Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۲۱۳ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪۱۶۷۹‬‬
‫جمعه ‪ ۳۱‬مه تا پنجشنبه ‪ ۶‬ژوئن ‪2019‬‬

‫بنای میدان شهیاد (آزادی)‬                                                        ‫چگونه درویش خان‪ ،‬درویش شد! دوستان شرح پریشانی من‬

                                                                                          ‫گوش کنید‬                                                                                                 ‫یکی از بزرگترین خدمت‌های‬
                                                                                                                                                                                                   ‫دروی ‌شخان‪ ،‬شاید ابداع پیش درآمد‬
‫و پس از ‪ 28‬ماه کار‪ ،‬در دیماه ‪1350‬‬      ‫قدی ‌مترها هر شهرستانی که به تهران‬    ‫هم باید کفاره داد! کار مشکل بوده و‬      ‫همیشه فقیر بود‪ .‬خودش درباره حال و‬                 ‫درویش خان‬                   ‫باشد‪ .‬تا قبل از آن نوازندگی در‬
     ‫با اسم برج «شهیاد» افتتاح شد‪.‬‬     ‫م ‌یآمد و با میدان شهیاد (آزادی) عکس‬  ‫بار شاعر ما در گل‪ .‬هر قدر شعر عاشقانه‬                        ‫روزش گفته‪:‬‬                                               ‫گرو‌هنوازی با آواز شروع م ‌یشد ولی‬
                                       ‫م ‌یانداخت‪ ،‬خیلی آدم با کلاسی بود! و‬  ‫گفت ـ آن هم چه عاشقان ‌ههای درجه‬                                                ‫موسیقی ایران» روایت م ‌یکند‪« :‬پدرم‬    ‫بعدها وقتی که ارکسترهای ایرانی با‬
‫در مراسم افتتاح برای اولین بار‬         ‫عکس با برج چهارپای ‪ 46‬متری تهران‪،‬‬     ‫یکی ـ کارگر نیفتاد‪ .‬عاقبت قلم شاعر‬        ‫جغدی به سرای ما فرود آمد و گفت‬        ‫از هنرمندی و مکارم او (درویش خان)‬     ‫سازهای بیشتری تشکیل شدند‪ ،‬نیاز‬
‫از خشت منشور حقوق بشر کورش‬             ‫نشانه سفر به پایتخت بود‪ .‬میدان‬        ‫توی مرکب رفت و روی کاغذ نوشت‪:‬‬              ‫کاین خـانه به ویـرانه مـا م ‌یمـاند‬  ‫حکای ‌تها م ‌یکرد‪ .‬من آرزو داشتم او‬   ‫به قطع ‌های احساس شد که در شروع‬
‫پرد‌هبرداری شد ولی بعد این منشور‬       ‫آزادی که الآن محل تجمع راهپیمایان‬     ‫ما چون ز دری پای کشیدیم کشیدیم‬                                                  ‫را ببینم و سازش را از نزدیک بشنوم‪،‬‬    ‫برنامه ذهن مردم را برای ساز و آواز‬
                                       ‫‪22‬بهمن شده است با مساحتی حدود‬                                                 ‫مجبور بود برای چند تایی از حکام‬         ‫تا این که بر حسب دعوت پدرم شبی‬
        ‫بلافاصله به موزه لندن رفت‪.‬‬     ‫‪ 15‬هزار متر مربع‪ ،‬همچنان بزر ‌گترین‬     ‫امیـد ز هـر کس که بریـدیم بریدیم‬      ‫یزد شعر فدایت شوم بگوید تا از‬           ‫به باغ ما آمد‪ .‬محفل آراسته‌ای به‬                         ‫تنها آماده کند‪.‬‬
