Page 20 - (کیهان لندن - سال سى و نهمـ شماره ۴۰۹ (دوره جديد
P. 20

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۲‌‌0‬شماره‌‪‌1۸۷۵‬‬
                                                                                                                                          ‫جمعه ‪ ۸‬تا ‪ 14‬اردیبهشتماه ‪140۲‬خورشیدی‬

                                                                                                                        ‫اعتبار قراردادهای‬
                                                                                                                        ‫جمهوری اسلامی با‬
                                                                                                                        ‫کشورهای دیگر از‬
                                                                                                                        ‫جمله روسیه و چین‬

                                                                                                                        ‫بخش سه‪ :‬قراردادهای‬
                                                                                                                        ‫بینالمللی و حق تعیین‬

                                                                                                                           ‫سرنوشت ملل‬

‫نباشد که در این شرایط به محتوای قراردادها دست پیدا کرد‬      ‫اعتبار قراردادها را در متن منشور قرار داده و به این وسیله‬   ‫=نمیتوان به هیچ نوع صلح بینالمللی دست یافت مگر‬
‫چرا کهپنهانکاریبهخودیخودبیانگرنکاتیدرتضادبامفاد‬                   ‫تضمینی برای شفافیت روابط بینالملل فراهم آورند‪.‬‬
‫منشور حقوق بینالملل است‪ .‬به لحاظ شکلی‪ ،‬فرآیند انعقاد‬                                                                    ‫اینکه به حقوق انسان باور داشته و بر همین اساس حق‬
‫اینگونه قراردادها میتواند از نظر حقوقی به چالش کشیده‬        ‫به دنبال سطر اول از مقدمه منشور‪ ،‬بیان ایمان به حقوق‬         ‫انسانها را برای تعیین سرنوشت خویش از طریق نظارت بر‬
‫شود‪ .‬البته هرگاه محتوای آنها فاش شود‪ ،‬میتوان ابعاد محتوا‬    ‫ذاتی همه آحاد خانواده بشری به عنوان زیربنای روابط‬           ‫رفتار دولت حاکم مورد توجه و تایید قرار داد‪ .‬به این ترتیب‬
‫را نیز مورد مطالعه دقیق قرار داده و نسبت به بیاعتباری‬       ‫بینالملل صلحآمیز در سطر دوم در نظر گرفته شده است‪.‬‬           ‫هیچ قراردادی میان کشورها نمیتواند از چشم مردم دور بماند‬
‫آنها اقدام نمود‪ .‬به هرحال‪ ،‬تردید در خصوص سلامت شکلی‬         ‫منشور از واژه «ایمان» استفاده کرده است تا یادآوری نماید که‬  ‫اگر اعضای ملل متحد به درستی ایمان خود را نسبت به حقوق‬
‫قراردادها‪ ،‬میبایست در متن همان تعهدات کشورها نسبت به‬        ‫همه اعضای جامعه بینالمللی باید به حقوق ذاتی انسانها‬         ‫ذاتی مردمان خود با صراحت در رفتارها و سیاستگذاریهای‬
                                                            ‫باور درونی داشته باشند‪ .‬چنین باوری دامنه اهمیت به احترام‬
           ‫اهداف ملل متحد که در بالا آمد‪ ،‬توضیح داد‪:‬‬        ‫به حقوق انسان را از ابعاد حقوقی و معاهداتی فراتر برده و‬                                   ‫خود بازتاب دهند‪.‬‬
