Page 23 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۲۷ (دوره جديد
P. 23
صفحه23شماره18۹3
جمعه 1تا پنجشنبه ۷سپتامبر ۲0۲۳
موسیقی رپپرمخاطبترینجریانهنریباتاثیرگستردهبرنسلجوان
اگر سروش لشکری یا «هیچکس» درر رپ ایرانی است، مهدی یراحی =مهدی یراحی دوشنبه ۶شهریور با حکم دادستان تهران
بسیاری «سالومه ام سی» را مادر این سبک موسیقی در ایران پس از انتشار آخرین کارش با عنوان «روسریتو» بازداشت شد.
میدانند .اولین قطعه موسیقی رپ که توسط یک زن ایرانی رپ را تشکیل میدهند .خلاصه می توان گفت که رپ صدای =با بازداشت مهدی یراحی شمار خوانندگان در بند به
اجرا شده است« ،چشمها رو من» از این خواننده است اعتراض نسل جوان ایرانی و بیانگر روح ناآرام ،بیقرار و سرکش چهار نفر رسید .قبل از او محمد دورچی نیز پس از انتشار
که اولین آلبوم رپ ایرانی را نیز با نام »هستم رسما» روانه آنان است .بازداشت توماج صالحی ،که اخیرا جایزه موسیقی ترانه «چیزهای لعنتی» و دو تن از معروفترین خوانندگان
بازار کرد .یکی دیگر از خوانندگان زن پرطرفدار رپ ،فریما اعتراضی «گلوبال موزیک آواردز» را دریافت کرده ،و سامان رپ فارسی ،سامان صیدی و توماج صالح نیز بازداشت شده
حبشیزاده اصل است که با نام هنری «جاستینا» فعالیت صیدی در همان هفتههای اول خیزش مردمی «زن ،زندگی،
دارد .کارهای او از همان ابتدا بر حمایت از مبارزات زنان آزادی» و شکنجه و آزار این دو هنرمند جوان از همان ابتدا بودند.
علیه تبعیضهای اعمال شده در جمهوری اسلامی متمرکز =این بازداشتها و حملات رسانههای حکومتی به
بوده است.ازجملهترانههایپرطرفدار«جاستینا»میتوان به نشان از ترس جمهوری اسلامی از موسیقی رپ دارد. موسیقی رپ به گسترش این سبک موسیقی و افزایش
«آزادی بخند» و یا «کاش دنیا» اشاره کرد« .جاستینا» دو کار تولد موسیقی رپ در ایران به اواخر دهه ۷۰خورشیدی
بسیار زیبانیزدرهمکاریباتوماجصالحیباعنوان«وطن»و باز میگردد .موسیقیای که از همان ابتدا غیرمجاز اعلام طرفدارانش بیش از پیش افزود.
و زیرزمین شد و در خفا رشد کرد .تم اصلی کارهایی که
«شلاق» منتشر ساخته است. خوانندگان رپ در این سالها روانه بازار کردند با مشکلات احمد رأفت – مهدی یراحی دوشنبه ۶شهریور ۱۴۰۲با
سوگند سهیلی که با نام هنری «سوگند» فعالیت دارد در اجتماعی و فرهنگی آغاز شد ،ولی چندی بعد ابعاد کاملا حکم دادستان تهران بازداشت شد .دو روز قبل از آن قوه
حمایت از خیزش مردمی «زن ،زندگی ،آزادی» در همکاری سیاسی یافت .رپ ایرانی توانست به نوعی عوامل موسیقی قضائیه پس از انتشار آخرین کار او با عنوان «روسریتو» برای
با گوگوش ،لیلا فروهر ،شهرزاد سپانلو ،دریا دادور و شهره عامهپسند را نیز با این فرم از موسیقی اعتراضی که بنیانگذاران این خواننده معترض پرونده تشکیل داده بود .مهدی یراحی
آغداشلو ترانه «دوباره» را خوانده است« .سوگند» که همراه با آن جوانان رنگینپوست آمریکائی در اوایل دهه ۸۰میلادی این ترانه را در مخالفت با حجاب اجباری به «زنان ایران که
همسرش امیرعلی خسروجردی ،که او نیز خواننده رپ است و بودند گره بزنند .برخی از موسیقیپژوهان ایرانی معتقدند که در خط مقدم جنبش زن ،زندگی ،آزادی میدرخشند» تقدیم
با نام «زخمی» فعالیت میکند ،در لندن ساکن است ،در سال این رپ وارث بحر طویل است .سبکی از شعر مردمی که تولد
۱۳۹۴در جریان سفری به ایران در جزیره کیش به اتهام ترویج آن به دوران صفویه باز میگردد .البته خوانندگان رپ فارسی کرده است.
در برخی موارد از اشعار شاعران سرشناس ایرانی گذشته و البته این اولین کار مهدی یراحی پس از قتل مهسا (ژینا)
فساد بازداشت و مدتی را در زندان گذراند. معاصر نیزدرکارهایخوداستفادهکردهاند.کاریکهنمیتوان امینی و آغاز این خیزش مردمی نیست .او سال گذشته دو
ترانههای اعتراضی که با سبک رپ در ایران منتشر شدهاند ترانه دیگر با عنوان «سرود زن» و «سرود زندگی» را نیز در
یکی و دو تا نیستند که بتوان آنها را فهرست کرد« .یک روز در تولیدات خوانندگان رپ دیگر کشورها مشاهده کرد. فضای مجازی منتشر کرده بود .این خواننده از سال ۱۳۹۷به
خوب میاد» و «بزن» سروش لشکری تا «از کرج تا لنگرود» سروش لشکری که با نام «هیچکس» شهرت دارد و پدر رپ دلیل خواندن چند ترانه دیگر در مخالفت با جنگ ،در حمایت
اشکان فدائی و «سلام» شاهین نجفی و تا «صوراسرافیل» ایرانی به حساب میآید ،در یکی از معروفترین کارهایش از کارگران و همبستگی با اعتراضهای مردمی در خوزستان به
و «بنبست» رضا پیشرو و یا «اینجا ایرانه» بهرام نورائی و که با عنوان «جنگل آسفالت» منتشر شد چند بیت از یکی از خاطر آب ،از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ممنوعالکار
«عدالت» عرفان پایدار ،از جمله ترانههای اعتراضی هستند اشعار سعدی را گنجانده است« .هیچکس» در کار دیگری با
عنوان «دیده و دل» از شعری از بابا طاهر استفاده میکند. و ممنوعالتصویر شده بود.
