Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۵۴ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪1۷۲۰‬‬
‫جمعه ‪ ۲۷‬مارس تا پنجشنبه ‪ ۲‬آوریل ‪۲۰۲۰‬‬

   ‫اسپرانتو‪ ،‬یک زبان اختراعی‬                                                     ‫زبان فرانسه‪،‬‬                                                                   ‫زبان ژاپني و صحبت کردن‬

                                         ‫میگویند «دکتر لودریک لازاروس»‬           ‫زبانی رومانتیک‬                                                                 ‫سلسله مراتبي‬
                                         ‫لهستانی که زبان اسپرانتو را اختراع‬
‫ما در ایران هم اسپرانتودان داریم‪ .‬آنها‬   ‫کرد یک نابغه بوده؛ نابغه بامزهای که‬     ‫مثل شعر ميماند با هزار قاعده و به‬  ‫آن قدیمها که سیاستمدارها‬              ‫کردن است؛ همانجور که مينویسند‬          ‫اینکه گفته میشود ژاپنيها خیلي‬
‫انجمن‪ ،‬فصلنامه‪ ،‬خود آموز و سایت پر‬       ‫بعد از ‪ ۶۷‬سال زبان اختراعیاش از‬         ‫قول خودشان «موزیکالیته» یا همان‬    ‫و تحصیلکردهها چند زبان بلد‬            ‫(یا ميکشند) کلمات را ميخوانند‪.‬فقط‬      ‫آدمهاي باهوشي نیستند و فقط‬
‫و پیمانی دارند که ميشود به وسیله آن‬      ‫طرف سازمانملل یک زبان رسمی و‬            ‫آهنگینکردن زبان‪ .‬خیلي هم جالب‬      ‫بودند به آنها ميگفتند‪« :‬در محل‬        ‫باید مواظب بود چون زبان ژاپنی سلسله‬    ‫پشتکارشان خوب است درست نیست‬
‫از ریز و درشت این زبان مندرآوردی‬                                                 ‫حرف ميزنند‪ .‬مثلا به پدرشوهر مثل‬    ‫کارتان انگلیسي صحبت کنید‪ ،‬با‬          ‫مراتبي است؛ این چشمباداميها وقتي‬       ‫و خلاف آن کامل ًا در خط و زبان‬
‫سردرآورد‪ .‬سایت انجمن اسپرانتو‬                        ‫بینالمللی شناخته شد‪.‬‬        ‫انگلیسيها نميگویند «پدر قانوني»‬    ‫دشمنتان آلماني حرف بزنید ولي‬          ‫وارد خانه ميشوند‪ ،‬براي اینکه اعلام‬     ‫نوشتاريشان هویداست‪ .‬این ملت‪ ،‬اولش‬
‫هم ‪www.sabzandishan.org‬‬                  ‫از لحاظ ترجمه آثار ادبی و ادبیات هم‬     ‫(‪ )Father in law‬ميگویند «پدر‬       ‫و قتي مي خو ا هید با معشو ق تا ن‬      ‫کنند «من آمدم»‪ ،‬از کلمه «بوکو»‬         ‫دو تا الفباي جداگانه داشتند؛ «کاتاکانا»‬
‫است که با گردش در آن تا حدودی‬            ‫اسپرانتو زبانها حرفهایی برای گفتن‬       ‫قشنگ!» (‪ .)beau pere‬از زیبایي‬      ‫صحبت کنید زبان فرانسه را انتخاب‬       ‫استفاده ميکنند اما براي ورود به جاهاي‬  ‫براي مردان و «هیراگانا» براي خانمها‪.‬‬
‫دستتان میآید زبان اسپرانتو چهجور‬         ‫دارند‪« .‬ویلیام الد»‪ ،‬شاعر و نویسنده‬     ‫این زبان که بگذریم فرانسه بعد از‬   ‫کنید»‪ .‬فرانسه زبان زیبایي است‪.‬‬                                               ‫این الفباها هر کدام ‪ ۴۶‬حرف داشتهاند‬
                                         ‫اسپرانتونویسی است که چندین‬              ‫انگلیسي‪ ،‬اسپانیایي و پرتغالي‪ ،‬با‬                                                  ‫رسمي ميگویند «واتاشي»‪.‬‬        ‫و حالا با خط تصویري «گانجي» ـ که‬
                     ‫چیزي است‪.‬‬           ‫بار نامزد جایزه نوبل شده است‪ .‬اما‬       ‫‪ ۱۲۸‬میلیون نفر‪ ،‬پرگویشترین زبان‬                                                                                 ‫سوغات چینيهاست ـ مخلوط شدهاند‪.‬‬
                                         ‫اسپرانتودانهای پایهای هم وجود دارند‬     ‫زنده دنیاست‪ .‬علاوه بر این‪ ،‬فرانسه‬                                                                               ‫اینکه به جاي داشتن یک الفباي‬
                                         ‫که از آثار حافظ و خیام گرفته تا گوته‬    ‫زبان هنر است‪ .‬خیلي از کتابهاي‬                                                                                   ‫درست باید نقاشي کشید و این توجیهي‬
                                         ‫و شکسپیر و تالکین را به اسپرانتویی‬      ‫مرجعي که بچههاي هنر ميخوانند‪،‬‬                                                                                   ‫ميخواهد که فقط در مخیله آدمهاي‬
                                         ‫ترجمه کردهاند‪.‬گرامر اسپرانتو نوع‬                                                                                                                        ‫شرق آسیا پیدا شده که خداییش‬
                                         ‫خاصی است؛ طوری که هرکس میتواند‬                           ‫به فرانسه است‪.‬‬                                                                                 ‫خیلي سخت است‪ .‬فکرش را بکنید؛‬