‫الف‪ :‬این قراردادها به سختی میتوانند مصداق عدالت و‬           ‫آنرا با ضرورتی اخلاقی که از باورها و درون انسان سرچشمه‬      ‫محمود مسائلی – به دنبال انعقاد قراردادهایی میان‬
‫حقوقبینالمللبهعنوانشرایطتامینصلحوامنیتبینالمللی‬             ‫میگیرد پیوند داده است‪ .‬بنابراین نمیتوان به هیچ نوع صلح‬      ‫جمهوری اسلامی ایران و کشورهای چین و روسیه‪ ،‬و چه بسا‬
‫باشند‪ .‬اقرار علی ربیعی سخنگوی دولت حسن روحانی مبنی‬          ‫بینالمللی دست یافت مگر اینکه به حقوق انسان باور داشته و‬     ‫کشورهای دیگری‪ ،‬آیا پنهان کردن متن قراردادها از نقطه نظر‬
‫بر اینکهدولتچینمایلبهفاششدنمتنقراردادباآنکشور‬               ‫بر همین اساس حق انسانها را برای تعیین سرنوشت خویش‬           ‫حقوق بینالملل اعتبار آنها را مورد سئوال قرار نمیدهد؟ اگر‬
‫نیست‪ ،‬نقض اصل برابری حاکمیتی است که یکی از معیارهای‬         ‫از طریق نظارت بر رفتار دولت حاکم مورد توجه و تایید قرار‬     ‫چنین است‪ ،‬آن بیاعتباری چگونه و به چه طریق میتواند‬
‫اصلی اهداف منشور ملل متحد است‪ ،‬و همچنین نادیده‬              ‫داد‪ .‬به این ترتیب هیچ قراردادی میان کشورها نمیتواند از‬      ‫احراز شود؟ اساسا اینگونه قراردادها و معاهدات چه جایگاهی‬
‫گرفتن اصل عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها توسط‬         ‫چشم مردم دور بماند اگر اعضای ملل متحد به درستی ایمان‬        ‫در همکاریهای مسالمتآمیز بینالمللی برای مقاصد صلحآمیز‬
‫جمهوری خلق چین است‪ .‬ماده دو منشور در بند یک تصریح‬           ‫خود را نسبت به حقوق ذاتی مردمان خود با صراحت در‬             ‫ومبتنیبرعدالتبراساسحقوقبینالمللایفامیکنند؟مردم‬
‫میدارد که «سازمان بر مبنای اصل تساوی حاکمیت کلیه‬            ‫رفتارها و سیاستگذاریهای خود بازتاب دهند‪ .‬تنها در این‬        ‫ایران چه اقداماتی را در رابطه با برملا ساختن اینگونه معاهدات‬
‫اعضایآنقراردارد»‪.‬بندچهارازماده‪ ۲‬منشورنیزکشورهارا‬            ‫صورت است که اهداف ملل متحد به شرح ماده یک منشور‬             ‫میتوانند ایفا کرده و یا زمینههای ابطال آنها را فراهم آورند؟‬
‫از مداخله در امور داخلی یکدیگر بر حذر میدارد‪ .‬این اصول‬                                                                  ‫در بخش نخست به فرآیند و شکل قراردادها و در بخش‬
‫به عنوان قوانینی که نباید نقض شوند مورد شناسایی حقوق‬                            ‫میتواند به واقعیت نزدیک شود‪.‬‬            ‫دو به اعتبار آنها بر اساس منشور ملل متحد پرداخته شد‪ .‬در‬
‫بینالملل قرار گرفته است‪ .‬علاوه بر این‪ ،‬نقض این اصول توسط‬    ‫یک نکته قابل توجه دیگر که میبایست مورد توجه قرار‬            ‫اینجا به جایگاه قراردادهای بینالمللی در ارتباط با حق تعیین‬
‫رویههای قضایی نیز به عنوان اقدامی برخلاف معیارهای‬           ‫گیرد اصل حسن نیت است که در بند دوم از ماده ‪ ۲‬توضیح‬
‫جهانی مورد تایید قرار گرفته است‪ .‬دادگاه بینالمللی دادگستری‬  ‫داده شده و به عنوان پیششرط ضروری دیگری برای تعهد‬                                ‫سرنوشت ملل نگاهی میاندازیم‪.‬‬
‫در قضیه عملیات نظامی و شبهنظامی علیه نیکاراگوئه‬             ‫کشورها به اهداف ملل متحد تعیین شده است‪« :‬کلیه اعضا‬          ‫بخش سوم‪ :‬قراردادهای بینالمللی به منزله حق تعیین‬
‫تصدیق کرد که «عنصر اجبار (تحمیلی بودن) که با ماهیت‬          ‫به منظور تضمین حقوق و مزایای ناشی از عضویت برای همه‬
