Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۴۱ (دوره جديد

‫صفحه ‪ - Page 12 - 12‬شماره ‪1۷۰۷‬‬
‫تأملات بهنگام؛ حق شورش و قدر ِت‬
‫«با هم بودن»‬
‫مکان واقعی شده و افراد با عضویت‬
‫در شبکههای اجتماعی و دنبال کرد ِن‬
‫افراد و گروههای متنوع‪ ،‬هویت خود را‬
‫در فضای مجازی بازتعریف میکنند‪.‬‬
‫این فضای مجازی اما نمیتواند‬
‫جایگزین مکا ِن واقعی شود‪ .‬کاربران‬
‫فضای مجازی هر از چند گاهی از‬
‫آنچه مشغولشان میکند دلزده شده‬
‫و تلاش میکنند به مکانهای واقعی‬
‫برگردند‪ .‬طبیعی است که اگر فردی‬
‫از پیوستن به هیچیک از گروههای‬
‫هویت ِی مستقر در فضای مجازی‬
‫َطرفی نبندد و نیازهایش ارضا نشود‪،‬‬
‫به خیابان پناه میبَ َرد‪.‬‬ ‫در ایام پس از سرکوبهای‬
‫خیابان‪ ،‬فضایی خالی است میان‬
‫بناهای ساخته شده به دست‬
‫ساکنان یک شهر‪ .‬فضایی عمومی‬
‫که مر ِز میان حریم خصوصی افراد‬
‫و نهادهای کنترلکننده جامعه را‬
‫تعیین میکند‪ .‬خیابانها‪ ،‬رگهای‬
‫پیکر شهرها و مسیر انتقال مواد‬
‫حیاتی برای استمرار زندگی در آنها‬
‫هستند‪ .‬شهرها به واسطه خیابانها‬
‫نشانیپذیر میشوند‪ .‬بدون نا ِم‬
‫خیابانها‪ ،‬یافت ِن «آدمها» و «جاها»‬
‫را به تزریق ناامیدی به جامعه متهم‬
‫در شهر ناممکن است‪.‬‬
‫وقتی اعتراضی در خیابان پدیدار‬
‫میشود‪ ،‬همه جور معترض با هر‬
‫خواسته و مطالبهای در کنار هم‬
‫قرار میگیرند و برای چند صباحی‬
‫احسا ِس یگانگی میکنند؛ دشم ِن‬
‫مشترک‪ ،‬معترضین حاضر در خیابان‬
‫را همراه میکند اما همدل نمیکند‪.‬‬
‫آنچه باعث همدل ِی جم ِع معترض‬
‫میشود‪ ،‬درک قدر ِت «با هم بودن»‬
‫است‪.‬‬
‫توده مردم حاضر در خیابان‪ ،‬حام ِل‬
‫قدرتی خام و قابل تبدیل به خشونت‬
‫هستند‪ .‬چه دوست داشته باشیم و‬
‫چه منتقد باشیم‪ ،‬خشونت‪ ،‬نتیجه‬
‫محتو ِم بیشت ِر اعتراضات خیابانی‬
‫است‪ .‬اما باید در نظر داشت که این‬
‫خشون ِت محتوم‪ ،‬گاهی به تکاملی‬
‫فراتر از انتظار میرسد‪ .‬در این فرآیند‬ ‫رفتارهای انسان به عنوا ِن حیوانی‬
‫تکاملی‪ ،‬قدرت خام خیابان از «وحدت‬
‫خیابانی» به «هویت جمعی» ارتقاء‬
‫مییابد‪ .‬همانطور که در بالا اشاره‬
‫شد‪ ،‬هویت‪ ،‬ارتباط محکمی با «مکان»‬
‫دارد‪ .‬جمعیتی که در خیابان به وحدت‬
‫رسیده در مرحلهای از اعتراض‪،‬‬
‫بایستی هویتاش را با اِشغال و‬
‫مصادره مکانهای عمومی و حکومتی‪،‬‬