                                         ‫یک جمله را آنطور که میخواهد با مدل‬      ‫خیلي از کساني که فرانسه‬                                                                                         ‫براي یاد گرفتن کامل خط ژاپني‪ ،‬باید‬
                                         ‫ساختار جملهبندی زبان مادریاش سر‬         ‫یادگرفتن را شروع ميکنند‪ ،‬بعد‬                                                                                    ‫‪ ۲‬هزار تصویر «گانچي» را بلد بود وگرنه‬
                                         ‫هم کند و حرف بزند؛ در گرامر اسپرانتو‬    ‫از چند ترم جا ميزنند! مخصوصا‬                                                                                    ‫مثل بچه ژاپنيهاي کلاس پنجمشان‪،‬‬
                                         ‫ترتیب قرارگرفتن فاعل‪ ،‬فعل‪ ،‬مفعول و‬      ‫توي چند ترم اول‪ ،‬صرف فعلهاي‬                                                                                     ‫نمیشود روزنامه خواند! این علامتها‬
                                         ‫دیگر اجزای جمله اصلا مهم نیست‪.‬‬          ‫عجیب و غریب و حرف تعریفهاي‬                                                                                      ‫هم‪ ،‬هر کدامشان حکایتي دارند‪ .‬یک‬
                                                                                 ‫مؤنث و مذکرش حسابي حال آدم‬                                                                                      ‫ژاپنيوقتيميخواهدبنویسد«امنیت»‪،‬‬
‫زبان روسی‪ ،‬از جنگ‪ ،‬با صلح‬                                                        ‫را ميگیرد! ولي سختي اصلي زبان‬                                                                                   ‫نشانهاي را ميکشد که در واقع «زني‬
                                                                                                                                                                                                 ‫است که سقفي بالاي سر اوست»؛ زماني‬
                                                                                           ‫فرانسه دیکته آن است‪.‬‬     ‫زبان عربي‪ ،‬در همسایگي ایران‬                                                  ‫هم که بخواهد از عشق سخن بگوید‪،‬‬
                                                                                 ‫مثلا همین کلمهاي که شما به‬                                                                                      ‫نشانهاي را روي کاغذ ميآورد که به‬
‫حرکتي دارند و تعداد زیادي پیشوند که‬      ‫روسي یکي از خوشآهنگترین و‬               ‫این راحتي مادمازل (مادموازل)‬       ‫قواعد هیچ زباني به اندازه عربي نیست؛‬  ‫با ورود اسلام و رسمي شدن زبان‬          ‫نوعي «تصویر زني است که بچهاش را‬
‫آنها را شبیه بازي فکري ميکند‪ .‬براي‬       ‫غنيترین زبانهاي دنیا و پرگویندهترین‬     ‫تلفظ مي کنید ‪ ،‬آ نها مي نو یسند‬    ‫طوري که با تغییر حتي یک حرکت‪،‬‬         ‫عربي‪ ،‬همه دانشمندان و شعرا در‬
‫ترجمه این پیشوندها در فارسي‪ ،‬گاهي‬        ‫زبان اروپاست و در آن همه کلمهها اعم از‬  ‫‪ mademoiselle‬برای یادگیری‬          ‫کل معناي جمله عوض شود‪ .‬در ترجمه‬       ‫سرزمینهای اسلامی به این زبان حرف‬                        ‫در آغوش گرفته»‪.‬‬
‫مجبور ميشویم یک خط کامل توضیح‬            ‫اسم‪ ،‬فعل‪ ،‬صفت و عدد ـ خلاصه همه‬         ‫این زبان نباید مشقنوشتن و تمرین‬    ‫عربي به فارسي‪ ،‬خیليجاها مترجم دچار‬    ‫ميزدند و مينوشتند‪ ،‬چون زبان علم آن‬     ‫اما برخلاف نوشتن‪ ،‬ژاپني حرف‬
‫بنویسیم‪ .‬در عوض‪ ،‬اگر با همه این‬          ‫کلمات به غیر از قید ـ صرف ميشوند‪.‬‬                                          ‫کمبود لغت ميشود‪ .‬با دانستن عربي‪،‬‬      ‫روزها بود‪ .‬بعد از ظهور اسلام و آمدن‬    ‫زدن حتي سادهتر از انگلیسي بلغور‬
‫سختيها‪ ،‬روسي یاد بگیرید‪ ،‬ميتوانید‬        ‫تمام اقسام کلمه به جز فعل‪ ۴‬نوع حالت‬                    ‫املا فراموش شود‪.‬‬    ‫ميتوان اصل آثار دانشمندان دوره‬        ‫کتاب آسماني به زبان عربي‪ ،‬زبان یوناني‬
‫از گنجینه غني ادبي آنها استفاده کنید‬     ‫صرف دارند که به آنها «پادژ» ميگویند‪.‬‬                                                                             ‫شهرتش را از دست داد‪ .‬گستردگي و‬
‫و آثار نویسندگان و شاعران بنام روسي‬      ‫البته آنها باعث ميشوند که نقش کلمات‬                                                    ‫اسلامي را مطالعه نمود‪.‬‬
