همزمان با پیشروی ارتش اوکراین در خاک روسیه در چند محور، دو منبع اطلاعاتی اروپایی روز جمعه نهم اوت (۱۹ امرداد) به رویترز گفتند که ده‌ها پرسنل نظامی روسیه برای استفاده از سیستم پدافندی موشک‌های «فتح-۳۶۰» در ایران آموزش می‌بینند. پیش‌بینی می‌شود حکومت ایران صدها فروند موشک هدایت‌شونده ماهواره‌ای برای جنگ علیه اوکراین به روسیه تحویل دهد.
این دو منبع اطلاعاتی ادعا کردند که گمان می‌رود نمایندگان وزارت دفاع روسیه در ۱۳ دسامبر ۲۰۲۳ (۲۲ آذرماه ۱۴۰۲) در تهران با مقامات ایران قراردادی برای دریافت فتح-۳۶۰ و یک سامانه موشکی بالستیک دیگر ساخته شده توسط سازمان صنایع هوافضا به نام «ابابیل» امضاء کرده باشند.
آنها با استناد به منابع اطلاعاتی محرمانه متعدد مدعی شدند پرسنل روسی به ایران سفر کرده‌اند تا نحوه کار با سامانه دفاعی فتح-۳۶۰ را که موشک‌هایی با حداکثر برد ۱۲۰ کیلومتر و کلاهک ۱۵۰ کیلوگرمی حمل می‌کنند، آموزش ببینند. یکی از این منابع گفت تنها مرحله پس از آموزش، تحویل واقعی موشک‌ها به روسیه خواهد بود.
یک کارشناس نظامی گفت که مسکو موشک‌های بالستیک خود را دارد، اما در حالی که از کلاهک‌های ایرانی برای اهداف دورتر استفاده می‌کند، استفاده سامانه فتح-۳۶۰ به روسیه امکان می‌دهد تا زرادخانه بزرگتری را برای اهدافی فراتر از خط مقدم به کار گیرد.
سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت که «این کشور و متحدانش در ناتو و شرکای «گروه هفت» در صورتی که رژیم ایران بخواهد دست به چنین نقل و انتقالاتی بزند، آماده پاسخگویی سریع و قدرتمندانه هستند. این امر به معنی شدت بخشیدن حمایت جمهوری اسلامی ایران از جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین به طرزی فوق‌العاده خواهد بود».
کاخ سفید بار‌ها نسبت به همکاری‌های امنیتی و نظامی بین روسیه و رژیم ایران از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین هشدار داده است.
هشدار «گروه هفت» به رژیم ایران در مورد ارسال موشک بالستیک به روسیه؛
احتمال ممنوعیت پرواز «ایران ایر» به اروپا-کشورهای عضو «گروه هفت» به جمهوری اسلامی هشدار دادند، «اگر به ارائه موشک‌های بالستیک یا فناوری‌های مرتبط به روسیه ادامه دهد، آماده واکنش‌های سریع و هماهنگ از جمله… pic.twitter.com/vRp7br1BZ5
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 16, 2024
کاخ سفید تأیید نکرد که آیا جمهوری اسلامی به پرسنل نظامی روسیه در مورد «فتح-۳۶۰» آموزش می‌دهد یا اینکه در حال آماده شدن برای ارسال این تسلیحات به روسیه برای استفاده علیه اوکراین است.
این دو منبع اطلاعاتی درباره چارچوب زمانی برای تحویل این سیستم موشکی به روسیه اعلام نکردند اما گفتند که به زودی انجام خواهد شد. آنها هیچ اطلاعاتی در مورد وضعیت قرارداد «ابابیل» ارائه نکردند.
سومین منبع اطلاعاتی از یک آژانس امنیتی اروپایی دیگر گفت که اطلاعاتی دریافت کرده است مبنی بر اینکه روسیه برای آموزش استفاده از سامانه‌های موشکی بالستیک ایران سرباز اعزام کرده است.
منبع سوم گفت که چنین آموزش‌هایی برای تسلیحات ایرانی ارائه شده به روسیه جزو تمرین‌های استاندارد است.
یک مقام ارشد ایرانی که نخواست نامش فاش شود، گفت که جمهوری اسلامی به روسیه موشک و پهپاد فروخته اما موشک‌های فتح-۳۶۰ ارسال نکرده است. این منبع در عین حال افزود: «هیچ منع قانونی برای تهران برای فروش چنین تسلیحاتی به روسیه وجود ندارد.»
این مقام مسئول با بیان اینکه ایران سلاح‌هایی را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه نفروخته است، گفت: «ایران و روسیه در خرید متقابل قطعات و تجهیزات نظامی مشارکت می‌کنند و در چارچوب همکاری‌های نظامی، مقامات ایرانی و روسیه اغلب بین دو کشور رفت و آمد داشتند.»
کشورهای عضو «گروه هفت» در اسفندماه ۱۴۰۲ طی یک بیانیه به جمهوری اسلامی هشدار دادند اگر به ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه ادامه دهد با «اقدامات جدید و قابل توجه» از سوی جامعه بین‌المللی روبرو خواهد شد. یکی از گزینه‌های آنها ممنوعیت پرواز هواپیماهای شرکت «ایران ایر» به اروپاست.
