Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۹۸ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‌‌‪‌‌1‌3‬شماره‌‪1864‬‬ ‫هر چه ميشد منجر به انقلاب نميگرديد چون امريكاييها‬ ‫قول نجمآبادي كه او را در بدو امر با نقرة فولادين‬
‫جمعه ‪ ۳‬تا پنجشنبه ‪ 9‬فوریه ‪202۳‬‬ ‫مدعي بودند كه دموكراسي در ايران نيست (و لابد جاهاي‬ ‫زره پوش ميكند مينويسد (صفحه‪ )۱۶۶‬ما اطلاع داشتيم كه‬
‫ديگر هست)‪ .‬براي اطلاع خوانندگان قسمتي از يادداشتهايي‬ ‫شكنجه در ايران رواج دارد ولي ما سكوت را انتخاب كرديم و‬
‫كرد به خصوص اگر تجديد نظر درقيمت ها نشود‪ .‬ضمنا او‬ ‫را كه در موقع سفارت و قدري پس از مسافرت اعليحضرت به‬ ‫براي اينكار گناه كاريم‪ .‬ولي سكوت اختيار كرديم چون خدماتي‬
‫گفته است كه با روال فعلي بهاي نفت مي بايست در سال‬ ‫كاراكاس و مذاكرات بين شاه و رئيس جمهوري ونزوئلا به عمل‬ ‫كه جمعي به مملكت ميكرديم ارزش سكوت را داشت و‬
‫آمد خدمت خوانندگان عرض ميكنم (در اين مذاكرات فقط‬ ‫با وصف اينكه سكوت گناهكارانه بوده من و همكارانم از‬
‫‪ ۱۹۹۰‬به نود دلار برسد!‬ ‫دكتر خلعتبري وزير امورخارجه وقت و بنده وزراي نفت و‬
‫‪ ۷‬ــ وسايل خبري ممالك صنعتي براي پوشاندن تورم داخلي‬ ‫عملياتي كه انجام داديم ميتوانيم سربلند باشيم‪.‬‬
‫خودشان نفت را بهانه كردهاند و دايم از طريق وسايل خبري‬ ‫وزير امور اقتصادي ونزوئلا شركت داشتند‪).‬‬ ‫در اين مورد بهتر است خوانندگان متن انگليسي كتاب‬
‫كهقويادراختياردارندمارا ميكوبندوماصادركنندگاننفت‬ ‫شاه‪ :‬آيا ونزوئلا با تورم و مشكلات ناشي از آن رو به رو‬ ‫را مطالعه كنند و بعد قضاوت كنند كه اين خدمات چطور‬
‫منجر به تسليم بلامعارض شش دانگ مملكت شد و آيا اين‬
‫را سبب تورم در دنيا معرفي مي كنند‪.‬‬ ‫است يا خير؟‬ ‫آقايان تصور نميكنند كه هيچ رهبر بي لياقتي‪ ،‬حتي شاه سلطان‬
‫شاه مطالبي را كه رئيس جمهوري ونزوئلا در دل داشت و‬ ‫پاسخ رئيس جمهوري‪:‬‬ ‫حسين مملكت را اين طور تسليم نكرده است و حالا ميآيند‬
‫مثل سيل سرازير كرد‪ ،‬قبول فرمودند ولي اضافه كردند ما هر‬ ‫‪۱‬ــ محققاً دولتهاي در حال توسعه تورم را توليد نكردهاند‬ ‫دستورات شاه را هم كه سبب ميشده جاده و راه آهن و‬
‫سدهاي متعدد بسازند‪ ،‬به حساب خودشان ميگذارند‪ .‬در هر‬
‫كاري بكنيم محكوم ميشويم‪.‬‬ ‫حال براي بنده روشن نيست چطور چنين مطالبي از طرف‬
‫اولا اگر عوايد نفت را خرج كنيم به تورم داخلي خودمان‬ ‫گويندگان كه اسمشان برده ميشود و آنان را الي الابد محكوم‬
‫اضافه ميكنيم چون زيربناي محكمي براي نرخ صحيح هنوز‬ ‫ميكنند تكذيب نميگردد تا اقلا روزي اولاد ايشان بدانند كه‬
‫چنين نبوده و منظور پدرشان شركت و طرفداري از شكنجه و‬
‫هویدا در حال مذاكره با لیندون جانسون رئیس جمهوری امریكا كاخ سفید واشنگن ــ دسامبر ‪1968‬‬