‫را به زبان اصلي بخوانید‪ .‬بالاخره یک روز‬  ‫را راحتتر تشخیص بدهیم‪ .‬کلمات ‪۳‬‬
‫ميرسد که ميتوانید آثار داستایفسکي‪،‬‬       ‫جنس مؤنث‪ ،‬مذکر و خنثي دارند که از‬
‫تولستوي‪ ،‬پاسترناک‪ ،‬گوگول‪ ،‬گورکي‪،‬‬         ‫پایانه آخر کلمه ميتوان آن را تشخیص‬
‫مایاکوفسکي‪ ،‬آناآخماتوآ‪ ،‬پوشکین‪،‬‬          ‫داد‪.‬روسي‪ ،‬زبان دقیقي است؛ مخصوصا‬
‫لرمانتف و‪ ...‬را تقریبا بهراحتي بخوانید‪.‬‬  ‫برايبیانحرکت!روسها‪ ۱۷‬جفتفعل‬

   ‫‪1۶‬‬                 ‫‪4۵۷‬‬

‫‪4‬‬                                                ‫‪8‬‬
                                                                           ‫(سودوکو)‬
                      ‫‪۷۶‬‬
                                                                                                                    ‫‪ 1۵ 14 13 1۲ 11 1۰ 9 8 ۷ ۶ ۵ 4 3 ۲ 1‬عمودی‪:‬‬

‫‪۵4‬‬     ‫‪1۶‬‬                                                              ‫‪31‬‬                                           ‫‪۱‬ـ از استادان مسلم و پیشگامان اعتلای‬                                                            ‫‪1‬‬
                                                                                                                    ‫موسیقی ملی ایران و بنیانگذار مدرسه‬
                                         ‫‪89‬‬                            ‫‪4۵‬‬                                                                                                                                           ‫‪۲‬‬
                                                                                                                                      ‫عالی موسیقی‬
   ‫‪۲8‬‬                                            ‫‪۶1۲‬‬                                                                ‫‪۲‬ـ مقام و موقعیت شغلی ـ طمع ـ‬                                                                   ‫‪3‬‬
                                                 ‫‪1 ۵۶‬‬
‫‪39۲‬‬                                                                                                                                    ‫حیوانی است‬                                                                   ‫‪4‬‬
                                                                ‫‪3۲‬‬                                                   ‫‪۳‬ـ دستمزد ـ فرمانده ـ سقف دهان‬
‫‪19‬‬                                       ‫‪۵‬‬                                                                          ‫‪۴‬ـ بختآزمایی ـ تغییرپذیر و نااستوار‬                                                             ‫‪۵‬‬
                                                 ‫‪3۶‬‬                                                                 ‫‪۵‬ـ میوه ایست ـ از نویسندگان معروف‬
   ‫‪۷۶‬‬                                                                                                                                                                                                               ‫‪۶‬‬
                                                                                                                                  ‫و فقید معاصر ایران‬
        ‫بین دو کوه‬              ‫عمودی‪:‬‬           ‫‪11 1۰ 9 8 ۷ ۶ ۵ 4 3 ۲ 1‬‬                                            ‫‪۶‬ـ«شمال»بهمریختهـممارستـرطوبت‬                                                                   ‫‪۷‬‬
  ‫‪۷‬ـ نقشه برای آینده‬                                                                                                ‫‪۷‬ـ از نویسندگان بزرگ روس و خالق‬
‫‪۸‬ـ داخل دایره است ـ‬   ‫‪۱‬ـ از شعرا و ترانه سرایان‬                                                            ‫‪1‬‬                                                                                                        ‫‪8‬‬
‫گشایش ـ خوراکی‬         ‫معروف و فقید ایران‬                                                                                         ‫اثر «جنگ و صلح»‬
                      ‫‪۲‬ـ از ییلاقات دامنه‬                                            ‫‪۲‬‬                              ‫‪۸‬ـ شهری تاریخی در پاکستان ـ پیش‬                                                                 ‫‪9‬‬