‫معماری برج شهیاد‪ ،‬ادغام معماری‬         ‫میدان خاورمیانه است‪ .‬زیربنای این‬      ‫دل نیست کبوتر که چو برخاست نشیند‬        ‫گرسنگی نمیرد‪ .‬اما حالا تاری ‌خنویسان‬    ‫پاس احترام او ترتیب دادند و همه‬       ‫این کار را درویش خان انجام داد‪.‬‬
‫هخامنشی‪ ،‬ساسانی و اسلامی است‪.‬‬          ‫میدان حدود ‪ 78‬هزار متر مربع است‬        ‫از گوشـه بـامی که پـریدیم پـریـدیم‬     ‫ادبیات ایران‪ ،‬خلف می‌دانندش‪.‬‬            ‫با محبت و بی‌ریا چهارزانو دور هم‬      ‫پیش درآمدهای دروی ‌شخان آن زمان‬
‫این برج ‪ 3‬طبقه‪ 4 ،‬آسانسور‪ 2 ،‬راه‬       ‫و ‪ 5‬متر داخل زمین فرو رفته‪ .‬طاقش‬      ‫وحشی بافقی از این شعرها کم نگفته‪.‬‬       ‫کارش کارستان بوده‪ ،‬همین که بلور‬         ‫نشستند‪ .‬نسیم ملایم شهریور م ‌یوزید‬    ‫آنقدر محبوب بود که وقتی کمپانی‬
‫پله و ‪ 286‬پله دارد‪ .‬در زیرزمین آن‪،‬‬     ‫از زمین ‪ 23‬متر فاصله دارد و در ساخت‬   ‫قبل از او هم افرادی شعرهایی با‬          ‫شعر فارسی را از بین گرد و غبار آن‬       ‫و حرکت شاخ ‌هها زمین را سایه روشن‬     ‫«هیز ماسترز ویس» صفحاتی از‬
‫سال ‌نهای نمایش‪ ،‬نگارخانه‪ ،‬کتابخانه و‬  ‫آن ‪ 25‬هزار قطعه سنگ مرمر‪ ،‬گرانیت‬      ‫این مضمون سروده بودند اما سند‬           ‫ایام نجات داد و تر و تمیزش کرد‬          ‫م ‌یکرد‪ .‬نوای لطیف سرانگشت گهربار‬     ‫نوازندگی دروی ‌شخان را ضبط کرد و‬
                                       ‫و ‪ ...‬و همچنین ‪ 900‬تن آهن مصرف‬        ‫«واسوخت» (شعری که تویش دیگر ناز‬         ‫و آوردش بین مردم‪ ،‬مردمی که‬              ‫دروی ‌شخان هم رونق خاصی به محفل‬       ‫به ایران فرستاد‪ ،‬کامل ًا شکست خورد‬
                   ‫موزه قرار دارد‪.‬‬                                           ‫معشوق خریدار ندارد) به اسم وحشی‬         ‫در پی حمله مغول و ترک‪ ،‬همان‬             ‫انس داده بود‪ .‬مضراب ریز صاف پی در‬     ‫چون مردم منتظر پیش‌درآمدهای‬
‫جال ‌بترین شیی موزه‪ ،‬تکه سنگی از‬                              ‫شده است‪.‬‬       ‫بافقی رقم خورد و از همان جا ادامه پیدا‬  ‫زبان فارسی نیم‌بند را هم کم کم‬          ‫پی و نرمی و پختگی پنجه و حالت‬         ‫درویش خان بودند و کسی صفحاتی‬
‫کره ماه است که ریچارد نیکسون رئیس‬      ‫و اما ماجرای میدان؛ این ماجرا ‪۴۹‬‬      ‫کرد تا در زمان مشروطه به اوج خودش‬       ‫داشتند به حافظه تاریخ می‌سپردند‪.‬‬        ‫خوش سازش همه را ساکت و خاموش‬          ‫را که فقط ساز وآواز داشت‪ ،‬نم ‌یخرید‪.‬‬
‫جمهور وقت آمریکا در سفر به ایران به‬    ‫سال پیش با مسابقه طراحی میدان‬         ‫رسید‪ .‬واسوخت‌های دوره مشروطه‬            ‫به همین خاطر‪ ،‬سرنوشت همیشگی‬             ‫کرد‪ .‬دفعه دیگر استاد تار را زمین‬      ‫درویش خان در سال ‪1258‬‬
                                       ‫ورودی غربی تهران (آن موقع مهرآباد‬     ‫بیشتر رگ ‌ههای سیاسی داشتند اما امروز‬   ‫«شناگران خلاف جهت آب» دامنش‬             ‫گذارد و سه تارش را دست گرفت و‬         ‫خورشیدی به دنیا آمد‪ .‬اول اسمش‬
