Page 15 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۵۲ (دوره جديد
P. 15
صفحه 1۵ـ Page 15ـ شماره 1۷18 به یاد محمود خیامی؛
جمعه ۶تا پنجشنبه ۱۲مارس ۲۰۲۰ جوانمرد صاحبدل
به یاد اسکندر فیروز بنیانگذار سازمان محیط
زیست ایران نوین
او چندی پیش در مصاحبهای گفته شکاربانی و نظارت بر صید تبدیل اسکندر فیروز از فعالان سرشناس طلب را بپردازد .من پاکت را گرفتم و که در اکتبر امسال ( )۲۰۰۸افتتاح شد، محمود خیامی بنیانگذار کارخانجات
بود :به تلاش نیروهای تازهنفس برای شد ،ریاست آن را به عهده گرفت و به در جهان و بنیانگذار سازمان محیط سپاسگزاریکردم.وقتیبهخانهبرگشتم با ظرفیت پذیرش ۲۶۵۰دانشجو ،آماده «ایران ناسیونال» و از کارآفرینان صنعت
حفظ محیط زیست ایران ،خوشبین دنبال تلاشهای بیوقفه او بود که این زیست ایران ،شبانگاه چهارشنبه این و پاکت را باز کردم دیدم مبلغ آن از همه پذیرش دانشجویانی باشد که از مدارس اتومبیلسازی ایران پیش از انقلاب که
بوده و به جوانانی که بطور مداوم با سازمان در سال ۱۳۵۰به «سازمان هفته در بیمارستانی در مریلند آمریکا کمکهای نقدی فردی که تا آن زمان به محمودیه ایران بهصورت بورسیه به وی را «پدر صنعت اتومبیلسازی
او مشورت میکردند و دنبال راهکاری حفاظت محیط زیست ایران» تغییر در حالی که اعضای خانواده را در کنار دانشنامه ایرانیکا شده بود بیشتر است .و انگلستان اعزام میشوند .در کتاب ایران» میخوانند ،شامگاه پنجشنبه
مناسب برای حفظ حیات وحش و نام داد و دامنه فعالیتهایش نیز خود داشت در سن ۹۳ساالگی چشم این درست خصلت خیامی است .دهش آمده است«:طبق قرارداد منعقده ،با نهم اسفند ۹۸در سن ۹۰سالگی در
طبیعت ایران بودند امیدوار است .وی وسیعتر شد .در سال ۱۳۵۳قوانین ایجاد بورسهای دانشجویی و مبادله
عقیده داشت جوانان ایران آمادگی مهم زیست محیطی ایران با عنوان از جهان فرو بست. میکند و پوزش میطلبد». دانشجو و دانش تکنولوژی سعی بر این لندن ،درگذشت.
کامل دارند تا برای بهبود ،پاکسازی، حفاظت و بهسازی محیط زیست تشکیلات محیط زیست ایران و بخش دوم کتاب ،شامل مقالات است که دانش فنی ،علمی و آگاهیهای محمود خیامی در سال ۱۳۰۸در
اصلاح وضعیت محیط زیست کشور تصویب گردید که همچنان معتبر فعالیتهای آن ،حاصل سالها تلاش گوناگونی است که هر یک از نویسندگان دانشجویان را با توجه به پیشرفتهای مشهد به دنیا آمد .او از کارآفرینان
بکوشند .او بر اینکه باید به نسل جدید و پشتکار خستگی ناپذیر اسکندر در حد تخصص خود نگاشته و به و عمد ه تر ین صا حبا ن صنا یع
است. محمود خیامی هدیه کردهاند .نام کسان علمی و تکنولوژی روزافزون برای اتومبیلسازی در ایران بود .خیامی
امیدوار بود تأکید داشت. گفتنی است که در سایه کوششهای فیروز است. و عنوان مقالههای آنان بهترتیب حروف سالهای آیندهی کشور آماده سازد». شرکتهای ایران ناسیونال ،بانک
خانم ایران علاء همسر اسکندر اسکندر فیروز ،مناطق چهارگانه تحت وی به ایران و طبیعت آن عشق الفبایی نام نویسندگان از این قرار است: در پیشگفتار کتاب ،دکتر احمد صنعت و معدن ،فروشگاه زنجیرهای
فیروز ،دختر شادروان حسین علاء حفاظت ایران با نامهای پارک ملی، میورزید و در تمامی دوران حیات آجودانی ،ماشاءالله :ایران دوره قریشی تحت عنوان «مردی از کوروش (قدس) و اولین کارخانه مبل
نخست وزیر و وزیرپیشین دربار ایران آثار طبیعی ملی ،پناهگاه حیات وحش خود برای سر و سامان دادن به وضع قاجاری و هویت ما در جهان پیشمدرن رهسپاران وادی فقر» به معرفی دیگری ایران (مبلیران) را پیش از انقلاب ۵۷