‫دارد‪ .‬به همین دلیل سازمانهای‬
‫کسب کند‪.‬‬
‫ورزشی برای مدیریت و سازماندهی‬
‫تکمله‬
‫خیزش سراسری آبان ماه ‪۱۳۹۸‬‬
‫خورشیدی‪ ،‬با آمد ِن تهیدستان‬
‫و بیآیندگا ِن جامعه ایران به‬
‫خیابانها‪ ،‬هویت یافت‪ .‬اگر بنا به‬
‫تغییری بنیادین باشد‪ ،‬ادامه مسیر‬
‫اعتراضات و هویتبخشی به قدر ِت‬
‫خیابان‪ ،‬از طریق تسخیر اماکنی‬
‫خواهد بود که قدر ِت حاکم از آنها‬
‫برای تحکی ِم سرکوب مردم استفاده‬
‫میکند‪ .‬فت ِح فضای عمومی‪ ،‬امکان‬
‫کسب هویتی فراگیر را به معترضان‬
‫خواهد داد و در نهایت موجب‬
‫خواهد شد که هزینه برانداز ِی‬
‫فرقه تبهکار جمهوری اسلامی‪،‬‬
‫گسترش فضای مجازی‪ ،‬پیوند هویت‬
‫کاهش یابد‪.‬‬
‫گرفته است‪ .‬فضای مجازی جایگزین‬
‫جمعه ‪ ۲۲‬تا پنجشنبه‪ ۲۸‬آذرماه ‪۱۳۹۸‬خورشیدی‬
‫دو قرن فراز و نشیب مطبوعات درایران (‪)149‬‬
‫احمد‌احـرار‬ ‫( کیهان لندن شماره ‪) 1۳۳۰‬‬
‫و آبان ‪ ،۹۸‬نقطه ارجاع اعتراضات‬ ‫=تا پیش از رخدادهای‬ ‫مر ّمت خزانۀ خالی کشور با دریافت‬ ‫خورده است به حجله برود» تاج و‬ ‫کابینۀ دوم قوامالسلطنه در پنجم‬
‫پراکنده گروههای ناراضی جامعه‪،‬‬ ‫دی ماه ‪ 9۶‬و آبان ‪ ،98‬نقطه‬ ‫وام دهمیلیون دلاری از دست داد‪،‬‬ ‫تخت را رها میکرد و به اروپا مسافرت‬ ‫بهمن ماه ‪ ۱۳۰۱‬سقوط کرد‪.‬‬
‫اغلب داخل نظام جمهوری اسلامی‬ ‫ارجاع اعتراضات پراکنده‬ ‫انگلستان و روسیه را علیه خود‬ ‫مینمود‪ .‬به چه بهانه و برای چه‬
‫قرار میگرفت و معمولا اصلاحطلبان‬ ‫گروههای ناراضی جامعه‪،‬‬ ‫مقصود؟ مسلماً هیچ! این است که‬ ‫نیمۀ دوم عمر این دولت‪ ،‬که‬
‫درون حاکمیت‪ ،‬میوهچین آن‬ ‫اغلب داخل نظام جمهوری‬ ‫برانگیخت‪.‬‬ ‫من معتقدم سلطان احمدشاه از دست‬ ‫در تیرماه روی کار آمده بود‪ ،‬به‬
‫نارضاییها بودند‪ .‬در سالهای اخیر‬ ‫اسلامی قرار میگرفت و‬ ‫لورین‪ ،‬سفیر انگلیس در ایران‪،‬‬ ‫دادن سلطنت و تاج و تخت خویش‬ ‫زورآزمایی پنهان و آشکار رئیسالوزرا‬
‫اما شورش چندباره جان به لب‬ ‫معمولا اصلاحطلبان درون‬ ‫ضمن گزارشی محرمانه راجع به‬ ‫را بیشتر به این مسافرتهای بیموقع‬ ‫و وزیرجنگ گذشت‪ .‬آن هر دو‬
‫رسیدگان جامعه‪ ،‬نقطه ارجاع را به‬ ‫حاکمیت‪ ،‬میوهچین آن‬ ‫کشمکش رئیسالوزرا و وزیر جنگ‬ ‫مردانی سرسخت و اهل مبارزه بودند‬
‫بیرون از گفتمان فاسد اصلاحطلبی‪/‬‬ ‫نا ر ضا یی ها بو د ند ‪ .‬د ر‬ ‫می نویسد‪« :‬قوام میخواهد سردار‬ ‫خود مدیون است‪.‬‬ ‫اما عقربۀ زمانه بهنفع وزیر جنگ‬
