Page 22 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۰ (دوره جديد
P. 22

‫ابلاغعفودانشجویان‬                                      ‫مسئولیتهای موجود خود‪ ،‬حاکمیت آنها را تقویت میکند‪.‬‬                                               ‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌۲‬شماره‌‪‌1۸66‬‬
                                                        ‫این برنامه فرصتهای برنامهریزی جدیدی را برای سیستم‬                              ‫جمعه ‪ ۲۸‬بهمن تا ‪ 4‬اسفندماه ‪1401‬خورشیدی‬
 ‫و استادان؛ اصلا چرا‬                                    ‫سازمان ملل فراهم میکند تا به دولتها در جلوگیری‬
                                                        ‫از جنایات و تخلفات فهرستشده و حمایت از مردم‬              ‫ما»[‪ ]۲۰‬و سپس گزارش دبیرکل در سال ‪ ۲۰۰۵‬با‬
  ‫جمهوریاسلامی‬                                          ‫آسیبدیده از طریق ظرفیتسازی‪ ،‬هشدار زودهنگام و‬             ‫عنوان «آزادی بیشتر‪ :‬به سمت توسعه‪ ،‬امنیت و حقوق بشر‬
                                                                                                                 ‫برای همه»[‪ ]۲۱‬این اصل را تأیید کردند که حاکمیت دولت‬
  ‫دانشجو و استاد را‬                                          ‫سایر اقدامات پیشگیرانه و حفاظتی کمک کند[‪.]۲۴‬‬        ‫با تعهد برای حمایت از مردم خود همراه است‪ .‬اگر دولت‪/‬‬
                                                        ‫مسئولیت حمایت در بیش از ‪ ۸۰‬قطعنامه شورای امنیت‬           ‫حکومت مایل یا قادر به انجام مسئولیت حمایت از مردم‬
  ‫«مجرم»میداند؟!‬                                        ‫سازمان ملل متحد در مورد بحرانهای جمهوری آفریقای‬          ‫خود نباشد‪ ،‬مسئولیت استفاده از آن به جامعه بینالمللی‬
                                                        ‫مرکزی‪ ،‬ساحل عاج‪ ،‬جمهوری دموکراتیک کنگو‪ ،‬لیبریا‪ ،‬لیبی‪،‬‬    ‫شامل استفاده از ابزارهای دیپلماتیک‪ ،‬بشردوستانه و غیره‬
‫=در ماههای گذشته جنبش دانشجویی ایران که بیش از‬          ‫مالی‪ ،‬سومالی‪ ،‬سودان جنوبی‪ ،‬سوریه و یمن و همچنین بطور‬     ‫برای حمایت از مردم‪ ،‬منتقل میشود‪ .‬هیچیک از این‬
‫دو دهه در خدمت جریان اصلاحطلب و پیشرنده اهداف‬           ‫موضوعی مورد استناد قرار گرفته است‪ .‬قطعنامههای مربوط‬      ‫گزارشها مبنایی برای استفاده از زور مگر با مجوز شورای‬
‫سیاسی و اجتماعی آنها بود‪ ،‬نقش مهمی در انقلاب ملّی‬       ‫به جلوگیری از نسلکشی‪ ،‬جلوگیری از درگیری مسلحانه و‬        ‫امنیت طبق فصل هفتم منشور به عنوان آخرین راه حل‪ ،‬در‬
                                                        ‫محدود کردن تجارت سلاحهای سبک و سبک نیز پرداخته‬           ‫صورت وقوع نسلکشی و سایر جنایات جدی بینالمللی در‬
                                ‫بر عهده گرفت‪.‬‬           ‫است‪ .‬همچنین مسئولیت حمایت در بیش از ‪ ۵۰‬قطعنامه‬
‫=گزارش نهادهای حقوق بشری حکایت از بازداشت‬               ‫شورای حقوق بشر و ‪ ۱۳‬قطعنامه مجمع عمومی مطرح‬                                            ‫نظر نگرفته است‪.‬‬
