Page 24 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۶ (دوره جديد
P. 24

‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌4‬شماره‌‪‌1۹1۲‬‬
                                                                                                                                  ‫جمعه ‪ ۲۹‬دیماه تا ‪ ۵‬بهمنماه ‪140۲‬خورشیدی‬

            ‫گفتگو درباره نظرسنجی «اِرفی»‪( :‬بخش ‪)۱‬‬

‫ما نمیگوییم! آمار و اعداد و تحلیل فاکتورها میگویند!‬

‫دکتر لاهوتی – اساسا سنجش افکار عمومی در جمهوری‬           ‫همچنین موضوع ناشناس ماندن نیز بسیار کلیدی است‪.‬‬         ‫=کیهان لندن گفتگو با دکتر تقی آل رضا مدیر «ارفی»‬
‫اسلامی با چالشهای ذاتی پیچیده همراه است؛ از‬              ‫یک نظرسنجی یکروزه خطر کمتری برای مداخلات سایبری و‬      ‫و دکتر هوشنگ لاهوتی دانشمند ارشد این مؤسسه‬
‫محدودیتها و سرکوب گفتمانها گرفته تا خطرات امنیتی‬         ‫یا واکنشهای منفی از سوی کسانی دارد که مخالف چنین‬       ‫پرسشهایی را با آنها در میان گذاشته که گذشته از روش‬
‫برای کسانی که با صراحت صحبت میکنند‪ .‬پس روشهای‬            ‫نظرسنجیهایی هستند‪ .‬مدتی کوتاه برای جمعآوری دادهها‬      ‫تحلیلی این نظرسنجی‪ ،‬شامل نکاتی نیز میشود که برخی‬
‫پیمایش میبایست با روشهای نمونهگیری و تجزیه و تحلیل‬       ‫خطر آلودگی و دخالتهای ثالث را که میتوانند بر پاسخها‬
‫مناسب با هدف استخراج آنچه واقعا در افکار عمومی‬           ‫تأثیر بگذارند‪ ،‬کاهش میدهد‪ .‬وقتی نظرسنجیها برای‬                 ‫کاربران در شبکههای اجتماعی مطرح کردهاند‪.‬‬
                                                         ‫مدت طولانی باز هستند‪ ،‬احتمال بیشتری وجود دارد که‬       ‫=دکتر هوشنگ لاهوتی‪ :‬ما در «ارفی» تصمیم نمیگیریم‬
    ‫جریان دارد و جدا از هیاهو‪ ،‬با این موانع مقابله کند‪.‬‬  ‫پاسخدهندگانبتوانندنظراتدیگرانراموردبحثقراردهندیا‬       ‫که کدام نامها را کنار هم بگذاریم‪ .‬رویههای آماری تحلیل‬
‫درباره توسعه و توزیع سؤالات باید بگویم عبارات و قالب‬     ‫تحتتأثیرآنهاقرارگیرند‪،‬کهاینمیتواندبرنتایجتأثیربگذارد‪.‬‬  ‫عاملی (تحلیل مؤلفههای اصلی یا ‪ )PCA‬نشان داد که این‬
‫سؤالات به دنبال آن است که با وجود موانع دسترسی‪ ،‬مانند‬    ‫از نظر عملیات گردآوری و پژوهشی نیز یک اقدام ‪۲۴‬‬         ‫افراد به اندازه کافی وجوه مشترک دارند تا با هم در یک‬
‫سطح سواد و ترس از گفتن نظر‪ ،‬طوری مطرح شود که بتواند‬      ‫ساعته نسبت به جمعآوری دادههایی که در زمانی طولانی‬      ‫گروه قرار بگیرند‪ .‬درواقع باید گفت که بر اساس دادهها‪،‬‬
‫به تفکر جمعیت دست پیدا کند‪ .‬از سوی دیگر با توجه‬          ‫به دست میآیند‪ ،‬نیاز به مصرف منابع کمتری دارد‪ .‬برای‬     ‫این افراد به این شکل کنار هم قرار میگیرند؛ نه به این‬
‫به وضعیت اینترنت در ایران‪ ،‬توزیع آنلاین با استفاده از‬    ‫تیم تحقیقاتی و پلتفرم نظرسنجی‪ ،‬نیازهای نیروی کار برای‬  ‫دلیل که نظر «من» اینست بلکه اعدادی که به دست‬
‫نمونهگیری گلوله برفی‪ ،‬یک تکنیک قابل ارجاع ارائه میکند‪.‬‬   ‫نظارت‪ ،‬عیبیابی و محافظت امنیتی در یک زمان کوتاه‬
‫از آنجا که نرخ استفاده از اینترنت در سراسر کشور از ‪۷۰‬‬    ‫ادغام میشود‪ .‬این حرکت سریع همچنین به تحلیلگران‬                              ‫آمدهاند این را نشان میدهند‪.‬‬
‫درصد فراتر رفته‪ ،‬پس میتوان گفت که برگزاری چنین‬           ‫اجازه میدهد تا به سرعت از یک «عکس فوری» از افکار‬       ‫=دکتر تقی آل رضا‪ :‬این فقط یک فاکتور نیست که کسی‬
‫نظرسنجیهایی در محیط اطلاعاتی اولیه ایرانیان به آنها‬      ‫عمومی که به دست آمده استفاده کنند‪ .‬دادههای تازه‬        ‫را آماده تغییر وضعیت میکند‪ .‬فاکتورهای بسیار متفاوتی‬
