Page 39 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۵۳ (دوره جديد
P. 39

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۳‌‌۹‬شماره‌‪1۹1۹‬‬
‫جمعه ‪ ۸‬تا پنجشنبه ‪ 14‬مارس ‪۲0۲4‬‬

‫اقتصاد آشوبزده ایران؛ از دلار ‪ ۶۱‬هزار تومانی تا گسترش فقر و افزایش‬
                    ‫تجمعات اعتراضی‬

‫کنترلها بر بازار ارز در ایام انتخابات که قرار بود شاخصها‬            ‫و آمار تجمعات اعتراضی نیز هر روز افزایش پیدا کند‪.‬‬        ‫=روز دوشنبه ‪ ۱۴‬اسفند قیمت دلار به ‪ ۶۱‬هزار تومان‬
‫خوب نشان داده شود و ثباتی را در اقتصاد به نمایش بگذارند‪،‬‬       ‫روز دوشنبه ‪ ۱۴‬اسفند با تجمع شماری از بازنشستگان شرکت‬
                                                               ‫مخابرات دستکم در ‪ ۹‬استان ایران و از جمله در شهرهای‬            ‫رسید‪ .‬هر یورو در بازار آزاد ایران ‪ ۶۵‬هزار و ‪ ۳۵۰‬تومان‪ ،‬هر‬
                            ‫چندان اینطور نشد‪».‬‬                 ‫تهران‪ ،‬شیراز‪ ،‬رشت‪ ،‬خرمآباد‪ ،‬کرمانشاه‪ ،‬اهواز‪ ،‬سنندج‪ ،‬تبریز‪ ،‬و‬  ‫درهم امارات ‪ ۱۶‬هزار و ‪ ۳۰۰‬تومان و هر پوند بریتانیا ‪۷۶‬‬
‫به گفته این اقتصاددان انتظار میرفت که دولت بازار را با‬
‫ابزارهای مختلف کنترل کند و نگذارد نرخ تغییر کند‪ .‬وقتی‬               ‫ارومیه تجمعات اعتراضی هفتگی خود را ادامه دادند‪.‬‬                            ‫هزار و‪ ۳۰۰‬تومان معامله میشود‪.‬‬
‫انتخابات تمام شد نگرانی افزایش نرخ ارز وجود داشت و‬             ‫«اجرای آییننامه حق مسلم ماست»‪« ،‬سهامدار عمده حق‬               ‫=چشمانداز وضعیت اقتصادی ایران در هفتهها و‬
‫همین اتفاق هم افتاد‪ .‬این نوسانات به بعد از عید هم‬              ‫ماهاروخورده»‪«،‬بازنشستهدادبزنحقتوفریادبزن»‪«،‬شرکت‬               ‫ماههای آینده نیز مثبت به نظر نمیرسد‪ .‬بودجه سال ‪۱۴۰۳‬‬
‫میکشد و ما دوباره افزایش قابل توجهی در نرخ ارز خواهیم‬          ‫پردرآمد چه بر سر تو آمد»‪« ،‬نه سرما نه گرما نیست جلودار‬        ‫پیشاپیش با کسری بسته شده و امیدی به تحقق درآمدهای‬
‫داشت‪ .‬کسری بودجه نیز نوید یک جهش ارزی را میدهد و‬               ‫ما»‪« ،‬معیشت خواربار بهروز باید گردد»‪« ،‬کشور شده صدپاره‪،‬‬
‫بازار رفتار مشخصی در رابطه با ارز نشان میدهد‪ .‬رفتار بازار‬      ‫بخور بخور تو کاره» از جمله شعارهای بازنشستگانی است که‬                          ‫گنجانده شده در لایحه وجود ندارد‪.‬‬
‫دقیقاًواقعیت اقتصاد است‪ .‬اگر با این انتخابات انتظار آرامش‬      ‫به درآمدهای ناچیز و وضعیت معیشتی خود اعتراض دارند‪.‬‬            ‫در آخرین روزهای سال خورشیدی وضعیت اقتصاد ایران‬
‫اقتصادی را داشتند‪ ،‬الان در بازار وضعیت برعکس است و‬             ‫اینهمه در حالیست که چشمانداز وضعیت اقتصادی ایران‬              ‫پرتلاطمتر از گذشته است‪ .‬قیمتها در بازار ارز و طلا رو به‬
                                                               ‫در هفتههاوماههایآیندهنیزمثبتبهنظرنمیرسد‪.‬بودجه‬                 ‫افزایش است و تورم مواد خوراکی همچنان میتازد‪ .‬آمارها از‬