          ‫این موزه اهدا کرده است‪.‬‬      ‫ته شهر بود و هنوز کرج به تهران‬        ‫هم رد وحشی در تران ‌ههای ضدعاشقانه‬      ‫را گرفت‪ .‬کم بد و بیراه و تهمت‬           ‫شور دسته بالا را با کوک مخصوص‬         ‫غلامحسین بود‪ .‬پدر غلامحسین سه‬
‫در بالای برج هم ‪ 2‬سالن نمایشگاه‬        ‫نچسبیده بود!) که نماد «ایران مدرن»‬    ‫که دارند از در و دیوار موسیقی ما بالا‬   ‫نشنید‪ .‬شاعران بی سواد دولتی‬             ‫خود نواخت که آیتی از لطف و زیبایی‬     ‫تار نواز بود‪ ،‬به خاطر همین پسرش را‬
‫قرار دارد‪ 10 .‬روز بعد از انقلاب‪ ،‬اسم‬   ‫و نشان «دروازه تمدن بزرگ» در قرن‬                                              ‫عهد صفوی‪ ،‬برایش هجویه سرودند‪.‬‬           ‫بود و هرگز از خاطرم محو نشده است‪.‬‬     ‫به مدرسه موزیک دارالفنون فرستاد‪.‬‬
‫این میدان به آزادی تغییر یافت‪ .‬اوایل‬   ‫بیستم باشد‪ ،‬شروع شد و حسین‬                             ‫م ‌یروند‪ ،‬پیداست‪:‬‬      ‫در میان غم و غصه دلگیری از ریاکارها‬     ‫درویش خان با آن قیافه مهربان به‬       ‫غلامحسین در کودکی شیپور و طبل‬
‫دهه ‪ 80‬کارشنا ‌سها اعلام نمودند که‬     ‫امانت‪ ،‬مهندس ‪ 26‬ساله دانشگاه‬          ‫دیگـری جز تو مرا این همه آزار نکـرد‬     ‫و مردم بدعهد روزگار‪ ،‬فقط ب ‌یاعتنایی‬    ‫همه «یا پیرجان» م ‌یگفت؛ تکیه کلام‬    ‫کوچک می‌نواخت‪ .‬پدر غلامحسین‬
‫ترمینال غرب و آبیاری زیادی فضای‬        ‫تهران برنده شد (امانت‪ ،‬قبل از این‬     ‫جز تو کس در نظر خلق مرا خوار نکرد‬       ‫و ب ‌یوفایی معشوق را کم داشت که‬         ‫عجیبی بود‪ .‬هنگامی که این ‪ 3‬کلمه‬       ‫تکیه کلام عجیبی داشت‪ .‬هر کس را‬
‫سبز اطراف برج‪ ،‬نزدیک است که کمر‬        ‫بخشی از دانشگاه آریامهر (شریف) و‬      ‫آنچه کردی تو به من هیچ ستمکار نکرد‬      ‫از صدقه سر یک سیاه چشم‪ ،‬آن هم‬           ‫را ادا م ‌یکرد‪ ،‬یک باره شکر از دهانش‬  ‫که م ‌یخواست صدا کند حتی پسرش‬
                                       ‫سفارت ایران در چین را هم طراحی‬        ‫این ستـ ‌مهـا دگری بـا من بیمـار نکرد‬   ‫نصیبش شد‪ .‬معشوق بی مروت نمک به‬                                                ‫را م ‌یگفت درویش! نام درویش روی‬
                ‫این برج را بشکند‪.‬‬                                            ‫هیچ کس این همـه آزار من زار نکـرد‬       ‫زخم دلش م ‌یپاشید معشوق ستمکار‬                                ‫م ‌یریخت»‪.‬‬      ‫غلامحسین ماند و شد غلامحسین‬
‫طرح بهسازی برج شهیاد برجی که‬                                  ‫کرده بود)‪.‬‬     ‫گر ز آزردن من هست غرض مردن من‬           ‫گفت‪ :‬مولانا کما ‌لالدین مال و مکنت‬      ‫شادروان درویش خان در تاریخ ‪2‬‬          ‫خان درویش یا فقط درویش خان‪.‬‬
‫به رغم قد کشیدن برج میلاد همچنان‬       ‫عملیات بنای برج‪ ،‬آبان ‪ 1348‬آغاز‬        ‫مـردم‪ ،‬آزار مکـش از پـی آزردن من‬       ‫که ندارد هیچ‪ ،‬برای دیدن قیاف ‌هاش‬       ‫آذر ‪ 1305‬خورشیدی در ‪ 47‬سالگی‬          ‫بعدها درویش بهترین شاگرد آقا‬
