحریم‌های اروپا علیه جمهوری اسلامی به شدت انتقاد کرده است. وی به بورل گفته «ادامه این وضع به نفع اروپا نیست.»
اسرائیل به عنوان اصلی‌ترین شریک اروپا در خاورمیانه به صورت مستقیم با تهدیدات جمهوری اسلامی روبروست. مقامات جمهوری اسلامی نفوذ اسرائیل روی رهبران غرب را عامل اصلی شکست مذاکرات اتمی برای «احیای برجام» می‌دانند.
روزنامه «کیهان» چاپ تهران در گزارشی به «آب رفتن یک میلیارد دلار» از پول‌های بلوکه شده ایران در بانک کره جنوبی اشاره کرده و در انتقاد از اروپایی‌ها و دولت حسن روحانی می‌نویسد: «بعد از خروج آمریکا از برجام، دولت وقت ایران گمان می‌کرد اروپا به وعده‌هایی که داد، می‌تواند عمل کند و قرار نیست منابع نفتی ایران بلوکه شود، لذا همچنان میعانات به کره فروختیم و پولی دریافت نکردیم.»
سرویس‌های اطلاعاتی بریتانیا گزارش داده‌اند روسیه اکنون از پهپادهای تهاجمی ساخت داخل در جنگ علیه اوکراین استفاده می‌کند. وزارت دفاع انگلیس اعلام کرد که این پهپادها بر اساس پهپادهای انتحاری «شاهد» ساخته شده است. در لندن می‌گویند که هدف مسکو احتمالا خودکفایی در ماه‌های آینده است. با این حال، روسیه در حال حاضر همچنان به قطعات و تسلیحات کامل از ایران وابسته است که عمدتاً از طریق دریای خزر ارسال می‌شود.