‫بیش از ‪ ۶۰۰‬دانشجو طی سه ماه دارد‪ .‬دانشجویان زیادی‬       ‫شده است‪ .‬این قطعنامهها و اقدامات پیشگیرانه‪ ،‬یعنی به‬      ‫دکترین «مسئولیت حمایت» در اجلاس جهانی سازمان ملل‬
                                                        ‫عنوان آخرین راه حل‪ ،‬نشان داده است که اقدام جمعی‬          ‫متحد در سال ‪ ۲۰۰۵‬به اتفاق آرا به تصویب رسید‪ .‬بندهای‬
                  ‫نیز احضار‪ ،‬تهدید و تعلیق شدند‪.‬‬        ‫برای حمایت از مردم در معرض خطر امکانپذیر است[‪.]۲۵‬‬        ‫‪ ۱۳۸‬و ‪ ۱۳۹‬سند پایانی این اجلاس جهانی مسئولیت حمایت‬
‫=شماری از استادان دانشگاه نیز در همراهی با‬                                                                       ‫را تعریف کرده و شکل حقوقی بینالملل به آن داده است‪.‬‬
‫دانشجویان و حنبش م ّلی‪ ،‬نسبت به احکام صادر شده برای‬                                       ‫جمعبندی‬                ‫‪ .۱۳۸‬هر کشوری مسئولیت دارد از مردم خود در برابر‬
‫دانشجویان اعتراض نموده و انتقاد شدید خود نسبت به‬        ‫با وجود همه این امیدها و بشارتهای رهاییبخش‪،‬‬              ‫نسلکشی‪ ،‬جنایات جنگی‪ ،‬پاکسازی قومی‪ ،‬و جنایات علیه‬
                                                        ‫دکترین مسئولیت حمایت‪ ،‬تصورات نادرستی نیز از جمله‬         ‫بشریت محافظت کند[‪ .]۲۲‬این مسئولیت مستلزم پیشگیری‬
              ‫برخوردهای سرکوبگرانه را مطرح کردند‪.‬‬       ‫در نزد بخشی از ایرانیان به وجود آورده است‪ .‬اقدام جامعه‬   ‫از اینگونه جرائم از جمله تحریک کردن به ارتکاب آنها از‬
                                                        ‫بینالمللی در جهت مسئولیت حمایت هنگامی امکانپذیر‬          ‫طریق مناسب و ضروری است‪ .‬جامعه جهانی این مسئولیت‬
‫وزیر علوم جمهوری اسلامی کلیات عفو عمومی‬                 ‫است که در چارچوب رسمی قواعد حقوق بینالملل انجام‬          ‫را پذیرفته و بر اساس آن اقدام میکند‪ .‬جامعه بینالملل باید‬
‫دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها ابلاغ کرد‪ .‬بر اساس‬     ‫شود‪ .‬این قواعد مبتنی بر این اندیشه و توافق هستند‬         ‫در صورت ضرورت‪ ،‬کشورها را تشویق کرده و به آنها کمک‬
‫موافقت علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی پس از آزادی‬       ‫که مسئولیت حمایت در ابتدا ابعادی پیشگرانه دارد و‬         ‫کند تا این مسئولیت را بر عهده گرفته و از سازمان ملل متحد‬
‫شماری از زندانیان سیاسی‪ ،‬بخشی از دانشجویان و استادانی‬   ‫از الزامات دیپلماتیک و دیگر ابزارهای مسالمتآمیز‪ ،‬و با‬    ‫نیز در ایجاد قابلیت هشدار سریع حمایت به عمل آورد‪.‬‬
‫که در پنج ماه گذشته در جریان جنبش انقلابی بازداشت‪،‬‬      ‫توافق حکومت کشور مورد نظر انجام میشود‪ .‬حال اگر‬           ‫‪ .۱۳۹‬جامعه بینالملل از طریق سازمان ملل متحد‬
‫متهم و محکوم شدند مشمول عفو شدهاند‪ .‬مقامات‬              ‫کشوری که در آن جنایات شنیع اتفاق میافتد‪ ،‬قادر نباشد‬      ‫نیز مسئولیت استفاده از ابزارهای مناسب دیپلماتیک‪،‬‬
‫جمهوری اسلامی توضیح ندادهاند که اصلا چرا دانشجویانی‬     ‫آن جنایات را متوقف سازد‪ ،‬یا اینکه خود بطور مستقیم آن‬     ‫بشردوستانه و دیگر راههای مسالمتآمیز را بر اساس فصول‬
