رئیس هیأت مدیره جامعه انجمنهای حرفه‌ای راهنمایان گردشگری ایران می‌گوید: «حدود ۳۰ درصد از راهنمایان حرفه‌ای در حوزه گردشگری به واسطه بحران‌های چند سال گذشته و اقدامات حمایتی دیرهنگام و قهر سازمان برنامه و بودجه با دولت و خواسته‌های مردم، تغییر شغل داده و از این حرفه کناره‌گیری کرده یا مهاجرت کرده‌اند.»
محسن حاجیسعید با بیان این مطلب به خبرگزاری ایلنا گفت: «بیشتر راهنمایان حرفه‌ای فعال در انواع گردشگری بخش فرهنگی و انگلیسی‌زبان و سایر زبان‌های کشورهای اروپایی از جمله آلمانی، فرانسه، ایتالیایی با چالش‌های بسیار جدی روبرو هستند. بیشتر این افراد مهاجرت کردند و بسیاری از این افراد بیکار شده و ناچار به تغییر شغل شده‌اند.»
برای آگاهی از وضعیت پدیده مهاجرت در سازمان‌های کشور، پیمایشی با همکاری مشترک «رصدخانه مهاجرت ایران» وابسته به پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه «شریف» (دانشگاه صنعتی آریامهر) و «جاب ویژن» در اردیبهشت ۱۴۰۱ صورت گرفت.
گزارش «جاب ویژن» از مهاجرت کارکنان در بخش‌های مختلف نشان داده بود که ۷۷ درصد شاغلین کشور تمایل زیادی به مهاجرت دارند، بر اساس این پیمایش فعالین حوزه گردشگری، هتل‌داری و خدمات برگزاری همایش و مجالس بیش از سایر حوزه‌ها تمایل به مهاجرت دارند.
در ۲۳ آبان‌ماه نیز رئیس جامعه انجمنهای راهنمایان گردشگری با اشاره به از دست رفتن جایگاه ایران به عنوان دفتر منطقه‌‌‌ای یونسکو به روزنامه «دنیای اقتصاد» گفته بود: «ممکن است کشورمان زیرمجموعه دفتر هند یا قزاقستان قرار گیرد که خبر ناخوشایندی برای میراث فرهنگی ماست.»
محسن حاجیسعید با اشاره به ارتباط توسعه گردشگری در همه کشورها با موضوعات مختلفی نظیر ثبات سیاست خارجی، مسائل داخلی و حفظ امنیت گفته بود: «در کشورمان تحریم‌ها گرچه برای جذب گردشگر مشکل ایجاد می‌کند اما مسئله اصلی هشدار برای عدم‌سفر به ایران است. هنوز برای این موضوع رایزنی هم نکرده‌‌‌ایم، نه از سمت وزارت خارجه نه از سمت وزارت گردشگری که این هشدارها لغو شود.»
او با بیان اینکه راهنمایان تخصصی فعال در حوزه اروپا مدت طولانی است که بیکار هستند و فکری برای این موضوعات نمی‌شود تاکید کرده بود: «گاهی مواقع حرکت‌‌‌هایی از سوی مسئولان می‌‌‌بینیم که خودشان هم می‌‌‌دانند راهگشا نیست و تنها برای فعالان این صنعت آزاردهنده است.»
حاجیسعید با اشاره به توافقات صورت گرفته با یونسکو برای آموزش راهنمایان گردشگری توضیح داده بود: «بر مبنای این توافق، یونسکو قرار بود از آموزش راهنمایان تخصصی میراث جهانی کشورمان حمایت مالی داشته باشد. پیشتر جامعه راهنمایان این آموزش‌‌‌ها را می‌‌‌داد و برای تداوم آنها یونسکو پیشقدم شد. در نهایت آنها تصمیم گرفتند از حمایت مالی در این زمینه صرف نظر کنند.»
اسماعیل قادری استاد گردشگری در دانشگاه «علامه طباطبایی» نیز با اشاره به اینکه اگر ثبت جهانی به تنهایی کفایت می‌‌‌کرد، ایران باید جزو ۱۰ کشور برتر توریستی جهان می‌‌‌بود، گفته بود: «در فهرست کشورهای گردشگرپذیر بیشتر کشورهای اروپایی، آمریکا، ترکیه و… قرار دارند و ما جایگاه نامناسبی را در این لیست به خود اختصاص داده‌ایم.»
ایران چشم‌‌‌انداز خود را ۱۵ میلیون توریست ورودی قرار داده است. با این حال به گفته قادری این چشم‌‌‌انداز بر مبنای درستی برآورد نشده است.
به گفته وی، «ما به چشم‌‌‌اندازها در حوزه توریسم نمی‌رسیم زیرا هدف‌‌‌گذاری بر پایه درستی بنا نشده است. مسئولان از عدد پنج میلیون توریست ورودی صحبت می‌کنند که با افزایش سه یا چهار برابری قرار است به رقم ۱۵ تا ۲۰ میلیون برسد. در حالی که آمار اتباع بیگانه که به ایران سفر می‌کنند ۵ میلیون نفر است ولی همه آنها در دسته‌‌‌بندی گردشگر قرار نمی‌‌‌گیرند.»