‫نماد تهران به شمار م ‌یرود چند سالی‬                                                                                                                                                                ‫حسینقلی شد‪ .‬شبی آقا حسینقلی در‬
‫است که توسط شهرداری تهران سرعت‬                                                                                                                                  ‫در تصادف با درشک ‌های کشته شد‪.‬‬     ‫حضور شاهزاده شعاع السلطنه (پسر‬
                                                                                                                                                                                                   ‫ناصرالدین شاه) ساز م ‌یزد‪ .‬بعد اجازه‬
                      ‫گرفته است‪.‬‬                                                                                                                                                                   ‫خواست تا غلامحسین ساز بزند‪ .‬ساز‬
                                                                                                                                                                                                   ‫غلامحسین آن قدر مورد توجه شاهزاده‬
                                                                                                                                                                                                   ‫قرار گرفت که او را جزو نوازندگان‬
                                                                                                                                                                                                   ‫مخصوصش قرار داد اما درویش این‬
                                                                                                                                                                                                   ‫را دوست نداشت‪ .‬کمی بعد از سمتش‬
                                                                                                                                                                                                   ‫استعفا داد‪ .‬شاهزاده هم فراش خود‬
                                                                                                                                                                                                   ‫را فرستاد تا دروی ‌شخان را به حضور‬
                                                                                                                                                                                                   ‫ببرد‪ .‬دروی ‌شخان به سفارت انگلستان‬
                                                                                                                                                                                                   ‫پناهنده شد و با میانج ‌یگری خانم‬

