Page 14 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۹۴ (دوره جديد
P. 14

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌‌1‌‌4‬شماره‌‪‌1۸۶0‬‬
                                                                                                                    ‫جمعه ‪ 1۶‬تا ‪ ۲۲‬دیماه ‪1401‬خورشیدی‬

‫بازنشر «شاهزاده» و ائتاف بزرگ‬

‫از جمله مشروطهطلبان باشد‪ .‬از آنجا که اصل این ائتاف‬         ‫کردار سیاسی او راهی برای وی به سوی «رهبری» نگشاید‪،‬‬       ‫=پیش از آنکه این تحلیل و استدلال مربوط به هفده‬
‫و اتحاد عمل بر تأمین دمکراسی و حقوق بشر نهاده شده‬          ‫هرگز «رهبر» یک ائتاف بزرگ و مبارزات سیاسی نخواهد‬
‫است‪ ،‬بنابراین نظرات مختلف نمیتوانند در تناقض بنیادین‬       ‫شد‪ .‬ولی اگر سیر رویدادها‪ ،‬به ویژه نقش وی در امر اتحاد‪،‬‬   ‫سال‪ ،‬تقریبا دو دهه پیش‪ ،‬را بخوانید که تازه محمود‬
                                                           ‫وی را به «رهبری» فرا کشد‪ ،‬دیگر بر عهده مخالفان اوست‬      ‫احمدی نژاد به ریاست دولت نهم جمهوری اسامی رسیده‬
                      ‫با یکدیگر قرار داشته باشند‪.‬‬                                                                   ‫بود‪ ،‬لازم میدانم اکنون در دیماه ‪ ۱۴۰۱‬همزمان با آغاز‬
                                                                ‫که این واقعیت را بپذیرند یا با آن به ستیز برخیزند‪.‬‬  ‫سال ‪ ۲۰۲۳‬در حالی که نزدیک به چهار ماه از انقاب ملی‬
‫الاهه بقراط – مقدمهای کوتاه بر این بازنشر‪ :‬هر رویدادی‬      ‫=برخی جمهوریخواهان همواره تاش کردهاند شخصیت‬              ‫مردم برای آزادی و امنیت و رفاه میگذرد‪ ،‬بگویم بسیار‬
‫زمان خود را دارد‪ .‬نه زودتر و نه دیرتر! با اینهمه پیش آمدن‬                                                           ‫متأسفم که سالها جز از سوی شاهزاده رضا پهلوی‪ ،‬گوش‬
‫«فرصت»ها و تشخیص این فرصتها و زمان مناسب و‬                 ‫سیاسی رضا پهلوی را در سایه «شاهزاده» بودن او قرار‬        ‫شنوا و زبان گویایی برای بیان این مطالب وجود نداشت‪ ،‬و‬
‫استفاده از ظرفیتهای موجود نیز واقعیتی است که این‬           ‫دهند‪ .‬به همین دلیل گمان میکنند اگر «شاهزاده» بودن را‬     ‫تاشهای وی از سوی مدعیان سیاست پاسخ مساعد نگرفت‬
‫زمان‪ ،‬زمان رویدادهایی را که زمان خود را دارند‪ ،‬تعیین‬       ‫از رضا پهلوی بگیرند‪ ،‬او هم مانند آنها میشود! در حالی که‬  ‫تا اینکه سرانجام خود مردم و جوانان برومندشان به قیمتی‬
‫میکند تا اگرچه نه زودتر بلکه دیرتر روی ندهند! در همین‬      ‫چنین نیست‪ .‬رضا پهلوی حتی اگر از پادشاهی چشم بپوشد‪،‬‬       ‫بسیار سنگین برای خودشان و کشورشان به نتایجی برسند‬
‫نکته است که نقش آگاهی و روشنگری و مهمتر از همه‬             ‫باز هم از موقعیت ویژه در سیاست ایران برخوردار است‪.‬‬       ‫که اکنون رسیدهاند و آن را به افراد و احزاب و جریانات‬
‫آزمون و خطا و مسئولیت مدعیان سیاست در داخل و خارج‬          ‫آنچه این موقعیت را به او بخشیده تنها «شاهزاده» بودن‬
                                                           ‫او نیست‪ .‬و آنچه میتواند این موقعیت را از وی سلب‬                                         ‫نیز تحمیل کنند‪.‬‬
                           ‫هر کشور نهفته است‪.‬‬              ‫کند‪ ،‬نه چشمپوشی وی از پادشاهی یا «شاهزاده» از سوی‬        ‫=اینکه «سلطنت» و «پادشاهی» امتحان خود را پس‬
‫دایرهای از فعالیتهای متنوع جامعه همواره در چرخش‬            ‫جمهوریخواهان‪ ،‬بلکه اشتباهاتی است که خودش ممکن‬
‫است که هدفی جز آزادی و امنیت و رفاه همگانی را دنبال‬        ‫است مرتکب شود! دیگران نه به دلیل «شاهزاده» نبودن‬         ‫داده‪ ،‬سخنی بس سطحی و سخیف است‪ .‬در اینصورت‬