‫را که از حق تحصن و تجمع در دانشگاه استفاده کردهاند‪،‬‬     ‫جنایتها را انجام دهد‪ ،‬جامعه بینالملل راهکارهای لازم‬      ‫ششم و هشتم منشور برای کمک به حفاظت از مردم در‬
                                                        ‫را به کار میگیرد‪ .‬در نهایت اگر کاربرد روشهای قهرآمیز‬     ‫برابر نسلکشی‪ ،‬جنایات جنگی‪ ،‬پاکسازی قومی و جنایات‬
         ‫«مجرم» میدانند که حالا آنها را «عفو» کنند؟!‬    ‫اجتنابناپذیر باشد‪ ،‬مسئولیت نهایی برای تایید این اقدامات‬  ‫علیه بشریت به عهده میگیرد‪ .‬اگر اقدامات مسالمتآمیز‬
‫عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی‬                                                                         ‫ناکافی باشد و مقامات محلی آشکارا از مردم خود در برابر‬
‫وزارت علوم طی نامهای از آغاز روند عفو دانشجویان و‬           ‫در اختیار شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد‪.‬‬     ‫نسلکشی‪ ،‬جنایات جنگی‪ ،‬پاکسازی قومی و جنایات علیه‬
‫استادانی خبر داده که در ماههای گذشته بازداشت‪ ،‬متهم‬                                                               ‫بشریت محافظت نکنند‪ ،‬جامعه بینالملل از طریق شورای‬
‫و محکوم شدهاند‪ .‬عبدالحسین کلانتری در نامهای که‬           ‫‪]۱۵[ Non-Fly-Zone, The UNSC Res. 688, 05 April‬‬          ‫امنیت‪ ،‬مطابق با منشور ملل متحد‪ ،‬از جمله فصل هفتم‪ ،‬به‬
‫تصویر آن منتشر شده‪ ،‬از وزیر علوم درخواست کرده که‬         ‫‪1991.‬‬                                                   ‫صورت موردی و با همکاری سازمانهای منطقهای مربوطه‬
‫«در صورت صلاحدید وی‪ ،‬معاونان و مسئولان وزارتی و‬          ‫‪]۱۶[ I.C.J. Reports 1969, p. 44, para. 77.‬‬
‫رؤسای دانشگاههای سراسر کشور تلاش مضاعفی را برای‬          ‫‪]۱۷[ I.C.J. Reports 1960, p. 40.‬‬                              ‫اقدام جمعی بهموقع و قاطعانه انجام خواهد داد‪.‬‬
‫بهرهمندی دانشجویان و استادان متهم و محکوم از رأفت‬        ‫‪]۱۸[ I.C.J. Reports 1949, pp. 184-185.‬‬                  ‫در این اصل همچنین آمده است‪« :‬ما بر لزوم ادامه‬
‫و تدبیر رهبری با هماهنگیهای بیش از پیش با مسؤولان‬        ‫‪]۱۹[ Evans, op. cit., p. 17..‬‬                           ‫رسیدگی مجمع عمومی به مسئولیت حفاظت از مردم در‬
‫قوه قضائیه و رؤسای دادگستری در استانها و شهرستانهای‬      ‫‪]۲۰[ Fifty-ninth session Agenda item 55 Fol-‬‬            ‫برابر نسلکشی‪ ،‬جنایات جنگی‪ ،‬پاکسازی قومی و جنایات‬
‫مختلف بنمایند و از سوی دیگر موضوع رأفت و بخشش‬            ‫‪low-up to the outcome of the Millennium Sum-‬‬            ‫علیه بشریت و پیامدهای آن با در نظر گرفتن اصول منشور‬
‫مذکور را به احکام انضباطی دانشگاهها نیز تعمیم دهند‪».‬‬     ‫‪mit, A/59/565‬‬                                           ‫و حقوق بینالملل تاکید میکنیم‪ .‬ما همچنین قصد داریم در‬
‫به گزارش رسانههای داخلی بر همین مبنا وزیر علوم نیز‬       ‫‪]۲۱[ In larger freedom: towards development,‬‬            ‫صورت لزوم و مناسب به کشورها کمک کنیم تا ظرفیت خود‬