‫استمرارطلبی کشانده و باعث شده‬ ‫سالهای اخیر اما شورش‬ ‫سپه را کنار بگذارد ولی نمیتواند‬ ‫من شک ندارم که پادشاه مشروطه‬ ‫میگشت و هرچه بر قدرت او میافزود‬
‫که گفتمان اصلاحطلبی حکومتی با‬ ‫چند با ر ه جا ن به لب‬ ‫این کار را بکند و منتظر فرصت‬ ‫نباید در کارها مداخله کند ولی نه‬
‫سرعتی چشمگیر رسواتر و ناتوانتر‬ ‫رسیدگان جامعه‪ ،‬نقطه‬ ‫است‪ ...‬عقیدهای که من نسبت به‬ ‫این که خود را این قدر بیدخل‬ ‫از صلابت رئیسالوزرا میکاست‪.‬‬
‫ارجاع را به بیرون از‬ ‫قوام پیدا کردهام این است که زرنگی‬ ‫بداند که کشور خود را سرداده در‬ ‫عبدالله مستوفی تحلیلی واقعبینانه‬
‫شود‪.‬‬ ‫گفتمان فاسد اصلاحطلبی‪/‬‬ ‫و حیلهگری او حتی برای یک ایرانی‬ ‫فلان هتل اروپا والَ َمد‪ ،‬که اگر گاهی‬
‫استمرارطلبی کشانده و‬ ‫هم زیادی است‪ .‬در سرتاسر این پیچ‬ ‫هم بهموجب قانون‪ ،‬امضاء و صدور‬ ‫از این اوضاع بهدست میدهد‪:‬‬
‫خونبار اخیر‪ ،‬استمرارطلبان از هیچ‬ ‫باعث شده که گفتمان‬ ‫و واپیچها و نیرنگها‪ ،‬رگهای از‬ ‫فرمانی لازم شود‪ ،‬علیالبدل او به‬ ‫«ریاست وزراء در این دوره کار پر‬
‫کوششی برای سرد کردن آتش‬ ‫اصلاحطلبی حکومتی با‬ ‫سماجت وجود دارد و البته همین‬ ‫این کار بپردازد‪ ،‬و یا اگر پرسش‬ ‫مشقتی شده بود زیرا باید از هر جا‬
‫اعتراضات فروگذار نکردهاند‪ .‬این‬ ‫سرعتی چشمگیر رسواتر‬ ‫یکدنگی است که او را به مقامات بالا‬ ‫تمایل اکثریت و تعیین رئیسالوزرا‬ ‫شده است پول گیر آورده به سردار‬
‫جماعت‪ ،‬به اَشکال مختلف تلاش‬ ‫سپه تسلیم نمایند وسایر وزارتخانهها‬
‫دارند تا با ترساندن بدنه جامعه از‬ ‫و ناتوانتر شود‪.‬‬ ‫رسانده است!»‬ ‫قوامالسلطنه‬ ‫لب خشک و رئیسالوزراء گرفتار نالۀ‬
‫آیندهای نامعلوم‪ ،‬وضع موجود را‬ ‫شومیاتسکی‪ ،‬سفیر روسیه شوروی‬ ‫باقی وزرا باشد‪ .‬اگر قوامالسلطنه‬
‫تحملپذیر و قابل اصلاح جلوه دهند‪.‬‬ ‫یوسف مصدقی‪ -‬تاریخ معاصر‬ ‫نیز در ملاقاتی با احمدشاه از‬ ‫پیش بیاید این کار هم با تلگراف‬ ‫توانسته بود کار مادۀ چهار قانون‬
‫وقاحت این عده تا جایی است که‬ ‫خاورمیانه‪ ،‬نمایانگر این واقعیت‬ ‫قوامالسلطنه و کابینۀ او شکایت‬ ‫صورت بگیرد‪ ،‬و بحران چهلروزه در‬ ‫امتیاز نفت شمال را با نمایندۀ کمپانی‬