                                                         ‫میتوانند پیامها یا تغییرات استراتژیک را در زمانی که‬    ‫وجود دارد؛ مثلا اینکه چقدر به آزادی یا عدالت اهمیت‬
                                     ‫میرسد‪.‬‬                                                                     ‫داده میشود؛ چقدر نگران تقلب و فساد و یا تدارکات‬
‫در مورد تجزیه و تحلیل نیز رعایت اصول سختگیرانهای‬                ‫تحرکات سیاسی سرسامآور است‪ ،‬به دست دهند‪.‬‬         ‫تغییر هستند؛ یا با چه گروهی حشر و نشر دارند‪ .‬ما سعی‬
‫لازم است تا محاسباتی که بر اساس اعداد و ارقام توسط‬       ‫در حالی که زمان طولانی ممکن است به بازتاب واقعیت‬       ‫میکنیم تصویر کاملی را از آنچه در ایران میگذرد درک‬
‫شرکتکنندگان در اختیار پژوهشگر قرار میگیرد‪ ،‬بتوانند‬       ‫بهبود بخشد‪ ،‬نظرسنجیهای یکروزه فوریت موضوع را در‬        ‫کنیم و به همین دلیل است که به فاکتورهای مختلف در‬
‫در یک نمای کلی‪ ،‬نسبت سن‪ ،‬جنسیت‪ ،‬درآمد و سایر‬             ‫زمینههای مخاطرهآمیز اولویت میدهند‪ .‬نفس این قضیه نه‬     ‫یک زمان نگاه میکنیم‪ .‬آنچه مطالعات ما در تلاش است‬
‫شاخصههای جمعیتی را طوری تعیین کند که همراه با‬            ‫تنها نشان میدهد که مردم چه دیدگاهی دارند‪ ،‬بلکه بیانگر‬  ‫انجام دهد این است‪ :‬درک عواملی که مردم را برای تغییر‬
‫دادههای ترکیبی به روشنی یک تصویر سراسری و ملی‬            ‫این است که با توجه به ج ّو کنونی تا چه اندازه احساسات‬
‫را منعکس نماید‪ .‬سپس مجموعه دادههای ترکیبی که با‬          ‫قوی دارند‪ .‬برای تحقیقاتی که به منظور ثبت رویدادهای‬                       ‫در ایران آماده یا غیرآماده میکند‪.‬‬
‫ویژگیهای جمعیتی هماهنگ شده‪ ،‬مورد بررسی و تحلیل‬           ‫سریع انجام میشود‪ ،‬این رویکرد با واقعیت نوسانات‬
‫قرار میگیرد؛ پیوندهای بین آنها جستجو میشود؛ همگرایی‬                                                             ‫به تازگی نتایج تازهترین نظرسنجی «مؤسسه پژوهش و‬
‫و واگراییها زیر ذرهبین قرار میگیرند؛ تأثیرات اندازهگیری‬            ‫مختلف در جمهوری اسلامی همسو میشود‪.‬‬           ‫پیشبینی تجربی» و گزارش تحلیلی آن منتشر شد‪ .‬با توجه به‬
‫میشوند تا اهمیت بین عناصر متغیر سنجیده شود‪ .‬در پایان‪،‬‬                                                           ‫آنچه در این گزارش مطرح شده‪ ،‬کیهان لندن در گفتگویی با‬
‫از طریق لایههای پالایش آماری دقیق‪ ،‬نشانهها و پیامها‬      ‫=در وبسایت این مؤسسه روش و متدولوژی بررسی‬              ‫دکترتقیآلرضامدیر«ارفی»ودکترهوشنگلاهوتیدانشمند‬
‫روشنتر شده و روند اصلی از پارامترهای آشفته و به ظاهر‬                                                            ‫ارشد این مؤسسه‪ ،‬پرسشهایی را علاوه بر روش تحلیلی این‬
‫پراکنده جدا شده و تصویر نسبتا دقیقی از وضعیت شکل‬         ‫نتایج توضیح داده شده‪ .‬اما هم توضیح و هم نمودارها‬       ‫نظرسنجی در میان گذاشته‪ ،‬که شامل نکاتی نیز میشود که‬
                                                                                                                ‫برخی کاربران در شبکههای اجتماعی نیز مطرح کردهاند‪.‬‬
     ‫گرفته و نبض پاسخدهندگان که برشی از جمعیت کل‬         ‫برای یک مخاطب عادی مشکل به نظر میرسد‪ .‬درباره‬           ‫=در گزارش ارفی آمده که این نظرسنجی ‪ ۲۴‬ساعت‬
                                                                                                                ‫آنلاین بوده‪ .‬چرا؟ آیا یک نظرسنجی ‪ ۲۴‬ساعته از نظر‬
                                                         ‫روش نظرسنجی‪ /‬تعیین پرسشها و نیز تجزیه و تحلیل‬          ‫بررسی و یا اهدافی که مؤسسات نظرسنجی دنبال میکند‪،‬‬