‫نمیکند‪ .‬آنها که این چرخه را دچار اختلال میکنند‪ ،‬کسانی‬      ‫بلکه به دلیل نگرش غلط و اشتباهات مکرر و پرونده ناکام‬     ‫میتوان گفت جمهوری هم امتحان خود را پس داده‬
‫هستند که این هدف را به سود منافع فرد‪ ،‬گروه و ایدئولوژی‬                                                              ‫است‪ .‬مگر جمهوری اسامی در ایران‪ ،‬جمهوریهای‬
‫خود زیر پا میگذارند‪ .‬اما چه میشود کرد که دیروز و‬                   ‫نتوانستهاند در موقعیت سیاسی وی قرار گیرند!‬       ‫دمکراتیک بلوک شرق‪ ،‬جمهوری مادامالعمر کوبا‪ ،‬جمهوری‬
‫گذشته را نمیتوان تغییر داد اما بر آینده و فردا میتوان با‬   ‫=در این میان‪ ،‬بزرگترین اشتباه رضا پهلوی این خواهد‬        ‫موروثی سوریه‪ ،‬جمهوریهای دیکتاتور آمریکای لاتین‪،‬‬
‫حرف و عملکرد امروز و حال تأثیر گذاشت و آن را شکل داد‪.‬‬                                                               ‫جمهوریهای فاسد آسیا و آفریقا نمونههای گویا نیستند؟‬
‫از همین رو‪ ،‬پیش از آنکه این تحلیل و استدلال مربوط به‬       ‫بود که «شاهزاده» فقط مشروطهطلبان باشد و نتواند طیف‬       ‫اگر بشود به جمهوریهای آزاد استناد کرد‪ ،‬در آن صورت‬
‫هفده سال‪ ،‬تقریبا دو دهه پیش‪ ،‬را بخوانید که تازه محمود‬      ‫وسیع مخالفان دمکرات رژیم را در یک ائتاف بزرگ گرد‬         ‫بافاصله میتوان پادشاهیهای آزاد را در کنار آنها قرار داد‪.‬‬
‫احمدی نژاد به ریاست دولت نهم جمهوری اسلامی رسیده‬           ‫آورد‪ .‬و بزرگترین اشتباه جمهوریخواهان این خواهد بود که‬    ‫=جالب اینجاست که برخی معتقدند رضا پهلوی باید‬
‫بود‪ ،‬لازم میدانم اکنون در دیماه ‪ ۱۴۰۱‬همزمان با آغاز‬        ‫فرصت را در نیافته و خود را از روندی که در جریان است‪،‬‬
‫سال ‪ ۲۰۲۳‬در حالی که نزدیک به چهار ماه از انقلاب ملی‬        ‫حذف کنند‪ .‬آنچه میتواند مانع این دو اشتباه شود‪ ،‬تشکیل‬     ‫از حکومت پدر و پدربزرگش که وی نقشی در آنها نداشت‬
‫مردم برای آزادی و امنیت و رفاه میگذرد‪ ،‬بگویم بسیار‬         ‫یک شورای رهبری است که از یکسو نمایانگر تاش و مبارزه‬      ‫انتقاد کند‪ ،‬ولی خودشان حاضر نیستند درباره سیاستهای‬
‫متأسفم که سالها جز از سوی شاهزاده رضا پهلوی‪ ،‬گوش‬           ‫متحد برای تحقق تحولات سیاسی دمکراتیک در ایران‪ ،‬و از‬      ‫ناکامی که خود طراح و مجری آن بودهاند زبان به انتقاد‬
‫شنوا و زبان گویایی برای بیان این مطالب وجود نداشت‪ ،‬و‬       ‫سوی دیگر بازتاب نظرات دمکراتیک گروههای مختلف در‬          ‫بگشایند! همین افرادند که عرقریزان تاش میکنند‬
‫تلاشهای وی از سوی مدعیان سیاست پاسخ مساعد نگرفت‬            ‫این ائتاف باشد‪« .‬شاهزاده» باید نماد و بیانگر مجموعه این‬  ‫«سلطنت» را همتراز «ولایت» و «پادشاه» را مترادف «ولی‬
                                                           ‫نظرات باشد‪ .‬درست همانگونه که اگر یک شخصیت سیاسی‬          ‫فقیه» قرار دهند‪ .‬آنان یا به عمد فراموش میکنند و یا‬
      ‫تا اینکه سرانجام خود مردم و جوانان برومندشان به‬      ‫مدافع جمهوری بتواند چنین ائتافی را رهبری کند‪ ،‬میباید‬     ‫آگاهی سیاسی ندارند که «سلطنت» و «پادشاه» همواره‬
                                                           ‫نماد و بیانگر مطالبات دمکراتیک همه گروهها و احزاب‬        ‫مفاهیم و نهادهایی سیاسی و حکومتی بوده و هستند‪،‬‬
                                                                                                                    ‫حال آنکه «ولایت» و «ولی فقیه» مفاهیم و نهادهایی‬
                                                                                                                    ‫دینی هستند و «جدایی دین از دولت» یکی از اندیشههای‬
                                                                                                                    ‫بنیادین تجدد (مدرنیته) و از اصول خدشهناپذیر دمکراسی‬