‫هر نوع افشاگری درباره جنایات و‬ ‫است که در جوامع استبدادزده این‬ ‫میکند و حتی عزل او را خواستار‬ ‫کشور ایجاد نماید‪ .‬من هیچ تعجب‬ ‫استاندارد اویل عملی کند شاید‬
‫سرکوبهای حکومتی را سیاهنمایی و‬ ‫منطقه‪ ،‬هر تغییر اساسی در نحوه‬ ‫میشود‪« :‬ما نهایت علاقه را داریم‬ ‫میتوانست مدت بیشتری بر سر کار‬
‫توطئه خارجی میخوانند و افشاگران‬ ‫اداره کشورهای این جغرافیا‪ -‬اگر به‬ ‫که روابط ایران و روس حسنه باشد‬ ‫بماند‪ .‬آن هم به جایی نرسید و شاید‬
‫نیروهای بیگانه متکی نباشد‪ -‬جز از‬ ‫و میخواستیم روابط تجارتی متضمن‬ ‫انگلیسها هم که نمیخواستند راه و‬
‫راه شورش مستمر شهروندان و تسخیر‬ ‫صرفه و صلاح ایران پیشنهاد کنیم‬ ‫پای آمریکاییها در ایران باز شود‪،‬‬
‫میکنند‪.‬‬ ‫اما دولت فعلی روابط ما را بکلی تیره‬ ‫بهطور غیر مستقیم اقداماتی بهضرر‬
‫برخلاف کوششهای حقیرانه‬ ‫خیابانها‪ ،‬ممکن نیست‪.‬‬ ‫ساخته است‪ .‬بهواسطۀ دروغگویی‬
‫استمرارطلبان‪ ،‬در حال حاضر‪،‬‬ ‫و بدرفتاری قوامالسلطنه بهکلی از‬ ‫او کرده باشند‪.‬‬
‫شورش از حقی متروک به رفتاری‬ ‫حقشورش‪،‬ضامنکرامتانسان‬ ‫مدرس‪ ،‬لیدر اکثریت مجلس که‬
‫مطلوب برای بسیاری از شهروندان‬ ‫شورش به عنوان یک رفتار انسانی‪،‬‬ ‫عقیدۀ خودمان برگشتیم»!‬ ‫طرفدار جدی قوامالسلطنه بود‪ ،‬در‬
‫ایرانی تبدیل شده است‪ .‬اگر قدری‬ ‫سرشتی دوگانه دارد‪ .‬به این معنا که‬ ‫بیسبب نیست که ناگهان در مجلس‬ ‫این دو سه ماه یا ناخوش و یا گرفتار‬
‫به مفهو ِم «حق شورش» دقیق‬ ‫هم میتواند فردی باشد و هم به‬ ‫و مطبوعات حملات شدیدی علیه‬ ‫نقاهت بعد از ناخوشی و چراغ اکثریت‬
‫شویم‪ ،‬برخلاف تصور و تبلیغات‬ ‫صورت رفتاری جمعی جلوه کند‪.‬‬ ‫دولت آغاز میشود و نوعی هماهنگی‬ ‫خاموش بود‪ .‬سلیمان میرزا لیدر‬
‫استمرارطلبان‪« ،‬حق شور ِش»‬ ‫شورش فردی‪ ،‬معمولا برای شورشگر‬ ‫بین مذهبیها و سنتگرایان متمایل‬ ‫اقلیت با ربودن عدهای از بیطرفها و‬
‫پر هزینه و کمبهره است و معمولا‬ ‫به سیاست انگلیس با چپگرایان‬ ‫اکثریت توانست بهقول مدرس‪ ،‬اقلیت‬
‫شهروندان نه تنها موجب ناامیدی‬ ‫زمانی روی میدهد که فردی جان به‬ ‫خود را اکثریت کند و از مخالفت‬
‫جامعه نیست بلکه امید به رهایی و‬ ‫لبرسیده راهی جز تمامقد ایستادن‬
‫ایجاد تغییرات اساسی را به جامعه‬ ‫برابر قدر ِت حاکم نمیبیند‪ .‬استیصال‬ ‫(سوسیالیستها) به چشم میرسد‪.‬‬ ‫نمیکنم که چرا ملت ایران در موقع‬ ‫خویش با قوامالسلطنه نتیجه بگیرد‪.‬‬