                                                                                                                                                                                                        ‫سفیر و منشی سفارت آزاد شد‪.‬‬
                                                                                                                                                                                                   ‫رو ‌حالله خالقی در کتاب «سرگذشت‬

‫‪24‬‬  ‫‪65‬‬                                  ‫‪1‬‬

‫‪53‬‬                      ‫‪4‬‬                   ‫‪6‬‬

‫‪19‬‬                                                                              ‫(سودوكو)‬

                                                                                                                     ‫‪ 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬

‫‪47 8‬‬                                           ‫‪26‬‬                                                                    ‫‪1‬ـ دیپلمات برجسته و فقید ایران که‬                                                                 ‫‪1‬‬
                                                                                                                     ‫به ریاست مجمع عمومی سازمان‬
                     ‫‪2‬‬                                                                                                                                                                                                 ‫‪2‬‬
                                                                                                                              ‫ملل متحد برگزیده شد‬
    ‫‪6 35‬‬                                    ‫‪73‬‬                               ‫‪2‬‬            ‫‪1‬‬                          ‫‪2‬ـ گمان ـ آقایی و سروری ـ کشوری‬                                                                   ‫‪3‬‬

‫‪8 43‬‬                                            ‫‪1‬‬                                      ‫‪3‬‬                                                      ‫است‬                                                                      ‫‪4‬‬
                                                                                ‫‪2‬‬                                           ‫‪3‬ـ منشور سازمان ملل متحد‬
‫‪21‬‬                                      ‫‪5‬‬             ‫‪4‬‬                         ‫‪34‬‬                                   ‫‪4‬ـ از ابزار فنی ـ از روزنام ‌ههای قدیمی‬                                                           ‫‪5‬‬
                                               ‫‪1‬‬                                                                       ‫ایران ـ تکرار یک حرف ـ رایحه‬
‫‪3 26‬‬                                                                                                                 ‫‪ 5‬ـ از سبزیجات ـ از فعالیت‌های‬                                                                    ‫‪6‬‬
                                                                                                                           ‫تولیدی مرتبط با کشاورزی‬
                               ‫عمودی‪:‬‬          ‫‪11 10 9 8 7 6‬‬                    ‫‪5 4321‬‬                                                                                                                                 ‫‪7‬‬
                                                                                                                               ‫‪ 6‬ـ ولگرد ـ سرایت ـ ابزار‬
‫‪ 8‬ـ تردید ـ تکخال ـ‬  ‫‪1‬ـ از غزلسرایان و‬                                                                  ‫‪1‬‬              ‫‪ 7‬ـ کشتار دامی ـ پیشوا ـ آلودگی‬                                                                 ‫‪8‬‬
     ‫ضمیری است‬       ‫شعرای نامدار معاصر‬                                                                               ‫‪ 8‬ـ از ممالک عربی ـ کشوری است‬
                                                                                                        ‫‪2‬‬            ‫‪9‬ـ پرنده ـ رستگار و غالب ـ هیجان‬                                                                  ‫‪9‬‬
‫‪9‬ـ دوم ـ محل نیایش‬         ‫و فقید ایران‬                                                                                                                                                                                ‫‪10‬‬
‫‪10‬ـ از فلزات ـ از‬    ‫‪2‬ـ حصول قبل از موعد‬                                                                ‫‪3‬‬                                 ‫و ناآرامی‬
                      ‫مقرر ـ مرغی است‬                                                                                ‫‪10‬ـ تکرار یک حرف ـ ظلم ـ ناقل‬                                                                     ‫‪11‬‬
    ‫شهرهای ایران‬     ‫‪3‬ـ حمل و نقل ـ‬                                                                     ‫‪4‬‬                                                                                                              ‫‪12‬‬
      ‫‪11‬ـ راستگوشه‬                                                                                                           ‫بیمار ‌یها ـ میو‌های است‬
                           ‫میو‌های است‬                                                                  ‫‪5‬‬            ‫‪11‬ـ هیزم ـ نیرویی است ـ درختی‬                                                                     ‫‪13‬‬
                     ‫‪4‬ـ حرف ندا ـ ستار‌های‬                                                                                                                            ‫خاک ـ تارک دنیا‬
                                                                                                        ‫‪6‬‬                                     ‫است‬                ‫‪11‬ـ دروازه ـ رو اندازی‬                                ‫‪14‬‬
                                 ‫است‬                                                                                                ‫‪12‬ـ کالا ـ یور ‌شگر‬
                     ‫‪ 5‬ـ زبان ـ ثبات و‬                                                                  ‫‪7‬‬            ‫‪13‬ـ از فوتبالیس ‌تهای برجسته و فقید‬                 ‫است ـ بهشت‬                                    ‫‪15‬‬