        ‫است سنتی‬                                                                                                                                                                                                    ‫‪1۰‬‬
‫‪۹‬ـ تکخال ـ کشوری‬             ‫البرز ـ مطیع‬                                            ‫‪3‬‬                                                      ‫ـ پایهها‬
                      ‫‪۳‬ـ پژوهشگر‪ ،‬مؤلف‪،‬‬                                                                             ‫‪۹‬ـ از سبزیجات ـ جدا و رها شده ـ‬                                                                 ‫‪11‬‬
              ‫است‬     ‫ادیب و استاد فقید‬                                              ‫‪4‬‬                                                                                                                              ‫‪1۲‬‬
‫‪۱ ۰‬ـ معر و فتر ین و‬                                                                                                                      ‫وسیله شفا‬
‫محبو تر ین چهر ه‬            ‫دانشگاه تهران‬                                            ‫‪۵‬‬                              ‫‪۱۰‬ـ مروت و غیرت ـ زبانی است ـ‬                                                                   ‫‪13‬‬
                      ‫‪۴‬ـ از آنطرف خوراکی‬                                             ‫‪۶‬‬
  ‫سیاسی قاره آفریقا‬   ‫است سنتی ـ نام‬                                                                                              ‫حشرهایست موذی‬                                                                     ‫‪14‬‬
     ‫‪۱۱‬ـ دارالمجانین‬                                                                 ‫‪۷‬‬                              ‫‪۱۱‬ـ گشاینده و پیروز ـ پرستش و‬                      ‫‪۹‬ـ بانوی آواز ایران‬
                          ‫قومی سامی نژاد‬                                                                                                                        ‫‪۱۰‬ـ تکرار یک حرف ـ قومی‬                             ‫‪1۵‬‬
                      ‫‪۵‬ـ اشاره به دور ـ‬                                              ‫‪8‬‬                                                  ‫سجود ـ شنا‬              ‫از اقوام ایرانی ـ رهسپار‬
                                                                                     ‫‪9‬‬                                   ‫‪۱۲‬ـ راهنمایی ـ قبیح و ناپسند‬           ‫‪۱۱‬ـ پنبه پاک نکرده ـ از‬                         ‫افقی‪:‬‬
                                  ‫معیوب‬                                                                             ‫‪۱۳‬ـ از شهرهای ایران ـ از آثار عطار‬          ‫خطوط هوایی بینالمللی‬
                      ‫‪۶‬ـ زاری ـ فرورفتگی‬                                                                                                                                                         ‫‪۱‬ـ از نقاشان چیرهدست و‬
                                                                                                                                          ‫نیشابوری‬                         ‫ـ دو رویی‬             ‫بلندآوازه ایران که در‬
                                                                                     ‫‪1۰‬‬                             ‫‪۱۴‬ـ دست ـ عنوانی برای خانمها ـ از‬           ‫‪۱۲‬ـ سمی است کشنده ـ‬              ‫سال ‪ ۱۳۱۹‬شمسی‬

                      ‫حل جدول شماره قبل‬                                                               ‫‪11‬‬                           ‫خلفای اموی ـ راز‬                            ‫ارتفاع‬                        ‫درگذشت‬
                                                                                                                    ‫‪۱۵‬ـ کجرفتاری و ارتکاب جرم ـ از‬              ‫‪۱۳‬ـ ظرفی است ـ مشابه‬             ‫‪۲‬ـ شهری کوچک در کنار‬
                                                                                              ‫افقی‪:‬‬                                                                                              ‫زایندهرود ـ خاندان ـ‬
                                                                                                                                        ‫انواع سسها‬                             ‫و جور‬