که جمهوری اسلامی آنها را در لیست سیاه قرار داده است. بهرام نورائی ،یکی دیگر از خوانندگان نسل اول رپ ایرانی با بازداشت مهدی یراحی شمار خوانندگان در بند به پنج نفر
هخاولین برخورد گسترده با خوانندگان رپ در جمهوری است و بخشی از شعری از احمد شاملو با صدای خود شاعر را رسیده است .قبل از او محمد دورچی نیز پس از انتشار ترانه
اسلامی به سال ۱۳۸۶باز میگردد ،البته بسیاری از عوامل در یکی از کارهای خود گنجانده است« .کاردو» از خوانندگان «چیزهای لعنتی» بازداشت شده بود .دو تن از معروفترین
موسیقی زیرزمینی در جریان انتخابات جنجالی سال ۸۸ نسل چهارم رپ ،به سراغ فروغ فرخزاد و «به علی گفت خوانندگان رپ فارسی ،سامان صیدی که با نام سامان یاسین
نیز احضار و بازداشت شدند .صفار هرندی که در آن سال مادرش روزی» رفته است .ستاره ملکزاده که با نام «غوغا» شهرت دارد و توماج صالحی نیز از آبان سال گذشته در زندان
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود ،موسیقی رپ را «جریانی شهرت دارد نیز در کارهایش از اشعار فروغ فرخزاد و فریدون هستند .توماج صالحی چندی پیش به ۶سال و ۳ماه حبس
ناسالم» خواند و از نیروهای انتظامی خواست «با قاطعیت» مشیری استفاده میکند .یکی از آخرین کارهای «غوغا» در محکوم شد و جلسه بعدی دادگاه سامان یاسین که به محاربه
وارد عمل شوند .در آن سالها بود که تلاش کردند موسیقی رابطه با سرکوب در جمهوری اسلامی با عنوان«شهرزاد» منتشر متهم شده است نیز قرار است ۱۸شهریور برگزار شود .بهراد
رپ را با «شیطانپرستی» گره بزنند تا بلکه بتوانند سرکوب این
هنرمندان و این سبک موسیقی را در انظار عمومی توجیه شده است. علی کناری نیز به ۲۵سال زندان محکوم شده است.
کنند .در آن سالها نیز سر و کار بسیاری از خوانندگان چون هرچه به سالگرد قتل مهسا (ژینا) امینی و خیزش انقلابی
سینا متضاد ،شاهین فلاکت ،رضا پیشرو ،بهرام نورائی ،حسین مردم نزدیک میشویم فشارها بر هنرمندانی که در زمینه
رحمتی ،سروش لشکری و صادق واحدی با زندان و دادگاه موسیقی فعال هستند افزایش مییابد .فشارهایی که تنها به
افتاد و مجبور به مهاجرت شدند .این بازداشتها و حملات خوانندگان موسیقی اعتراضی و رپ خلاصه نمیشود .وزارت
رسانههای حکومتی به موسیقی رپ و خوانندگان آن نه تنها ارشاد اسلامی تا کنون مانع انتشار آلبوم جدید شهرام ناظری به
نتوانست فعالیتهای آنها را محدود سازد ،بلکه به گسترش نام «شاعر گمشده» با موسیقی ارشک رفیعی و اشعار محمد
این سبک موسیقی و افزایش طرفدارانش افزود .امروز بدون
شک میتوان موسیقی رپ را پرمخاطبترین جریان هنری به مشرف آزاد تهرانی (م.آزاد) شده است.
در یکسالی که گذشت هنرمندانی که در زمینه موسیقی
حساب آورد که تاثیر بسزا و آشکار بر نسل جوان دارد. فعال هستند نقش بسیار مهمی در حمایت از این خیزش
مردمی ایفا کردند *.دستکم دویست ترانه در این مدت
*کیهان لندن مجموعهای از موسیقی اعتراض مربوط به توسط هنرمندان داخل و خارج از کشور منتشر شده که سهم
جنبش آزادیخواهی و ملی اخیر را در ویدئوهای مختلف بسزائی در حمایت از این حرکت و به ویژه مبارزات زنان
گردآوری کرده و درباره آنها گزارش داده است که در این «پلی ایرانی علیه حجاب اجباری داشتند .البته نباید فراموش کرد
لیست» در کانال یوتیوب کیهان لندن در دسترس همگان قرار که خوانندگان موسیقی رپ حتی در سالهای قبل از آغاز این
خیزش نیز صدای اعتراضات مدنی ،اجتماعی و سیاسی بودند.
دارد. رپ ایرانی محتوای اجتماعی بسیار قوی دارد و بیانگر
تنشها و تضادهای اجتماعی جامعه امروز ایران است.
https://www.youtube.com/@KayhanLondonOnline سرخوردگیها ،سرکوبها ،عقدههای طبقاتی و روانی و
سرکشیها و عصیانهای جمعی محتوای بسیاری از ترانههای