‫و رنج چنین انسانی گاه چنان جامه‬ ‫تغییر سلطنت او هیچ اسف و افسوسی‬ ‫در این ضمنها شاه هم عشق سفر‬
‫باز میگرداند‪.‬‬ ‫عمل میپوشد که باقی ناراضیان را نیز‬ ‫عبا س خلیلی د ر خا طر ا ت‬ ‫ظاهر نساخت زیرا واقعاً آن پادشاه‬ ‫فرنگ بهسرش زده و با هیچ موعظه‬
‫جز دریافت ماهیانۀ حقوق سلطنتی‬ ‫و نصیحتی از خیال خود منصرف‬
‫تسخیرخیابانوقدر ِت«باهمبودن»‬ ‫به حرکت میآورد‪.‬‬ ‫سیاسی خود مینویسد که او با‬ ‫و تبدیل آن به لیره و فرانک و انتقال‬ ‫نشد‪ .‬فکر این که در غیاب شاه باید‬
‫در طول تاریخ یکی از طبیعیترین‬ ‫جان لاک (‪ )John Locke‬فیلسوف‬ ‫آن به بانکهای خارجی‪ ،‬هیچ کار برای‬ ‫شخص استخواندارتری رئیس دولت‬
‫شهیر انگلیسی‪« ،‬حق شورش» (‪The‬‬ ‫پیامی از سوی «اجتماعیون» نزد‬ ‫ملت خود نمیکرد و اگر مردم در امور‬ ‫باشد که بتواند جلو زیادهرویهای‬
‫اجتماعی‪ ،‬علاقه به نهادسازی و‬ ‫‪ )Right of Rebellion‬و انقلاب را‬ ‫جمهوریخواهی مقاومتی بروز دادند‬ ‫سردار سپه را بگیرد‪ ،‬نیز بر این جمله‬
‫پیوستن به گروههای هویتساز از‬ ‫پشتوانه و ضمان ِت دفاع از سه حق‬ ‫قوامالسلطنه میرود و خواستار‬ ‫برای ضدیت با جمهوری بود نه برای‬
‫قبیل اصناف‪ ،‬هیئتهای مذهبی‪،‬‬ ‫اساسی انسانها یعنی حق حیات‪،‬‬ ‫هواخواهی از شخص او‪ ،‬زیرا شخص‬ ‫افزوده گشت‪.‬‬
‫احزاب سیاسی‪ ،‬کلوبهای سرگرمی‬ ‫آزادی و مالکیت میدانست‪ .‬طبق‬ ‫ا ستعفا ی د و لت میشو د ‪ « :‬با ز‬ ‫او و شخصیت او قابل هواخواهی نبود‪.‬‬ ‫بهعقیدۀ من تا آن وقت شاید سردار‬
‫و هواداری از تیمهای ورزشی و…‬ ‫نظریه لاک درباره دولت‪ ،‬هر حکومتی‬ ‫کسانی که برای این پادشاه خیلی‬ ‫سپه جز نیل بهمقام ریاست وزراء‬
‫است‪ .‬این تمایل به کسب هویت‬ ‫مشروعیتاش بر اساس یک «قرارداد‬ ‫آزادیخواهان بهتوسط نویسنده‬ ‫شور و واویلا راه میاندازند در آن دوره‬ ‫آرزوی دیگری در دل و فکر دیگری‬
‫از بودن در کنا ِر «دیگری»‪ ،‬همواره‬ ‫اجتماعی» میان شهروندان تعریف‬ ‫نبودهاند که ببینند مردم چگونه از این‬ ‫در سر نداشت‪ ،‬و هیچکس هم بهفکر‬
‫پیوندی قدرتمند با مفهوم «مکان»‬ ‫میشود‪ .‬حال اگر حاکمان برخلاف‬ ‫از قوام پاسخ مثبت خواستند که‬ ‫رویۀ غیرعاقلانۀ او عصبی هستند‪.‬‬ ‫عوض کردن سلطان احمدشاه نبود‪.‬‬
