خبرگزاری آسوشیتدپرس میگوید به مستنداتی محرمانه دست پیدا کرده است که نشان میدهد محدودیتهای اعمال شده بر برنامه هستهای ایران بسیار زودتر از ۱۵ سال اعلام شده تسهیل خواهد شد و ایران زمان کمتری برای دستیابی به بمب اتم نیاز دارد.
این خبرگزاری نوشته سندی که به آن دست یافته تنها سند مربوط به توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی در سال گذشته است که رسانهای نشده بود. اگرچه به گفته این رسانه مقامهای دولت آمریکا٬ اعضای کنگره این کشور را در جریان این سند قرار دادهاند.
آسوشیتدپرس نوشته است بر اساس آنچه از توافق هستهای رسانهای شده بود برخی محدودیتها علیه برنامه هستهای ایران برای ۱۵ سال ادامه خواهد داشت اما مستنداتی که رسانهای شدهاند جزئیاتی درباره یکی از مهمترین فعالیت های هستهای ایران و اینکه چه اتفاقی پس از ده سال محدودیت در زمینه غنیسازی رخ میدهد٬ ارائه ندادهاند.
به گفته این خبرگزاری٬ مستندات تازه این خلاء اطلاعاتی را پر میکنند و نشان میدهند تهران ۱۱ سال پس از اجرای توافق هستهای میتواند سانتریفوژهای مرکزی خود را با «دستگاههای پیشرفته» جایگزین کند و پس از ۱۱ تا ۱۳ سال بیش از پنج هزار «سانتریفیوژ ناکارآمد» خود را با سه هزار و ۵۰۰ «دستگاه پیشرفتهتر» تعویض کند.
این خبرگزاری ادعا کرده با توجه به آنکه کارایی دستگاههای جدید پنج برابر دستگاههای کنونی است، زمانی که ایران برای ساخت سلاح اتمی نیاز خواهد داشت، از یک سال به شش ماه کاهش مییابد.
دولت اوباما پیشتر و در زمان امضای توافق هستهای با ایران گفته بود با این توافق ایران اگر بخواهد به سلاح اتمی دست پیدا کند به ۱۲ ماه زمان برای تولید اورانیوم کافی برای ساخت یک بمب نیاز دارد.
آسوشیتدپرس نوشته که در این توافق٬ توان بالقوه فوقالعادهای در ظرفیت غنیسازی به ایران داده شده است و تهران در صورتی که اراده کند «قادر خواهد بود بمب اتم بسازد.»
این رسانه به نقل از ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا نوشته اسنادی که این خبرگزاری در اختیار دارد منافاتی با آنچه مقامهای این کشور ادعا کردهاند ندارد.
به گفته مونیز محدودیتها بر مقدار اورانیوم کمتر غنی شدهای که ایران اجازه خواهد داشت ذخیره کند برای ۱۵ سال به قوت خواهد باقی خواهد ماند و تهران در این مدت٬ اجازه ذخیره ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده خواهد داشت که این میزان بسیار کمتر از مقداری است که برای ساخت یک بمب اتمی مورد نیاز است.
آسوشیتدپرس میگوید این سند توسط دیپلماتی که بیش از یک دهه بر روی برنامه هستهای ایران کار کرده در اختیار این خبرگزاری قرار گرفته و دیپلمات دیگری هم آن را تائید کرده است.
بر اساس این گزارش اگرچه این سند از توافق هستهای مجزا است اما توسط آمریکا٬ روسیه٬ چین٬ بریتانیا٬ فرانسه و آلمان که طرف مذاکره با ایران بودند امضاء شده است.
ایران میگوید که به دنبال ساخت بمب اتمی نیست و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز نظارت بر اجرای صحیح برجام را بر عهده دارد. این آژانس میگوید تهران تاکنون به تعهدات خود در قبال توافق هستهای عمل کرده است.