‫كشتار نبوده است‪.‬‬
‫نداريم‪.‬‬ ‫چون ما قدرت مالي آن را نداريم و با چند هزار ميليون دلار‬ ‫در صفحات ‪ ۲۷۰‬به بعد آقاي ميلاني صحبت از احزاب زمان‬
‫ثانيا اگر جلوي خرج را بگيريم و امساك بكنيم به مردم‬ ‫نميشود تورم عمومي در دنيا ايجاد كرد‪ .‬ما هستيم كه تورم‬ ‫محمد رضا شاه ميكنند‪ .‬شايد من اشتباه ميكنم ولي اعتقاد‬
‫مملكت به نحوي تلقين خواهندكرد كه اين خودداري از خرج‬ ‫را از ممالك صنعتي وارد ميكنيم‪ ،‬چون آن ها حاكم به توليد‬ ‫دارم كه در ايران هيچ حزبي با ايمان روي كار نيامد (جز حزب‬
‫براي گذاشتن ميلياردها است در خارج براي كمك به بانكها و‬ ‫توده) و كليه احزاب از زمان قوام السلطنه به بعد‪ ،‬با يك نيش‬
‫اقتصاد اروپا و آمريكا و بعد فرمودند اي كاش حرف والتر لوي‬ ‫اجناسصنعتيهستند‪.‬‬ ‫قلم تأسيس و يا از بين ميرفتند و اين روند در تمام كشورهاي‬
‫درست در ميآمد ولي ما به نصف اين مبلغ هم راضي هستيم‪.‬‬ ‫‪۲‬ــ دلار آمريكا تا چندي پيش جزو ضعيفترين ارزهاي‬
‫براي خاتمه عرض ميكنم كه ماموريت اينجانب در ونزوئلا‬ ‫دنياي صنعتي بود ولي سير صعودي را مجدداًپيش گرفته چون‬ ‫كوچك متداول است و ايران استثنا نيست‪.‬‬
‫دراواخرسال‪ ۱۹۷۷‬خاتمهپيداكردوباخوشوقتيزيادبرگشتم‬ ‫فقط بنده عرض ميكنم كه چون با آقاي پروفسور عدل قوم‬
‫به ايران كه به آن علاقه مفرط داشتم و به آب و خاك و هوايش‬ ‫امريكا پايه طلا را از دلار جدا كرده و دلار آزاد شده است‪.‬‬ ‫خويش بودم و با ايشان هميشه تماس نزديك داشتم اطلاع‬
‫نيز مأنوس بودم‪ .‬در چند ماهي كه در ايران بودم افتخار پيدا‬ ‫‪۳‬ــ دولت امريكا موفق شده با فعل و انفعالاتي مقادير‬ ‫دارم كه وقتي حزب ايران نوين و حزب مردم ادغام شدند و‬
‫كردم كه يك مرتبه هم به حضور شاه شرفياب شوم‪ .‬اين بار به‬ ‫زيادي «اورو دلار» را كه روي دست اروپايي ها مانده بود‬ ‫نويسنده كتاب به حق و به طور واضح مينويسد (صفحه‬
‫خلاف دفعه اول‪ ،‬بدون لباس رسمي و در دوران نخست وزيري‬ ‫و تا چندي پيش قرار بود طلا در مقابل آنها بپردازد با دلار‬ ‫‪ )۲۷۶‬متحير است كه عدهاي تحصيلكرده ايران چطور تسليم‬
‫جمشيد آموزگار بود‪ .‬شاه از اوضاع ونزوئلا سئوالاتي كردند كه‬ ‫عادي يكسان كند‪ .‬و چون ديگر طلا نميدهند از درخواست‬ ‫ادغام شدهاند و قبول كردند كه حزب دولتي منحصر به فرد‬
‫طلا خلاصي پيدا كرده (چندي قبل دولت انگليس تقاضاكرده‬ ‫باقي بماند‪ .‬نويسنده با كمال تاسف چنان كه عرض كردم عمري‬
‫حتي المقدور جواب داده شد‪.‬‬ ‫در امريكا گذرانده و نميداند كه شرط سر كار ماندن فقط‬
‫بود كه دولت امريكا صد ميليارد دلار به طلا بپردازد‪).‬‬ ‫تسليم بودن است و تا حدودي از خود هويدا درس دوام آوري‬
‫ديدار با هويدا‬ ‫‪۴‬ــ نظر به اينكه امريكا قادر است نود درصد آن چه را‬ ‫را هر روز ميآموختند‪ .‬بنده منظورم توضيحي است در بارة‬