بوده و به گفته دوستان و بستگان و منطقه حفاظت شده ثبت شدند. محیط زیست کشور خود از هیچ الهی ،صدرالدین :جوانمردی و اخلاق از محمود خیامی پرداخته است و چهره در ایران بنیانگذاری کرد که هزاران نفر
در تمامی این سالها همراز ،همدل در سال ۱۳۵۰فیروز رئیس کوششی فروگذار نکرد .تالیفات آن عاشق فرهنگ و ادب فارسی او را تصویر در آنها مشغول به کار بودند .در کارنامه
و پشتیبان همسر خود بوده است اجلاس سازمان ملل برای آمادهسازی زندهیاد درباره گیاهان و حیوانات و در راه و رسم کشتی و دلبستگیهایش را به متون بزرگ محمود خیامی ،فعالیتهای فرهنگی و
و از او به عنوان همسر و مادری پر کنوانسیونهای مربوط به کنفرانس بطور کلی معرفی طبیعت ایران، زرینکوب ،عبدالحسین :حکایت عرفانی فارسی چونان اسرارالتوحید
احساس ،دلسوز و فداکار برای آناهیتا جهانی محیط زیست استکهلم شد و بخشی از خدمات شایان او به محیط و تذکرهالاولیا بازگو کرده است .دکتر آموزشی هم دیده میشود.
و آذر دختران خود و خانواده آنها یاد در نخستین کنفرانس جهانی محیط همچنان باقی است قریشی همچنان از حافظه شگفتانگیز خیامی ،پس از انقلاب ۱۳۵۷به
زیست که در سال ۱۳۵۱در سوئد زیست زادگاهش است. عالیخانی ،علینقی :دولت و بخش خیامی حرف میزند و اینکه او بر اثر عنوان سرمایهدار توسط دادگاههای
میشود. برگزار گردید ،نایب رئیس این اجلاس شادروان فیروز حتی بعد از بازداشت شیفتگی به شعر عقاب دکتر خانلری انقلاب دستگیر و تمامی اموال و
*کیهان لندن درگذشت زندهیاد بود .وی از سال ۱۳۵۴تا ۱۳۵۶نیز و حبس ظالمانه در اوایل انقلاب از خصوصی که تمام آن را از حفظ از زبان دکتر داراییهای وی مصادره شد .او پس
اسکندر فیروز را به همسر و فرزندان سمت نایب رئیس اتحادیه جهانی پا نایستاد و در زندان به زندانیان و متینی ،جلال :پیروزی شاهنامه و محجوب شنیده بود ،طی دو شب این از خروج اجباری از ایران ،در بریتانیا و
وی و همچنین جامعهی علمی و حفاظت از محیط زیست را به عهده همبندانش زبانهای انگلیسی ،فرانسه منظومه ۹۳بیتی خانلری را از بر کرد. ایالات متحده آمریکا زندگی میکرد و
کوشندگان حفظ محیط زیست ایران و آلمانی میآموخت و آنها را با محیط جشنهای ملی دکتر قریشی در مقدمه ،پس از همچنان در عرصه تجارت موفق بود.
داشت. زیست ایران آشنا میکرد .به گفته مهدوی دامغانی ،احمد :شاهدخت تشکر از دکتر ماشاءالله آجودانی که وی صاحب چندین نمایندگی اتومبیل
تسلیت میگوید. نزدیکان و همکارانش در دوران زندان، فکر تألیف این کتاب را مطرح کرده و
وی استحکام روحی و فکری خود را والاتبار شهربانو مقدمات چاپ آن را فراهم ساخته است مرسدس بنز بود.
هرگز از دست نداد و با ناملایمات نظامی تالش ،اسعد :علمالعمران و به مقاله متمتع و پر نکته استاد احسان محمود خیامی از جمله افرد
کنار میآمد .او بطور کلی موفقیت یارشاطر اشاره میکند و این مقاله را نیکوکاری بود که به تحصیل کودکان
و شکست را بخشی از زندگی انسان شناختشناسی ارسطو پیشانینبشت کتاب قرار میدهد .استاد زادگاهش بسیار اهمیت میداد .او
یارشاطر در معرفی محمود خیامی، هیچگاه از زادگاه خود غافل نماند و
میدانست. عنوان «فریدون ف ّرخ» را برای او طی سالها بیش از یکصد مدرسه،
اسکندر فیروز متعلق به نسلی بود انتخاب میکند و از خلقیات برجسته مجتمع آموزشی و مجموعه کار و دانش
که به عنوان سازندگان ایران نوین محمود خیامی سخن میگوید .استاد در استان خراسان احداث و تأسیس
شناخته میشوند .او در سال ۱۳۰۵ نمود .خیامی در بریتانیا هم چندین
در شیراز پا به عرصه وجود گذاشت. مینویسد:
وی فرزند محمدحسین فیروز و نوه «محمود خیامی مردی خودساخته مکان آموزشی پایهگذاری کرد.