                 ‫نشان از کاهش اعتماد سیاسی است‪.‬‬                ‫سال ‪ ۱۴۰۳‬پیشاپیش با کسری بسته شده و امیدی به تحقق‬             ‫گسترش جمعیت فقیر در کشور حکایت دارد و در آستانه سال‬
‫بازار بورس نیز روزهای متلاطمی را پشت سر میگذارد‪.‬‬               ‫درآمدهای گنجانده شده در لایحه وجود ندارد‪ .‬از سوی دیگر‬         ‫نو تجمعات و اعتراضات صنفی به مشکلات معیشتی افزایش‬
‫احمد اشتیاقی تحلیلگر بازار سهام معتقد است ابهاماتی که از‬       ‫برخی تحلیلگران معتقدند حضور افراد «تندرو» در مجلس‬
‫ناحیه ترکیب مجلس دارد ایجاد میشود میتواند سبب بروز‬             ‫دوازدهم که رأیگیری آن ‪ ۱۱‬اسفند برگزار شد‪ ،‬سبب اتخاذ‬                                              ‫یافته است‪.‬‬
‫تلاطمهایی در بازار بورس شود‪ .‬او گفته اینکه چه سیاستی را‬        ‫سیاستهاییخواهدشدکهاثرمثبتیبربازارهانخواهدداشت‪.‬‬                ‫قیمتها در دو بازار طلا و ارز از روز شنبه دوازدهم‬
                                                               ‫قدرت امام وردی اقتصاددان درباره نوسانات ارزی در‬               ‫اسفندماه و یک روز پس از برگزاری انتخابات مجلس شورای‬
                ‫میخواهند در پیش بگیرند‪ ،‬مهم است‪.‬‬               ‫حاشیه انتخابات و افزایش قیمت ارز در روزهای گذشته گفته‬         ‫اسلامی و مجلس خبرگان رهبری بار دیگر صعودی شده است‪.‬‬
‫این تحلیلگر بازار سهام گفته «آیا کماکان میخواهند سرکوب‬         ‫«خاطرتان باشد که نوسانات بازار ارز بطور مستقیم‪ ،‬بیشترین‬       ‫قیمت دلار روز دوشنبه ‪ ۱۴‬اسفند به ‪ ۶۱‬هزار تومان رسید‪.‬‬
‫قیمتی و مسائل تعزیراتی را در پیش بگیرند یا اینکه نیم نگاهی‬     ‫اثر را از انتظارات منفی تورمی میگیرد‪ ».‬به گفتهی وی‪« ،‬با‬       ‫هر یورو در بازار آزاد ایران ‪ ۶۵‬هزار و ‪ ۳۵۰‬تومان‪ ،‬هر درهم‬
‫نیز به اقتصاد بازار آزاد دارند؟ بعضا در این گروههایی که دارند‬  ‫توجه به این دوستانی که انتخاب شدند‪ ،‬بازار نگران است و‬         ‫امارات ‪ ۱۶‬هزار و ‪ ۳۰۰‬تومان و هر پوند بریتانیا ‪ ۷۶‬هزار و‬
‫بیشترین رای را میآورند مقولاتی مربوط به دلارزدایی و این‬        ‫این نگرانی که در بین مردم ایجاد شده که نمایندگان آینده به‬
‫مباحثمطرحمیشودواتفاقابازارازاینناحیهنیزنگراناست‪.‬‬               ‫انتظارات تورمی و بیاعتمادی دامن میزنند؛ بازار نیز درگیر‬                               ‫‪ ۳۰۰‬تومان معامله میشود‪.‬‬
‫اگرایننگرانیبرطرفشودبازارپتانسیلرشدبیشتریهمدارد‪».‬‬              ‫نوسان شده است‪ .‬البته این نگرانی موقت است و شاید اگر‬           ‫در بازار طلا نیز قیمتها همچنین افزایشی است‪ .‬قیمت هر‬
‫اینهمه در حالیست که دیگر گزارشها از افزایش جمعیت‬               ‫افراد دیگری انتخاب میشدند که نگرانی در جامعه ایجاد‬            ‫سکه طلا به‪ ۳۵‬میلیون و‪ ۵۵۰‬هزار تومان رسیده و هر گرم طلای‬
‫فقیر در کشور حکایت دارند‪ .‬وبسایت «اقتصاد‪ »۲۴‬نیز‬                                                                              ‫‪ ۱۸‬عیارنیز ‪ ۳‬میلیونو‪ ۶۳‬هزارتومانقیمتگذاریشدهاست‪.‬‬
