Page 22 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۰ (دوره جديد
P. 22
ابلاغعفودانشجویان مسئولیتهای موجود خود ،حاکمیت آنها را تقویت میکند. صفحه۲۲شماره1۸66
این برنامه فرصتهای برنامهریزی جدیدی را برای سیستم جمعه ۲۸بهمن تا 4اسفندماه 1401خورشیدی
و استادان؛ اصلا چرا سازمان ملل فراهم میکند تا به دولتها در جلوگیری
از جنایات و تخلفات فهرستشده و حمایت از مردم ما»[ ]۲۰و سپس گزارش دبیرکل در سال ۲۰۰۵با
جمهوریاسلامی آسیبدیده از طریق ظرفیتسازی ،هشدار زودهنگام و عنوان «آزادی بیشتر :به سمت توسعه ،امنیت و حقوق بشر
برای همه»[ ]۲۱این اصل را تأیید کردند که حاکمیت دولت
دانشجو و استاد را سایر اقدامات پیشگیرانه و حفاظتی کمک کند[.]۲۴ با تعهد برای حمایت از مردم خود همراه است .اگر دولت/
مسئولیت حمایت در بیش از ۸۰قطعنامه شورای امنیت حکومت مایل یا قادر به انجام مسئولیت حمایت از مردم
«مجرم»میداند؟! سازمان ملل متحد در مورد بحرانهای جمهوری آفریقای خود نباشد ،مسئولیت استفاده از آن به جامعه بینالمللی
مرکزی ،ساحل عاج ،جمهوری دموکراتیک کنگو ،لیبریا ،لیبی، شامل استفاده از ابزارهای دیپلماتیک ،بشردوستانه و غیره
=در ماههای گذشته جنبش دانشجویی ایران که بیش از مالی ،سومالی ،سودان جنوبی ،سوریه و یمن و همچنین بطور برای حمایت از مردم ،منتقل میشود .هیچیک از این
دو دهه در خدمت جریان اصلاحطلب و پیشرنده اهداف موضوعی مورد استناد قرار گرفته است .قطعنامههای مربوط گزارشها مبنایی برای استفاده از زور مگر با مجوز شورای
سیاسی و اجتماعی آنها بود ،نقش مهمی در انقلاب ملّی به جلوگیری از نسلکشی ،جلوگیری از درگیری مسلحانه و امنیت طبق فصل هفتم منشور به عنوان آخرین راه حل ،در
محدود کردن تجارت سلاحهای سبک و سبک نیز پرداخته صورت وقوع نسلکشی و سایر جنایات جدی بینالمللی در
بر عهده گرفت. است .همچنین مسئولیت حمایت در بیش از ۵۰قطعنامه
=گزارش نهادهای حقوق بشری حکایت از بازداشت شورای حقوق بشر و ۱۳قطعنامه مجمع عمومی مطرح نظر نگرفته است.
بیش از ۶۰۰دانشجو طی سه ماه دارد .دانشجویان زیادی شده است .این قطعنامهها و اقدامات پیشگیرانه ،یعنی به دکترین «مسئولیت حمایت» در اجلاس جهانی سازمان ملل
عنوان آخرین راه حل ،نشان داده است که اقدام جمعی متحد در سال ۲۰۰۵به اتفاق آرا به تصویب رسید .بندهای
نیز احضار ،تهدید و تعلیق شدند. برای حمایت از مردم در معرض خطر امکانپذیر است[.]۲۵ ۱۳۸و ۱۳۹سند پایانی این اجلاس جهانی مسئولیت حمایت
=شماری از استادان دانشگاه نیز در همراهی با را تعریف کرده و شکل حقوقی بینالملل به آن داده است.
