وزیر کشور جمهوری اسلامی مدعی آمار دو میلیون نفری مهاجران غیرقانونی ساکن ایران شده است. برخی منابع تعداد مهاجران غیرقانونی را که همه آنها هم قابل رصد و شناسایی نیستند، بیش از آمار اعلام شده از سوی وزیر کشور برآورد می‌کنند.
اسکندر مومنی وزیر کشور دولت پزشکیان روز جمعه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ در سفر به شهر کرمان از وجود دو میلیون مهاجر غیرقانونی در کشور خبر داد و گفت بیشترین تعداد مهاجران غیرقانونی در کرمان زندگی می‌کنند.
اسکندر مومنی تأکید کرده «ایران ظرفیت پذیرش این همه مهمان را ندارد» و گفته «فرصت‌های شغلی گرفته شده و یارانه صرف اتباع می‌شود و انشاءالله برگردند و کشورشان را آباد کنند.»
روزنامه «جمهوری اسلامی» در شماره امروز شنبه ۲۷ اردیبهشت‌ماه در مطلبی از هزینه تحمیل شده از جانب اتباع افغانستان انتقاد کرد و نوشت: «ماجرای اتباع غیرمجاز از جمله مسائلی است که تعلل در حل آن به هیچ وجه جایز نیست.»
این مطلب افزوده «مسئولان خوب می‌دانند که ایرانِ امروز، ظرفیت میهمان‌پذیری در این سطح را ندارد. وقتی صاحبخانه در تأمین نور خانه به مشکل برخورده است توقع اینکه بی‌حساب و کتاب دیگران به خانه بیاییند نیست.»
روزنامه «جمهوری اسلامی» موج ورود بی حساب مهاجران افغانستانی را ناشی از سوء مدیریت دولت رئیسی دانسته است: «در دولت سابق گاه کوچه دادند و گاه پلک بر هم گذاشتند تا اتباعِ همسایه شرقی، سیل‌وار تا غرب کشور هم سُر بخورند و بروند و کسی احوال‌شان را هم نپرسد. حالا در این میان «نااهلان»ی زیاد می‌آیند که یک نفرشان هم زیاد است.»
این مطلب با اشاره به تعداد «دو میلیون نفری مهاجران غیرقانونی» نوشته «در آمار اگر اما و اگر داشته باشیم، در خط بعدی با اسکندرِ مؤمنی قطعا تفاهم داریم که این اتباع فرصت‌های زیاد شغلی را گرفته‌اند و یارانه‌های زیادی نیز در شرایط کنونی کشور صرف آنان می‌شود. آقای وزیر، در بدو ورود به کرمان در همان فرودگاهِ به این موضوع پرداخت و نگذاشت بحث به جلسات رسمی و پشتِ میز برسد. این یعنی او بی‌تعارف به این میدان آمده است.»
روزنامه «جمهوری اسلامی» افزوده وزیر کشور «در کرمان این سخن را می‌گوید که حضور اتباع غیرمجاز در این شهر بیشتر از میانگین کشوری است. یعنی در کانونِ معضل، به موضوع می‌پردازد و از برنامه فوریت‌دار دولت می‌گوید: اولویت اول ما بازگشت اتباع به کشورشان است. واقعا ایران امکان پذیرش این همه مهمان را ندارد.»
«جمهوری اسلامی» نوشته «این واقعیت باید متولیان [مسئولان] را به تعجیل در بازگرداندنِ اتباع مصمم کند. آنان اگر توان سازندگی دارند، کشورِ خود را بسازند بهتر است. اگر توان دفاع دارند هم از کشور خود باید دفاع کنند. کسی که از وطن خود دفاع نکند و یا در سازندگی میهن خویش همت نداشته باشد، قطعا برای همسایه هم چنین نخواهد کرد. تجربه بیش از چهار دهه پیش روی همه ماست. آیا آنان به اندازه هزینه‌ای که تحمیل کرده‌اند، به اندازه یارانه‌ای که مصرف کرده‌اند برای ایران، کاری هم کرده‌اند؟»
همانطور که روزنامه «جمهوری اسلامی» نیز اشاره کرده آمار دقیق و شفافی از شمار مهاجران قانونی و غیرقانونی افغانستانی ساکن ایران وجود ندارد و آمارهای ارائه شده از سوی برخی از مقامات نیز متناقض هستند.
محمدصادق معتمدیان استاندار تهران هفته گذشته یکی از اولویت‌های اصلی خود را ساماندهی اتباع غیرمجاز اعلام کرد و گفت «حدود ۵۰ درصد از اتباع غیرقانونی کشور در تهران، هستند، این افراد باید طبق قانون شناسایی و با احترام به کشورهای خود بازگردانده شوند.»