‫دوازدهم اسفند ماه‪ ،‬در گزارشی با اشاره به «پرتگاه طبقاتی‬                      ‫نمیکردند‪ ،‬شاهد کاهش نرخ ارز بودیم‪».‬‬             ‫قدرت خرید شهروندان نیز به سرعت در حال سقوط است‬
‫گسترده» در ایران‪ ،‬نوشت بود که «نیمی از جمعیت ایران زیر‬         ‫این اقتصاددان افزوده که «نکته دیگر در خصوص‬                    ‫بطوری که خبرگزاری «ایلنا» در گزارشی نوشته اگر دادههای‬
                                                               ‫سیاستهای دولت و بانک مرکزی است که تقریباً در این‬              ‫تورمی بهمن را مبنای کار قرار دهند و وزن اقلام در سبد‬
                         ‫خط فقر مطلق هستند‪».‬‬                   ‫دو سال اخیر بازار را به شدت کنترل میکند‪ .‬عملاً بازار ارزی‬     ‫معیشت را واقعی در نظر بگیرند‪ ،‬حتماً رقم سبد معیشت در‬
‫در این گزارش آمده بود «بر اساس آمارهای بانک جهانی‪،‬‬             ‫وجود ندارد که اسم آن را بازار آزاد ارز بگذاریم‪ .‬شدید بودن‬     ‫کلانشهرهای کشور از‪ ۳۰‬میلیون تومان هم فراتر رفته است‪.‬‬
‫در سال ‪ ،۲۰۱۱‬حدود ‪ ۲۰‬درصد از جمعیت ایران زیر خط فقر‬                                                                          ‫این گزارش با اشاره به اینکه «‪ ۳۸‬درصد اقلام خوراکی‬
‫بودند؛ اما در سال ‪ ،۲۰۲۱‬بیش از ‪ ۲۸/۱‬درصد جمعیت ایران‪،‬‬                                                                        ‫منتخب‪ ،‬در بهمن ماه تورمی بیشتر از تورم سالانه داشتهاند»‬
‫زیر خط فقر قرار گرفتند؛ این یعنی با فرض متوسط جمعیت‬                                                                          ‫نوشتهکه «تورمماهانهیاقلامپروتئینیدربهمنماهرکورددار‬
‫‪ ۸۰‬میلیون نفری طی دهه اخیر‪ ،‬طی سالهای ذکر شده‪،‬‬                                                                               ‫است؛ دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد در بهمن‬
‫تقریبا‪ ۶‬ونیممیلیوننفربهافرادزیرخطفقراضافهشدهاند‪.‬‬                                                                             ‫امسال‪ ،‬اقلام ماهی قزلآلا با ‪ ۳/۲‬درصد‪ ،‬گوشت گوسفند با‬
‫خط فقر‪ ،‬همان شاخصی که به گواه برخی کارشناسان نرخ آن‬                                                                          ‫‪ ٩/٢‬درصد و کنسرو تن ماهی با ‪ ٢‬درصد بیشترین افزایش‬
‫بیش از ‪ ۳۰‬درصد است؛ به این معنا که بیش از ‪ ۳۰‬درصد از‬
‫مردم ایران که نزدیک به ‪ ۲۶‬میلیون نفر را شامل میشود زیر‬                                                                                       ‫قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند‪».‬‬
‫خط فقر زندگی میکنند؛ یعنی تقریبا از هرسه ایرانی یک نفر‬                                                                       ‫به گزارش «ایلنا» در این اوضاع‪ ،‬واقعیت تلخ این است که‬
‫زیر خط فقر قرار دارد و این‪ ،‬همان چهره ناعادلانه اقتصاد در‬                                                                    ‫با حذف گوشت قرمز و سفید از سفرهی شهروندان تنگدست‪،‬‬