دانشجویان و حنبش م ّلی ،نسبت به احکام صادر شده برای جمعبندی .۱۳۸هر کشوری مسئولیت دارد از مردم خود در برابر
دانشجویان اعتراض نموده و انتقاد شدید خود نسبت به با وجود همه این امیدها و بشارتهای رهاییبخش، نسلکشی ،جنایات جنگی ،پاکسازی قومی ،و جنایات علیه
دکترین مسئولیت حمایت ،تصورات نادرستی نیز از جمله بشریت محافظت کند[ .]۲۲این مسئولیت مستلزم پیشگیری
برخوردهای سرکوبگرانه را مطرح کردند. در نزد بخشی از ایرانیان به وجود آورده است .اقدام جامعه از اینگونه جرائم از جمله تحریک کردن به ارتکاب آنها از
بینالمللی در جهت مسئولیت حمایت هنگامی امکانپذیر طریق مناسب و ضروری است .جامعه جهانی این مسئولیت
وزیر علوم جمهوری اسلامی کلیات عفو عمومی است که در چارچوب رسمی قواعد حقوق بینالملل انجام را پذیرفته و بر اساس آن اقدام میکند .جامعه بینالملل باید
دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها ابلاغ کرد .بر اساس شود .این قواعد مبتنی بر این اندیشه و توافق هستند در صورت ضرورت ،کشورها را تشویق کرده و به آنها کمک
موافقت علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی پس از آزادی که مسئولیت حمایت در ابتدا ابعادی پیشگرانه دارد و کند تا این مسئولیت را بر عهده گرفته و از سازمان ملل متحد
شماری از زندانیان سیاسی ،بخشی از دانشجویان و استادانی از الزامات دیپلماتیک و دیگر ابزارهای مسالمتآمیز ،و با نیز در ایجاد قابلیت هشدار سریع حمایت به عمل آورد.
که در پنج ماه گذشته در جریان جنبش انقلابی بازداشت، توافق حکومت کشور مورد نظر انجام میشود .حال اگر .۱۳۹جامعه بینالملل از طریق سازمان ملل متحد
متهم و محکوم شدند مشمول عفو شدهاند .مقامات کشوری که در آن جنایات شنیع اتفاق میافتد ،قادر نباشد نیز مسئولیت استفاده از ابزارهای مناسب دیپلماتیک،
جمهوری اسلامی توضیح ندادهاند که اصلا چرا دانشجویانی آن جنایات را متوقف سازد ،یا اینکه خود بطور مستقیم آن بشردوستانه و دیگر راههای مسالمتآمیز را بر اساس فصول
را که از حق تحصن و تجمع در دانشگاه استفاده کردهاند، جنایتها را انجام دهد ،جامعه بینالملل راهکارهای لازم ششم و هشتم منشور برای کمک به حفاظت از مردم در
را به کار میگیرد .در نهایت اگر کاربرد روشهای قهرآمیز برابر نسلکشی ،جنایات جنگی ،پاکسازی قومی و جنایات
«مجرم» میدانند که حالا آنها را «عفو» کنند؟! اجتنابناپذیر باشد ،مسئولیت نهایی برای تایید این اقدامات علیه بشریت به عهده میگیرد .اگر اقدامات مسالمتآمیز
عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی ناکافی باشد و مقامات محلی آشکارا از مردم خود در برابر
وزارت علوم طی نامهای از آغاز روند عفو دانشجویان و در اختیار شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد. نسلکشی ،جنایات جنگی ،پاکسازی قومی و جنایات علیه
استادانی خبر داده که در ماههای گذشته بازداشت ،متهم بشریت محافظت نکنند ،جامعه بینالملل از طریق شورای
و محکوم شدهاند .عبدالحسین کلانتری در نامهای که ]۱۵[ Non-Fly-Zone, The UNSC Res. 688, 05 April امنیت ،مطابق با منشور ملل متحد ،از جمله فصل هفتم ،به
تصویر آن منتشر شده ،از وزیر علوم درخواست کرده که 1991. صورت موردی و با همکاری سازمانهای منطقهای مربوطه
«در صورت صلاحدید وی ،معاونان و مسئولان وزارتی و ]۱۶[ I.C.J. Reports 1969, p. 44, para. 77.