‫چندي بعد رفتم به ديدن آقاي هويدا در منزلي كه جنب‬ ‫مصرف ميكند خودش توليد كند از تورم در امريكا تا حدودي‬ ‫تشكيل حزب رستاخيز و انحلال حزب مردم‪ .‬چنان كه عرض‬
‫كاخ سعدآباد براي نخست وزير تهيه شده بود (خانة بزرگي‬ ‫جلوگيري شده ولي چون ما مجبوريم اجناس صنعتي و به‬ ‫شد‪ ،‬پروفسور عدل اين حزب را اداره ميكرد ولي تعزيه گرداني‬
‫بود كه ميگفتند تيمور بختيار ساخته ولي فرصت زندگي در‬ ‫خصوص داروهايي كه نياز داريم تماما وارد كنيم وبهاي آن ها‬ ‫و عضو موثر آن مهندس جفرودي بود كه سالها سناتور شد و‬
‫آن را پيد نكرده و دولت آن را توقيف كرده) اتفاقاً آن روز با‬ ‫ترقي فاحشي كردهاند تورم ضربه بزرگي به ما وارد آورده است‪.‬‬
‫آقاي رستميزاده بودم و ايشان هم آمدند‪ .‬مرحوم هويدا طبقه‬ ‫‪ ۵‬ــ والتر لوي متخصص بزرگ دنيا در باره اقتصاد نفت‬ ‫امروز در پاريس سكونت دارد‪.‬‬
‫بالا بود‪ .‬با خصوصيتي كه با او داشتم رفتم بالا‪ .‬او را در سالن‬ ‫تصديق دارد كه بهاي نفت به هيچ عنوان سبب تورم نبوده و‬ ‫از آنچه معلوم است آقاي ميلاني دسترسي به آن ها پيدا نكرده‬
‫كوچكجلوياتاقخوابديدم‪.‬روبوسيگرميكرديم ومحققاً‬ ‫نفت فقط‪ ۵‬يا‪ ۱۰‬درصد آن را شامل است و متأسفانه به علت‬ ‫تا از آن دو بازيگر كه به هيچ عنوان نمي شود ناديده گذاشت‬
‫با اين روبوسي از حرفهاي تلخ سابق گذشته بوديم و صحبتمان‬ ‫عدم همكاري دولت عربستان سعودي براي ترقي بهاي نفت‬ ‫سئوال كند كه حزب مردم چه شد‪ .‬بنده پس از خواندن كتاب‪،‬‬
‫آن روز بعد از سالها به جاي اولش برگشت‪ .‬رفتيم پايين و هويدا‬ ‫قادر نيستيم كه از اين راه عوايد جديدي به دست بياوريم و‬ ‫چون به هر دوي آنها ارادت از قديم دارم مراجعه كردم تأييد‬
‫كردند كه اولين كسي كه به فكر ادغام اين دو حزب افتاد خود‬
‫با همان سادگي و بدون نخوت از رستميزاده كه‬ ‫جبران خسارات كنيم‪.‬‬ ‫هويدا بود‪ .‬هويدا موضوع را به شاه عرض كرد و شاه همچنان‬
‫‪۶‬ــ والتر لوي عقيده دارد كه بهاي نفت ترقي كه بايد بكند‬ ‫كه خود نويسنده كتاب ميگويد لابد از انورسادات كه با او‬
‫در مقابل تورم نكرده وآن چه ترقي كرده جبران تورم را نخواهد‬ ‫دوستي نزديكي داشت الهام گرفت و دستور ادغام را صادر‬
‫كرد‪ .‬غافل از اين كه ايران‪ ،‬مصر نيست و او هم انور سادات‬

‫نيست‪.‬‬

‫مشكل تورم‬
‫در صفحات ‪ ۲۸۰‬به بعد صحبت از تورم و نابساماني سرمايه‬
‫گذاري دولت و تأثيرات سوء آن مي شود و مطالب گفته شده‬
‫روشن نيستند و يا درست تجزيه و تحليل نشده كه سبب‬
‫اصلي آن چه بوده‪ ،‬آيا تورم بدون بودجه ارتش پيش ميآمد؟‬
‫آيا دولت ميتوانست جلوي مخارج خودش را بگيرد‪ ،‬آيا دولت‬
‫قادر بود جلوي تورم دنيايي بايستد؟ آيا دولت ميتوانست‬
‫طوري عمل كندكه مردم را راضي كند و آيا هر طور بود و‬