عبدالحسین فرمانفرما ،نوه عباس است و مدیری مدبر و توانا که از آغازی محمود خیامی چندین نشان معتبر
میرزا و پسرعموی ناصرالدین شاه مختصر شروع کرد و در اندک مدتی جهانی از جمله نشان سلطنتی ملکه
بزرگترین دستگاه صنعتی ایران« ،ایران بریتانیا را به دلیل تلاشهای فرهنگی
قاجار بود. ناسیونال» را سامان داد .انقلاب بساط در بریتانیا و خارج از آن دریافت کرد.
اسکندر فیروز بعد از آنکه کانون کارهای صنعتی او را در ایران در هم کتابی در قدرشناسی از محمود
شکار ایران در سال ۱۳۴۶به سازمان پیچید و او را روانه دیاری دیگر کرد .اما
طبع پوینده و نیروی زایندهی او چنان خیامی
مدارس سیستان و بلوچستان برق ندارند چه رسد به امکانات است که با شوق و خوشرویی تمام در در سال ۲۰۰۸کتابی در تجلیل
تحصیل از راه دور! محمود خیامی و فعالیتهای همهجانبه
انگلستان و آمریکا بهکار ادامه داد». وی در خدمتگزاری به کشور و مردم
=رئیس اداره فناوری استاد یارشاطر در جای دیگر، منتشر شد که «جوانمرد صاحبدل» نام
اطلاعات اداره کل آموزش خاطرهای شخصی از محمود خیامی دارد .کیهان لندن همان زمان مطلبی
و پرورش سیستان و نقل میکند که در خور نقل مجدد و به قلم دکتر صدرالدین الهی درباره
بلوچستان اعلام کرد: اعتنای بسیار است .استاد مینویسد: این کتاب منتشر ساخت که در ادامه
«میتوانم بگویم بعضی «سالها پیش که من تازه نعمت
از مدارس ما حتی برق آشنایی با وی را یافته بودم ،یک شب میخوانید.
ندارند .عمده مشکلات که از لندن به نیویورک آمده بود ،مرا به بهانه انتشار کتابی از مجموعه
استان در حوزه برگزاری سرافراز کرد .پس از صرف نان و پنیری،
کلاسهای آموزش آنلاین نوبت بدرود رسید .من او را تا در بیرونی مقالات بهنام :جوانمرد صاحبدل
این است که کانال ارتباطی مشایعت کردم .هنگامی که میخواست برای سپاسداشت از کوششها،
خارج بشود پاکت سفیدی از جیب خود ابتکارات و پیشگامیهای محمود
ما مشکل دارد». بیرون آورد و با پوزشخواهی فراوان به خیامی بنیانگذار و پدر صنایع
=در سیستان و دست من داد و در عذرخواهی آنچه در اتومبیلسازی ایران در راه حفظ و
بلوچستان همچنان کپر و آن بود ،مبالغه کرد و با عباراتی گرم توسعه فرهنگ ایران و زبان فارسی
مدارس خشت و ِگلی وجود و صمیمانه عذر خواست .درست مثل در تمام زمینهها و سطوح داخلی و
کسی که هزار تومان به دیگری بدهکار بینالمللی ،گروهی از استادان عالیقدر،
دارد. باشد ،ولی فقط بتواند یک تومان از دولتمردان صاحبنظر و پژوهندگان
نامدار با تألیف کتابی بهنام «جوانمرد
یک «مدرسه» در سیستان و بلوچستان در حالی که تحصیل از راه دور از صاحبدل» از محمود خیامی و خدمات
طریق تلویزیون و اینترنت جایگزین او تجلیل و قدردانی کردهاند .این کتاب
بلوچستان اعلام کرد« :میتوانم دانشآموزان عشایری نداریم که در روبرو شدهاند .حتی گزارشها کلاسهای درس شده ،به دلیل بههمت دکتر احمد قریشی استاد علوم
بگویم بعضی از مدارس ما حتی برق سطح استان پخش هستند و اغلب حاکی از فقدان سیستم برقرسانی فقدان اینترنت و حتی برق در سیاسی و رئیس پیشین دانشگاه ملی
ندارند .عمده مشکلات استان در آنان در مناطق روستایی زندگی در بسیاری از مناطق روستایی این مناطق محروم استان سیستان و که خود از دوستان دیرینه محمود
حوزه برگزاری کلاسهای آموزش میکنند ،البته آقای بلوچ زهی استان است ،چه رسد به سیستم بلوچستان ،دانشآموزان این استان خیامی است در لسآنجلس توسط
آنلاین این است که کانال ارتباطی مدیرکل فناوری اطلاعات استان شرکت کتاب چاپ و منتشر شده است.