رؤسای دانشگاههای سراسر کشور تلاش مضاعفی را برای ]۱۷[ I.C.J. Reports 1960, p. 40. اقدام جمعی بهموقع و قاطعانه انجام خواهد داد.
بهرهمندی دانشجویان و استادان متهم و محکوم از رأفت ]۱۸[ I.C.J. Reports 1949, pp. 184-185. در این اصل همچنین آمده است« :ما بر لزوم ادامه
و تدبیر رهبری با هماهنگیهای بیش از پیش با مسؤولان ]۱۹[ Evans, op. cit., p. 17.. رسیدگی مجمع عمومی به مسئولیت حفاظت از مردم در
قوه قضائیه و رؤسای دادگستری در استانها و شهرستانهای ]۲۰[ Fifty-ninth session Agenda item 55 Fol- برابر نسلکشی ،جنایات جنگی ،پاکسازی قومی و جنایات
مختلف بنمایند و از سوی دیگر موضوع رأفت و بخشش low-up to the outcome of the Millennium Sum- علیه بشریت و پیامدهای آن با در نظر گرفتن اصول منشور
مذکور را به احکام انضباطی دانشگاهها نیز تعمیم دهند». mit, A/59/565 و حقوق بینالملل تاکید میکنیم .ما همچنین قصد داریم در
به گزارش رسانههای داخلی بر همین مبنا وزیر علوم نیز ]۲۱[ In larger freedom: towards development, صورت لزوم و مناسب به کشورها کمک کنیم تا ظرفیت خود
کلیات عفو عمومی دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها security and human rights for all Report of the را برای حفاظت از جمعیت خود در برابر نسلکشی ،جنایات
Secretary-General, A/59/2005. جنگی ،پاکسازی قومی و جنایات علیه بشریت ایجاد کنند و
ابلاغ کرده است. ]۲۲[ The ICC Statute, article 5. به کسانی که قبل از وقوع بحرانها و درگیریها در نگرانی
پیش از این مرتضی فرخی معاون حقوقی و امور مجلس ]۲۳[ Resolution 63/308 adopted by the General
وزارت علوم درباره کلیات عفو عمومی در حوزه دانشجویی Assembly on 14 September 2009, و اضطراب بسر میبرند ،کمک کنیم».
اعلام کرده بود که این کلیات از سوی نهاد ریاست جمهوری ]۲۴[ The UN Office on Genocide Prevention در ژانویه سال ۲۰۰۹دبیرکل سازمان ملل گزارشی در مورد
به وزیر علوم ابلاغ شده و از هفته جاری مقدمات آن اجرایی and the Responsibility to Protect: https://www. نحوه اجرای مسئولیت حمایت منتشر کرد که در آن سه رکن
un.org/en/genocideprevention/about-responsi- یادشده بالا توضیح داده شده بود .پس از آن ،اولین اجلاس
میشود. bility-to-protect.shtml مجمع عمومی ملل متحد در مورد مسئولیت حمایت در
]۲۵[ Global Centre for the Responsibility to ژوئن سال ۲۰۰۹برگزار شد .در این مجمع کشورهای عضو
Protect: https://www.globalr2p.org/resources/ سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع بر تعهد جامعه جهانی
resolution-63-308-the-responsibility-to-pro- بر مسئولیت حمایت تاکید کردند[ .]۲۳دبیرکل سازمان ملل
tect-a-res-63-308/ متحد از آن زمان گزارشهای سالانه خود را به مجمع عمومی
سازمان ملل درباره مسئولیت حمایت ارائه کرده است.
باید در نظر داشت که قاعده در حال ظهور ،و یا دکترین،
مسئولیت حمایت با کمک رساندن به دولتها برای انجام