سعید لیلاز از فعالان اصلاح‌طلب هم گفته «۱۷ میلیون افغان مصرف‌کننده فقط در دولت ابراهیم رئیسی به جمعیت کشور تزریق و اضافه شده که دستاوردی جز کویرسازی ایران به همراه نخواهد داشت.»
حمید حاج اسماعیلی کارشناس بازار کار نیز معتقد است که «یک رقابت نابرابر بین اتباع خارجی و نیروی کار وجود دارد که دولت موظف است این رقابت را از بین ببرد.»
این کارشناس بازار کار گفته «اتباع خارجی بیمه ندارند، دستمزد پایین تر دریافت می‌کنند و این باعث می شود که جانشین نیروی کار ایرانی شوند. وزارت کشور اخیراً اعلام کرده بیش از ۶میلیون و ۱۰۰هزار از اتباع در ایران وجود دارند، ولی برآیندهای غیررسمی می‌گوید حدود ۸.۵ میلیون اتباع خارجی در ایران فعالیت دارند.»
وی افزوده «این ادعا که کارخانه کارگر می خواهد اما نیروی کار نمی رود صحیح نیست. ارزیابی دقیق از طریق موسسات معتبر انجام نشده است و این ادعا قبول نداریم.»
شهباز حسن‌پور نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی هم گفته «۱۰ هزار نفر در حاشیه کرمان با مرگ تدریجی دست و پنجه نرم می‌کنند، به‌ویژه کارگران ساختمانی که به دلیل حضور گسترده اتباع خارجی از بازار کار حذف شده‌اند.»
در این میان عباس عبدی از تروریست‌های دهه پنجاه خورشیدی و از روزنامه‌نگاران اصلاح‌طلبِ امروز جمهوری اسلامی معتقد است مشکل کاهش جمعیت در ایران را باید با مهاجران افغانستانی جبران کرد!
عباس عبدی گفته «بخش عمده‌ای از مشکلات مربوط به جمعیت را باید با مهاجرت حل کرد. همانطور که اروپا نیز مهاجر می‌پذیرد ما نیز باید مهاجرپذیر باشیم.»
این نظر در حالی مطرح می‌شود که برخی تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی بطور عامدانه و با هدف دستکاری و جابجایی جمعیتی در ایران مرزها را سال‌ها به روی مهاجران قانونی و غیرقانونی افغانستانی باز گذاشته و زمینه‌های بروز یک بحران اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی را در کشور ایجاد کرده است.
مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از حضور ساماندهی نشده میلیون‌ها افغانستانی در ایران
رها کردن میلیون‌ها مهاجر سبب بروز مشکلاتی در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی شده است. مهاجران در برخی شهرها تعادل بازار کار را به هم ریخته و از آنجا که حاضرند بدون بیمه و مزایای شغلی و با دستمزدهایی کمتر از نیروی کار ایرانی؛ شاغل باشند در برخی مناطق سبب به موجی از بیکاری به ویژه در مشاغل کارگری برای نیروی کار ایرانی شده‌اند.
همچنین در بازار مسکن نیز در برخی محله‌ها مهاجران حاضر به پرداخت هزینه‌های بالاتری برای اجاره‌های واحدهای مسکونی هستند چون چند خانوار بطور همزمان و مشترک در یک خانه ساکن شده و مجموعا اجاره را پرداخت می‌کنند. این روند سبب بالا رفتن سطح اجاره‌بهای مسکن در برخی محله‌ها شده است.
تشدید ناامنی و بزهکاری‌ها از جمله آزار زنان و کودکان، دزدی و زورگیری از سوی برخی مهاجران نیز مورد انتقاد شهروندان قرار دارد. برخی کارشناسان نیز به پیامدهای امنیتی ورود نیروهای تروریست به کشور در ظاهر مهاجر هشدار داده‌اند.
در پی بروز مشکلات مختلف و اعتراضات مردم به حضور بی‌ضابطه و ساماندهی‌نشده‌ی مهاجران، مقامات جمهوری اسلامی ساز و کاری قهری را درباره مهاجران در دست اجرا داشته و با خشونت به بازداشت و ردمرز مهاجران غیرقانونی مشغول هستند.
این اقدامات که به نوعی پاک کردن صورت مسئله به شمار می‌رود در حالی اجرا می‌شوند که مقامات جمهوری اسلامی حتی ارزیابی دقیق و واقعی از شمار مهاجران افغانستانی ساکن ایران ندارند!