‫این قرارداد عمل کنند و منافع عمومی‬ ‫یا شاید تصور میکنند اظهار اسف‬ ‫همین مسافرتهای هر دو سال یک‬
‫صنفی‪ ،‬احزاب سیاسی و باشگاههای‬ ‫شهروندان را رعایت نکنند‪ ،‬شهروندان‬ ‫آیا استعفا میدهد یا با استیضاح‬ ‫و افسوس بر او‪ ،‬سبب ازدیاد تنفر‬ ‫بار این شاه‪ ،‬از یک طرف سردار‬
‫حق دارند که با قیام و شورش حکومت‬ ‫عمومی از سلطنت پهلوی میشود‪،‬‬ ‫سپه را بهفکر سلطنت انداخت و از‬
‫هواداران و اعضای خود‪ ،‬ساختمان‬ ‫خواهد رفت زیرا اقلیت از تساوی‬ ‫درصورتی که اینطور نیست‪ .‬مردم‬ ‫طرف دیگر مردم را نسبت به شاه‬
‫و دفاتر هماهنگی دارند و از طریق‬ ‫را تغییر دهند‪.‬‬ ‫قدر سلطنت این پادشاه را میدانند‬ ‫لاقید نمود‪ .‬باز مسافرت سابقش را‬
‫پیوند با یک یا چند «مکا ِن» خاص‪،‬‬ ‫مورد استفاده «حق شورش»‬ ‫هم میگذشت و با همان یک رأی‬ ‫و همه‪ ،‬حتی دشمنان پدرکشتۀ او‬ ‫میتوان بهزور‪ ،‬برای فرار از امضا و‬
‫شهروندان زمانی است که مردم یک‬ ‫هم معترفند که خوبیهای پهلوی‬ ‫اجرای قرارداد کذائی وثوقالدوله‬
‫هویتشان را شکل میدهند‪.‬‬ ‫کشور‪ ،‬علیه حکومت مستقری که‬ ‫خریداری قوام داشت اکثریت را‬ ‫مرحوم برای کشور خیلی بیش از‬ ‫دانسته و آن را سیاست مض ّری بهجا‬
‫در جامعه استبدادزده ایران‪ ،‬نیروهای‬ ‫خلاف منافع و مصالح عمومی(ملی)‬ ‫بدیهای او بوده و تکان دادن جامعه‬ ‫نیاورد ولی در این موقع که وزیر‬
‫سرکوب و جنایتکاران حکومتی هم از‬ ‫آنها عمل میکند‪ ،‬قیام کرده و دستگاه‬ ‫احراز میکرد و صفوف طرفین مجهز‬ ‫احتیاج به پارهای اقدامات داشته که‬ ‫جنگ فعالی روی کار است که از‬
‫این قاعده مستثنی نیستند‪ .‬این‬ ‫حاکم را سرنگون میکنند‪ .‬چنین‬ ‫با طرز سلطنت سلطان احمدشاه‪،‬‬ ‫دستاندازی به سایر ادارات‪ ،‬بخصوص‬
‫جماعت از طریق پیوند با مکانهای‬ ‫شورشی‪ ،‬معمولا در نارضایتیهای‬ ‫و آماده شد‪ .‬نویسنده شبانه به منزل‬ ‫پادشاه ضعیفالنفس بیکفایت‪ ،‬وجود‬ ‫مالیه‪ ،‬مضایقه ندارد و همین مداخلۀ‬
‫خاص از قبیل بازداشتگاههای مخفی‪،‬‬ ‫عمیق و ناکامیهای مستمر شهروندان‬ ‫او باعث فلج شدن سایر ادارات دولتی‬
‫زندانهای مخوف‪ُ ،‬م َصلّیها‪ ،‬مساجد‬ ‫در رسیدن به مطالبات بهحقشان‪،‬‬ ‫قوام رفت و مطالبۀ جواب را کرد‪ .‬با‬ ‫خارجی نمییافته است‪»...‬‬ ‫است و وجود شاه در کشور از هرچیز‬
