چندی پیش «مؤسسه پژوهش و پیش‌بینی تجربی» (اِرفی) مستقر در آمریکا یک نظرسنجی میان ایرانیان داخل و خارج کشور در ارتباط با این موضوع که نهایتا بدانیم «مدافع چه هستیم؟» برگزار کرد که اکنون نتایج آن منتشر شده است.
بر اساس گزارش «اِرفی»، ۲۵هزار و ۵۶۹ تن در این نظرسنجی که ماه اوت ۲۰۲۳ برگزار شد شرکت کردند و به پرسش‌هایی درباره سرکوب، نابسامانی‌های اقتصادی، نظام جمهوری اسلامی و موضوع گذار در ایران پاسخ دادند.
پرسش‌های این نظرسنجی با هدف سنجش آمادگی مردم در گذار از جمهوری اسلامی به سوی آینده تنظیم شده بود.
در توضیح کوتاهی درباره این نظرسنجی به قلم دکتر تقی آل رضا مدیر «ارفی» آمده است: «تحلیل ما از نتایج این نظرسنجی بیانگر نارضایتی فزاینده‌ی ایرانیان علیه حکومت است. همچنین این نتایج نشان می‌دهند که دستگاه روحانیت به شدت شکننده است و چشم‌انداز گذار از این رژیم از هر زمانی روشن‌تر و نزدیک‌تر است. با این حال، پیچیدگی دیدگاه‌های مختلف ایجاب می‌کند که تفاوت‌های موجود را در سیاست و همچنین در ارتباط با آینده ایران در نظر گرفت. این در حالیست که نارضایتی در بطن جامعه به یکی از تعیین‌کننده‌ترین نقاط خود از سال ۱۳۵۷ به اینسو بر اساس نیازمندی‌های نسل‌های تازه نزدیک می‌شود.»
حدود ۴۶ درصد از پاسخ‌دهندگان آماده‌ی اعلام مخالفت با جمهوری اسلامی و رهبر و زمامداران آن و مدافع پایان دادن به رژیم موجود با نافرمانی مدنی هستند.
نظرسنجی دیگری از «مؤسسه پژوهش و پیش‌بینی تجربی»: مدافع چه هستیم؟!
بر اساس داده‌های این نظرسنجی، شاهزاده رضا پهلوی و آیت‌الله علی خامنه‌ای در دو سوی متقابل یکدیگر به ترتیب با بیشترین نفوذ (رضا پهلوی) و کمترین محبوبیت (خامنه‌ای) قرار دارند.
در رسانه‌های اجتماعی، اینفلوئنسرها می‌توانند بطور قابل توجهی بر افکار عمومی تأثیر بگذارند بدون آنکه نقش تعیین‌کننده داشته باشند. برخی چهره‌ها نیز جدا از رسانه‌های اجتماعی به شکل فردی تأثیر مثبت بر اتحاد دارند.
شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی از رسانه‌های دولتی مثل صداوسیمای جمهوری اسلامی و همچنین از بی‌بی‌سی فارسی استقبال نمی‌کنند. به نظر آنها این رسانه‌ها به تجزیه‌طلبی دامن می‌زنند و در مماشات با رژیم فعالیت می‌کنند و یا اصلا در خدمت آن هستند. بیشتر پاسخ‌کنندگان به رسانه‌هایی تمایل دارند که اعتراضات مردم علیه رژیم را منعکس می‌کنند و به موضوعاتی مانند نافرمانی مدنی و همبستگی ملی می‌پردازند.
نگرش پاسخ‌دهندگان نسبت به اعتراضات و اعتصابات علیه جمهوری اسلامی طیف متنوعی از دیدگاه‌های مختلف را در برمی‌گیرد و اکثریت آنها یعنی ۶۳/۹ درصد از مدافعان پرشور اعتراض و اعتصاب هستند و ۱۸/۱ واکنش منفعل دارند.
بر اساس گزارش «اِرفی»، شاهزاده رضا پهلوی بیشترین بهره را از اقبال عمومی می‌برد و تأثیر قابل توجهی بر جلب مردم در اعتراضات آتی و همچنین همبستگی آنها دارد در حالی که علی خامنه‌ای سبب انشقاق جامعه می‌شود.
چشم‌انداز حمایت عمومی از وی بر نقش محوری رهبری تأکید دارد که در شکل دادن به خیزش‌هایی که در راه هستند نقش تعیین‌کننده بازی می‌کند. نکته‌ای که در حال حاضر، بر اساس این گزارش، با خلاء روبروست.
«ارفی» می‌افزاید این در حالیست که جمهوری اسلامی با مشکلات ذاتی و ساختاری مواجه است. حال آنکه وقتی صحبت از شاهزاده رضا پهلوی می‌شود، برای بیشتر پاسخ‌دهندگان او تجسم ۲۵۰۰ سال تاریخ ایران است که در فرهنگ این کشور ریشه دارد و بخش قابل توجهی از ایرانیان را نمایندگی می‌کند. همین روایت تاریخی به او کمک می‌کند تا قدرت جذب و نفوذ پایدار در مخاطبان خود داشته باشد.
«مؤسسه پژوهش و پیش‌بینی تجربی» بطور کلی داده‌های این نظرسنجی را در پنج بخش طبقه‌بندی کرده است:
۱-نافرمانی مدنی: ۴۶ درصد از پاسخ‌دهندگان آماده‌ی پایان دادن به جمهوری اسلامی با نافرمانی مدنی هستند.
۲-رهبری: ولیعهد رضا پهلوی در برابر علی خامنه‌ای و نظام وی بیشترین اقبال را دارد. هرچه نقش وی بر تقویت همبستگی و همگرایی ایرانیان متمرکز است، رهبر جمهوری اسلامی اما در خدمت پراکندگی و انشقاق و تجزیه‌ی جامعه است.
۳-رسانه‌های اجتماعی: هیچکدام از اینفلوئنسرهای سوشیال مدیا نقش تعیین‌کننده بر آمادگی جامعه جهت اعتراضات ندارند. برخی افراد در تقویت همبستگی نقش بازی می‌کنند.
۴-رسانه‌ها: رسانه‌های حکومتی جمهوری اسلامی و رسانه‌های دولتی مثل بی‌بی‌سی نقش بازدارندگی در اعتراضات دارند در حالی که رسانه‌هایی مانند منوتو و کیهان لندن در خدمت اعتراضات و همگرایی هستند.
۵-تجزیه‌طلبی: این گرایش در میان ایرانیان بسیار نازل است اگرچه به نظر می‌رسد برخی رسانه‌های فارسی‌زبان دولتی در جهت تقویت «حس خودمختاری» تلاش می‌کنند.
گزارش نتایج این نظرسنجی را می‌توانید در وبسایت «ارفی» بخوانید (به زبان انگلیسی).