این استاد گردشگری دانشگاه «علامه» معتقد بود که جمعیت توریست ورودی ایران سالانه بین ۲ تا ۳ میلیون نفر است.
زمزمه‌های لغو ویزای شنگن برای ایرانیان و لغو کامل تورهای گردشگری
یک ماه پس از آغاز اعتراضات سراسری در شهریورماه سال گذشته محسن حاجیسعید رئیس هیأت مدیره تشکل حرفه‌ای راهنمایان گردشگری از لغو کامل تورهای آلمان، اسپانیا، برزیل و استرالیا به مقصد ایران در پی اعتراضات سراسری در ایران خبر داده بود.
حاجیسعید اعتراضات سراسری در ایران را مانع جدی رونق دوباره گردشگری خارجی دانسته و گفته بود: «متاسفانه بسیاری از کشورها خصوصاً کشورهای معاند با انتشار اطلاعیه‌ای مبنی بر توصیه عدم سفر به ایران با توجه به اتفاقات اخیر از ورود بسیاری از گردشگران خارجی که قصد ورود و سفر به ایران را داشته‌اند، جلوگیری به عمل آورده‌اند.»
آن زمان ۷ کشور آلمان، فرانسه، هلند، اتریش، بلژیک، اسپانیا و ایتالیا در جریان اعتراضات کنونی از شهروندان خود خواسته بودند تا سریعا خاک ایران را ترک کنند و به کشور خود بازگردند.
با افزایش و گسترش اعتراضات مردم ایران در سال گذشته مسئولان رژیم تلاش کردند تا بار دیگر از گردشگران خارجی برای فشار بر کشورهای دنیا سوء استفاده کنند. چنانکه دو شهروند فرانسوی را به اتهام ارتباط با اعتراضاتی که بعدا روی داده بازداشت کردند و اعترافات اجباری تلویزیونی نیز از آنان پخش شد، این اقدامات رژیم ایران اعتراض شدید فرانسه را در پی داشت.
دستور رئیسی برای جذب تماشاگران جام جهانی قطر؛ گردشگری یا پا گذاشتن در میدان مین؟!
در همین ارتباط یکی از گروگان‌های پیشین سفارت آمریکا در ایران اسفندماه ۱۴۰۰ در مقاله‌ای در «اورشلیم پُست» نوشت و گفت: «سیاست گردشگری جمهوری اسلامی در راستای کمک به گروگانگیری است».
بری روزن گروگان پیشین سفارت آمریکا در ایران گفته بود: «سازمان جهانی گردشگری با تلاش برای ارائه تصویر امن از ایران، به سیاست گروگانگیری جمهوری اسلامی کمک می‌کند.»
رکود جدی در بازار گردشگری امر تازه‌ای نیست و همواره سفر به ایران از جمله سفرهای پرمخاطره دنیا پس از انقلاب۵۷ و روی کار آمدن جمهوری اسلامی به شمار می‌رود. اما همزمان با اجرای سیاست گروگانگیری با گردشگران خارجی توسط رژیم برای پیشبرد سیاست‌های باج‌گیری و فشار بر کشورهای غربی، ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم طرح رشد میزان گردشگر به «۱۵ میلیون نفر» در سال را داده تا در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری دنبال شود!
سازمان میراث‌فرهنگی: مُهر ورود به ایران در پاسپورت گردشگران ثبت نشود!
در آبان ۱۳۹۷ یک کارشناس صنعت گردشگری به حذف مُهر ورود به ایران از پاسپورت گردشگران خارجی نیز اشاره کرده و به کیهان لندن گفته بود «شاید بد نباشد بدانید تنها کشوری هستیم که معاون رییس جمهورش در شهریورماه اعلام کرد که در پاسپورت گردشگران مُهر ورود به ایران نمی‌زنند و این شرم‌آور است. به جایی رسیده‌ایم که مردم به خاطر مُهر کشور در پاسپورت‌شان به ایران نمی‌آیند تا بعدا در آمریکا یا سایر کشورها دچار مشکل نشوند و این خفّت را حکومت ایران پذیرفته که حتی حاضر شده مُهر ورود نزند تا تشویقی برای ورود گردشگران خارجی برای ورود به ایران باشد.»
با اینهمه ایران تحت جمهوری اسلامی در ۴ دهه گذشته، با انواع گشت ارشاد اسلامی، ممنوعیت‌های فراوان تفریحی، شرایط بد آلودگی هوا، گروگانگیری توریست‌ها به بهانه جاسوسی و… هرگز مقصد امن و مناسبی برای گردشگران جوامع باز و کشورهای غربی نبوده است.