                                                                                  ‫آنها‪ /‬لطفا توضیح دهید‪.‬‬                        ‫بیانگر نکاتی برای پژوهشگران است؟‬
                                                                                                                ‫دکتر آل رضا‪ :‬انجام یک نظرسنجی در فقط ‪ ۲۴‬ساعت‬
                                                                                                                ‫میتواند یک تصویر مهم فراهم کند که در خدمت اهداف‬
                                                                                                                ‫پژوهشی و تحلیلی قرار میگیرد‪ .‬در فضای سیاسی ایران‬
                                                                                                                ‫که به سرعت در حال تحول است‪ ،‬افکار عمومی میتواند‬
                                                                                                                ‫روزانه در میان رویدادهای تازه دچار نوسان شود‪ .‬بنابراین‪،‬‬
                                                                                                                ‫یک نظرسنجی ‪ ۲۴‬ساعته‪ ،‬واکنشهای فوری و هیجانانگیز‬
                                                                                                                ‫جمعیت را به مسائل مهم‪ ،‬قبل از سرد شدن احساسات یا‬
                                                                                                                ‫محو شدن آن نشان میدهد‪ .‬این محدودیت زمانی همچنین‬
                                                                                                                ‫به دریافت پاسخهای بیشتر و نیز به یکپارچگی دادهها‬

                                                                                                                                                 ‫کمک میکند‪.‬‬
                                                                                                                ‫در مورد نرخ مشارکت‪ ،‬بازه زمانی کوتاه‪ ،‬بر اساس این‬
                                                                                                                ‫تأثیر روانی که «یا همین الان اقدام کن یا دیگر شانسی‬
                                                                                                                ‫نخواهی داشت» باعث میشود تا علاقمندان بلافاصله‬
                                                                                                                ‫شرکت کنند و آن را به زمان دیگری موکول نکنند‪ .‬این‬
                                                                                                                ‫میتواند حجم نمونهی نهایی را در موضوعات بحثبرانگیز‬
                                                                                                                ‫که در یک بازهی طولانیتر ممکن است برخی را از مشارکت‬

                                                                                                                                         ‫بازدارد‪ ،‬به حداکثر برسد‪.‬‬
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29