سیستان و بلوچستان ارتباط خوبی اینترنت و آموزش از راه دور! از آموزش مجازی محروم هستند. کتاب حاوی دو بخش است .بخش
ما مشکل دارد». با آنها دارند و با اپراتورهای خود امین نخعی رئیس اداره فناوری در پی شیوع ویروس ُکرونا در اول معرفیها نام دارد؛ در این بخش
بر اساس آمارهای دولت۲۰۰ ، مثل همراه اول ،ایرانسل و هایوب اطلاعات اداره کل آموزش و پرورش ایران ،وزارت آموزش و پرورش پس از معرفی زندگی و سوابق خدمات
نقطه در استان سیستان و بلوچستان همکاری میکنند تا کل استان سیستان و بلوچستان در این رابطه طرح «تحصیل از راه دور» به اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی خیامی
شناسایی شده که فاقد مدرسه و در از طریق امواج رادیویی و ماهواره میگوید« :این مشکل فقط برای وسیله تلویزیون و اینترنت را با در ایران که با تأسیس کارخانجات
وضعیت فوق اورژانسی قرار دارند. زاهدان نیست و تمام استان سیستان همکاری وزارت فناوری و اطلاعات بزرگ ایرانناسیونال و وسعت دایره
علاوه بر این ،همچنان ۱۸۴مدرسه ارتباط اینترنتی داشته باشند». و بلوچستان با آن مواجه است .شاید راهاندازی کرده در حالی که فقدان فعالیت این مؤسسه که از بانک صنایع
از خشت و ِگل در این منطقه وجود امین نخعی با بیان اینکه «اگر در زاهدان چندان مشکلات حاد استانداردهای دسترسی به اینترنت ایران آغاز شد و به ایجاد تیم معروف
وسیله ارتباطی هم تهیه و در اختیار نباشد اما در روستاها حاد است و و حتی فقدان سیستم برقرسانی در فوتبال پیکان انجامید ،از چگونگی
دارد. مردم استان گذاشته شود باز هم دانشآموزان عشایری یک ارتباط استان سیستان و بلوچستان منجر تلاشهای مدیریآگاهصحبت میشود.
این درحالیست که بر مبنای کانال ارتباطی بین ما برقرار نیست. پایدار ندارند که بتوانیم آنها را در این به محروم ماندن دانشآموزان این در همین بیوگرافی میخوانیم که
اعلامیه جهانی حقوق بشر ،حق البته کارهای خوبی صورت گرفته و کلاسها شرکت دهیم .اگر قرار باشد محمود خیامی پس از مهاجرت به
تحصیل و امکانات آموزشی همچون نسبت به قبل روند گسترش اینترنت کاری صورت گیرد باید برای کل استان از تحصیل شده است. انگلستان همچنان هموطنانش را
حق برخورداری از غذا ،پوشاک و در استان از طرق مختلف خیلی استان سیستان و بلوچستان باشد». دانشآموزان استان سیستان و بهیاد دارد و با وجود آنکه حکومت
بهداشت ،حق ابتدایی هر انسان وی درباره وضعیت دانشآموزان بلوچستان همواره با مشکل کمبود فعلی دار و ندار و هست و نیست او
است ،حقی که دانشآموزان و مردم پیشرفت کرده است». عشایر در این استان گفت که «در کلاسهای درس و حتی تخته سیاه و خانواده و میراث پدرش را مصادره
سیستان و بلوچستان از آن بیبهره رئیس اداره فناوری اطلاعات اداره حال حاضر ما ارتباط چندانی با مواجه هستند و عمدتا در کپر و کرده است وی در همین دوران ۲۱
کل آموزش و پرورش سیستان و چادر کلاسهای درسشان تشکیل دبیرستان و هنرستان کار و دانش
هستند. میشود ،حالا با شیوع بیماری ُکرونا و ۹مدرسۀ روستایی در ایران با نام
و عدم دسترسی به سیستم ارتباطی مدارس محمودیه تأسیس کرده و با یک
و اینترنتی برای آموزش مجازی بنیاد فرهنگی معتبر انگلیس قراردادی
بسته است که این مدارس را از جهت
برنامهریزی علمی و تأمین احتیاجات
فنی پشتیبانی کنند .در این راستا بنیاد
خیامی در انگلستان با ایجاد دو مدرسه