مقامات غربی میگویند مذاکرات اتمی با جمهوری اسلامی به مراحل حساسی رسیده و تهران تا قبل از آنکه مهلت احیای برجام به پایان برسد باید توافق را بپذیرد اما ابراهیم رئیسی «قاضی مرگ» ادعا کرده «امیدی به وین و نیویورک نداریم!»
اظهارات ضد و نقیض در مورد مذاکرات بسیار زیاد است. سرگئی لاوروف وزیر خارجه به تازگی روسیه گفته بود «هنوز راه زیادی تا احیای برجام باقی مانده است» اما برخی دیپلماتهای روس از تدوین سند نهایی مذاکرات هستهای ایران در وین پایتخت اتریش خبر دادهاند!
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات اتمی وین ۱۱ فوریه (۲۲ بهمن) اعلام کرد که با «رابرت مالی فرستاده آمریکا در امور ایران، انریکه مورا هماهنگ کننده اتحادیه راوپا و علی باقریکنی نماینده جمهوری اسلامی در مذاکرات وین دیدارهای جداگانه داشته است.»
میخائیل اولیانوف دیدار با رابرت مالی را «بسیار مفید» خواند و گفت «ما قطعاً در مذاکرات وین رو به جلو پیش میرویم». ولی البته شش ماه است که تقریباً روزانه میگوید «مذاکرات رو به پیشرفت است» اما هنوز توافقی صورت نگرفته است.
Yet another very useful meeting with the #US Special Envoy for #Iran Mr. Robert Malley. We are definitely moving ahead at the #ViennaTalks on #JCPOA. pic.twitter.com/de3jUgiNC1
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) February 11, 2022
در آنسوی معادله، اسرائیل در کارزار وسیع بینالمللی به دنبال افزایش فشارها بر جمهوری اسلامی است. ایال هولاتا مشاور امنیت ملی اسرائیل به آمریکا رفته و یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل مذاکره فشردهای را با دولتمندان اروپایی پیش میبرد.
آنالنا بربوک وزیر خارجه آلمان روز پنجشنبه در کنفرانس مشترک خبری با همتای اسرائیلی خود گفت که مذاکرات هستهای با ایران وارد «مرحله نهایی» میشود و به «نقطه بسیار حساس» رسیده و با وجود انتقادات اسرائیل، بازگشت به توافق هستهای منطقه را امنتر میکند. وی اما تأکید کرد بسیار مهم است که جمهوری اسلامی «تمایل به سازش داشته باشد و درخواستهای حداکثری مطرح نکند» و به میز مذاکره باز گردد.
بربوک همچنین گفت: «ما میخواهیم هر کاری که میتوانیم انجام دهیم تا اطمینان حاصل کنیم که با این توافق، امنیت اسرائیل تضمین میشود.» این در حالیست که گذشته از شعارهای «مرگ بر اسرائیل» و شمارش معکوس برای نابودی این کشور عضو سازمان ملل در تهران، مقامات اسرائیلی بارها تأکید کردهاند آنچه امنیت اسرائیل را بیشتر تهدید میکند بازگشت به برجام و لغو تحریمهای جمهوری اسلامی است که بار دیگر سبب میشود میلیاردها دلار پول صرف تقویت موشکهای بالستیک و شبهنظامیان تروریست منطقه کند.
در همین ارتباط نیز یائیر لاپید در این کنفرانس ضمن مخالفت با رفع تحریمهای جمهوری اسلامی گفته «ایران هستهای نه تنها اسرائیل بلکه کل جهان را به خطر میاندازد.»
همزمان مقامات جمهوری اسلامی مدام بر این ادعا تأکید میکنند که حتا اگر توافقی صورت نگیرد راههای مؤثری برای دور زدن تحریمها و بازگشت پول به ایران پیدا کردهاند.
مرتضی محمودوند عضو کمیسیون «امنیت ملّی» در مجلس شورای اسلامی میگوید «دولت آیتالله رئیسی» همه توان اقتصادی خود را بر روی «توسعه صنایع استراتژیک» قرار داده است تا با فعال کردن این صنایع بتواند در راستای مقابله با تحریمها گامهای اساسی بردارد. او مدعی شده «دولت از راههای متعددی در راستای خنثیسازی تحریم اقدام کرده است و گامهای خوبی در این راستا برداشته شده است. طرفهای غربی در مذاکرات وین فهمیدهاند با روی کار آمدن دولت انقلابی نمیتوانند با هر حیله و نیرنگی به ملت ایران ضربه وارد کنند.»
در ایران مقامات نظام از واقعیت خبر دارند که سرنوشت احیای برجام در دست آمریکاست. با وجود ادعاهای مقامات حکومتی در مورد «خنثیسازی تحریمها» و اینکه امیدی به وین و نیویورک ندارند اما واقعیت این است که رژیم به احیای برجام نیاز حیاتی و سرنوشتساز دارد. در همین ارتباط روزنامه دولتی «ایران» مینویسد «تردیدی وجود ندارد که عزم دولتمردان آمریکایی در رفع واقعی همه تحریمهای برجامی و فرابرجامی تعیین کننده سرنوشت مذاکرات جاری است. امری که میتواند در کوتاهمدت رخ دهد و نیاز چندانی به چانهزنیهای بیشتر باقی نگذارد.» روزنامه «ایران» از اظهارات وزیر خارجه آلمان در مورد ضرورت احیای برجام استقبال کرده است! البته تکرار «ضرورت احیای برجام» عبارتی نیست که به تازگی از سوی وزارت خارجه آلمان شنیده شده باشد.
در گزارش روزنامه «ایران» با اشاره به تحرکات اسرائیل که متحد غرب در منطقه است و اروپا و آمریکا خود را نسبت به حفظ امنیت آن مسئول میدانند، آمده «همزمان با ورود مذاکرات به مراحل حساس، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی تور جهانی خود را با هدف کارشکنی در مسیر این مذاکرات و ترغیب اروپاییها به پیگیری خواستههای اسرائیل آغاز کرده است.»