‫کلیات عفو عمومی دانشگاهیان را به رؤسای دانشگاهها‬         ‫‪security and human rights for all Report of the‬‬         ‫را برای حفاظت از جمعیت خود در برابر نسلکشی‪ ،‬جنایات‬
                                                         ‫‪Secretary-General, A/59/2005.‬‬                           ‫جنگی‪ ،‬پاکسازی قومی و جنایات علیه بشریت ایجاد کنند و‬
                               ‫ابلاغ کرده است‪.‬‬           ‫‪]۲۲[ The ICC Statute, article 5.‬‬                        ‫به کسانی که قبل از وقوع بحرانها و درگیریها در نگرانی‬
‫پیش از این مرتضی فرخی معاون حقوقی و امور مجلس‬            ‫‪]۲۳[ Resolution 63/308 adopted by the General‬‬
‫وزارت علوم درباره کلیات عفو عمومی در حوزه دانشجویی‬       ‫‪Assembly on 14 September 2009,‬‬                                         ‫و اضطراب بسر میبرند‪ ،‬کمک کنیم‪».‬‬
‫اعلام کرده بود که این کلیات از سوی نهاد ریاست جمهوری‬     ‫‪]۲۴[ The UN Office on Genocide Prevention‬‬               ‫در ژانویه سال ‪ ۲۰۰۹‬دبیرکل سازمان ملل گزارشی در مورد‬
‫به وزیر علوم ابلاغ شده و از هفته جاری مقدمات آن اجرایی‬   ‫‪and the Responsibility to Protect: https://www.‬‬         ‫نحوه اجرای مسئولیت حمایت منتشر کرد که در آن سه رکن‬
                                                         ‫‪un.org/en/genocideprevention/about-responsi-‬‬            ‫یادشده بالا توضیح داده شده بود‪ .‬پس از آن‪ ،‬اولین اجلاس‬
                                     ‫میشود‪.‬‬              ‫‪bility-to-protect.shtml‬‬                                 ‫مجمع عمومی ملل متحد در مورد مسئولیت حمایت در‬
                                                         ‫‪]۲۵[ Global Centre for the Responsibility to‬‬            ‫ژوئن سال ‪ ۲۰۰۹‬برگزار شد‪ .‬در این مجمع کشورهای عضو‬
                                                         ‫‪Protect: https://www.globalr2p.org/resources/‬‬           ‫سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع بر تعهد جامعه جهانی‬
                                                         ‫‪resolution-63-308-the-responsibility-to-pro-‬‬            ‫بر مسئولیت حمایت تاکید کردند[‪ .]۲۳‬دبیرکل سازمان ملل‬
                                                         ‫‪tect-a-res-63-308/‬‬                                      ‫متحد از آن زمان گزارشهای سالانه خود را به مجمع عمومی‬

                                                                                                                    ‫سازمان ملل درباره مسئولیت حمایت ارائه کرده است‪.‬‬
                                                                                                                 ‫باید در نظر داشت که قاعده در حال ظهور‪ ،‬و یا دکترین‪،‬‬
                                                                                                                 ‫مسئولیت حمایت با کمک رساندن به دولتها برای انجام‬
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27