‫و پایگاههای بسیج واقع در آنها و…‬ ‫ریشه دارد‪ .‬به همین علت است که‬ ‫شکست مذاکرات با آمریکائیان و‬ ‫نافعتر‪ ،‬پارسنگ وزینی است که هم‬
‫شورش‪ ،‬واکنش طبیعی مردم برای‬ ‫قوت قلب و مانند یک سردار فاتح‬ ‫انصراف کمپانیهای استاندارد اویل‬ ‫وزیر جنگ را محدود میکند و هم‬
‫کسب هویت میکنند‪.‬‬ ‫احقاق حق یا دس ِت کم‪ ،‬کوشش افراد‬ ‫و سینکلر از مباشرت و سرمایهگذاری‬ ‫ملت را بهواسطۀ علاقهای که شاه‬
‫در سالهای اخیر‪ ،‬با ظهور و‬ ‫جامعه برای حفظ کرامت انسانیشان‬ ‫گفت با قرآن استخاره کردم و این‬ ‫در استخراج نفت شمال‪ ،‬از دیگر‬ ‫در کارها نشان میدهد بهجانب او‬
‫عوامل ناکامی قوامالسلطنه و تضعیف‬ ‫بیشتر متمایل مینماید‪ .‬ولی سلطان‬
‫جمعی با «مکان» شکل تازهای به خود‬ ‫است‪.‬‬ ‫آیه آمد‪ :‬فاستقم کما اَم ِرت‪ .‬من از‬ ‫احمدشاه مثل آن پسرک آشتیانی‬
‫اعتراضات سراسری دی ماه‬ ‫دولت وی بود‪.‬‬ ‫که میگفت «هرکس زردهپلوش را‬
‫‪ ۱۳۹۶‬و خیزش سراسری آبان‬ ‫آنجا نزد مخالفین رفته تصمیم او‬ ‫قوام‪ ،‬علاوه بر آن که امید خود را به‬
‫‪ ،۹۸‬جلوهای از استفاده بخشهای‬
‫بسیار مهمی از جامعه ایران از «حق‬ ‫را گفتم‪ .‬همه خندیدند و گفتند‬
‫شورش» بود‪ .‬این اعتراضات‪ ،‬نظام‬
‫جمهوری اسلامی را با بزرگترین‬ ‫دروغ گفته‪ ،‬ح ّب جاه و مقام او را‬
‫بحرانهای تمام طول تاریخش‬
‫مواجه کردند‪ ،‬چنانکه تمام اجزاء‬ ‫کور کرده‪ ،‬فردا تکلیف او را معلوم‬
‫این مافیای جنایتکار اعم از اصولگرا‬
‫و اصلاحطلب (استمرارطلب)‪ ،‬از‬ ‫خواهیم کرد»‪.‬‬
‫شدت ضربه وارده دچار گیجی و‬
‫وحشت شدند‪ .‬هراس این جماعت‬ ‫در اواخر آذرماه‪ ،‬سلیمانمیرزا‬
‫فاسد‪ ،‬حاصل یکی از مهمترین‬
‫کارکردهای شورش است‪ .‬شورش‪،‬‬ ‫(اسکندری) لیدر اقلیت و رهبر‬
‫نقطه ارجاع نارضایتی و اعتراضات‬
‫جامعه را از درون حاکمیت به‬ ‫سوسیالیستها وحیدالملک وزیر‬
‫بیرون آن میبَ َرد و باعث میشود که‬
‫حاکمان نتوانند با فریب معترضین‬ ‫پست و تلگراف را استیضاح کرد ولی‬
‫خطر سرنگونی را از کلیت نظام‬
‫دولت با اکثریت ضعیفی (‪ ۴۹‬رأی‬
‫حاکم برهانند‪.‬‬
‫تا پیش از رخدادهای دی ماه ‪۹۶‬‬ ‫موافق در مقابل ‪ ۳۱‬رأی مخالف از ‪۸۳‬‬
‫نفر عدۀ حاضر) رأی اعتماد گرفت‪.‬‬
‫در فاصلۀ یک ماه‪ ،‬تعدادی از وکلای‬
‫اکثریت به اقلیت پیوستند و سرانجام‬
‫در اوایل بهمن ماه‪ ،‬قوام دریافت که‬
‫در مجلس اکثریت ندارد و از کار‬
‫« ادامه دارد»‬ ‫کناره گرفت‪.‬‬