                                                                                 ‫‪۱‬ـ از قربانیان معروف‬                                                           ‫‪۱۴‬ـ صورت ـ مصون ـ ابتدا‬             ‫دلبستگی و اخلاص‬
                                                                                   ‫انقلاب کبیر فرانسه‬                                        ‫حل جدول شماره قبل‬                                   ‫‪۳‬ـ از هنرپیشگان توانا تاتر‬
                                                                                                                                                                          ‫ـ سالخورده‬
                                                 ‫‪۷‬ـ پاپوشی است ـ از‬              ‫‪۲‬ـ عا قل و ذ کی ـ‬                                                               ‫‪۱۵‬ـ علمی است ـ بیهوده‬                           ‫ایران‬
                                                       ‫شهرهای ایران‬              ‫خرسندی و خشنودی‬                                                                                                 ‫‪۴‬ـ قسمتی از صورت ـ محل‬
                                                                                 ‫‪۳‬ـ رشد یافته ـ حیوانی‬                                                                                           ‫نگهداری اسناد و مدارک‬
                                                 ‫‪۸‬ـ ذلیل و درمانده ـ او هم‬
                                                         ‫حرفهای دارد‬                      ‫است ـ زهر‬                                                                                                     ‫ـ حساب کردن‬
                                                                                 ‫‪۴‬ـ عدالت ـ محبت ـ جدا‬                                                                                           ‫‪۵‬ـ بار گردن ـ جانداری است‬
                                                 ‫‪۹‬ـ گردهمایی برای تبادل‬          ‫‪۵‬ـ همراه و مصاحب ـ از‬
                                                 ‫فکر ـ از شهرهای‬                 ‫آنطرف حرفه و شگرد‬                                                                                                   ‫ـ فهیم و تند و تیز‬
                                                                                                                                                                                                 ‫‪۶‬ـ از شهرهای ایران ـ زمینه‬
                                                        ‫معروف جهان‬                 ‫است ـ جنس مذکر‬
                                                 ‫‪۱۰‬ـ گریبان ـ قسمتی از‬           ‫‪۶‬ـ کوهی در بلندترین‬                                                                                                         ‫ـ رطوبت‬
                                                                                 ‫ا ر تفا عا ت فلا ت‬                                                                                              ‫‪۷‬ـ شهری کویری در کشورما‬
                                                              ‫هواپیما‬                                                                                                                            ‫ـ رودخانهای در ایران ـ‬
                                                 ‫‪۱۱‬ـ حیوانی است ـ‬                  ‫ارمنستان ـ از فلزات‬
                                                                                                                                                                                                                ‫رایزن‬
                                                        ‫کشوری است‬                                                                                                                                ‫‪۸‬ـ از نویسندگان معروف‬
                                                                                                                                                                                                 ‫فرانسه و برنده جایزه‬

                                                                                                                                                                                                             ‫ادبی نوبل‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18