                                                                                                                                                   ‫به شمار میرود‪.‬‬
                                                                                                                    ‫=منظور از ائتاف بزرگ همانا اتحاد بین دمکراتهای‬

                                                                                                                    ‫این دو مجموعه است که میتوانند با وجود اختاف به یک‬
                                                                                                                    ‫ائتاف سیاسی دست یابند زیرا در برکناری زمامداران کنونی‬
                                                                                                                    ‫ایران و گشودن راه برای استقرار یک ساختار دمکراتیک‬
                                                                                                                    ‫اتفاق نظر و اشتراک منافع دارند‪ .‬این سخن به این معنی‬
                                                                                                                    ‫نیست هر آنکس مخالف این اتحاد بود‪ ،‬الزاما غیردمکرات‬
                                                                                                                    ‫است‪ ،‬بلکه میتواند فرد یا جریانی باشد که ضرورت‬
                                                                                                                    ‫زمان‪ ،‬فرصتها و حساسیت شرایط را تشخیص نمیدهد‪.‬‬
                                                                                                                    ‫در عین حال‪ ،‬تکلیف افراطیون در میان راست و چپ و‬
                                                                                                                    ‫بین جمهوریخواهان و مشروطهطلبان معلوم است‪ .‬آنان به‬
                                                                                                                    ‫تدریج یا ضرورت وجودی خود را از دست خواهند داد و‬
                                                                                                                    ‫از بین خواهند رفت‪ ،‬یا در دیگران ادغام خواهند شد و یا‬
                                                                                                                    ‫بنا به ویژگی کشورهای منطقه به ترور روی خواهند آورد‪.‬‬
                                                                                                                    ‫=در عین حال نباید فراموش کرد نه کسی میتواند‬

                                                                                                                    ‫تصمیم بگیرد «رهبر» شود و نه میتوان «رهبر» را منصوب‬
                                                                                                                    ‫کرد و یا به انتخاب گذاشت‪« .‬رهبری» در روند مبارزات‬
                                                                                                                    ‫سیاسی شکل میگیرد و خود را تحمیل میکند‪ .‬اگر‬
                                                                                                                    ‫«شاهزاده» توان ادامه مبارزه را نداشته باشد و گفتار و‬
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19