                                                                                                                      ‫و کاپیتان پیشین تیم ملی ایران‬                 ‫‪12‬ـ از پادشاهان ایران‬
                                ‫آرامش‬                                                                   ‫‪8‬‬            ‫‪14‬ـ شکوه ـ طلای سیاه بحر خزر ـ‬              ‫‪13‬ـ از دا ‌مها ـ عک ‌سالعمل‬                       ‫افقی‪:‬‬
                         ‫‪ 6‬ـ فرزند شمشیر‬
                     ‫‪ 7‬ـ از صیفی‌جات ـ‬                                                                  ‫‪9‬‬                                  ‫همزمان‬                         ‫ـ تلاقی کرده‬             ‫‪1‬ـ از دولتمردان دوران‬
                                                                                                                     ‫‪15‬ـ شهری در ایران ـ قدیمی ـ «سیم»‬           ‫‪14‬ـ نوعی نان ـ از شهرهای‬          ‫قاجار و رئیس حکومت‬
                             ‫سرپرست‬                                                                     ‫‪10‬‬                                                                                         ‫موقت به‌هنگام جنگ‬
                                                                                                                                        ‫ب ‌ههم ریخته‬              ‫استان کرمان ـ لطیف‬
                     ‫حل جدول شماره قبل‬                                                                  ‫‪11‬‬                                                       ‫‪15‬ـگذشتهـازهنرپیشگان‬                         ‫اول جهانی‬
                                                                                                                                              ‫حل جدول شماره قبل‬   ‫مشهور و فقید هالیوود‬             ‫‪2‬ـ پیشه و حرفه ـ کشوری‬
                                                                                                ‫افقی‪:‬‬
                                               ‫‪9‬ـ تکرار یک حرف ـ پایتخت‬         ‫‪1‬ـ از هنرپیشگان برجسته و‬                                                                                                      ‫است ـ ح ّد‬
                                               ‫کشوری است ـ درختی‬                ‫فقید تئاتر و سینمای ایران‬                                                                                          ‫‪3‬ـ زبانی است ـ از اعضای‬
                                                                                ‫‪2‬ـ جزیره‌ای در اقیانوس‬
                                                                ‫است‬                                                                                                                                     ‫داخلی بدن انسان‬
                                                   ‫‪10‬ـ کافی ـ زبانی است‬                      ‫هند ـ زن‬                                                                                              ‫‪4‬ـ قاعده و روش ـ داخله‬
                                               ‫‪11‬ـ گریبان ـ مدیون ـ قریه‬            ‫‪3‬ـ ایفاء ـ کشوری است‬
                                                                                  ‫‪4‬ـ نگهبان ـ حرف تأسف‬                                                                                                     ‫نیست ـ چهره‬
                                                                                ‫‪ 5‬ـ پادشاه ـ مردم ـ من وتو‬                                                                                         ‫‪ 5‬ـ از هنرپیشگان معروف‬
                                                                                ‫‪ 6‬ـ مرضی است ـ ناخوش و‬                                                                                             ‫و فقید هالیوود ـ ب ‌یروح‬

                                                                                             ‫ب ‌یحوصله‬                                                                                                         ‫و بی جان‬
                                                                                ‫‪ 7‬ـ از کشیدنی‌ها ـ از‬                                                                                               ‫‪ 6‬ـ شایسته ـ زبانی است‬
                                                                                                                                                                                                   ‫‪ 7‬ـ پرند‌های است ـ گرما ـ‬
                                                                                  ‫شهرهای اطراف کاشان‬
                                                                                ‫‪ 8‬ـ نوعی گرده ‌مآیی برای‬                                                                                                       ‫تبدیل ارز‬
                                                                                                                                                                                                   ‫‪ 8‬ـ سندیکا ـ روز ـ حرف‬
                                                                                       ‫تبادل افکار ـ رخ‬
                                                                                                                                                                                                                   ‫دریغ‬
                                                                                                                                                                                                   ‫‪9‬ـ از بلایای اجتماعی ـ‬
                                                                                                                                                                                                   ‫واژ‌های بیگانه که معنای‬

                                                                                                                                                                                                     ‫جدید و نوین م ‌یدهد‬
                                                                                                                                                                                                   ‫‪10‬ـ دنبال و پس ـ نوعی‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18