                                                                                                                             ‫«تخم مرغ» به تنها کالای پروتئینی آنها تبدیل شده است؛‬
  ‫ایران است که کمتر کسی است‪ ،‬با آن مواجه نشده باشد‪».‬‬                                                                         ‫کالایی که به گفتهی یک کارگر شهرداری ایرانشهر‪« ،‬چند بار‬
‫همچنین بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای‬                                                                                ‫در هفته‪ ،‬در فهرست غذایی کارگران و طبقات کمدرآمد کشور‬
‫اسلامی در سال ‪ ،۹۷‬بین ‪ ۲۳‬تا ‪ ۴۰‬درصد از کل جمعیت ایران‬
‫زیر خط فقر بسر میبردند‪ .‬طبق گزارش همین مرکز‪ ،‬در مهر‬                                                                                                          ‫ظاهر میشود»‪.‬‬
‫ماه ‪ ۱۳۹۹‬و بر اساس گزارشها و رویکرد بیسابقه سقوط‬                                                                             ‫این کارگر که مانند همکارانش سالهاست در انتظار مرتب‬
‫ارزش پول ایران‪ ،‬بیش از ‪ ۶۰‬درصد کل جمعیت ایران زیر خط‬                                                                         ‫شدن پرداخت حقوق و مزایای مزدی بسر میبرد‪ ،‬با بیان‬
‫فقر رفتند‪ .‬خط فقر در ایران در‪ ۲۴‬امرداد‪ ،۱۴۰۱‬به حقوق‪۲۰‬‬                                                                        ‫اینکه «هر ماه که برای خرید میرویم‪ ،‬با سبدی خالیتر از‬
                                                                                                                             ‫ماه قبل به خانه برمیگردیم» به خبرگزاری «ایلنا» گفته که‬
                        ‫میلیون تومان در ماه رسید‪.‬‬                                                                            ‫«بقای ما فقط با تخم مرغ میسر شده است‪ ،‬فقط نان و تخم‬
‫روزنامه«شرق»چاپتهراننهماسفندماهبااشارهبهوضعیت‬                                                                                ‫مرغ؛ حبوبات هم در سالهای اخیر به شدت گران شده‪ ،‬باید‬
‫وخیم معیشتی مردم و راهکارهای ادعایی دولت جمهوری‬                                                                              ‫بگویم تخم مرغ هم گران است ولی راه دیگری برای بقا باقی‬
‫اسلامی در این مورد‪ ،‬نوشته بود که «به نظر میرسد فاصله‬
‫چندانی با دریافت وام خرید موز‪ ،‬آرد یا شیر نداشته باشیم‪».‬‬                                                                                                         ‫نمانده…»‬
                                                                                                                             ‫در چنین شرایطی طبیعی است که در آستانه نوروز‬
                                                                                                                             ‫شهروندانحقوقبگیربامشکلاتمعیشتیزیادیروبروباشند‬
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44