‫مداخله همراه است‪ ،‬اصل مداخله در امور دیگران را انکار‬        ‫آنها‪ ،‬تعهداتی را که طبق این منشور بر عهده گرفتهاند با حسن‬                                  ‫سرنوشتملتها‬
‫مینماید»[‪ ]۱‬در اینجا به نظر میرسد که با وجود ادعای اقتدار‬   ‫نیت انجام خواهند داد»‪ .‬اصل حسن نیت نیز از اندیشههای‬         ‫هریک از تعهدات بینالمللی کشورها بر مبانی استوارتری‬
‫و شعارهای سیاسی مقامات جمهوری اسلامی‪ ،‬قرارداد با چین‬        ‫لیبرال است که تعهد انسانها نسبت به رعایت حقوق ذاتی‬          ‫قرار گرفتهاند که در مقدمه منشور ملل متحد به عنوان‬
‫تحمیلی بوده و ماهیت آمرانه در آن نهفته است و بنابراین‬       ‫یکدیگررابهوظایفیکهدرصحنهسیاسیاجتماعیدارندپیوند‬              ‫آرزو و آمال تاریخی بشر توضیح داده شدهاند‪ .‬در سطر اول‬
‫ناقض برابری حاکمیتی و انکار اصل عدم مداخله‪ ،‬و در نهایت‬      ‫میدهد‪ .‬بنابراین ایمان به حقوق انسانها و حسن نیت در‬          ‫مقدمه منشور ملل متحد این عبارت را میخوانیم که هدف‬
‫مصداق بارز بیعدالتی به موجب حقوق بینالملل است‪.‬‬              ‫عملیساختنآنبراینضرورتتأکیدمیکندکههمهقراردادها‬               ‫از تاسیس این سازمان جهانی حفاظت از نسلهای آینده‬
‫ب‪ :‬اینگونه قراردادها نمیتوانند در چارچوب بند ب از‬           ‫و معاهدات میان کشورها باید کاملا شفاف و روشن باشند‪.‬‬         ‫در برابر جنگی است که دو بار در طول حیات یک انسان‬
‫ماده یک منشور قابل توجیه باشند زیرا اصل برابری حقوق‬         ‫با در نظر داشتن این شرایط مورد نیاز برای تامین اعتبار‬       ‫خسارتهای زیادی برای بشریت به دنبال آورد‪ .‬منظور این‬
‫و استقلال ملی ایران در آن به احتمال زیاد نادیده گرفته‬       ‫قراردادها و معاهدات‪ ،‬میتوان به راستآزمایی ایمان و حسن‬       ‫است همانگونه که پیشتر نیز توضیح داده شد‪ ،‬همه راههای‬
‫شده است‪ .‬این بند اصل برابری حقوقی را به عنوان یکی از‬        ‫نیت حکومت اسلامی در قبال تعهدات بینالمللی دست یافت‪.‬‬         ‫منتهی به بروز درگیریها و جنگها باید مسدود شود و برای‬
‫مهمترین اهداف ملل متحد اینگونه توضیح میدهد «توسعه‬           ‫در اینجاست که میتوان این فرضیه را به آزمایش گذاشت‬           ‫این منظور قراردادهای پنهان نمیتوانند به حیات خود ادامه‬
‫روابط دوستانه بین ملتها بر اساس احترام به اصل حقوق‬          ‫که صرف نظر از محتوای فاش نشده قرارداد بینالمللی میان‬        ‫دهند‪ .‬قراردادها هنگامی قابل اطمینان و معتبر هستند که‬
‫برابر و تعیین سرنوشت مردم و اتخاذ سایر اقدامات مناسب‬        ‫جمهوری اسلامی و روسیه و چین‪ ،‬آن قراردادها به لحاظ فرآیند‬    ‫متن و محتوای آنها بطور روشن و شفاف در اختیار عموم‬
                                                            ‫و معیارهای حقوقی مربوط به سلامت آنها باید با تردیدها‬        ‫مردم قرار گیرد‪ .‬این شرط اعتبار از درون همان مفاد مادههای‬
     ‫برای تقویت صلح جهانی»‪ .‬این هدف ملل متحد در‬             ‫و پرسشهای جدی همراه شود‪ .‬در حقیقت حتی شاید نیازی‬            ‫‪ ۱۰۲‬و‪ ۱۰۳‬منشور ملل متحد سرچشمه میگیرند‪ .‬این تصریح‬
                                                                                                                        ‫مستقیم رابطه میان منازعات و جنگها و ضرورت پیشگیری از‬
                                                                                                                        ‫آنها واضعان منشور را واداشت تا مادههای مربوط به صحت‬
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25